اردن: تفاوت میان نسخه‌ها

اردن (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۲ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۲۱:۲۹

۱٬۴۷۳ بایت اضافه‌شده ، ‏۲ اوت ۲۰۱۵

جز

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Shamsoddin

Automoderated users، دیوان‌سالاران، confirmed، مدیران رابط کاربری، مدیران، templateeditor

۱۷٬۸۷۴

ویرایش

@@ خط ۳۷: / خط ۳۷: @@
 | اجتماعی = جهاد المحیسن
 }}
-{{در دست ویرایش ۲|ماه=ژوئیه|روز=۲۸|سال=۲۰۱۵|چند = ۲}}
 '''اُردن'''، با نام رسمی '''اُردُن هاشمی'''، از کشورهای جنوب غربی آسیا است. [[جنگ موته]] در جنوب این کشور رخ داده است، البته در آن زمان اردن کشور مستقلی نبود و در کنار فلسطین بخشی از [[شام]] بوده است، آرامگاه [[جعفر طیار]]، مزار و محل شهادت شهدای موته و [[غار اصحاب کهف]] از جمله زیارت‌گاه‌های محترم نزد شیعیان در این کشور است، پیشینه [[تشیع]] در اردن به قرن چهارم قمری باز می‌گردد، در قرن پنجم تسلط [[فاطمیان]] [[مصر]] بر این کشور بر نفوذ تشیع در این مناطق افزود. اما تسلط سلجوقیان، ایوبیان و اشغال برخی شهرهای فلسطین به دست صلیبیان، سبب مهاجرت شیعیان اردن به [[لبنان]] گردید.
@@ خط ۴۶: / خط ۴۵: @@
 اردن با ۸۹۲۰۶ کیلومتر مربع مساحت، در جنوب غربی آسیا قرار دارد، این کشور با [[سوریه]] در شمال، [[عربستان]] در شرق و جنوب، [[فلسطین]] در غرب و [[عراق]] در شمال شرقی همسایه است.<ref>[http://www.shiastudy.ir/256-1390-08-29-20-06-42.html سایت شیعه شناسی؛ شیعیان اردن]</ref>
+[[پرونده:نقشه اردن.JPG|بندانگشتی|نقشه اردن]]
 == تاریخ سیاسی ==
 سرزمین اردن تا پیش از قرن بیستم میلادی که به کشوری مستقل تبدیل شود، در کنار فلسطین بخش‌هایی از جنوب سرزمین شام را شامل می‌شد، این سرزمین از اوایل قرن دهم قمری، به تصرف ترک‌های عثمانی در آمد، در دوره عثمانی اردن تابع [[دمشق]] بود، و با انقراض حکومت عثمانی، این سرزمین زیر سلطه انگلیس و فرانسه قرار گرفت، پس از استقلال اردن از [[بریتانیا]] در ۱۹۴۶م، شاه عبدالله اول بر این کشور حکمرانی می‌کرد.<ref> رضانژاد، اردن درسده اخیر، ۳۵-۳۷</ref> پس از ترور شاه عبدالله اول در ۱۹۵۱ پسرش طلال بن عبدالله برای دوره‌ای کوتاه پادشاه شد. بزرگ‌ترین موفقیت شاه طلال تصویب قانون اساسی اردن بود. وی در ۱۹۵۲ به دلیل بیماری از سلطنت برکنار شد. در آن زمان پسرش حسین برای پادشاه شدن بسیار جوان بود و بنابر این یک کمیته ویژه اردن را اداره می‌کرد. پس از اینکه حسین به سن ۱۸ سالگی رسید از ۱۹۵۳ تا ۱۹۹۹ حکومت را در دست گرفت، ملک عبدالله دوم پس از فوت پدرش در فوریه ۱۹۹۹ جانشین وی شد. عبدالله به تایید مجدد پیمان صلح اردن-[[اسرائیل]] و تقویت روابط اردن با [[ایالات متحده آمریکا]] پرداخت.<ref>[http://www.shiastudy.ir/256-1390-08-29-20-06-42.html سایت شیعه شناسی؛ شیعیان اردن]</ref>
@@ خط ۶۸: / خط ۶۷: @@
 == تشیع ==
