ماه‌های حج: تفاوت میان نسخه‌ها

ماه‌هاى [[حج]]، ماه‌هایی به جا آوردن [[حج|اعمال حج]] هستند.<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، ص۳۲۲.</ref> این ماه‌ها عبارتند از [[شوال]]، [[ذی‌القعده]] و [[ذی‌الحجه]].<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۸۹ و ۳۰۳؛ نجفی، جواهرالكلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۱۲؛ ابن‌عربی، احکام القرآن، ۱۴۲۴ق، ج۱،‌ ص۱۸۶.</ref> از آنجا که [[عمره تمتع]] و حج فقط باید در این ماه‌ها انجام شود، به آنها ماه‌های حج گفته‌اند.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۵۲۳؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۵۳.</ref>

در [[قرآن]] نام ماه‌های حج نیامده است و تنها در [[آیه]] «الْحَجُّ أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ؛ حجّ در ماه‌های معینی است»،<ref>سوره بقره، آیه۱۹۷.</ref> بدان اشاره شده است. دلیل عدم تصریح قرآن این دانسته شده که این ماه‌ها براى همه شناخته شده بود؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۵۳، قرطبی، تفسیر قرطبی، ۱۳۸۴ق، ج۲، ص۴۰۵.</ref> چراکه پیش از [[اسلام]] (از زمان [[حضرت ابراهیم(ع)]]) نیز حج در این ماه‌ها انجام می‌شد.<ref>ابن‌‌عربی، احکام القرآن،‌ ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۸۶ و ۱۸۷.</ref> [[مفسران]] در تفسیر «أَشْهُرٌ مَّعْلُومَاتٌ»  ماه‌های حج را نام برده‌اند<ref>برای نمونه نگاه کنید به: طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۲، ص۵۲۳؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲،‌ ص۷۸؛ قرطبی، تفسیر قرطبی، ۱۳۸۴ق، ج۲، ص۴۰۵.</ref> و در [[روایات]] نیز نام این ماه‌ها و [[احکام]] آن ذکر شده است.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۸۹ و ۲۹۰.</ref> از جمله در روایتی از [[امام باقر(ع)]] نقل شده که شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه، ماه‌های حج هستند و حج باید در آنها انجام شود.<ref>کلینی، الكافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۸۹.</ref>

=== حج و عمره===

به گفته [[صاحب جواهر]]، فقیهان [[شیعه]]، [[اجماع]] دارند بر اینکه عمره تمتع و [[حج تمتع]]، باید در ماه‌هاى حج انجام شود و انجام هر یک از آنها در غیر این ماه‌ها صحیح نیست؛<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۱۲.</ref> البته اگر کسی عمره تمتع را در ماه [[شوال]] یا [[ذی‌القعده]] و حج تمتع را در [[ذی‌الحجه]] انجام دهد، صحیح است.<ref>محمودی،‌ مناسک حج(محشی)، ۱۴۲۹ق، ص۱۴۷.</ref> به گفته [[فقیهان]]، [[احرام]] حج و عمره تمتع پس از [[۱۰ ذی‌الحجه]] نیز صحیح نیست؛ حتی بنابر نظر کسانی که تمام ماه ذی‌حجه را جزو ماه‌های حج می‌دانند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۱۳.</ref> حج تمتع فقط در ایام خاصی از ذی‌الحجه(روز هشتم تا سیزدهم)‌انجام می‌شود. همچنین [[حج افراد|حج اِفْراد]] و [[حج قران|حج قِران]] باید در ماه‌های حج به جا آورده شوند؛<ref>علامه حلی،‌ قواعد الاحکام،‌ ۱۴۱۳ق، ج ۱،‌ ص۴۰۰؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۴۹ و ۵۰.</ref> اما به جا آوردن عمره مفرده در همه سال صحیح است؛ هرچند انجام آن در [[ماه رجب]] فضیلت بیشتری دارد.<ref>محقق حلی، شرایع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۶.</ref>

کسی که در ماه‌های حج با احرام [[عمره مفرده]] وارد [[مکه]] شده، می‌تواند [[نیت]] عمره تمتع کند و حج تمتع به جا آورد؛<ref>نجفی،‌ جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۰، ص۴۵۹ و ۴۶۰؛ طباطبایی یزدی، عروة الوثقی‌(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۶۱۰ و ۶۱۱.</ref> و اگر تا اول ذی‌حجه در مکه بماند، تبدیل عمره مفرده به تمتع [[مستحب]] است و اگر تا [[روز ترویه]] ([[۸ ذی‌الحجه|هشتم ذی‌حجه]]) در مکه بماند، مستحب مؤکد است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۰،‌ ص۴۶۰؛ طباطبایی یزدی، عروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۴، ص۶۱۰ و ۶۱۱؛ محمودی،‌ مناسک حج(محشی)،‌ ۱۴۲۹ق، ص ۱۰۵.</ref> برخی این مسئله را منحصر به [[حج استحبابی]] کرده و در [[حج واجب]] و [[حج نیابتی]] نپذیرفته‌اند.<ref>محمودی،‌ مناسک حج(محشی)،‌ ۱۴۲۹ق، ص۱۰۵ و ۱۸۰.</ref>