پرش به محتوا

اصول مذهب شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۹ مهٔ ۲۰۲۲
جز
مستندسازی
جز (مستندسازی)
خط ۴: خط ۴:


==جایگاه==
==جایگاه==
اصول مذهب شیعه، به اصل‌های پنجگانه‌ای (توحید، نبوت، معاد، امامت و عدل) گفته می‌شود<ref> نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۹.</ref> که پایه و اساس مذهب شیعه را تشکیل می‌دهند<ref>نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۷.</ref> و اعتقاد داشتن به همه آنها با هم، باعث می‌شود فرد شیعه محسوب شود و اعتقاد نداشتن به هر کدام از آنها، او را از دایره [[تشیع]] خارج می‌کند.{{مدرک}} البته سه اصل توحید، نبوت و معاد از [[اصول دین]] هستند که باور نداشتن به هر کدام از آنها موجب خروج از دین اسلام و [[کفر]] نیز می‌گردد.<ref>نگاه کنید به امام خمینی، کتاب الطهاره، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۴۳۷-۴۳۸.</ref>
اصول مذهب شیعه، به اصل‌های پنجگانه‌ای (توحید، نبوت، معاد، امامت و عدل) گفته می‌شود<ref> نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۹.</ref> که پایه و اساس مذهب شیعه را تشکیل می‌دهند<ref>نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۷.</ref> و اعتقاد داشتن به همه آنها با هم، باعث می‌شود فرد شیعه محسوب شود و اعتقاد نداشتن به هر کدام از آنها، او را از دایره [[تشیع]] خارج می‌کند.{{مدرک}} البته سه اصل توحید، نبوت و معاد از [[اصول دین]] هستند که باور نداشتن به هر کدام از آنها موجب خروج از دین اسلام و [[کفر]] نیز می‌گردد.<ref>نگاه کنید به امام خمینی، کتاب الطهاره، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۴۳۷-۴۳۸.</ref>
==اصول اختصاصی==
==اصول اختصاصی==
امامت<ref> نگاه کنید به سبحانی، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۰.</ref> و عدل دو اصل اختصاصی مذهب تشیع هستند:
امامت<ref> نگاه کنید به سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۰.</ref> و عدل<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> دو اصل اختصاصی مذهب تشیع هستند:
===امامت===
===امامت===
{{اصلی|امامت}}
{{اصلی|امامت}}
خط ۱۲: خط ۱۲:
===عدل===
===عدل===
{{اصلی|عدل}}
{{اصلی|عدل}}
باور به اینکه خداوند چه در نظام تکوین و چه در نظام تشریع به حق رفتار می‌کند و ظلم نمی‌کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> به گفته [[مصباح یزدی]]، عدل به خاطر اهمیتی که در [[علم کلام]] دارد از اصول مذهب شیعه و معتزله محسوب شده است.<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ص۱۶۱.</ref> همچنین مرتضی مطهری علت اینکه عدل جزو اصول مذهب شیعه قرار گرفته است را پیدایش عقایدی همچون انکار آزادی و اختیار انسان در میان مسلمانان می‌دانست که بر اساس آنها کیفر دادن انسان مجبور با عدالت خدا سازگار نبود.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> شیعه و معتزله، مجبور بودن انسان را منافی عدل الهی دانستند و به همین خاطر به عدلیه مشهور شدند.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> از نظر عدلیه افعال، صرف‌نظر از انتسابشان به خدا، متّصف به حسن و قبح مى‌شوند و عقل انسان هم می‌تواند حسن و قبح آنها را درک كند. در مقابل، اشاعره معتقدند هرآنچه از خداوند صادر شود، نیکو است حتی اگر ظلم باشد. آنان بر اساس حسن و قبح شرعی عمل خداوند را ملاک عدل می‌دانند.{{مدرک}}
باور به اینکه خداوند چه در نظام تکوین و چه در نظام تشریع به حق رفتار می‌کند و ظلم نمی‌کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> عدلیه، حسن و قبح اشیاء را عقلی می‌دانند و معتقدند این‌که خداوند عادل است به این معنا است که او براساس خوب بودن اشیاء عمل می‌کند، و ظلم را به جهت قبیح بودن آن انجام نمی‌دهد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۳۲.</ref> در مقابل، اشاعره معتقدند ملاک عادلانه بودن یک رفتار، عمل خداوند است و هر چه خدا انجام دهد نیکو و عدل است حتی اگر با نگاه انسان‌ها ظلم باشد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۱۲۷.</ref>
 
