پرش به محتوا

اشراط الساعة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
اصلاح جزئی ازجمله
جز (ویرایش جزئی)
imported>Hasaninasab
جز (اصلاح جزئی ازجمله)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۵]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[بهمن]]|روز=[[۱۷]]|سال=[[۱۳۹۵]]|کاربر=Shamsoddin  }}
'''اَشْراط السّاعه''' یا '''نشانه‌های قیامت''' اصطلاحی قرآنی و حدیثی است و به مجموعه حوادثی گفته می‌شود که پیش از [[قیامت]] رخ می‌دهد. در برخی از منابع روایی نشانه‌های قیامت با [[نشانه‌های ظهور]] و نشانه‌های آخرالزمان آمیخته شده است.
'''اَشْراط السّاعه''' یا '''نشانه‌های قیامت''' اصطلاحی قرآنی و حدیثی است و به مجموعه حوادثی گفته می‌شود که پیش از [[قیامت]] رخ می‌دهد. در برخی از منابع روایی نشانه‌های قیامت با [[نشانه‌های ظهور]] و نشانه‌های آخرالزمان آمیخته شده است.
== ریشه==
 
اشراط جمع شرط به معنای علامت است. اشراط الساعه حوادثی است که تحقق آن‌ها نشانه وقوع قیامت<ref>راغب، ص۳۷۹؛ طباطبایی، ج۱۸، ص۲۳۶.</ref> یا نزدیک شدن آن<ref>نمونه، ج۲۱، ص۴۴۹.</ref> است. برخی از مفسران گفته‌اند شاید اشراط به معنای دلیل‌های روشن‌کننده قیامت نیز باشد.<ref>طبری، تفسیر، ج۲۶، ص۳۳؛ فخررازی، ج۲۸، ص۶۰</ref>
==ریشه==
اشراط جمع شرط به معنای علامت است. اشراط الساعه حوادثی است که تحقق آنها نشانه وقوع قیامت<ref>راغب، ص۳۷۹؛ طباطبایی، ج۱۸، ص۲۳۶.</ref> یا نزدیک شدن آن<ref>نمونه، ج۲۱، ص۴۴۹.</ref> است. برخی از مفسران گفته‌اند شاید اشراط به معنای دلیل‌های روشن‌کننده قیامت نیز باشد.<ref>طبری، تفسیر، ج۲۶، ص۳۳؛ فخررازی، ج۲۸، ص۶۰</ref>


==در قرآن==
==در قرآن==
اشراط الساعه یک‌بار در قرآن {{متن قرآن|فَهَلْ يَنظُرُ‌ونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً ۖ فَقَدْ جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا ۚ فَأَنَّىٰ لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَ‌اهُمْ ؛ آيا [كافران‌] جز اين انتظار مى‌برند كه رستاخيز به ناگاه بر آنان فرا رسد؟ و علامات آن اينك پديد آمده است. پس اگر [رستاخيز] بر آنان در رسد، ديگر كجا جاى اندرزشان است؟|سوره=محمد|آیه=۱۸}} به کار رفته است.
اشراط الساعه یک‌بار در قرآن {{متن قرآن|فَهَلْ يَنظُرُ‌ونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً ۖ فَقَدْ جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا ۚ فَأَنَّىٰ لَهُمْ إِذَا جَاءَتْهُمْ ذِكْرَ‌اهُمْ ؛ آیا [کافران‌] جز این انتظار مى‌برند که رستاخیز به ناگاه بر آنان فرا رسد؟ و علامات آن اینک پدید آمده است. پس اگر [رستاخیز] بر آنان در رسد، دیگر کجا جاى اندرزشان است؟|سوره=محمد|آیه=۱۸}} به کار رفته است.


به گفته [[علامه طباطبایی]]، برخی از مفسران منظور از جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا (علامت‌هایی که آمده) را، ظهور [[پیامبر(ص)]] دانسته و گفته‌اند [[شق القمر]] و نزول قرآن از جمله این علامت‌ها است که در عصر او اتفاق افتاده است.  
به گفته [[علامه طباطبایی]]، برخی از مفسران منظور از جَاءَ أَشْرَ‌اطُهَا (علامت‌هایی که آمده) را، ظهور [[پیامبر(ص)]] دانسته و گفته‌اند [[شق القمر]] و نزول قرآن از جمله این علامت‌ها است که در عصر او اتفاق افتاده است.  


