پرش به محتوا

منع حدیث: تفاوت میان نسخه‌ها

۳۵۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ مهٔ ۲۰۱۹
جز
←‏پیامدها: ویرایش و حذف مطالب زائد
جز (←‏پیامدها: ویرایش و حذف مطالب زائد)
خط ۳۳: خط ۳۳:


==پیامدها==
==پیامدها==
منع حدیث را مبدأ اتفاقات و جریاناتی در تاریخ [[اسلام]] دانسته‌اند که برخی از آنها عبارتند از:
به‌عقیده علمای شیعه، جلوگیری از نوشتن حدیث، پیامدهای منفی مهمی داشته که نابودی نخستین متون حدیثی، جعل حدیث، تغییر سنّت پیامبر و پدیدآمدن مذهب‌ها از آن جمله‌اند:
*'''نابودی نخستین متون حدیثی:''' گفتارهای نوشته شده از [[پیامبر(ص)]] توسط [[اصحاب]] نزدیک، در این دوره نابود شد و از دسترس خارج گردید.<ref> سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ج١، ص۹۱.</ref> بنابر آنچه که [[عایشه]] نقل کرده، ابوبکر ۵۰۰ حديث از رسول خدا(ص) را سوزانده است.<ref>متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ق،‌ ج۱۰،‌ ص۲۸۵.</ref> همچنین برخی [[احادیث]] که در حافظه اصحاب بود، به سبب ممنوعیت کتابت به رشته تحریر درنیامده و با مرگ حافظان از دسترس خارج گردید.<ref>سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ج١، ص۹۲.</ref>


*'''جعل حدیث:''' با اجرای سیاست منع حدیث و از بین رفتن روایات پیامبر، نقل روایات ساختگی و انتساب آنها به [[پیامبر(ص)]] رایج شد،<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۲.</ref> به‌عنوان مثال کتاب [[صحیح بخاری]] شامل ۲۷۶۱ حدیث غیرتکراری است که آنها را از میان حدود ۶۰۰ هزار [[روایت]] انتخاب کرده<ref> خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴.</ref> و در [[صحیح مسلم]] چهار هزار حدیث غیرتکراری وجود دارد که به گفته مؤلفش از میان ۳۰۰ هزار حدیث استخراج شده است.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۰۲.</ref> همچنین با هدف فضیلت‌تراشی برای شخصیت‌های سیاسی و مذهبی، روایاتی به پیامبر اکرم منسوب شد که حتی افرادی را شامل می‌شد که پس از وی به دنیا آمدند و هر فرقه‌اى براى پيشواى خود دست به [[جعل حدیث]] زد.<ref> سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ج١، ص۹۵.</ref>  
*'''نابودی نخستین متون حدیثی:''' گفتارهای نوشته‌شده از [[پیامبر(ص)]] توسط [[اصحاب]] نزدیک وی، در این دوره نابود شد و از دسترس خارج گردید.<ref> سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ج١، ص۹۱.</ref> بنابر آنچه که [[عایشه]] نقل کرده، ابوبکر ۵۰۰ حديث از رسول خدا(ص) را سوزاند.<ref>متقی هندی، کنز العمال، ۱۴۰۱ق،‌ ج۱۰،‌ ص۲۸۵.</ref> همچنین برخی [[احادیث]] که در حافظه اصحاب بود، به سبب ممنوعیت کتابت به رشته تحریر درنیامد و با مرگ حافظان از دسترس خارج گردید.<ref>سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ج١، ص۹۲.</ref>  


