حلالیتطلبی: تفاوت میان نسخهها
imported>Bashiri |
imported>Bashiri |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
[[رده:اصطلاحات فقهی]] | [[رده:اصطلاحات فقهی]] | ||
[[رده:مقالههای با درجه اهمیت ج]] |
نسخهٔ ۱۰ مارس ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۵۴
حلالیتطلبی یا استحلال، یکی از احکام و آداب اسلام است و به معنای حلالی طلبیدن و طلب عفو است و زمانی است که حقی از شخصی بر عهده دیگری باشد. در روایات اسلامی بر عدمتاخیر در حلالیتطلبی تاکید شده است. حلالیت طلبیدن در دو نوع مالی و غیر مالی جریان دارد. نوع اول مانند غصب و کم فروشی؛ و نوع دوم مانند غیبت.
مفهوم شناسی
حلالیتطلبی یا استحلال، به معنای حلالی طلبیدن[۱] و طلب حلالیت است.[۲] و زمانی است که حقی از شخصی بر عهده دیگری باشد.[۳] در قرآن حلالیتطلبی به معنای رهایی از قید و بند(حقی) است که بر عهده فرد است.[۴]
آثار
حلالیت طلبیدن یا انجام ندادن آن، آثار و نتایج بسیار مهمی در زندگی دارد.[۵] در روایات اسلامی بر عدمتاخیر در حلالیتطلبی تاکید شده است، چرا که اگر فرد خاطی در دنیا حلالیت نطلبد، خداوند در روز جزا از خوبیهای او برداشته و به خوبیهای مظلوم اضافه میکند و اگر هیچ عمل نیکی نداشته باشد، خداوند از گناهان مظلوم برداشته و به گناهان ظالم اضافه مینماید.[۶]
حکم شرعی
حلالیت طلبیدن به دو نوع مالی و غیر مالی تقسیم میشود. نوع اول مانند غصب و کم فروشی؛ و نوع دوم مانند غیبت.[۷] در نوع اول حلالیت طلبیدن واجب است.[۸] و در مورد دوم برخی آن را واجب و برخی آن را مباح دانستهاند.[۹] حلالیت طلبیدن در مواردی که مفسدهای(هر چیز زیان آور[۱۰]) در پی داشته باشد، برخی مکروه[۱۱] و برخی حرام[۱۲] دانستهاند.
شرایط
حلالیت طلبیدن از منظر قرآن کریم نیازمند شرایطی است که ذیلا به آن اشاره میشود: ۱.داشتن حسن نیت؛ ۲. حلالیت خواهی با خلوص و اخلاص؛ ۳.صبر تا پایان کسب رضایت؛ ۴.ترک عذرتراشی و بهانهجویی؛ ۵.پشیمانی قلبی؛ ۶.به موقع بودن حلالیت طلبی.[۱۳]
پانویس
منبع
- قرآن کریم.
- امام خمینی، استفتائات، تهران، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ۱۳۹۲ش.
- انصاری، محمدعلی(خلیفه شوشتری)، الموسوعه الفقهية الميسرة، قم، موسسه فکر اسلامی، ۱۴۲۴ق.
- حقی، اسماعیل، روحالبیان، بیروت، دارالفکر، بی تا.
- خویی، ابوالقاسم، منهاج الصالحین، قم، مدینه العلم، ۱۴۱۰ق.
- دهخدا، علی اکبر و دیگران، لغتنامه، تهران، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، ۱۳۷۷ش.
- کریمیان، حسین، عذرخواهی و حلالیتطلبی آداب و آثار آن، روزنامه کیهان، تاریخ۱۳۹۵/۷/۱۰.
- معین، محمد، لغتنامه، تهران، اَدِنا، چاپ چهارم،۱۳۸۶ش.
- نجفی جواهری، شيخ محمد حسن، جواهر الكلام، بیروت، داراحیاء التراث العربی، چاپ هفتم،۱۹۸۱م.
- ↑ دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه حلالی خواستن، ج۶، ص۹۱۷۵.
- ↑ معین، لغتنامه، ۱۳۸۶ش، ذیل واژه استحلال، ج۱، ص۱۳۷ .
- ↑ انصاری، الموسوعه الفقهية الميسرة، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۲۷۹.
- ↑ کریمیان، عذرخواهی و حلالیتطلبی آداب و آثار آن، ص۶.
- ↑ حقی، روحالبیان، دارالفکر، ج۲، ص۱۶۷.
- ↑ حقی، روحالبیان، دارالفکر، ج۲، ص۱۶۷.
- ↑ انصاری، الموسوعه الفقهية الميسرة، ۱۴۲۴ق، ج۲، ص۲۸۰.
- ↑ نجفی، جواهر الكلام، ۱۹۸۱م، ج۴۱، ص۱۱۲.
- ↑ امام خمینی، استفتائات، ۱۳۹۲ش، ج۵،ص۵۹۵ ،مسئله ۶۷۶۹.
- ↑ دهخدا، لغتنامه، ج۱۴، ذیل واژه مفسده،۱۳۷۷ش، ص۲۱۲۶۹.
- ↑ امام خمینی، استفتائات، ۱۳۹۲ش، ج۵،ص۵۹۵، مسئله ۶۷۷۰.
- ↑ خویی، منهاج الصالحین، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۱.
- ↑ کریمیان، عذرخواهی و حلالیتطلبی آداب و آثار آن، ص۶.