confirmed، templateeditor
۱۱٬۵۴۹
ویرایش
اسپانیا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی) |
|||
| خط ۷۱: | خط ۷۱: | ||
#از طریق شرقی‌هایی که به طور مستقیم به عنوان «داعی» در اندلس فعالیت می‌کردند. | #از طریق شرقی‌هایی که به طور مستقیم به عنوان «داعی» در اندلس فعالیت می‌کردند. | ||
نخستین کسی که با سفر به شرق بخشی از فرهنگ شیعی را به‌اندلس منتقل کرد، «محمد بن عیسی قُرطُبی» معروف به اعشی (م۲۲۱ق.) است. او در اندلس از | نخستین کسی که با سفر به شرق بخشی از فرهنگ شیعی را به‌اندلس منتقل کرد، «محمد بن عیسی قُرطُبی» معروف به اعشی (م۲۲۱ق.) است. او در اندلس از [[فضایل امام علی(ع)]] سخن می‌گفت. | ||
از همان آغاز تأسیس دولت اموی در اندلس، قیام‌هایی در اندلس روی داد که تا حد زیادی ریشه‌های شیعی داشت: | از همان آغاز تأسیس دولت اموی در اندلس، قیام‌هایی در اندلس روی داد که تا حد زیادی ریشه‌های شیعی داشت: | ||
===جنبش‌های شیعی=== | ===جنبش‌های شیعی=== | ||
# اولین قیام، به سرپرستی [[عبداللّه بن سعد بن عمار بن یاسر]] روی داد. او یک فرمانده اموی در [[دمشق]] بود ولی پس از کشته شدن [[عمار یاسر]] در واقعه [[صفین]]، پیوسته در حمایت از [[خلافت | # اولین قیام، به سرپرستی [[عبداللّه بن سعد بن عمار بن یاسر]] روی داد. او یک فرمانده اموی در [[دمشق]] بود ولی پس از کشته شدن [[عمار یاسر]] در واقعه [[صفین]]، پیوسته در حمایت از [[خلافت امام علی(ع)]] و جهاد با معاویه، فعالیت می‌کرد. او علیه یوسف الفهری، حاکم اندلس، قیام کرد ولی در سال ۱۴۳ق. توسط عبدالرحمن داخل، سرکوب شد.<ref>نفخ الطیب، ج ۲، ص ۳۳۰.</ref> | ||
#در سال ۱۴۶ق. علاء بن مغیث جذامی قیام کرد و همچون سپاهیان [[عباسیان|عباسی]]، پرچم‌های سیاه را علامت خود قرار داد. قیام او نیز که صبغه شیعی داشت توسط عبدالرحمن داخل درهم شکسته شد و بزرگان آن به قتل رسیدند. | #در سال ۱۴۶ق. علاء بن مغیث جذامی قیام کرد و همچون سپاهیان [[عباسیان|عباسی]]، پرچم‌های سیاه را علامت خود قرار داد. قیام او نیز که صبغه شیعی داشت توسط عبدالرحمن داخل درهم شکسته شد و بزرگان آن به قتل رسیدند. | ||
#در سال ۱۶۵ق. حسین بن یحیی بن سعد بن عبادة انصاری، از یک خاندان شیعی قیام کرد. هرچند این قیام در ظاهر به نام محبت اهل بیت و تشیع علی(ع) بود ولی در واقع به هدف رسیدن به حکومت روی داد، چرا که در نهایت حسین بن یحیی با عبد الرحمن داخل، راه آشتی و سازش در پیش گرفت و بر دوست شیعه خودش سلیمان بن یقظان طغیان کرد و تغییر مسیر داد. | #در سال ۱۶۵ق. حسین بن یحیی بن سعد بن عبادة انصاری، از یک خاندان شیعی قیام کرد. هرچند این قیام در ظاهر به نام محبت اهل بیت و تشیع علی(ع) بود ولی در واقع به هدف رسیدن به حکومت روی داد، چرا که در نهایت حسین بن یحیی با عبد الرحمن داخل، راه آشتی و سازش در پیش گرفت و بر دوست شیعه خودش سلیمان بن یقظان طغیان کرد و تغییر مسیر داد. | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
===دولت شیعی حمودیان=== | ===دولت شیعی حمودیان=== | ||