+[[پرونده:آرامگاه جعفر طیار در اردن.jpg|بندانگشتی|آرامگاه جعفر طیار در اردن]]
+[[پرونده:غار اصحاب کهف در اردن.jpg|بندانگشتی|غار منسوب به اصحاب کهف در اردن]]
 سرزمین اردن که امروزه به کشوری مستقل تبدیل شده است، در کنار فلسطین بخش‌هایی از جنوب سرزمین [[شام]] را شامل می‌شدند، شواهد تاریخی نشان می‌دهد که [[تشیع]] در قرن چهارم قمری، در این مناطق گسترش یافته است. مقدسی <small>(۳۸۰-۳۳۶ ق)</small>، در کتاب احسن التقاسیم فی معرفه الاقالیم، در لابه‌لای سخن خود درباره فرق و مذاهب موجود در شهرهای اردن و [[فلسطین]]، نوشته است:
 :«و أهل طبریه و نصف نابلس و قَدَس و أکثر عَمّان شیعه.» (اهل طبریه و نیمی از اهل نابلس و قَدَس و بیشتر اهل امّان [[شیعه]] هستند.)<ref> مقدسی، ص۱۷۹</ref>
@@ خط ۷۸: / خط ۷۹: @@
 === وضعیت شیعیان ===
-شیعیان اردن با وجود آنکه بخش کوچکی از ترکیب جمعیتی این کشور را تشکیل می‌دهند، اما دولت این کشور مانع از فعالیت‌های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی آنان می‌شود. شیعیان اردن چند سال پیش با خرید قطعه زمینی در امان پایتخت اردن خواستار ساخت [[حسینیه]] شدند ولی دولت اردن با خواسته آنان موافقت نکرد. مرقد [[جعفر طیار]] و [[زید بن حارثه]] در کرک جنوب اردن، در ایام [[عاشورا]] محل تجمع محبان [[امام حسین(ع)]] در این کشور است، ولی دولت اردن از چند سال پیش مانع از برگزاری مراسم [[عزاداری امام حسین]] می‌شود. سفر عبدالله دوم به [[ایران]] در سال ۲۰۰۳ میلادی سبب شد که [[اهل سنت]] اردن مذهب تشیع را به عنوان یکی از مذاهب رسمی اسلام بپذیرند. او همچنین اجازه تدریس فقه [[اثناعشری]] را در دانشکده الهیات دانشگاه آل البیت این کشور را داده است.
+شیعیان اردن با وجود آنکه بخش کوچکی از ترکیب جمعیتی این کشور را تشکیل می‌دهند، اما دولت این کشور مانع از فعالیت‌های اجتماعی، مذهبی و فرهنگی آنان می‌شود. شیعیان اردن چند سال پیش با خرید قطعه زمینی در امان پایتخت اردن خواستار ساخت [[حسینیه]] شدند ولی دولت اردن با خواسته آنان موافقت نکرد. مرقد [[جعفر طیار]] و [[زید بن حارثه]] در کرک جنوب اردن، در ایام [[عاشورا]] محل تجمع محبان [[امام حسین(ع)]] در این کشور است، ولی دولت اردن از چند سال پیش مانع از برگزاری مراسم [[عزاداری امام حسین]] می‌شود. سفر عبدالله دوم به [[ایران]] در سال ۲۰۰۳ میلادی سبب شد که [[اهل سنت]] اردن مذهب تشیع را به عنوان یکی از مذاهب رسمی اسلام بپذیرند. او همچنین اجازه تدریس فقه [[اثناعشری]] را در دانشکده الهیات دانشگاه آل البیت این کشور را داده است.<ref>[http://www.mashreghnews.ir/fa/news/24867 مشرق؛ گزارشي از آخرين وضعيت شيعيان در اردن‏]</ref>
-در ۲ دهه گذشته شماری از اردنی‌ها تحت تاثیر [[انقلاب اسلامی ایران]] و نیز در ارتباط با [[حج|حجاج]] شیعه از دیگر کشورها به مذهب تشیع گرایش پیدا کرده‌اند که موجب نگرانی حکومت اردن شده است، [[ازدواج]] شیعیان [[عراق|عراقی]] با دختران اردنی از دیگر عوامل گرایش به تشیع در این کشور است. ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن، در دسامبر سال ۲۰۰۴ م در گفتگو با روزنامه واشنگتن پست اصطلاح [[هلال شیعی]] را مطرح کرد، پس از او حسنی مبارک در مصر و ملک عبدالله در [[عربستان سعودی]]، از جمله کسانی بودند که خطر هلال شیعی را در منطقه مطرح کردند.<ref>ابراهیمی، عربستان و سیستم قدرت در خلیج فارس</ref>
+در ۲ دهه گذشته شماری از اردنی‌ها تحت تاثیر [[انقلاب اسلامی ایران]] و نیز در ارتباط با [[حج|حجاج]] شیعه از دیگر کشورها به مذهب تشیع گرایش پیدا کرده‌اند که موجب نگرانی حکومت اردن شده است، [[ازدواج]] شیعیان [[عراق|عراقی]] با دختران اردنی از دیگر عوامل گرایش به تشیع در این کشور است.<ref>[http://www.farsnews.com/printable.php?nn=8806050024 خبرگزاری فارس؛ گزارشی از مظلومیت شیعه در اردن]</ref> عبدالله دوم، پادشاه اردن، در دسامبر سال ۲۰۰۴ م در گفتگو با روزنامه واشنگتن پست اصطلاح [[هلال شیعی]] را مطرح کرد، پس از او حسنی مبارک در مصر و ملک عبدالله در [[عربستان سعودی]]، از جمله کسانی بودند که خطر هلال شیعی را در منطقه مطرح کردند.<ref>ضرغامی و..، ص۲۰۷-۲۰۹</ref> افرادی در اردن به اتهام ترویج مذهب شیعه در این کشور بازداشت شده‌اند. افرادی در اردن به اتهام ترویج مذهب شیعه در این کشور بازداشت شده‌اند..<ref>[http://www.farsnews.com/printable.php?nn=8806050024 خبرگزاری فارس؛ گزارشی از مظلومیت شیعه در اردن]</ref>
 === عزاداری محرم===
@@ خط ۱۰۲: / خط ۱۰۳: @@
 [[جهاد المحیسن]]؛ نویسنده و روزنامه نگار اردنی
-وی مدیر مرکز مطالعات و تحقیقات اردن و مشاور وزیر توسعه سیاسی این کشور بود که پس از اعلان پذیرش مذهب تشیع از تمام فعالیت‌های خود از جمله ریاست دفتر روزنامه دولتی این کشور اخراج گردید. جهاد المحیسن، از اعضای اتحادیه روزنامه نگاران، کمیته نویسندگان اردن و عضو برخی از سازمان‌های عربی و بین المللی فعال در زمینه حقوق بشر و آزادی عمومی بوده است. وی دکترای تاریخ دینی خود را در اردن دریافت کرده است. دولت اردن در هنگام بازگشت از [[لبنان]] وی را بازداشت کرد. قبیله و دولت در شرق اردن، آینده دموکراسی در اردن و امارات متحده عربی از ابتدا تا عصر حاضر از جمله آثار جهاد المحیسن به شمار می‌رود.
+وی مدیر مرکز مطالعات و تحقیقات اردن و مشاور وزیر توسعه سیاسی این کشور بود که پس از اعلان پذیرش مذهب تشیع از تمام فعالیت‌های خود از جمله ریاست دفتر روزنامه دولتی این کشور اخراج گردید. جهاد المحیسن، از اعضای اتحادیه روزنامه نگاران، کمیته نویسندگان اردن و عضو برخی از سازمان‌های عربی و بین المللی فعال در زمینه حقوق بشر و آزادی عمومی بوده است. وی دکترای تاریخ دینی خود را در اردن دریافت کرده است. دولت اردن در هنگام بازگشت از [[لبنان]] وی را بازداشت کرد. قبیله و دولت در شرق اردن، آینده دموکراسی در اردن و امارات متحده عربی از ابتدا تا عصر حاضر از جمله آثار جهاد المحیسن به شمار می‌رود.<ref>[http://shafaqna.com/persian/top-news/item/128804 شفقنا؛ رییس مرکز مطالعات اردن به دلیل گرایش به تشیع بازداشت شد]</ref>