قرآن معمولا هنگام بیان اوصاف قیامت، به رویدادها و علامت‌های وقوع آن نیز اشاره کرده که با فروپاشی نظام دنیوی همراه است. سخن از اوصاف قیامت و علامت‌های وقوع آن بیشتر در [[سوره‌های مکی]] مانند [[سوره نبأ|نبأ]]، [[سوره نازعات|نازعات]]، [[سوره تکویر|تکویر]]، [[سوره انفطار|انفطار]]، [[سوره انشقاق|انشقاق]]، [[سوره فجر|فجر]] و [[سوره قارعه|قارعه]] و برخی [[سوره‌های مدنی]] مانند [[سوره زلزال|زلزال]] مطرح شده است. نمونه‌های از اشراط الساعه که در این سوره‌ها آمده، چنين‌ است‌:
قرآن معمولا هنگام بیان اوصاف قیامت، به رویدادها و علامت‌های وقوع آن نیز اشاره کرده که با فروپاشی نظام دنیوی همراه است. سخن از اوصاف قیامت و علامت‌های وقوع آن بیشتر در [[سوره‌های مکی]] مانند [[سوره نبأ|نبأ]]، [[سوره نازعات|نازعات]]، [[سوره تکویر|تکویر]]، [[سوره انفطار|انفطار]]، [[سوره انشقاق|انشقاق]]، [[سوره فجر|فجر]] و [[سوره قارعه|قارعه]] و برخی [[سوره‌های مدنی]] مانند [[سوره زلزال|زلزال]] مطرح شده است. نمونه‌هایی از اشراط الساعه که در این سوره‌ها آمده، چنین‌ است‌:
{{ستون}}
{{ستون}}
* شکافته‌شدن آسمان  
*شکافته‌شدن آسمان  
* پراکنده‌شدن و فروریختن ستارگان.<ref>سوره انشقاق، آیه۸۴؛ سوره انفطار، آیات۱و۲.</ref>
*پراکنده‌شدن و فروریختن ستارگان.<ref>سوره انشقاق، آیه۸۴؛ سوره انفطار، آیات۱و۲.</ref>
* خاموش شدن خورشید و ستارگان<ref>سوره تکویر، آیات ۱و۲.</ref>
*خاموش شدن خورشید و ستارگان<ref>سوره تکویر، آیات ۱و۲.</ref>
* شکسته و منبسط شدن زمین و بیرون ریختن آنچه که در دورن دارد.<ref>سوره انشقاق، آیه۳-۵؛ سوره فجر، آیه ۲۱.</ref>
*شکسته و منبسط شدن زمین و بیرون ریختن آنچه که در دورن دارد.<ref>سوره انشقاق، آیه۳-۵؛ سوره فجر، آیه ۲۱.</ref>
* لرزیدن زمین با سخت‌ترین لرزه‌ها<ref>سوره زلزال، آیات ۱-۲.</ref>
*لرزیدن زمین با سخت‌ترین لرزه‌ها<ref>سوره زلزال، آیات ۱-۲.</ref>
* بازگوکردن زمین خبرهایی را که خدا به او وحی کرده است.<ref>سوره زلزال، آیت ۴-۵.</ref>
*بازگوکردن زمین خبرهایی را که خدا به او وحی کرده است.<ref>سوره زلزال، آیت ۴-۵.</ref>
* پیوستن دریاها به همدیگر و شکافته‌شدن قبرها از هم<ref>انفطار، آیات ۳-۵.</ref>
*پیوستن دریاها به همدیگر و شکافته‌شدن قبرها از هم<ref>انفطار، آیات ۳-۵.</ref>
*جابه جا شدن کوه‌ها<ref> سوره تکویر، آیه ۳</ref>و به هوا رفتن آن‌ها<ref>سوره قارعه،آیه۵.</ref>
*جابه جا شدن کوه‌ها<ref> سوره تکویر، آیه ۳</ref>و به هوا رفتن آن‌ها<ref>سوره قارعه،آیه۵.</ref>
*پراکنده شدن مردم مانند پروانگان.<ref>سوره قارعه، آیه۴.</ref>
*پراکنده شدن مردم مانند پروانگان.<ref>سوره قارعه، آیه۴.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
=== فلسفه بیان اشراط الساعه در قرآن===
=== فلسفه بیان اشراط الساعه در قرآن===
به عقیده برخی، حکمت بیان این نشانه‌ها در قرآن، بیداری غافلان و تشویق آن‌ها بر [[توبه]] است.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> اما برخی از پژوهشگران با استناد به آیاتی از قرآن بیان علامت‌های قیامت را پاسخ به پرسش‌های مکرر مسلمانان در این باره دانسته‌اند.<ref>گذشته، اشراط الساعه، ج۹، ص۱۹.</ref>
به عقیده برخی، حکمت بیان این نشانه‌ها در قرآن، بیداری غافلان و تشویق آن‌ها بر [[توبه]] است.<ref>ابن حجر عسقلانی، فتح الباری، ج۱۱، ص۳۵۰.</ref> اما برخی از پژوهشگران با استناد به آیاتی از قرآن بیان علامت‌های قیامت را پاسخ به پرسش‌های مکرر مسلمانان در این باره دانسته‌اند.<ref>گذشته، اشراط الساعه، ج۹، ص۱۹.</ref>
== در احادیث==
 
