پرش به محتوا

سید علی طباطبایی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش جزئی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۳: خط ۳۳:


== تولد، نسب و درگذشت ==
== تولد، نسب و درگذشت ==
سید علی طباطبایی در ۱۲ [[ربیع الاول]] سال ۱۱۶۱ق در [[کاظمین]] به دنیا آمد، پدرش سید محمدعلی، فرزند ابوالمعالی صغیر و او فرزند ابوالمعالی کبیر<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۳، ۶۵؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ آقابزرگ، الذریعه، ج۱۱، ص۳۳۶</ref> از تبار [[سادات حسنی]]، معروف به [[سادات طباطبایی|طباطبایی]] است که در قرن دوازدهم قمری از اصفهان به [[کربلا]] کوچ کرده‌اند. [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] در [[تنقیح المقال فی علم الرجال (کتاب)|تنقیح المقال]] نام پدر وی را محمد بن علی ذکر کرده است.<ref> تنقیح المقال، ج۲، ص۳۰۷؛ نک: خوئی، ج۱۲، ص۱۵۷؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۳</ref>
سید علی طباطبایی در ۱۲ [[ربیع الاول]] سال ۱۱۶۱ق در [[کاظمین]] به دنیا آمد، پدرش سید محمدعلی، فرزند ابوالمعالی صغیر و او فرزند ابوالمعالی کبیر<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۳، ۶۵؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ آقابزرگ، الذریعه، ج۱۱، ص۳۳۶</ref> از تبار [[سادات حسنی]]، معروف به [[سادات طباطبایی|طباطبایی]] است که در قرن دوازدهم قمری از اصفهان به [[کربلا]] کوچ کرده‌اند. [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] در [[تنقیح المقال فی علم الرجال (کتاب)|تنقیح المقال]] نام پدر وی را محمد بن علی ذکر کرده است.<ref> تنقیح المقال، ج۲، ص۳۰۷؛ نک: خوئی، ج۱۲، ص۱۵۷؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۳.</ref>


مادرش، خواهر [[وحید بهبهانی]] و همسرش نیز دختر ایشان است. از این رو، سید علی طباطبایی خواهرزاده و داماد وحید بهبهانی است. نسب جدّ مادری او به [[مجلسی اول]] می‌رسد؛ مادر وحید بهبهانی، دختر نورالدین پسر [[ملا صالح مازندرانی]] است و مادر نورالدین، [[آمنه بیگم دختر محمد تقی مجلسی|آمنه بیگم]] دختر مجلسی اول است.<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۶؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> سید عبدالکریم جد بحرالعلوم طباطبایی، برادر او بوده است.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref>
مادرش، خواهر [[وحید بهبهانی]] و همسرش نیز دختر ایشان است. از این رو، سید علی طباطبایی خواهرزاده و داماد وحید بهبهانی است. نسب جدّ مادری او به [[مجلسی اول]] می‌رسد؛ مادر وحید بهبهانی، دختر نورالدین پسر [[ملا صالح مازندرانی]] است و مادر نورالدین، [[آمنه بیگم دختر محمد تقی مجلسی|آمنه بیگم]] دختر مجلسی اول است.<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۶؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> سید علی برادر سید عبدالکریم جد بحرالعلوم طباطبایی بوده است.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴.</ref>


به گفته صاحب [[ریحانة الادب]] و [[محمد باقر خوانساری]]، در [[روز غدیر]] سال ۱۲۱۶ق که [[وهابیان]] به کربلا حمله کردند. سید علی طباطبایی خانواده‌اش را به پناهگاهی فرستاده بود، او و یک کودک شیرخوار در منزل بودند که وهابیان به خانه او حمله کردند، سید علی، طفل را به بغل گرفته و زیر سبدی در منزل پنهان شد، مهاجمان منزلش را تفتیش کردند اما او را نیافتند، به گمان اینکه شاید سیدعلی زیر هیزم‎هایی که در گوشه منزل بوده، پنهان شده باشد، هیزم‌ها را برداشتند و بر روی آن او انداختند، بدین ترتیب از دست آنان نجات یافت.<ref>ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۵؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref>
به گفته صاحب [[ریحانة الادب]] و [[محمد باقر خوانساری]]، در [[روز غدیر]] سال ۱۲۱۶ق که [[وهابیان]] به کربلا حمله کردند. سید علی طباطبایی خانواده‌اش را به پناهگاهی فرستاده بود، او و یک کودک شیرخوار در منزل بودند که وهابیان به خانه او حمله کردند، سید علی، طفل را به بغل گرفته و زیر سبدی در منزل پنهان شد، مهاجمان منزلش را تفتیش کردند اما او را نیافتند، به گمان اینکه شاید سیدعلی زیر هیزم‎هایی که در گوشه منزل بوده، پنهان شده باشد، هیزم‌ها را برداشتند و بر روی آن او انداختند، بدین ترتیب از دست آنان نجات یافت.<ref>ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۵؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref>


او در سال ۱۲۳۱ق در ۷۰ سالگی در [[کربلا]] درگذشت و در [[حرم امام حسین]](ع) نزدیک قبر استادش، وحید بهبهانی، به خاک سپرده شد.<ref> ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ اعیان الشیعه، چ۸، ص۳۱۴؛ مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref> هنگام درگذشت او، فرزندش بزرگش [[سید محمد بن سید علی طباطبایی|محمد]] در [[اصفهان]] بود و همانجا برای پدر مراسم عزا برگزار کرد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> [[محمد باقر مجلسی]] تاریخ وفات او را ۱۲۰۱ق ذکر کرده است<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲</ref> که به گفته [[محسن امین]] احتمالا کلمه «ثلاثین» از عبارت او افتاده باشد.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref> در تاریخ وفات او گفته شده است:
او در سال ۱۲۳۱ق در ۷۰ سالگی در [[کربلا]] درگذشت و در [[حرم امام حسین]](ع) نزدیک قبر استادش، وحید بهبهانی، به خاک سپرده شد.<ref> ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ اعیان الشیعه، چ۸، ص۳۱۴؛ مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref> هنگام درگذشت او، فرزندش بزرگش [[سید محمد بن سید علی طباطبایی|محمد]] در [[اصفهان]] بود و همانجا برای پدر مراسم عزا برگزار کرد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> [[محمد باقر مجلسی]] تاریخ وفات او را ۱۲۰۱ق ذکر کرده است<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲</ref> که به گفته [[محسن امین]] احتمالا کلمه «ثلاثین» از عبارت او افتاده باشد.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref> در تاریخ وفات او گفته شده است:
::::«بِمَوتِ عليٍ، ماتَ عِلمُ محمّد»<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷؛ اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref>
::::«بِمَوتِ عليٍ، ماتَ عِلمُ محمّد»<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷؛ اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴.</ref>


== خصوصیات اخلاقی ==
== خصوصیات اخلاقی ==
دانشمندان [[علم تراجم]] مانند، [[ابوعلی حائری]]، [[صاحب روضات]]، صاحب [[ریحانة الادب]]، [[شیخ عباس قمی]] او را با عبارات مختلفی مانند، ثقة، جلیل‌القدر، محقق، یگانه زمان، اصولی، فقیه و صاحب کرامات ستوده‌اند.<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴؛ منتهی المقال، ج۵، ص۶۳؛ مقابس الانوار، ص۱۹آ اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref> مامقانی از شدت ورع و احتیاط او نسبت به [[حق الناس]]<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref> و شیخ عباس قمی از [[عبادت]] و مداومت او بر بیداری شب‌های [[جمعه]] سخن گفته‌اند.<ref>فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref>
دانشمندان [[علم تراجم]] مانند، [[ابوعلی حائری]]، [[صاحب روضات]]، صاحب [[ریحانة الادب]]، [[شیخ عباس قمی]] او را با عبارات مختلفی مانند، ثقة، جلیل‌القدر، محقق، یگانه زمان، اصولی، فقیه و صاحب کرامات ستوده‌اند.<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴؛ منتهی المقال، ج۵، ص۶۳؛ مقابس الانوار، ص۱۹آ اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref> مامقانی از شدت ورع و احتیاط او نسبت به [[حق الناس]]<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref> و شیخ عباس قمی از [[عبادت]] و مداومت او بر بیداری شب‌های [[جمعه]] سخن گفته‌اند.<ref>قمی، فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref>


[[میرزا احمد نیشابوری]] با این که با صاحب ریاض عناد داشت، اما در کتاب رجالش از تخصصش در [[علم رجال]] و برخی آثارش به نیکی یاد کرده است.<ref> خوانساری، ج۴، ص۴۰۱،۴۰۵</ref> مامقانی می‌گوید، صاحب ریاض روزی از رفتن به [[نماز جماعت]] خودداری کرد، [[مأموم|مأمومین]] از علت این امر سوال کردند، در پاسخ آنان گفت:
[[میرزا احمد نیشابوری]] با این که با صاحب ریاض عناد داشت، اما در کتاب رجالش از تخصصش در [[علم رجال]] و برخی آثارش به نیکی یاد کرده است.<ref> خوانساری، ج۴، ص۴۰۱،۴۰۵</ref> مامقانی می‌گوید، صاحب ریاض روزی از رفتن به [[نماز جماعت]] خودداری کرد، [[مأموم|مأمومین]] از علت این امر سوال کردند، در پاسخ آنان گفت:
خط ۱۱۶: خط ۱۱۶:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* خوانساری، سید محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، اسماعیلیان، قم۱۳۹۱ق.
* آقا بزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، اسماعیلیان قم و کتابخانه اسلامیه تهران، ۱۴۰۸ق.
* مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، تهران، ۱۳۶۹ش.
* ابوعلی حائری، مازندرانی حائری، محمد بن اسماعیل، منتهی المقال فی احوال الرجال، موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۶ق-۱۳۷۴ش-۱۹۹۵م.
* ابوعلی حائری، مازندرانی حائری، محمد بن اسماعیل، منتهی المقال فی احوال الرجال، موسسه آل البیت علیهم السلام لاحیاء التراث، قم، ۱۴۱۶ق-۱۳۷۴ش-۱۹۹۵م.
* آقا بزرگ تهرانی، الذریعة إلی تصانیف الشیعة، اسماعیلیان قم و کتابخانه اسلامیه تهران، ۱۴۰۸ ق.
* امین، سید محسن، أعیان الشیعة،‌دار التعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ق.
* خوانساری، سید محمدباقر، روضات الجنات فی احوال العلماء و السادات، اسماعیلیان، قم، ۱۳۹۱ق.
* دزفولی کاظمی، شیخ اسدالله، مقابس الانوار، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
* قمی، عباس، فوائدالرضویه، بی‌نا، بی‌تا.
* مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، انتشارات جهان، تهران، ۱۳۵۰ق.
* مامقانی، عبدالله، تنقیح المقال، انتشارات جهان، تهران، ۱۳۵۰ق.
* دزفولی کاظمی، شیخ اسدالله، مقابس الانوار، مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
* مدرس تبریزی، میرزا محمدعلی، ریحانة الادب، انتشارات خیام، تهران، ۱۳۶۹ش.
* شیخ عباس قمی، فوائدالرضویه، بی‌نا، بی‌تا.
 
* امین، سید محسن، أعیان الشیعة،‌دار التعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ ق.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{فقیهان شیعه}}
{{فقیهان شیعه}}