پرش به محتوا

قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۱: خط ۳۱:
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران،‌ با تأسیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] در دوازده مرداد ۱۳۵۸ش، هفتاد و دو نفر اعضای آن در ۲۴ آبان همان سال تدوین و تصویب نهایی قانون اساسی را در دوازده فصل و ۱۷۵ اصل به پایان رساند و در چهارم آذر تقدیم رهبر انقلاب شد. این قانون به دستور [[امام خمینی]]، در یازدهم و دوازدهم آذرماه ۱۳۵۸ش به همه‌پرسی گذاشته شد<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۱و۳۲.</ref> و با آرای ۹۵ درصد از شرکت‌کنندگان (۷۵درصد از واجدین شرایط) به تصویب رسید.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»]، پرتال امام خمینی.</ref>
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران،‌ با تأسیس [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] در دوازده مرداد ۱۳۵۸ش، هفتاد و دو نفر اعضای آن در ۲۴ آبان همان سال تدوین و تصویب نهایی قانون اساسی را در دوازده فصل و ۱۷۵ اصل به پایان رساند و در چهارم آذر تقدیم رهبر انقلاب شد. این قانون به دستور [[امام خمینی]]، در یازدهم و دوازدهم آذرماه ۱۳۵۸ش به همه‌پرسی گذاشته شد<ref>ملک‌افضلی اردکانی، مختصر حقوق اساسی و آشنایی با قانون اساسی، ۱۳۹۱ش، ص۳۱و۳۲.</ref> و با آرای ۹۵ درصد از شرکت‌کنندگان (۷۵درصد از واجدین شرایط) به تصویب رسید.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»]، پرتال امام خمینی.</ref>


سه پیش‌نویس از قانون اساسی تهیه شده بود. پیش‌نویس نخست به دستور امام خمینی پیش از انقلاب اسلامی و در زمان سکونت در نوفل لوشاتو، توسط حسن حبیبی و همکارانش تهیه شد؛ اما مورد استقبال حقوقدانان قرار نگرفت. پیش‌نویس دوم توسط حلقه ارشاد که متشکل از حقوقدانی همچون ناصر میناچی، ناصر کاتوزیان، حسن حبیبی و محمد خامنه‌ای بود، تهیه شد. این پیش‌نویس به درخواست امام خمینی، برای مراجع و علمایی همچون [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله گلپایگانی]] ارسال شد و آنها ایرادات و اصلاحاتی بر آن وارد کردند و قرار شد بعد از اصلاح به همه‌پرسی گذاشته شود؛ اما با مخالفت برخی از اعضای [[دولت موقت]] مانند [[مهدی بازرگان|مهندس بازرگان]] مواجه شد. در نهایت با تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی، اعضای آن پیش نویسی تهیه کردند و به همه‌پرسی گذاشتند و همان تصویب شد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»]، پرتال امام خمینی.</ref>
سه پیش‌نویس از قانون اساسی تهیه شده بود. پیش‌نویس نخست به دستور امام خمینی پیش از انقلاب اسلامی و در زمان سکونت در نوفل لوشاتو، توسط حسن حبیبی و همکارانش تهیه شد؛ اما مورد استقبال حقوقدانان قرار نگرفت.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»]، پرتال امام خمینی.</ref> پیش‌نویس دوم توسط حلقه ارشاد که متشکل از حقوقدانی همچون ناصر میناچی، ناصر کاتوزیان، حسن حبیبی و محمد خامنه‌ای بود، تهیه شد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»]، پرتال امام خمینی.</ref> این پیش‌نویس به درخواست امام خمینی، برای مراجع و علمایی همچون [[سید محمدرضا گلپایگانی|آیت الله گلپایگانی]] ارسال شد و آنها ایرادات و اصلاحاتی بر آن وارد کردند و قرار شد بعد از اصلاح به همه‌پرسی گذاشته شود؛ اما با مخالفت برخی از اعضای [[دولت موقت]] مانند [[مهدی بازرگان|مهندس بازرگان]] مواجه شد. در نهایت با تشکیل مجلس خبرگان قانون اساسی، اعضای آن پیش نویسی تهیه کردند و به همه‌پرسی گذاشتند و همان تصویب شد.<ref>[http://www.imam-khomeini.ir/fa/n21417/سرویس_های_اطلاع_رسانی/امام_خمینی_و_انقلاب_اسلامی/روزنگار_همه_پرسی_قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی «همه پرسی قانون اساسی جمهوری اسلامی»]، پرتال امام خمینی.</ref>


اصل دوازدهم پیش‌نویس قانون اساسی که در آن مذهب رسمی کشور، [[شیعه]] بیان شده بود، به صورت‌های مختلف مانند برگزاری همایش و تظاهرات، مورد مخالفت جمعی از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] قرار گرفت.<ref>نگاه کنید به ورعی، «رسمیت مذهب شیعه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، ص۴۲-۴۴.</ref> گفته شده این مخالفت‌ها پیش از انتشار رسمی پیش‌نویس، آغاز و پس از تصویب آن نیز ادامه داشت.<ref>ورعی، «رسمیت مذهب شیعه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، ص۴۴.</ref> در واکنش به این مخالفت‌ها، نامه‌ها و بیانیه‌های متعددی از سوی علما و مردم به امام و مسئولان تدوین قانون اساسی ارسال شد که خواهان به رسمیت شناخته شدن مذهب [[شیعه اثنی‌عشری]] و اشتراط شیعه بودن رئیس جمهور و نخست وزیر بودند.<ref>نگاه کنید به ورعی، «رسمیت مذهب شیعه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، ص۴۵-۴۸.</ref>
اصل دوازدهم پیش‌نویس قانون اساسی که در آن مذهب رسمی کشور، [[شیعه]] بیان شده بود، به صورت‌های مختلف مانند برگزاری همایش و تظاهرات، مورد مخالفت جمعی از [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] قرار گرفت.<ref>نگاه کنید به ورعی، «رسمیت مذهب شیعه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، ص۴۲-۴۴.</ref> گفته شده این مخالفت‌ها پیش از انتشار رسمی پیش‌نویس، آغاز و پس از تصویب آن نیز ادامه داشت.<ref>ورعی، «رسمیت مذهب شیعه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، ص۴۴.</ref> در واکنش به این مخالفت‌ها، نامه‌ها و بیانیه‌های متعددی از سوی علما و مردم به امام و مسئولان تدوین قانون اساسی ارسال شد که خواهان به رسمیت شناخته شدن مذهب [[شیعه اثنی‌عشری]] و اشتراط شیعه بودن رئیس جمهور و نخست وزیر بودند.<ref>نگاه کنید به ورعی، «رسمیت مذهب شیعه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران»، ص۴۵-۴۸.</ref>
confirmed، protected، templateeditor
۱٬۸۱۱

ویرایش