==در احادیث==
در احادیثی که در منابع روایی شیعه آمده، علامت‌های دیگری برای برپایی قیامت بیان شده است؛ طلوع خورشید از مغرب، ماه‌گرفتگی‌هایی در مشرق، مغرب و جزیرة العرب، خروج [[یأجوج و مأجوج]]، خروج [[دجال]]، خروج [[دابة الارض]]، آتشی که از عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی [[محشر]] سوق می‌دهد.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> فرود [[حضرت عیسی]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> از جمله این موارد است که البته در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نیز نقل شده است.<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۳-۱۳۴۲؛ صنعانی، ج۱۱، ص۳۷۸؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۴۰۵؛ دارمی، ص۱۲۳.</ref>
در احادیثی که در منابع روایی شیعه آمده، علامت‌های دیگری برای برپایی قیامت بیان شده است؛ طلوع خورشید از مغرب، ماه‌گرفتگی‌هایی در مشرق، مغرب و جزیرة العرب، خروج [[یأجوج و مأجوج]]، خروج [[دجال]]، خروج [[دابة الارض]]، آتشی که از عدن خارج می‌شود و مردم را به سوی [[محشر]] سوق می‌دهد.<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> فرود [[حضرت عیسی]]<ref>شیخ صدوق، الخصال، ۱۳۶۲ش، ص۴۳۱-۴۳۲.</ref> از جمله این موارد است که البته در منابع روایی [[اهل‌سنت]] نیز نقل شده است.<ref>ابن ماجه، ج۲، ص۱۳۶۳-۱۳۴۲؛ صنعانی، ج۱۱، ص۳۷۸؛ احمد بن حنبل، ج۱، ص۴۰۵؛ دارمی، ص۱۲۳.</ref>


در برخی از منابع روایی، [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور مهدی(عج)]] با علامت‌های برپایی قیامت آمیخته شده است. در [[تفسیر قمی]]، روایتی از  [[پیامبر(ص)]] درباره اشراط الساعه نقل شده که در آن مواردی از ظهور فسادهاى بزرگ در دنيا مانند ضایع کردن [[نماز]]، پیروی از شهوات، رواج [[رشوه]]، [[ربا]]، همجنس‌گرایی، [[زنا]]، [[طلاق]] و... به عنوان نشانه‌های برپایی قیامت آمده<ref>قمی، تفسیر، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۳۰۹.</ref>، البته همین موارد در جای دیگر به عنوان نشانه‌های [[آخرالزمان]] و یا علايم نزدیک‌شدن قیامت معرفی شده‌اند.{{مدرک}}
در برخی از منابع روایی، [[علائم ظهور|نشانه‌های ظهور مهدی(عج)]] با علامت‌های برپایی قیامت آمیخته شده است. در [[تفسیر قمی]]، روایتی از  [[پیامبر(ص)]] درباره اشراط الساعه نقل شده که در آن مواردی از ظهور فسادهاى بزرگ در دنیا مانند ضایع کردن [[نماز]]، پیروی از شهوات، رواج [[رشوه]]، [[ربا]]، همجنس‌گرایی، [[زنا]]، [[طلاق]] و... به عنوان نشانه‌های برپایی قیامت آمده<ref>قمی، تفسیر، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۰۴-۳۰۸؛ مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۶، ص۳۰۹.</ref>، البته همین موارد در جای دیگر به عنوان نشانه‌های [[آخرالزمان]] و یا علایم نزدیک‌شدن قیامت معرفی شده‌اند.{{مدرک}}


همچنین از [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]]، [[قیام حضرت مهدی(عج)]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۳.</ref> و [[نفخ صور|دمیده‌شدن در صور]] به عنوان نشانه‌های قیامت یاد شده است. برخی بعثت پیامبر(ص) را نخستین علامت آن ذکر کرده‌اند.<ref>[http://lib.eshia.ir/23021/1/47 دانشنامه کلام اسلامی]</ref>
همچنین از [[بعثت|بعثت پیامبر(ص)]]، [[قیام حضرت مهدی(عج)]]<ref>صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۴۰۳.</ref> و [[نفخ صور|دمیده‌شدن در صور]] به عنوان نشانه‌های قیامت یاد شده است. برخی بعثت پیامبر(ص) را نخستین علامت آن ذکر کرده‌اند.<ref>[http://lib.eshia.ir/23021/1/47 دانشنامه کلام اسلامی]</ref>
کاربر ناشناس