پرش به محتوا

سید علی طباطبایی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
ویرایش جزئی
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (ویرایش جزئی)
خط ۳۳: خط ۳۳:


== تولد، نسب و درگذشت ==
== تولد، نسب و درگذشت ==
سید علی طباطبایی در ۱۲ [[ربیع الاول]] سال ۱۱۶۱ در [[کاظمین]] به دنیا آمد، پدرش سید محمدعلی، فرزند ابوالمعالی صغیر و او فرزند ابوالمعالی کبیر<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۳، ۶۵؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ آقابزرگ، الذریعه، ج۱۱، ص۳۳۶</ref> از تبار [[سادات حسنی]]، معروف به [[سادات طباطبایی|طباطبایی]] است که در قرن دوازدهم قمری از اصفهان به [[کربلا]] کوچ کرده‌اند. [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] در [[تنقیح المقال فی علم الرجال (کتاب)|تنقیح المقال]] نام پدر وی را محمد بن علی ذکر کرده است.<ref> تنقیح المقال، ج۲، ص۳۰۷؛ نک: خوئی، ج۱۲، ص۱۵۷؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۳</ref>
سید علی طباطبایی در ۱۲ [[ربیع الاول]] سال ۱۱۶۱ق در [[کاظمین]] به دنیا آمد، پدرش سید محمدعلی، فرزند ابوالمعالی صغیر و او فرزند ابوالمعالی کبیر<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۳، ۶۵؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ آقابزرگ، الذریعه، ج۱۱، ص۳۳۶</ref> از تبار [[سادات حسنی]]، معروف به [[سادات طباطبایی|طباطبایی]] است که در قرن دوازدهم قمری از اصفهان به [[کربلا]] کوچ کرده‌اند. [[عبدالله مامقانی|مامقانی]] در [[تنقیح المقال فی علم الرجال (کتاب)|تنقیح المقال]] نام پدر وی را محمد بن علی ذکر کرده است.<ref> تنقیح المقال، ج۲، ص۳۰۷؛ نک: خوئی، ج۱۲، ص۱۵۷؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۳</ref>


مادرش، خواهر [[وحید بهبهانی]] و همسرش نیز دختر ایشان است. از این رو، سید علی طباطبایی خواهرزاده و داماد وحید بهبهانی است. نسب جدّ مادری او به [[مجلسی اول]] می‌رسد؛ مادر وحید بهبهانی، دختر نورالدین پسر [[ملا صالح مازندرانی]] است و مادر نورالدین، [[آمنه بیگم دختر محمد تقی مجلسی|آمنه بیگم]] دختر مجلسی اول است.<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۶؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> سید عبدالکریم جد بحرالعلوم طباطبایی، برادر او بوده است.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref>
مادرش، خواهر [[وحید بهبهانی]] و همسرش نیز دختر ایشان است. از این رو، سید علی طباطبایی خواهرزاده و داماد وحید بهبهانی است. نسب جدّ مادری او به [[مجلسی اول]] می‌رسد؛ مادر وحید بهبهانی، دختر نورالدین پسر [[ملا صالح مازندرانی]] است و مادر نورالدین، [[آمنه بیگم دختر محمد تقی مجلسی|آمنه بیگم]] دختر مجلسی اول است.<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۶؛ خوانساری، ج۴، ص۳۹۹-۴۰۱؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> سید عبدالکریم جد بحرالعلوم طباطبایی، برادر او بوده است.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref>
به گفته صاحب [[ریحانة الادب]] و [[محمد باقر خوانساری]]، در [[روز غدیر]] سال ۱۲۱۶ق که [[وهابیان]] به کربلا حمله کردند. سید علی طباطبایی خانواده‌اش را به پناهگاهی فرستاده بود، او و یک کودک شیرخوار در منزل بودند که وهابیان به خانه او حمله کردند، سید علی، طفل را به بغل گرفته و زیر سبدی در منزل پنهان شد، مهاجمان منزلش را تفتیش کردند اما او را نیافتند، به گمان اینکه شاید سیدعلی زیر هیزم‎هایی که در گوشه منزل بوده، پنهان شده باشد، هیزم‌ها را برداشتند و بر روی آن او انداختند، بدین ترتیب از دست آنان نجات یافت.<ref>ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۵؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref>