خلافت امویان قرطبه در سال ۴۰۷ق. به دست علی بن حمود (از نوادگان [[امام حسن]]) سقوط کرد<ref>آندلس، دکتر محمدابراهیم، آیتی، ص ۱۱۵</ref> و تمام کوشش‌ها در برگرداندن آن بی‌نتیجه ماند. در این زمان زمینه تبلیغات شیعی که سال‌ها در اندلس سابقه داشت، فراهم گردید و علویان با استفاده از این فرصت، به تشکیل نخستین دولت شیعی اقدام کردند که در اندلس به نام آن خطبه خوانده شد. این دولت، دولتِ حمودی بود که تنها نیم قرن دوام آورد. حمودیان از نظر خاندانی، به ادریس بن حسن علوی منسوب بودند که در سال ۱۷۲ق نخستین دولت علوی ([[ادریسیان]]) را در غرب اسلامی پدید آورد. | خلافت امویان قرطبه در سال ۴۰۷ق. به دست علی بن حمود (از نوادگان [[امام حسن(ع)]]) سقوط کرد<ref>آندلس، دکتر محمدابراهیم، آیتی، ص ۱۱۵</ref> و تمام کوشش‌ها در برگرداندن آن بی‌نتیجه ماند. در این زمان زمینه تبلیغات شیعی که سال‌ها در اندلس سابقه داشت، فراهم گردید و علویان با استفاده از این فرصت، به تشکیل نخستین دولت شیعی اقدام کردند که در اندلس به نام آن خطبه خوانده شد. این دولت، دولتِ حمودی بود که تنها نیم قرن دوام آورد. حمودیان از نظر خاندانی، به ادریس بن حسن علوی منسوب بودند که در سال ۱۷۲ق نخستین دولت علوی ([[ادریسیان]]) را در غرب اسلامی پدید آورد. | ||
علی بن حمود نخستین خلیفه حمودی، با این که اصالتا عرب بود، بیشتر وقت‌ها به زبان بربری صحبت می‌کرد. امیرنشین‌های مستقل بربری نیز دعوت دولت حمودی را پذیرفتند، از جمله دولت بنی‌زیری صنهاجی در غرناطه که گرایش شیعی آنها تا پایان دولت‌شان بر جای ماند. | علی بن حمود نخستین خلیفه حمودی، با این که اصالتا عرب بود، بیشتر وقت‌ها به زبان بربری صحبت می‌کرد. امیرنشین‌های مستقل بربری نیز دعوت دولت حمودی را پذیرفتند، از جمله دولت بنی‌زیری صنهاجی در غرناطه که گرایش شیعی آنها تا پایان دولت‌شان بر جای ماند. | ||
| خط ۹۶: | خط ۹۶: | ||
===رواج اشعار شیعی=== | ===رواج اشعار شیعی=== | ||
در دوره حکومت حمودیان در اواخر قرن پنجم هجری، ادبیات شیعه در اندلس رواج یافت. در این دوره، تعدادی از شاعران در مدح [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت]] شعر سرودند که در آنها، مراثی فراوانی نیز پیرامون [[واقعه کربلا]] و ماتم [[امام حسین | در دوره حکومت حمودیان در اواخر قرن پنجم هجری، ادبیات شیعه در اندلس رواج یافت. در این دوره، تعدادی از شاعران در مدح [[پیامبر(ص)]] و [[اهل بیت]] شعر سرودند که در آنها، مراثی فراوانی نیز پیرامون [[واقعه کربلا]] و ماتم [[امام حسین(ع)]] یافت میشود و مردم به شنیدن آن شوق فراوان نشان میدادند. | ||
در این میان، [[ابن دراج]] مشهورترین و اولین شاعری است که با اسلوبی حزین، گریه بر امام حسین(ع) را ترویج نمود و اشعار او مقدمه‌ای برای اشعار دیگران شد.<ref>نفخ الطیب، ج ۱، ص ۲۰۳-۲۰۲؛ الذخیره، ج۱، ص۸۸ و ۹۱؛ دیوان ابن دراج، ص ۸۱-۷۵.</ref> | در این میان، [[ابن دراج]] مشهورترین و اولین شاعری است که با اسلوبی حزین، گریه بر امام حسین(ع) را ترویج نمود و اشعار او مقدمه‌ای برای اشعار دیگران شد.<ref>نفخ الطیب، ج ۱، ص ۲۰۳-۲۰۲؛ الذخیره، ج۱، ص۸۸ و ۹۱؛ دیوان ابن دراج، ص ۸۱-۷۵.</ref> | ||
اشعار حزین ابن دراج در مورد اسرای آل البیت، و بد رفتاری با آنان و وقایع حزنآور ایتام آل محمد(ص)، همزمان با گرفتاری‌های مسلمانان در اندلس و آوارگی آنها، طرفداران فراوانی یافت که در حقیقت به صورت بیان حال مسلمانان و خانواده‌های آنان بود. | اشعار حزین ابن دراج در مورد اسرای آل البیت، و بد رفتاری با آنان و وقایع حزنآور ایتام آل محمد(ص)، همزمان با گرفتاری‌های مسلمانان در اندلس و آوارگی آنها، طرفداران فراوانی یافت که در حقیقت به صورت بیان حال مسلمانان و خانواده‌های آنان بود. | ||