حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها: تفاوت میان نسخه‌ها

در منابع شیعه، روز تولد فاطمه(س) [[۲۰ جمادی‌الثانی]] ذکر شده است.<ref> مفید، مسارالشریعه، ۱۴۱۴ق، ص۵۴؛ طوسی، مصباح المتهجد، ۱۴۱۱ق، ص۷۹۳.</ref> بنا به روایتی که از [[امام محمد باقر علیه‌السلام|امام باقر(ع)]] نقل شده است این نامگذاری از جانب خدا صورت گرفته است. در ادامه این روایت درباره این نامگذاری آمده است که خداوند او را در میثاق {{یادداشت|عهد الست و عالم ذر}} به علم جدا نمود و از ناپاکی برکنار داشت.<ref>کلینی، کافی،۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۶۰.</ref>

از زندگی فاطمه در کودکی و نوجوانی گزارش‌های تاریخی کمی وجود دارد.<ref>[http://mehrkhane.com/fa/news/6613 آیا زن مسلمان امروزی می‌تواند از حضرت زهرا(س) الگو بگیرد؟]، پایگاه خبری تحلیلی مهرخانه.</ref> بر اساس گزارش‌های تاریخی، پس از آشکار شدن دعوت پیامبر، فاطمه در برخی موارد شاهد خشونت‌های [[شرک|مشرکان]] علیه پدرش بود. علاوه بر این، سه سال از دوران کودکی فاطمه، در [[شعب ابی‌طالب|شِعب ابی‌طالب]] و تحت فشارهای اقتصادی و اجتماعی مشرکان علیه [[بنی‌هاشم]] و پیروان پیامبر اسلام گذشت.<ref>ابن سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۱۶۳.</ref> فاطمه همچنین در کودکی، مادر خود خدیجه و عمو و حامی مهم پدرش، [[ابوطالب]] را از دست داد.<ref>یعقوبی، تاریخ یعقوبی، بیروت، ج۲، ص۳۵.</ref> تصمیم [[قریش]] برای قتل پیامبر(ص)<ref>ابن حنبل، مسند احمد بن حنبل، بیروت، ج۱، ص۳۶۸؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، بیروت، ج۱، ص۱۶۳.</ref> خروج شبانه پیامبر از [[مکه]] و [[هجرت به مدینه]]، و هجرت فاطمه به [[مدینه]] همراه با علی(ع) و برخی از زنان، مهم‌ترین رخدادهای کودکی زهرا(س) بوده است.<ref>محقق سبزواری، نمونه بینات در شأن نزول آیات از نظر شیخ طوسی و سایر مفسرین خاصه و عامه، ۱۳۵۹ش، ص۱۷۳-۱۷۴.</ref>

فاطمه(س) خواستگاران متعددی داشت؛ اما در نهایت با امام علی(ع) [[ازدواج]] کرد. به اعتقاد برخی پژوهشگران به دنبال [[هجرت به مدینه|هجرت پیامبر(ص) به مدینه]] و رهبری جامعه اسلامی، فاطمه(س) به سبب نسبت فرزندی با [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در میان [[اسلام|مسلمانان]] مورد احترام قرار گرفت و جایگاه والایی یافت.<ref>طباطبایی، «ازدواج فاطمه»، ۱۳۹۳ش، ج۱، ص۱۲۸.</ref> در کنار این مسئله ابراز محبت پیامبر به فاطمه(س)<ref>طبری، ذخائر العقبی، ۱۴۲۸ق، ج۱، ص۱۶۷؛ متقی هندی، کنزالعمال، ۱۴۰۱ق، ج۷، ص۱۲۹.</ref> و ویژگی‌های فاطمه در مقایسه با زنان دوره خود<ref>کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۸، ص۱۶۵؛ مغربی، شرح الاخبار، ۱۴۱۴ق، ج۳، ص۲۹. سهمی، تاریخ جرجان، ۱۴۰۷ق، ص۱۷۱. </ref> موجب شد برخی از مسلمانان به دنبال [[ازدواج]] با دختر پیامبر(ص) باشند.<ref>طباطبایی، «ازدواج فاطمه»، ۱۳۹۳ش، ج۱، ص۱۲۸.</ref> شماری از بزرگان قریش که زودتر از دیگران [[اسلام]] آورده بودند یا از قدرت مالی مناسبی برخوردار بودند از فاطمه خواستگاری کردند.<ref> اربلی، کشف الغمة، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۳۶۳؛ خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۳.</ref> [[ابوبکر بن ابی‌قحافه|ابوبکر]]، [[عمر بن خطاب|عمر]]<ref>نسایی، السنن الکبری، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۱۴۳؛ حاکم نیشابوری، المستدرک علی الصحیحین، دارالمعرفة، ج۲، س۱۶۷ و ۱۶۸.</ref> و [[عبدالرحمن بن عوف]]<ref>طبری امامی، دلائل الامامة، ۱۴۱۳ق، ص۸۲.</ref> از این افراد بودند. همه خواستگاران جواب ردّ از پیامبر شنیدند.<ref>خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۳.</ref> پیامبر در پاسخ به درخواست آنان می‌فرمود: «ازدواج فاطمه امری آسمانی است و نیازمند حکم الهی است.»<ref>ابن‌سعد، الطبقات الکبری، ۱۴۱۰ق، ج۸، ص۱۹.</ref> و در مواردی نیز نارضایتی فاطمه(س) از ازدواج با خواستگاران را مطرح می‌کرد.<ref> طوسی، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۳۹.</ref>  

