۱۷٬۱۵۴
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
==عصمت و اختیار== | ==عصمت و اختیار== | ||
هر چند [[سید محمدحسین فضلالله | هر چند [[سید محمدحسین فضلالله]]، از مراجع تقلید شیعه [[لبنان]]، معتقد است که عصمت، یک حقیقت جبری است.<ref>ر.ک. فضلالله، تفسیر من وحی القرآن، بیروت، ۱۴۱۹ ق، ج۴، ص ۱۵۵–۱۵۶.</ref> اما به گفته علی ربانی گلپایگانی، محقق و کلامپژوه معاصر، متکلمان و حکما متفقاند که عصمت با [[جبر و اختیار|اختیار]] سازگار و معصوم بر انجام معصیت تواناست.<ref>ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۲۱۷.</ref> از نظر [[عقل]]، اگر عصمت مستلزم مجبور بودن شخص معصوم در انجام طاعات و ترک گناهان باشد، مستحق ستایش و مدح نخواهد بود و امر و نهی و پاداش و کیفر او نامعقول خواهد بود.<ref> علامه حلی، کشفالمراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۸۶؛ فاضل مقداد، اللَّوامع الاِلهیّه، ۱۴۲۲ق، ص۲۴۳؛ جرجانی، شرحالمواقف، ۱۳۲۵ق، ج۸، ص۲۸۱.</ref> | ||
[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] در توضیح سازگاری عصمت با اختیار مینویسد: «منشأ عصمت، علم ویژهای است که [[خدا|خداوند]] به معصومان عطا کرده است. علم، خود از مبادی و پایههای اختیار است. ازاینرو، معصومان به جهت علمشان به مفاسد و مصالح اعمال، مرتکب گناه نمیشوند؛ مانند شخصی که علم قطعی به کشنده بودن سم دارد و هرگز از آن سم نمیخورد.»<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۱، ص۱۶۲-۱۶۳.</ref> | [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] در توضیح سازگاری عصمت با اختیار مینویسد: «منشأ عصمت، علم ویژهای است که [[خدا|خداوند]] به معصومان عطا کرده است. علم، خود از مبادی و پایههای اختیار است. ازاینرو، معصومان به جهت علمشان به مفاسد و مصالح اعمال، مرتکب گناه نمیشوند؛ مانند شخصی که علم قطعی به کشنده بودن سم دارد و هرگز از آن سم نمیخورد.»<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۱، ص۱۶۲-۱۶۳.</ref> | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
بهگفته [[جعفر سبحانی]]، تمام دلایل عقلی که برای عصمت پیامبر ارائه شده همچون تحقق اهداف بعثت و جلب اعتماد مردم، در مورد عصمت امام نیز مطرح میشود.<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۴، ص۲۵۱.</ref> متکلمان شیعه برای اثبات عصمت ائمه(ع)، به آیات و روایات متعددی استناد کردهاند از جمله: [[آیه ابتلای ابراهیم]]،<ref> فاضل مقداد، اللَّوامع الاِلهیّه، ۱۴۲۲ق، ص۳۳۲؛ مظفر، دلائلُالصّدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۲۰. </ref> [[آیه اولیالامر]]،<ref> نگاه کنید به طوسی، التِّبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاءالتراث العربی، ج۳،ص۲۳۶؛ طبرسی، مَجمعالبیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۱۰۰؛ بحرانی، منارالهدی، ۱۴۰۵ق، ص۱۱۳-۱۱۴؛ مظفر، دلائلُالصّدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۲۱. </ref> [[آیه تطهیر]]،<ref> سید مرتضی، الشّافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۳۴-۱۳۵؛ بحرانی، منارالهدی، ۱۴۰۵ق، ص۶۴۶-۶۴۷؛ سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۲۵. </ref> و [[آیه صادقین]]<ref> نگاه کنید به علامه حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۹۶؛ ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۴-۲۸۰. </ref> [[حدیث ثقلین]]<ref> نگاه کنید به مفید، المسائل الجارودیه، ۱۴۱۳ق، ص۴۲؛ ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۳۱؛ بحرانی، منار الهدی، ۱۴۰۵ق، ص۶۷۱.