*'''تغییر سنّت:''' عده‌ای گفته‌اند ممنوعیت تدوین [[حدیث]] موجب شد [[سنت|سنّت]] پیامبر(ص) در جامعه تغییر کند.<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۷.</ref> برای اثبات آن به برخی نقل‌های تاریخی استناد شده است از جمله روایتی که [[شافعی]] پیشوای شافعیان، از وهب بن کیسان نقل کرده است که بر اساس آن تمام سنّت‌های رسول خدا حتی [[نماز]] تغییر یافت.<ref>شافعی، الام، ۱۴۱۰ق، ج۱، کتاب الصلاة -کتاب صلاة العیدین- أن یبدأ بالصلاة قبل الخطبة، ص۲۶۹.</ref>  
*'''جعل حدیث:''' با اجرای سیاست منع حدیث و از بین رفتن روایات پیامبر، نقل روایات ساختگی و انتساب آنها به [[پیامبر(ص)]] رایج شد.<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۲.</ref> برای نمونه با هدف فضیلت‌تراشی برای شخصیت‌های سیاسی و مذهبی، روایاتی به پیامبر منسوب شد که حتی افرادی را شامل می‌شد که پس از وی به دنیا آمدند.<ref> سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ۱۳۷۸ش، ج١، ص۹۵.</ref>
* '''پدیدآمدن مذهب‌ها:''' با از بین رفتن [[سنت]] و افزایش شمار [[جعل حدیث|روایات جعلی]] و سلیقه‌ای به مرور مذاهب مختلف و مشرب‌های [[کلام|کلامی]] و [[فقه|فقهی]] متعدد پدیدار شدند.<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۸.</ref> اختلافات  در جامعه [[اسلام|اسلامی]] گسترش یافت و هر اختلاف سلیقه‌ای با جعل حدیث همراه شده و موجب جدایی گروهی از افراد از جامعه اسلامی و تاسیس گروهی جدید می‌شد.<ref> سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ج١، ص۹۱.</ref>
 
همچنین ابهام در احکام<ref> مطهری، مجموعه آثار،۱۳۷۷ش، ج۴، ص۸۶۲.</ref> و پدید آمدن اختلاف<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۸.</ref> را از دیگر پیامدهای حدیث نقل کرده‌اند.
کتاب [[صحیح بخاری]] شامل ۲۷۶۱ حدیث غیرتکراری است که آنها را از میان حدود ۶۰۰ هزار [[روایت]] انتخاب کرده<ref> خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص۱۴.</ref> و در [[صحیح مسلم]] چهار هزار حدیث غیرتکراری وجود دارد که به گفته مؤلفش از میان ۳۰۰ هزار حدیث استخراج شده است.<ref>خطیب بغدادی، تاریخ بغداد، ۱۴۱۷ق، ج۱۳، ص۱۰۲.</ref>
 
*'''تغییر سنّت پیامبر:''' عده‌ای گفته‌اند ممنوعیت تدوین [[حدیث]] موجب شد [[سنت|سنّت]] پیامبر(ص) در جامعه تغییر کند.<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۷.</ref> برای اثبات آن به برخی نقل‌های تاریخی استناد شده است؛ ازجمله روایتی که [[شافعی]] پیشوای شافعیان، از وهب بن کیسان نقل کرده است که براساس آن تمام سنّت‌های رسول خدا حتی [[نماز]] تغییر یافت.<ref>شافعی، الام، ۱۴۱۰ق، ج۱، کتاب الصلاة -کتاب صلاة العیدین- أن یبدأ بالصلاة قبل الخطبة، ص۲۶۹.</ref>
 
* '''پدیدآمدن مذهب‌ها:''' با ازبین‌رفتن [[سنت]] و افزایش شمار [[جعل حدیث|روایات جعلی]] و سلیقه‌ای، به‌مرور مذاهب مختلف و مشرب‌های [[کلام|کلامی]] و [[فقه|فقهی]] متعدد پدیدار شد؛<ref>حسینی، «پیامدهای منع نقل حدیث»، ص۶۸.</ref> چراکه هر اختلاف سلیقه‌ای با جعل حدیث همراه شده و موجب جدایی گروهی از افراد از جامعه اسلامی و تأسیس مذهبی جدید می‌شد.<ref> سبحانی، فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی، ج١، ص۹۱.</ref>


== تک‌نگاری==
== تک‌نگاری==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش