پرش به محتوا

اشراط الساعة: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۲۶۹ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۳ فوریهٔ ۲۰۱۷
جز
اصلاح پانویس و افزایش منابع
imported>Hasaninasab
جز (اصلاح جزئی ازجمله)
جز (اصلاح پانویس و افزایش منابع)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۵]]|کاربر=Shamsoddin  }}
'''اَشْراط السّاعه''' یا '''نشانه‌های قیامت''' اصطلاحی قرآنی و حدیثی است و به مجموعه حوادثی گفته می‌شود که پیش از [[قیامت]] رخ می‌دهد. در برخی از منابع روایی نشانه‌های قیامت با [[نشانه‌های ظهور]] و نشانه‌های آخرالزمان آمیخته شده است.
'''اَشْراط السّاعه''' یا '''نشانه‌های قیامت''' اصطلاحی قرآنی و حدیثی است و به مجموعه حوادثی گفته می‌شود که پیش از [[قیامت]] رخ می‌دهد. در برخی از منابع روایی نشانه‌های قیامت با [[نشانه‌های ظهور]] و نشانه‌های آخرالزمان آمیخته شده است.


==ریشه==
==ریشه==
اشراط جمع شرط به معنای علامت است. اشراط الساعه حوادثی است که تحقق آنها نشانه وقوع قیامت<ref>راغب، ص۳۷۹؛ طباطبایی، ج۱۸، ص۲۳۶.</ref> یا نزدیک شدن آن<ref>نمونه، ج۲۱، ص۴۴۹.</ref> است. برخی از مفسران گفته‌اند شاید اشراط به معنای دلیل‌های روشن‌کننده قیامت نیز باشد.<ref>طبری، تفسیر، ج۲۶، ص۳۳؛ فخررازی، ج۲۸، ص۶۰</ref>
اشراط جمع شرط به معنای علامت است. اشراط الساعه حوادثی است که تحقق آنها نشانه وقوع قیامت<ref>راغب، مفردات، ۱۹۸۶م، ص۳۷۹؛ طباطبایی، المیزان،  ۱۳۹۳ق-۱۹۷۳م، ج۱۸، ص۲۳۶.</ref> یا نزدیک شدن آن<ref>مکارم، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۱، ص۴۴۹.</ref> است. برخی از مفسران گفته‌اند شاید اشراط به معنای دلیل‌های روشن‌کننده قیامت نیز باشد.<ref>فخررازی، التفسیر الکبیر، بیروت، ج۲۸، ص۶۰.</ref>


==در قرآن==
==در قرآن==
خط ۱۳: خط ۱۲:
{{ستون}}
{{ستون}}
*شکافته‌شدن آسمان  
*شکافته‌شدن آسمان  
*پراکنده‌شدن و فروریختن ستارگان.<ref>سوره انشقاق، آیه۸۴؛ سوره انفطار، آیات۱و۲.</ref>
*پراکنده‌شدن و فروریختن ستارگان.<ref>سوره انشقاق، آیه۸۴؛ سوره انفطار، ۱و۲.</ref>
*خاموش شدن خورشید و ستارگان<ref>سوره تکویر، آیات ۱و۲.</ref>
*خاموش شدن خورشید و ستارگان<ref>سوره تکویر، ۱و۲.</ref>
*شکسته و منبسط شدن زمین و بیرون ریختن آنچه که در دورن دارد.<ref>سوره انشقاق، آیه۳-۵؛ سوره فجر، آیه ۲۱.</ref>
*شکسته و منبسط شدن زمین و بیرون ریختن آنچه که در دورن دارد.<ref>سوره انشقاق،۳-۵؛ سوره فجر، ۲۱.</ref>
*لرزیدن زمین با سخت‌ترین لرزه‌ها<ref>سوره زلزال، آیات ۱-۲.</ref>
*لرزیدن زمین با سخت‌ترین لرزه‌ها<ref>سوره زلزال، ۱-۲.</ref>
*بازگوکردن زمین خبرهایی را که خدا به او وحی کرده است.<ref>سوره زلزال، آیت ۴-۵.</ref>
*بازگوکردن زمین خبرهایی را که خدا به او وحی کرده است.<ref>سوره زلزال، ۴-۵.</ref>
*پیوستن دریاها به همدیگر و شکافته‌شدن قبرها از هم<ref>انفطار، آیات ۳-۵.</ref>
*پیوستن دریاها به همدیگر و شکافته‌شدن قبرها از هم<ref>انفطار، ۳-۵.</ref>
*جابه جا شدن کوه‌ها<ref> سوره تکویر، آیه ۳</ref>و به هوا رفتن آن‌ها<ref>سوره قارعه،آیه۵.</ref>
*جابه جا شدن کوه‌ها<ref> سوره تکویر، ۳</ref>و به هوا رفتن آن‌ها<ref>سوره قارعه، ۵.</ref>
*پراکنده شدن مردم مانند پروانگان.<ref>سوره قارعه، آیه۴.</ref>
*پراکنده شدن مردم مانند پروانگان.<ref>سوره قارعه، ۴.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


=== فلسفه بیان اشراط الساعه در قرآن===
=== فلسفه بیان اشراط الساعه در قرآن===
به عقیده برخی، حکمت بیان این نشانه‌ها در قرآن، بیداری غافلان و تشویق آن‌ها بر [[توبه]] است.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> اما برخی از پژوهشگران با استناد به آیاتی از قرآن بیان علامت‌های قیامت را پاسخ به پرسش‌های مکرر مسلمانان در این باره دانسته‌اند.<ref>گذشته، اشراط الساعه، ج۹، ص۱۹.</ref>
به عقیده برخی، حکمت بیان این نشانه‌ها در قرآن، بیداری غافلان و تشویق آن‌ها بر [[توبه]] است.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، بیروت، ج۱۱، ص۳۵۰: به نقل از اصغری، اشراط الساعه در دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۴۷.</ref> اما برخی از پژوهشگران با استناد به آیاتی از قرآن بیان علامت‌های قیامت را پاسخ به پرسش‌های مکرر مسلمانان در این باره دانسته‌اند.<ref>گذشته، اشراط الساعه در دایرة المعارف بزرگ اسلامی، ج۹، ص۱۹.</ref>


==در احادیث==
==در احادیث==
در احادیثی که در منابع روایی شیعه آمده، علامت‌های دیگری برای برپایی قیامت بیان شده است؛ طلوع خورشید از مغرب، ماه‌گرفتگی‌هایی در مشرق، مغرب و جزیرة العرب، خروج [[یأجوج و مأجوج]]، خروج [[دجال]]، خروج [[دابة الارض]]، آتشی که از عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی [[محشر]] سوق می‌دهد.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> فرود [[حضرت عیسی]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> از جمله این موارد است که البته در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نیز نقل شده است.<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۳-۱۳۴۲؛ صنعانی، ج۱۱، ص۳۷۸؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۴۰۵؛ دارمی، ص۱۲۳.</ref>
در احادیثی که در منابع روایی شیعه آمده، علامت‌های دیگری برای برپایی قیامت بیان شده است؛ طلوع خورشید از مغرب، ماه‌گرفتگی‌هایی در مشرق، مغرب و جزیرة العرب، خروج [[یأجوج و مأجوج]]، خروج [[دجال]]، خروج [[دابة الارض]]، آتشی که از عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی [[محشر]] سوق می‌دهد.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> فرود [[حضرت عیسی]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> از جمله این موارد است که البته در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نیز نقل شده است.<ref>ابن ماجه، سنن،  ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م، ج۲، ص۱۳۶۳-۱۳۴۲؛ ابن حنبل، مسند،  ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م.، ج۱، ص۴۰۵؛ دارمی، سنن، ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م، ص۱۲۳.</ref>


در برخی از منابع روایی، [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور مهدی(عج)]] با علامت‌های برپایی قیامت آمیخته شده است. در [[تفسیر قمی]]، روایتی از  [[پیامبر(ص)]] درباره اشراط الساعه نقل شده که در آن مواردی از ظهور فسادهاى بزرگ در دنیا مانند ضایع کردن [[نماز]]، پیروی از شهوات، رواج [[رشوه]]، [[ربا]]، همجنس‌گرایی، [[زنا]]، [[طلاق]] و... به عنوان نشانه‌های برپایی قیامت آمده<ref>قمی، تفسیر، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۳۰۹.</ref>، البته همین موارد در جای دیگر به عنوان نشانه‌های [[آخرالزمان]] و یا علایم نزدیک‌شدن قیامت معرفی شده‌اند.{{مدرک}}
در برخی از منابع روایی، [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور مهدی(عج)]] با علامت‌های برپایی قیامت آمیخته شده است. در [[تفسیر قمی]]، روایتی از  [[پیامبر(ص)]] درباره اشراط الساعه نقل شده که در آن مواردی از ظهور فسادهاى بزرگ در دنیا مانند ضایع کردن [[نماز]]، پیروی از شهوات، رواج [[رشوه]]، [[ربا]]، همجنس‌گرایی، [[زنا]]، [[طلاق]] و... به عنوان نشانه‌های برپایی قیامت آمده<ref>قمی، تفسیر، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۳۰۹.</ref>، البته همین موارد در جای دیگر به عنوان نشانه‌های [[آخرالزمان]] و یا علایم نزدیک‌شدن قیامت معرفی شده‌اند.{{مدرک}}


