Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۰۶۱
ویرایش
فریضه: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''فَریضَه''' | '''فَریضَه''' [[واجبات|واجباتی]] هستند که وجوبشان در [[قرآن]] آمده است. گروهی از [[فقها]] فریضه را هم‌معنا با واجب دانسته‌اند. از نظر برخی، فریضه واجباتی است که از سوی خداوند تشریع شده؛ هرچند در قرآن نیامده باشد. | ||
در منابع روایی و فقهی در مقابل فریضه، [[سنت]] قرار داده شده است. | در منابع روایی و فقهی در مقابل فریضه، [[سنت]] قرار داده شده است. | ||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==مفهوم‌شناسی== | ==مفهوم‌شناسی== | ||
فریضه اصطلاح فقهی است که در برخی آیات قرآن<ref>نگاه کنید به: سوره بقره، آیه ۲۳۶و۲۳۷؛ سوره نساء، آیه ۱۱ و ۲۴؛ سوره توبه، آیه۶۰.</ref> | فریضه اصطلاح فقهی است که در برخی آیات قرآن<ref>نگاه کنید به: سوره بقره، آیه ۲۳۶و۲۳۷؛ سوره نساء، آیه ۱۱ و ۲۴؛ سوره توبه، آیه۶۰.</ref> آمده است. سه تعریف برای فریضه از سوی فقها ارائه شده است: | ||
سه تعریف برای فریضه از سوی فقها ارائه شده است | * از نظر گروهی از فقها، فریضه به [[واجبات|واجباتی]] گفته می‌شود که وجوبشان در [[قرآن]] بیان شده است مانند [[نماز]]، [[روزه]]، [[زکات]]، [[حج]].<ref>نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱۱، ص۳۳۳؛ مجلسی، روضة المتقین، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۱۲۶؛ خویی، التنقیح فی شرح العروة الوثقی، الطهاره، ۱۴۱۸ق، ج۳، ص۴۰۶؛ مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، الموسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۹ق، ج۹، ص۱۰.</ref> برخی این تعریف را نظر مشهور دانسته‌اند.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «درس خارج اصول فقه، ۵ فروردین ۱۳۹۷ش»، وبگاه فقاهت.]</ref> صاحب کتاب مهذب الاحکام، این معنا را اصطلاح امامان(ع) در باب نماز شمرده است.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref> براساس این تعریف، هر آنچه از قرآن، دلیلی بر وجوب آن داریم، فریضه و الا سنت خواهد بود.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «درس خارج اصول فقه، ۵ فروردین ۱۳۹۷ش»، وبگاه فقاهت.]</ref> به فریضه به این معنا، فرض الله و به سنت، فرض النبی(ص) گفته می‌شود.<ref>سبزواری، مهذب الاحکام، ۱۴۱۳ق، ج۸، ص۱۸۹.</ref> | ||
* عده‌ای فریضه را مترادف با واجب و در مقابل [[مستحب]] دانسته‌اند.<ref>نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۱۹، ص۷؛ علامه مجلسی، ملاذالاخیار، ۱۴۰۶ق، ج۷، ص۴۶۵؛ [http://www.eshia.ir/Feqh/Archive/text/shobeiry/feqh/90/910213/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%B6%D9%87 شبیری زنجانی، «درس خارج فقه ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۱ش»، وبگاه فقاهت].</ref> | |||
* بعضی فریضه را به آنچه خداوند واجب و تشریع کرده است، تعریف کرده‌اند؛<ref>خمینی، کتاب الخلل فی الصلاة، قم، ص۲۰.</ref> هرچند در قرآن نیامده باشد.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «درس خارج اصول فقه، ۵ فروردین ۱۳۹۷ش»، وبگاه فقاهت.]</ref> مستند این تعریف، روایاتی است که در آنها بر بعضی [[احکام]]، فریضه اطلاق شده، در حالی که آن احکام در قرآن بیان نشده‌اند.<ref>[http://www.eshia.ir/feqh/archive/text/shahidi/osool/96/970105 شهیدی، «درس خارج اصول فقه، ۵ فروردین ۱۳۹۷ش»، وبگاه فقاهت.]</ref> | |||
===فریضه در تقابل سنت=== | ===فریضه در تقابل سنت=== | ||
در منابع متعدد روایی<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۱۲ وج۳، ص۲۴؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، جامعه مدرسین حوزه، ج۱، ص۸۱ و ۱۰۸.</ref> و فقهی<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۴۱۷ و ج۴، ص۱۴۲؛ نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۳۵۹ و ج۳، ص۱۸۰.</ref> فریضه در مقابل سنت قرار دارد. مراد از سنت براساس و ترتیب تعاریف فوق از این قرار است: | در منابع متعدد روایی<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: طوسی، تهذیب الاحکام، ۱۳۶۵ش، ج۱، ص۱۱۲ وج۳، ص۲۴؛ صدوق، من لایحضره الفقیه، جامعه مدرسین حوزه، ج۱، ص۸۱ و ۱۰۸.</ref> و فقهی<ref>به عنوان نمونه نگاه کنید به: نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲ش، ج۱، ص۴۱۷ و ج۴، ص۱۴۲؛ نراقی، مستند الشیعه، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۳۵۹ و ج۳، ص۱۸۰.</ref> فریضه در مقابل سنت قرار دارد. مراد از سنت براساس و ترتیب تعاریف فوق از این قرار است: | ||