پرش به محتوا

صیحه آسمانی: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۵۳ بایت حذف‌شده ،  ‏۲۶ ژوئن ۲۰۲۱
جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۱: خط ۱:
{{در دست ویرایش ۲|ماه=[[تیر]]|روز=[[۵]]|سال=[[۱۴۰۰]]|کاربر=Shamsoddin  }}
{{نقل قول چهار طبقه
{{نقل قول چهار طبقه
|ندای آسمانی
|ندای آسمانی
خط ۱۲: خط ۱۳:
|شکل بندی خط آخر=
|شکل بندی خط آخر=
}}
}}
'''صیحه آسمانی''' یا '''ندای آسمانی''' از [[علائم ظهور|نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی(عج)]] است. این ندا توسط [[جبرئیل]] ایجاد و از آسمان شنیده می‌شود. محتوای آن در احادیث به چند صورت بیان شده است: بشارت به ظهور امام مهدی(ع)، ویژگی‌های [[حضرت مهدی(عج)]] و حقانیت [[شیعه]]. در پایان همان روز صدایی از [[شیطان]] نیز شنیده می‌شود که حق را به [[عثمان بن عفان]]، [[سفیانی]] و پیروانشان می‌دهد و سبب تردید برخی می‌گردد.
'''صیحه آسمانی''' یا '''ندای آسمانی''' از [[علائم ظهور|نشانه‌های حتمی ظهور امام مهدی(عج)]] که از آسمان شنیده می‌شود. محتوای آن در احادیث به چند صورت بیان شده است: بشارت به ظهور امام مهدی(ع)، ویژگی‌های [[حضرت مهدی(عج)]] و حقانیت [[شیعه]]. در پایان همان روز صدایی از [[شیطان]] نیز شنیده می‌شود که حق را به [[عثمان بن عفان]]، [[سفیانی]] و پیروانشان می‌دهد و سبب تردید برخی می‌گردد.
==نشانه ظهور==
==نشانه ظهور==
شنیده شدن معجزه‌آسای کلامی آسمانی در [[روایات]] از [[علائم ظهور|نشانه‌های حتمی ظهور]] یا [[قیام امام مهدی(عج)]] دانسته شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۸۵.</ref> برخی معتقدند این روایات [[تواتر معنوی]] دارند.<ref>مهوری، «صیحه آسمانی نشانه ظهور»، ص.</ref> بنا بر روایات این ندا را [[جبرئیل]] صادر می‌کند.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۱۹، ح۴۸، ص۲۹۰، ح۳۲، ص۲۰۶، ح۳۹.</ref> در منابع روایی با واژه‌های صیحه، صوت و به‌ویژه ندا از آن یاد شده است.{{مدرک}} اگر چه در روایات فراوانی صیحه در معنای «ندا» به‌کار رفته اما در بعضی، صیحه و ندا دو پدیده دانسته شده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۲۷، ح۷.</ref>
صحیه آسمانی ندایی است که قبل از قیام امام مهدی شنیده می‌شود. این ندا توسط جبرئیل ایجاد می‌شود<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۱۱۹، ح۴۸، ص۲۹۰، ح۳۲، ص۲۰۶، ح۳۹.</ref> و در روایات این ندا از [[علائم ظهور|نشانه‌های حتمی ظهور]] دانسته شده است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۸۵.</ref> برخی معتقدند روایات در این زمینه [[تواتر معنوی]] دارند.<ref>مهوری، «صیحه آسمانی نشانه ظهور»، ص.</ref>  
 
