پرش به محتوا

حدیث علی مع الحق: تفاوت میان نسخه‌ها

هیچ تغییری در اندازه به وجود نیامده‌ است. ،  ‏۲۸ ژانویهٔ ۲۰۲۱
جز
ویرایش جزیی
جز (ویرایش جزیی)
جز (ویرایش جزیی)
خط ۱۷: خط ۱۷:
'''حدیث عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ''' به روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] اشاره دارد که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را همواره همراه حق و حق را همواره با علی(ع) معرفی کرده است. مضمون این حدیث با عبارت‌های مختلفی از پیامبر(ص) نقل شده است. برخی از این نقل‌ها در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] آمده و [[متواتر]] دانسته‌ شده است. با این حال [[ابن تیمیه حرانی|ابن تیمیه]] صدور این روایات هرچند به صورت ضعیف از پیامبر(ص) را انکار کرده است.
'''حدیث عَلِیٌّ مَعَ الْحَقِّ وَالْحَقُّ مَعَ عَلِیٍّ''' به روایتی از [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] اشاره دارد که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] را همواره همراه حق و حق را همواره با علی(ع) معرفی کرده است. مضمون این حدیث با عبارت‌های مختلفی از پیامبر(ص) نقل شده است. برخی از این نقل‌ها در منابع [[شیعه]] و [[سنی]] آمده و [[متواتر]] دانسته‌ شده است. با این حال [[ابن تیمیه حرانی|ابن تیمیه]] صدور این روایات هرچند به صورت ضعیف از پیامبر(ص) را انکار کرده است.


[[صحابه]] در مواقع گوناگون به این حدیث احتجاج کرده و عالمان زیادی چون [[احمد بن حنبل]] با استناد به آن بر درستی اعمال او گواهی داده‌اند. امام علی(ع) در [[شورای شش‌نفره|شورای خلافت]] که پس از وفات [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] تشکیل شد، نیز به این حدیث استناد کرده است.
حضرت علی(ع) در [[شورای شش‌نفره]] تعیین خلیفه که پس [[عمر بن خطاب]] تشکیل شد، برای اثبات شایستگی خود به خلافت به این حدیث احتجاج کرد. همچنین برخی از [[صحابه]] و عالمان اهل‌سنت برای اثبات درستی کارهای امام علی(ع) به این حدیث استناد کرده‌اند.  


از این احادیث، برتری امام علی(ع) بر دیگر صحابه، [[عصمت]]، اولویت داشتن وی در [[امامت]] و نیز جانشینی پیامبر(ص) برداشت شده است.
از این حدیث، برتری امام علی(ع) بر دیگر صحابه، [[عصمت]]، وجوب اطاعت و [[سب علی]] و نیز اولویت داشتن وی برای [[امامت]] و جانشینی پیامبر(ص) برداشت شده است.