</ref> و [[حدیث سفینه]].<ref>میرحامد حسین، عَبَقاتالانوار، ج۲۳، ص۶۵۵-۶۵۶. </ref> | بهگفته [[جعفر سبحانی]]، تمام دلایل عقلی که برای عصمت پیامبر ارائه شده همچون تحقق اهداف بعثت و جلب اعتماد مردم، در مورد عصمت امام نیز مطرح میشود.<ref>سبحانی، منشور جاوید، ۱۳۸۳ش، ج۴، ص۲۵۱.</ref> متکلمان شیعه برای اثبات عصمت ائمه(ع)، به آیات و روایات متعددی استناد کردهاند از جمله: [[آیه ابتلای ابراهیم]]،<ref> فاضل مقداد، اللَّوامع الاِلهیّه، ۱۴۲۲ق، ص۳۳۲؛ مظفر، دلائلُالصّدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۲۰. </ref> [[آیه اولیالامر]]،<ref> نگاه کنید به طوسی، التِّبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاءالتراث العربی، ج۳،ص۲۳۶؛ طبرسی، مَجمعالبیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۱۰۰؛ بحرانی، منارالهدی، ۱۴۰۵ق، ص۱۱۳-۱۱۴؛ مظفر، دلائلُالصّدق، ۱۴۲۲ق، ج۴، ص۲۲۱. </ref> [[آیه تطهیر]]،<ref> سید مرتضی، الشّافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۳، ص۱۳۴-۱۳۵؛ بحرانی، منارالهدی، ۱۴۰۵ق، ص۶۴۶-۶۴۷؛ سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۲ق، ج۴، ص۱۲۵. </ref> و [[آیه صادقین]]<ref> نگاه کنید به علامه حلی، کشف المراد، ۱۳۸۲ش، ص۱۹۶؛ ربانی گلپایگانی، امامت در بینش اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۲۷۴-۲۸۰. </ref> [[حدیث ثقلین]]<ref> نگاه کنید به مفید، المسائل الجارودیه، ۱۴۱۳ق، ص۴۲؛ ابن عطیه، ابهی المداد، ۱۴۲۳ق، ج۱، ص۱۳۱؛ بحرانی، منار الهدی، ۱۴۰۵ق، ص۶۷۱.</ref> و [[حدیث سفینه]].<ref>میرحامد حسین، عَبَقاتالانوار، ج۲۳، ص۶۵۵-۶۵۶. </ref> | ||
از نظر شیعه، [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] دارای مقام عصمت است.<ref> | از نظر شیعه، [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] دارای مقام عصمت است.<ref>سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۹۵.</ref> برای اثبات عصمت او به آیه تطهیر و [[حدیث بضعه|حدیث بَضْعَه]] استناد شده است.<ref> سید مرتضی، الشافی فی الامامة، ۱۴۱۰ق، ج۴، ص۹۵.</ref> | ||
==عصمت فرشتگان== | ==عصمت فرشتگان== | ||
خط ۸۹: | خط ۸۹: | ||
* ''عصمت از دیدگاه شیعه و اهلتسنن''، اثر فاطمه محقق؛ | * ''عصمت از دیدگاه شیعه و اهلتسنن''، اثر فاطمه محقق؛ | ||
* ''عصمت، ضرورت و آثار''، از سید موسی هاشمی تنکابنی؛ | * ''عصمت، ضرورت و آثار''، از سید موسی هاشمی تنکابنی؛ | ||
* ''اندیشه کلامی عصمت؛ پیامدهای فقهی و اصول فقهی''، اثر بهروز مینایی. در این کتاب به آثار اعتقاد به عصمت در [[فقه]] و [[اصول فقه]] پرداخته شده است.<ref>«[https://feqh.isca.ac.ir/Portal/home/?news/122940/327175/435456 | * ''اندیشه کلامی عصمت؛ پیامدهای فقهی و اصول فقهی''، اثر بهروز مینایی. در این کتاب به آثار اعتقاد به عصمت در [[فقه]] و [[اصول فقه]] پرداخته شده است.<ref>«[https://feqh.isca.ac.ir/Portal/home/?news/122940/327175/435456 اندیشه کلامی عصمت (پیامدهای فقهی و اصول فقهی)]»، وبگاه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی؛ پژوهشکده فق و حقوق.</ref> | ||
* ''منشأ عصمت از گناه و خطا؛ نظریهها و دیدگاهها''، نوشته عبدالحسین کافی. | * ''منشأ عصمت از گناه و خطا؛ نظریهها و دیدگاهها''، نوشته عبدالحسین کافی. | ||
ویرایش