همچنین از [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]]، [[قیام حضرت مهدی(عج)]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۳.</ref> و [[نفخ صور|دمیده‌شدن در صور]] به عنوان نشانه‌های قیامت یاد شده است. برخی بعثت پیامبر(ص) را نخستین علامت آن ذکر کرده‌اند.<ref>[http://lib.eshia.ir/23021/1/47 دانشنامه کلام اسلامی]</ref>
همچنین از [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]]، [[قیام حضرت مهدی(عج)]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۳.</ref> و [[نفخ صور|دمیده‌شدن در صور]] به عنوان نشانه‌های قیامت یاد شده است. برخی بعثت پیامبر(ص) را نخستین علامت آن ذکر کرده‌اند.<ref>اصغری، اشراط الساعه در دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۴۷.</ref>


== در ادیان دیگر==
== در ادیان دیگر==
خط ۴۴: خط ۴۳:
* کشتن برادر برادر را و پدر فرزند را
* کشتن برادر برادر را و پدر فرزند را
* شوریدن فرزندان بر والدین
* شوریدن فرزندان بر والدین
* ظهور [[دجال]]<ref>مرقس، باب ۱۳، متی، ۲۰، ۲۱-۲۳.</ref>  <ref>دانشنامه‌...1»، ؛ I/136 I/321-323 , ER</ref>
* ظهور [[دجال]]<ref>مرقس، باب ۱۳، متی، ۲۰، ۲۱-۲۳؛‌ دانشنامه‌...1»، ؛ I/136 I/321-323 , ER</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}


خط ۵۰: خط ۴۹:
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}
== منابع==
== منابع==
{{منابع}}
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری، دارالمعرفه، بیروت.
* ابن حنبل، احمد، مسند، استانبول، ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م.
* ابن ماجه، محمد، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م.
* [http://lib.eshia.ir/23021/1/47 جمعی از محققان، دانشنامه کلام اسلامی.]
* دارمی، عبدالله، سنن، استانبول، ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م
* راغب اصفهانی، حسین، مفردات، استانبول، ۱۹۸۶م.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، تصحیح: علی اکبر غفاری، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲ش
* شیخ صدوق، محمد بن علی،کمال الدین و تمام النعمه، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۹۵ق.
* طباطبایی، محمدحسین، المیزان، بیروت، ۱۳۹۳ق-۱۹۷۳م.
* علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
*  فخررازی، التفسیر الکبیر، بیروت، داراحیاء، بیروت.
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح: طیب موسوی جزایری، دارالکتب، قم، ۱۴۰۴ق.
* قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح: طیب موسوی جزایری، دارالکتب، قم، ۱۴۰۴ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی،کمال الدین و تمام النعمه، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۹۵ق.
* [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9676 گذشته، ناصر، اشراط الساعه، دایرةالمعارف بزرگ اسلامی، ج۹.]
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الخصال، تصحیح: علی اکبر غفاری، جامعه مدرسین، قم، ۱۳۶۲ش.
* مسلم بن حجاج، صحیح، به کوشش محمد فؤاد عبدالباقی، ۱۴۰۱ق-۱۹۸۱م.
*علامه مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، تصحیح: جمعی از محققان، داراحیاء التراث العربی، بیروت، ۱۴۰۳ق.
* مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، دارالکتب الاسلامیه، تهران، ۱۳۷۴ش.
* ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی، فتح الباری، دارلمعرفه، بیروت.
{{چپ‌چین}}
* ER; The International Standard Bible Encyclopedia, New York, 1979.  
{{پایان}}
{{پایان}}
== پیوند به بیرون==
== پیوند به بیرون==
* منابع اصلی مقاله [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9676 دایرة المعارف بزرگ اسلامی] و  [http://lib.eshia.ir/23021/1/47  دانشنامه کلام اسلامی]
* منابع اصلی مقاله [http://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9676 دایرة المعارف بزرگ اسلامی]


[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات قرآنی]]
[[رده:اصطلاحات حدیثی]]
[[رده:اصطلاحات حدیثی]]