[[امام علی علیه‌السلام|علی(ع)]] به سبب ارتباط خانوادگی با پیامبر و ویژگی‌های اخلاقی و دینی فاطمه، علاقه زیادی برای [[ازدواج]] با فاطمه داشت؛<ref>صدوق، الامالی، ۱۴۱۷ق، ص۶۵۳؛ اربلی، کشف الغمة، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۳۶۴.</ref> اما به گفته مورخان به خود اجازه نمی‌داد از دختر پیامبر [[خواستگاری]] کند.<ref> مفید، الاختصاص، ۱۴۱۴ق، ص۱۴۸.</ref> [[سعد بن معاذ]] این مسئله را به پیامبر منتقل کرد و پیامبر با خواستگاری علی(ع) موافقت نمود.<ref>مفید، الاختصاص، ۱۴۱۴ق، ص۱۴۸.</ref> پیامبر(ص) درخواست امام علی(ع) و ویژگی‌های رفتاری و فضیلت او را برای فاطمه(س) بیان کرد که با رضایت فاطمه همراه شد.<ref>طوسی، محمدبن حسن، الامالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۰.</ref> پیامبر نیز به امر الهی فاطمه(س) را به [[ازدواج علی(ع) و فاطمه(س)|ازدواج با علی(ع)]] درآورد.<ref>طبرانی، المعجم الکبیر، ۱۴۱۵ق، ج۱۰، ص۱۵۶؛ خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۶.</ref> علی(ع) مانند دیگر [[مهاجرین|مهاجران]]، در ماه‌های نخستینِ پس از [[هجرت به مدینه|هجرت]]، وضعیت اقتصادی سختی داشت.<ref> ابن‌اثیر جزری، اسدالغابة، انتشارات اسماعیلیان، ج۵، ص۵۱۷.</ref> از این‌رو به توصیه پیامبر، زره خود را فروخت یا رهن داد و قیمت آن را [[مهریه فاطمه(س)|مهر فاطمه]] قرار داد.<ref>اربلی، کشف الغمة، ۱۴۰۵ق، ج۱، ص۳۵۸.</ref> مراسم [[صیغه ازدواج|عقد]] علی(ع) و فاطمه(س) در حضور مسلمانان در [[مسجد]] برگزار شد.<ref>طبری امامی، دلائل الإمامة، ۱۴۱۳ق، ص۸۸-۹۰؛ خوارزمی، المناقب، ۱۴۱۱ق، ص۳۳۵-۳۳۸.</ref> درباره تاریخ مراسم عقد اختلاف وجود دارد. در بیشتر منابع، سال دوم هجری ذکر شده است.<ref> ابن‌حجر عسقلانی، تهذیب التهذیب، ۱۴۰۴ق، ج۱۲، ص۳۹۱؛ مقریزی، امتاع الاسماع، ۱۴۲۰ق، ج۱، ص۷۳؛ کلینی، الکافی، ۱۳۶۳ش، ج۸، ص۳۴۰.</ref> مراسم عروسی پس از [[غزوه بدر|جنگ بدر]] در [[شوال]] یا [[ذی‌الحجة]] [[سال ۲ هجری قمری]] برگزار شد.<ref>طوسی، الأمالی، ۱۴۱۴ق، ص۴۳؛ طبری، بشارة المصطفی، ۱۴۲۰ق، ص۴۱۰. </ref>

امام علی(ع) متقابلا فاطمه را احترام می‌کرد. روایتی که از امام علی(ع) نقل شده است که نه من هیچ گاه فاطمه را به خشم آوردم و نه فاطمه هیچ گاه مرا به خشم آورد.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۳۴.</ref>در ماجرای درخواست ابوبکر و عمر از امام علی(ع) برای ملاقات با فاطمه(س)، وی خطاب به علی(ع) گفت: خانه از آنِ توست و این زن آزاده‌ای که با تو سخن می‌گوید همسر تو، هر کاری خواستی انجام بده.<ref>علامه مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۴۳، ص۱۹۸.</ref>