در منابع روایی با واژه‌های صوت و به‌ویژه ندا نیز از آن یاد شده است.{{مدرک}} اگر چه در روایات فراوانی صیحه در معنای «ندا» به‌کار رفته اما در بعضی، صیحه و ندا دو پدیده دانسته شده‌اند.<ref> برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۲۷، ح۷.</ref>
===حتمی بودن ندای آسمانی===
===حتمی بودن ندای آسمانی===
مطابق نقل [[شیخ صدوق]] از [[امام صادق(ع)]]، این نشانه، در کنار [[خروج سفیانی]]، [[خروج یمانی]]، [[خسف بیداء|خَسفِ بَیداء]] و [[قتل نفس زکیه]] از نشانه‌های حتمی پیش از قیام امام مهدی(عج) است،<ref> شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> در روایت دیگری اولین این نشانه‌ها، ندای آسمانی در [[ماه رمضان]] معرفی شده است.<ref> نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۸۹، ح۶.</ref>
بنا به روایتی که [[شیخ صدوق]] از [[امام صادق(ع)]] نقل کرده، صیحه آسمانی، در کنار [[خروج سفیانی]]، [[خروج یمانی]]، [[خسف بیداء|خَسفِ بَیداء]] و [[قتل نفس زکیه]] از نشانه‌های حتمی پیش از قیام امام مهدی(عج) است.<ref> شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۶۵۰.</ref> در روایت دیگری اولین این نشانه‌ها، ندای آسمانی در [[ماه رمضان]] معرفی شده است.<ref> نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۸۹، ح۶.</ref>
 
==محتوا و ویژگی‌‎ها==
در بیشتر روایات، محتوای ندای آسمانی معرفی [[امام مهدی(عج)]] با نام و ویژگی‌های او است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۷۱، ح۵.</ref> در برخی روایات محتوای ندای آسمانی حقانیت [[امام علی|علی(ع)]] و رستگاری [[شیعیان]] او دانسته شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۳۱۰.</ref> بر اساس حدیثی، [[جبرئیل]] از آسمان نام و نام پدر [[حضرت مهدی(ع)]] را بانگ می‌زند: آگاه باشید که حجت خدا در کنار [[خانه خدا]] ظهور کرد. از او پیروی کنید که حق با او و در اوست.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۲۲، ح ۲۹.</ref> او [[قائم آل محمد]]، بهترینِ امت و امیر و حاکم شماست. این مهدی است که به شیوه [[حضرت داوود|داود]] و [[حضرت سلیمان|سلیمان]] قضاوت می‌کند و درخواست شاهد و [[بینه|بَینه]] نمی‌کند. پس جنگ و خونریزی برای چیست؟ به او گوش سپارید و از دستوراتش پیروی کنید. بدانید که حق با [[امام علی|علی]] و [[آل محمد]] و پیروان آنهاست، علی و [[شیعه|شیعیانش]] رستگارند.‌ای مردم جهان! عمر جباران و ستمگران به پایان رسیده است.<ref> مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۶۹، ح ۱۵۵، ص۳۰۵، ح۷۳ و ۷۵، ص۲۹۴، ح۴۶، ص۲۰۶، ح۴۰، ص۲۸۹، ح۲۷، ص۲۹۶، ح۵۱ و ۵۲، ص۲۹۲، ح۴۰.</ref>


==ویژگی‌‎ها==
=== ویژگی‌ها===
در بیشتر روایات، محتوای ندا آسمانی معرفی [[امام مهدی(عج)]] با نام و ویژگی‌های او است.<ref>برای نمونه نگاه کنید به شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۲، ص۳۷۱، ح۵.</ref> در برخی روایات محتوای ندای آسمانی حقانیت [[امام علی|علی(ع)]] و رستگاری [[شیعیان]] او دانسته شده است.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۳۱۰.</ref> در روایات برای صحیه آسمانی ویژگی‌هایی نیز ذکر شده است:
در روایات برای صحیه آسمانی ویژگی‌هایی ذکر شده است:
* آن را همه انسان‌ها می‌شنوند.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۱.</ref>  
* همه انسان‌ها آن را می‌شنوند.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۱۸۱.</ref>  
* از آسمان شنیده می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۳۱۰.</ref>  
* ندا از آسمان شنیده می‌شود.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۱ق، ج۸، ص۳۱۰.</ref>  
* از نزدیک و دور یکسان شنیده می‌شود،<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ج۵۱، ص۱۵۲، ح۲.</ref>  
* از نزدیک و دور یکسان شنیده می‌شود.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ج۵۱، ص۱۵۲، ح۲.</ref>  
* انسان‌های خواب را بیدار کرده و همگان را به وحشت می‌اندازد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ج ۵۲، ص۲۳۳، ح۹۸، ص۲۸۵، ح۱۴، و ۱۵، ص۱۱۹، ح۴۸، ص۲۹۰، ح۳۲، ص۲۳۰، ح۹۶، ص۴۶۴.</ref>  
* انسان‌های خواب را بیدار کرده و همه را به وحشت می‌اندازد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ج ۵۲، ص۲۳۳، ح۹۸، ص۲۸۵، ح۱۴، و ۱۵، ص۱۱۹، ح۴۸، ص۲۹۰، ح۳۲، ص۲۳۰، ح۹۶، ص۴۶۴.</ref>  
* برای [[مؤمن|مؤمنان]] رحمت و برای [[کافر|کافران]] عذاب است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۵۱، ص۱۵۲، ح۲.</ref>  
* برای [[مؤمن|مؤمنان]] رحمت و برای [[کافر|کافران]] عذاب است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۵۱، ص۱۵۲، ح۲.</ref>  
* پس از آن نام [[امام مهدی(عج)]] بر سر زبان‌ها می‌افتد.<ref>کورانی، معجم احادیث الامام المهدی، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۳۵، ح۵۸۹.</ref>
* پس از ندا نام [[امام مهدی(عج)]] بر سر زبان‌ها می‌افتد.<ref>کورانی، معجم احادیث الامام المهدی، ۱۴۱۱ق، ج۳، ص۳۵، ح۵۸۹.</ref>