== محتوا و متن==
== محتوا و متن==
خط ۴۵: خط ۴۵:
حضرت علی(ع) و دیگر صحابه در موقعیت‌های مختلف به حدیث علی مع الحق احتجاج کرده‌اند:
حضرت علی(ع) و دیگر صحابه در موقعیت‌های مختلف به حدیث علی مع الحق احتجاج کرده‌اند:
*'''در شورای شش نفره؛''' حضرت علی(ع) در [[شورای شش‌نفره]] که پس از مرگ [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] برای تعیین خلیفه تشکیل شد، برای اثبات شایستگی و برتری خود به خلافت به این حدیث استناد کرد و از اهل شورا خواست تا بر درستی آن گواهی دهند و آنها نیز گفته او را تأیید کردند.<ref>علامه حلی، کشف الیقین، ۱۴۱۱ق، ص۴۲۵؛ علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۳۹۴؛ ابن مغازلی، مناقب أهل البیت(ع)، ۱۴۲۷ق، ص۱۸۹؛ علامه حلی، منهاج الکرامة، ۱۳۷۹ش، ص۹۴.</ref>
*'''در شورای شش نفره؛''' حضرت علی(ع) در [[شورای شش‌نفره]] که پس از مرگ [[عمر بن خطاب|خلیفه دوم]] برای تعیین خلیفه تشکیل شد، برای اثبات شایستگی و برتری خود به خلافت به این حدیث استناد کرد و از اهل شورا خواست تا بر درستی آن گواهی دهند و آنها نیز گفته او را تأیید کردند.<ref>علامه حلی، کشف الیقین، ۱۴۱۱ق، ص۴۲۵؛ علامه حلی، نهج الحق، ۱۹۸۲م، ص۳۹۴؛ ابن مغازلی، مناقب أهل البیت(ع)، ۱۴۲۷ق، ص۱۸۹؛ علامه حلی، منهاج الکرامة، ۱۳۷۹ش، ص۹۴.</ref>
* '''جنگ جمل'''؛ [[محمد بن ابی‌بکر]]<ref>ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۹۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۶۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۸، ص۲۸.</ref> و [[عبدالله بن بدیل]] و برادرش محمد<ref>شیخ مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۴۳۳.</ref> پس از [[جنگ جمل]] به سراغ [[عایشه]] رفته و او را با توجه به حدیثی که از جانب وی درباره همراهی حق و امام علی(ع) آمده، مورد بازخواست قرار دادند. عایشه بعد از [[جنگ نهروان]] نیز به درستی کار امام بر اساس همین حدیث گواهی داد.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۱۴۷؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۳، ص۳۳۲؛ ج۳۸، ص۳۵.</ref>
* '''جنگ جمل'''؛ [[محمد بن ابی‌بکر]]،<ref>ابن قتیبه، الامامه و السیاسه، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۹۸؛ ابن شهرآشوب، مناقب آل أبی‌طالب(ع)، ۱۳۷۹ق، ج۳، ص۶۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۸، ص۲۸.</ref> [[عبدالله بن بدیل]] و برادرش محمد<ref>شیخ مفید، الجمل، ۱۴۱۳ق، ص۴۳۳.</ref> پس از [[جنگ جمل]] به سراغ [[عایشه]] رفته و او را با توجه به حدیثی که از جانب وی درباره همراهی حق و امام علی(ع) آمده، بازخواست کردند. عایشه بعد از [[جنگ نهروان]] نیز به درستی کار حضرت علی(ع) بر اساس همین حدیث گواهی داد.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۳۸۱ق، ج۱، ص۱۴۷؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۴ق، ج۳۳، ص۳۳۲؛ ج۳۸، ص۳۵.</ref>
* '''جنگ صفین'''؛ [[ابوایوب انصاری]] صحابی پیامبر در [[جنگ صفین]] و در برابر مخالفان امام علی(ع) به حضور [[عمار یاسر]] در کنار امام و همراهی او با حق بر طبق سخن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] پرداخته است.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۸۸؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۴۷۲؛ ابن العدیم، بغیة الطلب، بیروت، ج۱، ص۲۹۲.</ref> [[سعد بن ابی‌وقاص]] نیز که با امام میانه‌ای نداشت در برابر [[معاویة بن ابی‌سفیان]] به این حدیث استدلال کرده است.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۲۰، ص۳۶۱؛ هیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۳۵.</ref>
* '''جنگ صفین'''؛ [[ابوایوب انصاری]] صحابی پیامبر(ص) در [[جنگ صفین]] و در برابر مخالفان امام علی(ع) به حضور [[عمار یاسر]] در کنار امام و همراهی او با حق بر طبق سخن [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر اسلام(ص)]] پرداخته است.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۸۸؛ ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۴۷۲؛ ابن العدیم، بغیة الطلب، بیروت، ج۱، ص۲۹۲.</ref> [[سعد بن ابی‌وقاص]] نیز که با امام میانه‌ای نداشت در برابر [[معاویة بن ابی‌سفیان]] به این حدیث استدلال کرده است.<ref>ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۲۰، ص۳۶۱؛ هیثمی، مجمع الزوائد، ۱۴۱۴ق، ج۷، ص۲۳۵.</ref>


[[احمد بن حنبل]]،<ref> ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۴۱۹.</ref> [[ابن ابی‌الحدید]]،<ref> ابن أبی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۸۸.</ref> ابن جوزی،<ref>ابن جوزی، صید الخاطر، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۳۹۷.</ref> و سبط بن جوزی<ref>سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۵.</ref> از عالمان اهل سنت با استناد به این حدیث به مدح حضرت علی(ع) پرداخته و یا بر درستی اعمال او گواهی داده‌اند.
[[احمد بن حنبل]]،<ref> ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، ۱۴۱۵ق، ج۴۲، ص۴۱۹.</ref> [[ابن ابی‌الحدید]]،<ref> ابن أبی‌الحدید، شرح نهج البلاغة، ۱۴۰۴ق، ج۹، ص۸۸.</ref> ابن جوزی،<ref>ابن جوزی، صید الخاطر، ۱۴۲۵ق، ج۱، ص۳۹۷.</ref> و سبط بن جوزی<ref>سبط بن جوزی، تذکره الخواص، ۱۴۱۸ق، ص۳۵.</ref> از عالمان اهل سنت با استناد به این حدیث به مدح حضرت علی(ع) پرداخته و یا بر درستی اعمال او گواهی داده‌اند.