 == اماکن زیارتی ==
-[[پرونده:آرامگاه جعفر طیار در اردن.jpg|بندانگشتی|آرامگاه جعفر طیار در اردن]]
 * '''زیارتگاه [[جعفر طیار]] در روستای مزار در استان کَرک '''، روستای مؤته در نزدیکی روستای مزار، محل وقوع جنگ مؤته بوده است. قبور زید بن حارثه و عبدالله بن رواحه در نزدیکی قبر جعفر طیار قرار دارند. به گفته منابع تاریخی، جعفر بن ابی طالب، [[عبدالله بن رواحه]] و [[زید بن حارثه]] در یک قبر دفن شدند.<ref>عمده الطالب، ص۳۶.</ref>
@@ خط ۱۲۰: / خط ۱۲۰: @@
 === غار اصحاب کهف در اردن===
-غار رجیب در هشت کیلومتری امان پایتخت اردن قرار دارد. در این غار ۷ - ۸ قبر وجود دارد. در دیوارهای غار نقوشی از جمله صورت سگی وجود دارد. در بالای غار آثار صومعه‌ای رومی دیده می‌شود و آثاری دلالت می‌کند بر اینکه این صومعه پس از استیلای مسلمانان بر آن منطقه، به مسجد تبدیل شده است. اداره باستانشناسی اردن در ۱۹۶۳ میلادی مطابق با ۱۳۴۲ ق، این غار را باسازی کرده است. شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد غار اصحاب کهف، همین غار رجیب است.
+غار رجیب در هشت کیلومتری امان پایتخت اردن قرار دارد. در این غار ۷ - ۸ قبر وجود دارد. در دیوارهای غار نقوشی از جمله صورت سگی وجود دارد. در بالای غار آثار صومعه‌ای رومی دیده می‌شود و آثاری دلالت می‌کند بر اینکه این صومعه پس از استیلای مسلمانان بر آن منطقه، به مسجد تبدیل شده است.<ref>طباطبایی، ج۱۳، ص۲۹۷؛ مکارم شیرازی، ج۱۲، ص۴۰۱</ref> اداره باستانشناسی اردن در ۱۹۶۳ میلادی مطابق با ۱۳۴۲ ق، این غار را باسازی کرده است.
 === سایر اماکن تاریخی===
@@ خط ۱۳۶: / خط ۱۳۶: @@
 * حرزالدین، محمد، مراقد المعارف، تحقیق: محمد حسین حرزالدین.
 * الآثار الاسلامیة فی بلدتی مؤتة والمزار، الموسم، العدد۴، صص۱۰۷۲-۱۰۷۳.
-* ابراهیمی، شهروز، عربستان و سیستم قدرت در خلیج فارس، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره۳، سال هفتم، پاییز۸۳.
+* [https://journals.ut.ac.ir/article_50600_6871.html برزین ضرغامی، سید محمد جواد شوشتری و سلمان انصاری زاده، ژئوپلیتیک شیعه یا هلال شیعه (مبانی، اهداف و رویکردها)، مجله: پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره ۱، بهار ۱۳۹۳، صفحه ۱۹۷-۲۱۴	]
+* [http://lib.eshia.ir/50082/12/401/ مکارم، شیرازی ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الإسلامیة، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۴ ش.]
+* [http://lib.eshia.ir/12016/13/297/ طباطبایی، سیدمحمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، دفتر انتشارات اسلامی، قم، چاپ پنجم، ۱۴۱۷ ق.]
 {{کشورهای آسیا}}
 [[رده:کشورهای آسیای غربی]]