==هنگام این ندا==
==هنگام این ندا==
خط ۳۱: خط ۳۷:


===پیش از ظهور===
===پیش از ظهور===
مطابق دیدگاه بیشتر عالمان، صیحه آسمانی در [[ماه رمضان]] سال قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد. دلیل این گروه روایتی از [[امام باقر(ع)]] است که فرمود: آن صیحه جز در [[ماه رمضان]] بر نخواهد خاست؛... نداکننده‌ای از آسمان به نام [[حضرت قائم]] علیه‌السلام ندا سر می‌دهد و هر که در مشرق و مغرب است، آن را می‌شنود.<ref group="یادداشت">الصَّیحَةُ لَا تَکونُ إِلَّا فِی شَهْرِ رَمَضَانَ، شَهْرِ اللَّهِ وَ هِی صَیحَةُ جَبْرَئِیلَ إِلَی هَذَا الْخَلْقِ ثُمَّ قَالَ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ بِاسْمِ الْقَائِمِ علیه‌السلام فَیسْمَعُ مَنْ بِالْمَشْرِقِ وَ مَنْ بِالْمَغْرِبِ. (نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۴.)</ref>
بنا بر برخی روایات، صیحه آسمانی در [[ماه رمضان]] سال قبل از ظهور اتفاق خواهد افتاد.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۵۴.</ref>


===همزمان ظهور===
===همزمان ظهور===
بنا بر برخی روایات ندای آسمانی هم‌زمان با ظهور امام مهدی(عج) رخ خو اهد داد.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۳، حدیث ۲۲؛ شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۰، ح۱۶.</ref>[[شیخ مفید]] روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] این گونه نقل کرده است: هنگامی که نزدیک خروج قائم شد، ندادهنده‌ای از آسمان آواز می‌دهد:‌ای مردم! زمان ستمگران به سر رسیده و مسؤول این امر بهترینِ امت محمد است؛ پس خود را به [[مکه]] برسانید.<ref group="یادداشت"> إِذَا کانَ عِنْدَ خُرُوجِ الْقَائِمِ ینَادِی مُنَادٍ مِنَ السَّمَاءِ أَیهَا النَّاسُ قُطِعَ عَنْکمْ مُدَّةُ الْجَبَّارِینَ وَ وَلِی الْأَمْرَ خَیرُ أُمَّةِ مُحَمَّدٍ فَالْحَقُوا بِمَکةَ…؛ شیخ مفید، الاختصاص، ص۲۰۸.</ref>
بنا بر برخی روایات ندای آسمانی هم‌زمان با ظهور امام مهدی(عج) رخ خو اهد داد.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۳، ح۲۲؛ شیخ صدوق، کمال‌الدین، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۳۰، ح۱۶.</ref> [[شیخ مفید]] روایتی از [[پیامبر اکرم(ص)]] این گونه نقل کرده است: هنگامی که نزدیک خروج قائم شد، ندادهنده‌ای از آسمان آواز می‌دهد:‌ای مردم! زمان ستمگران به سر رسیده و مسؤول این امر بهترینِ امت محمد است؛ پس خود را به [[مکه]] برسانید.<ref> شیخ مفید، الاختصاص، ص۲۰۸.</ref>