او در سال ۱۲۳۱ق در ۷۰ سالگی در [[کربلا]] درگذشت و در [[حرم امام حسین]](ع) نزدیک قبر استادش، وحید بهبهانی، به خاک سپرده شد.<ref> ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ اعیان الشیعه، چ۸، ص۳۱۴؛ مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref> هنگام درگذشت او، فرزندش بزرگش [[سید محمد بن سید علی طباطبایی|محمد]] در [[اصفهان]] بود و همانجا برای پدر مراسم عزا برگزار کرد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> [[محمد باقر مجلسی]] تاریخ وفات او را ۱۲۰۱ق ذکر کرده است<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲</ref> که به گفته [[محسن امین]] احتمالا کلمه «ثلاثین» از عبارت او افتاده باشد.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref> در تاریخ وفات او گفته شده است:
او در سال ۱۲۳۱ق در ۷۰ سالگی در [[کربلا]] درگذشت و در [[حرم امام حسین]](ع) نزدیک قبر استادش، وحید بهبهانی، به خاک سپرده شد.<ref> ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ اعیان الشیعه، چ۸، ص۳۱۴؛ مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref> هنگام درگذشت او، فرزندش بزرگش [[سید محمد بن سید علی طباطبایی|محمد]] در [[اصفهان]] بود و همانجا برای پدر مراسم عزا برگزار کرد.<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref> [[محمد باقر مجلسی]] تاریخ وفات او را ۱۲۰۱ق ذکر کرده است<ref>خوانساری، ج۴، ص۴۰۲</ref> که به گفته [[محسن امین]] احتمالا کلمه «ثلاثین» از عبارت او افتاده باشد.<ref>اعیان الشیعه، ج۸، ص۳۱۴</ref> در تاریخ وفات او گفته شده است:
خط ۴۷: خط ۴۹:
«من امروز در [[عدالت (فقه)|عدالت]] خود اشکال دارم. از این رو، نمی‌توانم امام جماعت شما باشم. آنها از علت اشکال پرسیدند. وی گفت: دختر [[وحید بهبهانی|وحید]](همسرش)، حرف‌هایی به من زد که من کنترل خود را از دست دادم و به او گفتم: هر چه به من گفتی، به خودت برگردد، او دیگر [[نماز]] را با جماعت اقامه نکرد تا این که همسرش از او راضی شد.<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref>
«من امروز در [[عدالت (فقه)|عدالت]] خود اشکال دارم. از این رو، نمی‌توانم امام جماعت شما باشم. آنها از علت اشکال پرسیدند. وی گفت: دختر [[وحید بهبهانی|وحید]](همسرش)، حرف‌هایی به من زد که من کنترل خود را از دست دادم و به او گفتم: هر چه به من گفتی، به خودت برگردد، او دیگر [[نماز]] را با جماعت اقامه نکرد تا این که همسرش از او راضی شد.<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref>


به گفته صاحب [[ریحانة الادب]] و [[محمد باقر خوانساری]]، در [[روز غدیر]] سال ۱۲۱۶ق که [[وهابیان]] به کربلا حمله ور شدند. سید علی طباطبایی اهل خانه‌اش را به پناهگاه امنی فرستاده بود، به جز خود و یک کودک شیرخوار در منزل بودند که وهابیان به خانه او حمله کردند، سید علی، طفل را به بغل گرفته و زیر سبدی در منزل پنهان می‌شود، مهاجمان منزل سید را تفتیش می‌کنند اما او را نمی‌یابند، به گمان اینکه شاید سیدعلی زیر هیزم‎هایی که در گوشه منزل بوده، پنهان شده باشد، هیزم‌ها را برمی‌دارند و بر روی آن سبد می‌ریزند، و بدین ترتیب از این خطر نجات می‌یابند.<ref>ریحانة الادب، ج۳، ص۳۷۲؛ خوانساری، ج۴، ص۴۰۵؛ فوائدالرضویه، ص۳۲۴</ref>
== فعالیت علمی و استادان==
== فعالیت علمی و استادان==
از دوران کودکی او اطلاعی چندانی در دست نیست، او در دامان داییش وحید بهبهانی پرورش یافت، مامقانی از آغاز تحصیلاتش با عبارت «فی زمان الرجولیه» یاد می‌کند، و می‌گوید پیش از این خط خوبی داشت و از راه کتابت ارتزاق می‌کرد، تحصیلاتش را نزد [[محمد علی بهبهانی]] آغاز کرد<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۵</ref> و نزد [[وحید بهبهانی]] ادامه داد. او در حالی در درس محمد علی بهبهانی حاضر می‌شد که، سنش از برخی هم‌درسانش کمتر بود.<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref>
از دوران کودکی او اطلاعی چندانی در دست نیست، او در دامان داییش وحید بهبهانی پرورش یافت، مامقانی از آغاز تحصیلاتش با عبارت «فی زمان الرجولیه» یاد می‌کند، و می‌گوید پیش از این خط خوبی داشت و از راه کتابت ارتزاق می‌کرد، تحصیلاتش را نزد [[محمد علی بهبهانی]] آغاز کرد<ref> منتهی المقال، ج۵، ص۶۵</ref> و نزد [[وحید بهبهانی]] ادامه داد. او در حالی در درس محمد علی بهبهانی حاضر می‌شد که، سنش از برخی هم‌درسانش کمتر بود.<ref>مامقانی، ج۲، ص۳۰۷</ref>