به گفته [[مصباح یزدی]]، عدل به خاطر اهمیتی که در [[علم کلام]] دارد از اصول مذهب شیعه و معتزله محسوب شده است.<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> همچنین مرتضی مطهری علت اینکه عدل جزو اصول مذهب شیعه قرار گرفته است را پیدایش عقایدی همچون انکار آزادی و اختیار انسان در میان مسلمانان می‌دانست که بر اساس آنها کیفر دادن انسان مجبور با عدالت خدا سازگار نبود.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> شیعه و معتزله، مجبور بودن انسان را منافی عدل الهی دانستند و به همین خاطر به عدلیه مشهور شدند.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref>  


==اصول مشترک==
==اصول مشترک==
خط ۲۶: خط ۲۸:
{{منابع}}
{{منابع}}
*امام خمینی، سید روح‌الله، کتاب الطهارة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، ۱۴۲۷ق/۱۳۵۸ش.
*امام خمینی، سید روح‌الله، کتاب الطهارة، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، ۱۴۲۷ق/۱۳۵۸ش.
*خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة‌الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر، تصحیح: عبداللطیف حسینی کوه‌کمری، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
*سبحانى‏، جعفر، رسائل و مقالات‏، قم، مؤسسة الإمام الصادق(ع)، ۱۴۲۵ق.
*سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، به قلم شیخ حسن عاملی، قم: مؤسسة الامام الصادق، چاپ چهارم، ۱۴۱۷ق.
*سبحانی، جعفر، الالهیات علی هدی الکتاب و السنة و العقل، به قلم شیخ حسن عاملی، قم: مؤسسة الامام الصادق، چاپ چهارم، ۱۴۱۷ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال‌الدین و تمام النعمه، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
*شیخ صدوق، محمد بن علی، کمال‌الدین و تمام النعمه، تصحیح: علی‌اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
*محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۵ش.
*محمدی ری‌شهری، محمد، دانشنامه عقاید اسلامی، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۵ش.
*خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة‌الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر، تصحیح: عبداللطیف حسینی کوه‌کمری، قم، بیدار، ۱۴۰۱ق.
*مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، تهران، نشر سازمان تبلیغات اسلامی، چاپ هفدهم، ۱۳۸۴ش.
* شهید ثانی‌، زین‌الدین‌، حقائق‌ الایمان‌، به‌کوشش‌ مهدی‌ رجایی‌، قم‌، کتابخانة آیت‌الله‌ مرعشی‌.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، تهران، نشر صدرا.
* مصباح یزدی، آموزش عقاید، تهران، نشر امیرکبیر، ۱۳۷۷.
 
* مطهری، مجموعه آثار، تهران، نشر صدرا.
* میرزای‌ قمی‌، ابوالقاسم‌، اصول‌ دین‌، به‌ کوشش‌ رضا استادی‌، تهران‌، مسجد جامع‌.
{{پایان}}
{{پایان}}
{{کلام اسلامی}}
{{کلام اسلامی}}
خط ۴۴: خط ۴۶:
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | رعایت شیوه‌نامه ارجاع = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | کپی‌کاری = <!--از منبع مردود، از منبع خوب، ندارد-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ندارد
  | استناد به منابع مناسب = <!--ندارد، ناقص، کامل-->ناقص
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | جانبداری = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
  | شناسه = <!--ناقص، کامل-->ناقص
  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | رسا بودن = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->ندارد
  | جامعیت = <!--ندارد، دارد-->دارد
  | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | زیاده‌نویسی = <!--دارد، ندارد-->ندارد
  | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->
  | تاریخ خوبیدگی =<!--{{subst:#time:xij xiF xiY}}-->