بر اساس حدیثی دیگر، به هنگام ظهور در [[شب جمعه]]، ۲۳ رمضان،<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۰۴، ح۳۳.</ref> [[جبرئیل]] از آسمان نام و نام پدر [[حضرت مهدی(ع)]] را بانگ می‌زند: آگاه باشید که حجت خدا در کنار [[خانه خدا]] ظهور کرد. از او پیروی کنید که حق با او و در اوست.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۲۲، ح ۲۹.</ref> او [[قائم آل محمد]]، بهترینِ امت و امیر و حاکم شماست. این مهدی است که به شیوه [[حضرت داوود|داود]] و [[حضرت سلیمان|سلیمان]] قضاوت می‌کند و درخواست شاهد و [[بینه|بَینه]] نمی‌کند. پس جنگ و خونریزی برای چیست؟ به او گوش سپارید و از دستوراتش پیروی کنید. بدانید که حق با [[امام علی|علی]] و [[آل محمد]] و پیروان آنهاست، علی و [[شیعه|شیعیانش]] رستگارند.‌ای مردم جهان! عمر جباران و ستمگران به پایان رسیده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۶۹، ح ۱۵۵، ص۳۰۵، ح۷۳ و ۷۵، ص۲۹۴، ح۴۶، ص۲۰۶، ح۴۰، ص۲۸۹، ح۲۷، ص۲۹۶، ح۵۱ و ۵۲، ص۲۹۲، ح۴۰.</ref>
بر اساس حدیثی دیگر، به هنگام ظهور در [[شب جمعه]]، ۲۳ رمضان،<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۰۴، ح۳۳.</ref> [[جبرئیل]] از آسمان نام و نام پدر [[حضرت مهدی(ع)]] را بانگ می‌زند: آگاه باشید که حجت خدا در کنار [[خانه خدا]] ظهور کرد. از او پیروی کنید که حق با او و در اوست.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۲۲، ح ۲۹.</ref>  


===پس از ظهور و پیش از قیام===
===پس از ظهور و پیش از قیام===
بر اساس روایات دیگری، امام مهدی(عج) در [[۲۳ رمضان]] ظهور می‌کند و آن‌گاه پس از آن که یارانش به ده هزار نفر رسید، در [[روز عاشورا]] قیام کرده و از [[مکه]] به سوی [[مدینه]] حرکت می‌نماید. مقارن قیام آن حضرت، [[جبرئیل]] مردم جهان را به بیعت و پیروی از وی فرامی‌خواند.<ref> علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۹۷، ح۵۶؛ کورانی، معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ۱۴۱۱ق، ج۳، ج۳، ص۴۸۹، ح۱۰۶۰.</ref>
بر اساس روایات دیگری، امام مهدی(عج) در [[۲۳ رمضان]] ظهور می‌کند و آن‌گاه پس از آن که یارانش به ده هزار نفر رسید، در [[روز عاشورا]] قیام کرده و از [[مکه]] به سوی [[مدینه]] حرکت می‌نماید. همزمان قیام آن حضرت، [[جبرئیل]] مردم جهان را به بیعت و پیروی از وی فرامی‌خواند.<ref> علامه مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۹۷، ح۵۶؛ کورانی، معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ۱۴۱۱ق، ج۳، ج۳، ص۴۸۹، ح۱۰۶۰.</ref>


امام مهدی(عج) مدتی پیش از قیام، به طور آشکار و شناخته شده در [[مدینه]] اقدام به تبلیغ می‌نماید. در این میان در [[ماه رجب]]، مقارن [[خروج سفیانی]]، که فتنه و آشوب و جنگ و خونریزی سراسر جهان را فرا گرفته و مردم جهان در اضطراب و ترس و وحشت به سر می‌برند، ندایی از آسمان ظهور حضرت مهدی(عج) و فرا رسیدن پایان عمر ستمگران را نوید می‌دهد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۵۱، ص۱۰۸، ح ۴۲؛ کورانی، معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۴۱، ح۳۰۲.</ref>
امام مهدی(عج) مدتی پیش از قیام، به طور آشکار و شناخته شده در [[مدینه]] اقدام به تبلیغ می‌نماید. در این میان در [[ماه رجب]]، مقارن [[خروج سفیانی]]، که فتنه و آشوب و جنگ و خونریزی سراسر جهان را فرا گرفته و مردم جهان در اضطراب و ترس و وحشت به سر می‌برند، ندایی از آسمان ظهور حضرت مهدی(عج) و فرا رسیدن پایان عمر ستمگران را نوید می‌دهد.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۵۱، ص۱۰۸، ح ۴۲؛ کورانی، معجم احادیث الامام المهدی علیه‌السلام، ۱۴۱۱ق، ج۱، ص۴۴۱، ح۳۰۲.</ref>
خط ۴۷: خط ۵۳:


==ندای شیطان==
==ندای شیطان==
برخی روایات از ندایی که [[شیطان]] در پایان همان روز سر می‌دهد حکایت می‌کند و مهم‌ترین هدف او ایجاد تردید در انسان‌ها در پیروی از امام مهدی می‌داند.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۵، ح۲۹.</ref> «بدانید حق با [[عثمان بن عفان]] و پیروان اوست. او مظلوم کشته شد، پس به خونخواهی‌اش قیام کنید و بدانید حق با [[سفیانی]] و پیروان اوست و عثمان و پیروانش رستگارند.»<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۵۲، ص۲۹۲، حدیث ۴۰.</ref> با این ندا گروهی به شک می‌افتند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۰۵، ح ۷۵، ص۲۹۲، ح ۴۰، ص۲۹۵، ح ۴۶، ص۲۳۰، ح ۹۶، ص۲۹۴، ح ۴۵، ص۲۰۶، ۳۹ و۴۰، ص۲۸۹، ح ۲۷، ص۲۹۰، ح ۳۱، ص۲۰۵، ح ۳۵.</ref>
برخی روایات از ندایی که [[شیطان]] در پایان همان روز سر می‌دهد حکایت می‌کند و هدف او ایجاد تردید در انسان‌ها در پیروی از امام مهدی می‌داند.<ref>نعمانی، الغیبة، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۵، ح۲۹.</ref> «بدانید حق با [[عثمان بن عفان]] و پیروان اوست. او مظلوم کشته شد، پس به خونخواهی‌اش قیام کنید و بدانید حق با [[سفیانی]] و پیروان اوست و عثمان و پیروانش رستگارند.»<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج ۵۲، ص۲۹۲، ح۴۰.</ref> با این ندا گروهی به شک می‌افتند.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۰۵، ح ۷۵، ص۲۹۲، ح ۴۰، ص۲۹۵، ح ۴۶، ص۲۳۰، ح ۹۶، ص۲۹۴، ح ۴۵، ص۲۰۶، ۳۹ و۴۰، ص۲۸۹، ح ۲۷، ص۲۹۰، ح ۳۱، ص۲۰۵، ح ۳۵.</ref>


در روایات دیگری، محتوای ندای شیطان، دعوت مردم به [[مسیحیت]] دانسته شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۷، ح۵۹۱.</ref> برخی معتقدند شیطان نیز چندین بار ندا کرده و هربار به گونه‌ای در پی انحراف مردمان است و احتمال داده‌اند ایجادکنندگان این نداها انسان‌هایی باشند که به تحریک شیطان این کار را می‌کنند.<ref> [http://www.hawzah.net/fa/Article/View/82137/?SearchText=%u0646%u062f%u0627%u06cc ندای آسمانی نشانه ظهور]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
در روایات دیگری، محتوای ندای شیطان، دعوت مردم به [[مسیحیت]] دانسته شده است.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۳۷، ح۵۹۱.</ref> برخی معتقدند شیطان نیز چندین بار ندا کرده و هربار به گونه‌ای در پی انحراف مردمان است و احتمال داده‌اند ایجادکنندگان این نداها انسان‌هایی باشند که به تحریک شیطان این کار را می‌کنند.<ref> [http://www.hawzah.net/fa/Article/View/82137/?SearchText=%u0646%u062f%u0627%u06cc ندای آسمانی نشانه ظهور]، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
خط ۹۴: خط ۱۰۰:
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->دارد
  | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
  | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
  | تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
  | تاریخ برتر شدن =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->