پرش به محتوا

اصول مذهب شیعه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (مستندسازی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{درباره|اصول مذهب شیعه|اصول دین اسلام|اصول دین}}
{{درباره|اصول مذهب شیعه|اصول دین اسلام|اصول دین}}
{{شیعه}}
{{شیعه}}
'''اصول مذهب شیعه'''، باورهای بنیادین [[مذهب تشیع]] شامل [[توحید]]، [[نبوت]]، [[معاد]]، [[عدل الهی|عدل]] و [[امامت]] است. به باور [[شیعیان]]، باور نداشتن به هر کدام از سه اصل نخست (توحید، نبوت و معاد) که [[اصول دین]] هستند موجب [[کفر]] می‌شود اما انکار هر کدام از عدل و امامت، موجب خروج از مذهب تشیع می‌گردد نه [[دین اسلام]].
'''اصول مذهب شیعه'''، باورهای بنیادین [[مذهب تشیع]] شامل [[توحید]]، [[نبوت]]، [[معاد]]، [[عدل الهی|عدل]] و [[امامت]] است. به باور [[شیعیان]]، انکار هر کدام از سه اصل نخست (توحید، نبوت و معاد) که [[اصول دین]] هستند موجب [[کفر]] می‌شود اما باور نداشتن به هر کدام از عدل و امامت، موجب خروج از مذهب تشیع می‌گردد نه [[دین اسلام]].


==جایگاه==
==جایگاه==
اصول مذهب شیعه، به اصل‌های پنجگانه‌ای (توحید، نبوت، معاد، امامت و عدل) گفته می‌شود<ref> نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۹.</ref> که پایه و اساس مذهب شیعه را تشکیل می‌دهند<ref>نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۷.</ref> و اعتقاد داشتن به همه آنها با هم، باعث می‌شود فرد شیعه محسوب شود و اعتقاد نداشتن به هر کدام از آنها، او را از دایره [[تشیع]] خارج می‌کند.{{مدرک}} البته سه اصل توحید، نبوت و معاد از [[اصول دین]] هستند که باور نداشتن به هر کدام از آنها موجب خروج از دین اسلام و [[کفر]] نیز می‌گردد.<ref>نگاه کنید به امام خمینی، کتاب الطهاره، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۴۳۷-۴۳۸.</ref>
اصول مذهب شیعه، به اصل‌های پنجگانه‌ای (توحید، نبوت، معاد، امامت و عدل) گفته می‌شود<ref> نگاه کنید به: محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۹.</ref> که پایه و اساس مذهب شیعه را تشکیل می‌دهند<ref>نگاه کنید به محمدی ری‌شهری، دانشنامه عقاید اسلامی، ۱۳۸۵ش، ج۸، ص۹۷.</ref> و اعتقاد داشتن به همه آنها با هم، باعث می‌شود فرد شیعه محسوب شود و اعتقاد نداشتن به هر کدام از آنها، او را از مذهب تشیع خارج می‌کند.{{مدرک}} البته سه اصل توحید، نبوت و معاد از [[اصول دین]] هستند که باور نداشتن به هر کدام از آنها موجب [[کفر|کُفر]] و خروج از دین اسلام نیز می‌گردد.<ref>نگاه کنید به امام خمینی، کتاب الطهاره، ۱۴۲۷ق، ج۳، ص۴۳۷-۴۳۸.</ref>
==اصول اختصاصی==
==اصول اختصاصی==
امامت<ref> نگاه کنید به سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۰.</ref> و عدل<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> دو اصل اختصاصی مذهب تشیع هستند:
امامت<ref> نگاه کنید به سبحانی، الالهیات، ۱۴۱۷ق، ج۴، ص۱۰.</ref> و عدل<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> دو اصل اختصاصی مذهب تشیع هستند:
خط ۱۴: خط ۱۴:
باور به اینکه خداوند چه در نظام تکوین و چه در نظام تشریع به حق رفتار می‌کند و ظلم نمی‌کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> عدلیه، حسن و قبح اشیاء را عقلی می‌دانند و معتقدند این‌که خداوند عادل است به این معنا است که او براساس خوب بودن اشیاء عمل می‌کند، و ظلم را به جهت قبیح بودن آن انجام نمی‌دهد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۳۲.</ref> در مقابل، اشاعره معتقدند ملاک عادلانه بودن یک رفتار، عمل خداوند است و هر چه خدا انجام دهد نیکو و عدل است حتی اگر با نگاه انسان‌ها ظلم باشد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۱۲۷.</ref>
باور به اینکه خداوند چه در نظام تکوین و چه در نظام تشریع به حق رفتار می‌کند و ظلم نمی‌کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> عدلیه، حسن و قبح اشیاء را عقلی می‌دانند و معتقدند این‌که خداوند عادل است به این معنا است که او براساس خوب بودن اشیاء عمل می‌کند، و ظلم را به جهت قبیح بودن آن انجام نمی‌دهد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۳، ص۳۲.</ref> در مقابل، اشاعره معتقدند ملاک عادلانه بودن یک رفتار، عمل خداوند است و هر چه خدا انجام دهد نیکو و عدل است حتی اگر با نگاه انسان‌ها ظلم باشد.<ref>سبحانی، رسائل و مقالات، ۱۴۲۵ق، ج۵، ص۱۲۷.</ref>


به گفته [[مصباح یزدی]]، عدل به خاطر اهمیتی که در [[علم کلام]] دارد از اصول مذهب شیعه و معتزله محسوب شده است.<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> همچنین مرتضی مطهری علت اینکه عدل جزو اصول مذهب شیعه قرار گرفته است را پیدایش عقایدی همچون انکار آزادی و اختیار انسان در میان مسلمانان می‌دانست که بر اساس آنها کیفر دادن انسان مجبور با عدالت خدا سازگار نبود.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> شیعه و معتزله، مجبور بودن انسان را منافی عدل الهی دانستند و به همین خاطر به عدلیه مشهور شدند.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref>  
به گفته [[محمدتقی مصباح یزدی|مصباح یزدی]]، عدل به خاطر اهمیتی که در [[علم کلام]] دارد از اصول مذهب شیعه و معتزله محسوب شده است.<ref> مصباح یزدی، آموزش عقائد، ۱۳۸۴ش، ص۱۶۱.</ref> همچنین مرتضی مطهری علت اینکه عدل جزو اصول مذهب شیعه قرار گرفته است را پیدایش عقایدی همچون انکار آزادی و اختیار انسان در میان مسلمانان می‌دانست که بر اساس آنها کیفر دادن انسان مجبور با عدالت خدا سازگار نبود.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref> شیعه و معتزله، مجبور بودن انسان را منافی عدل الهی دانستند و به همین خاطر به عدلیه مشهور شدند.<ref> مطهری، مجموعه آثار، ج۲، ص۱۴۹.</ref>  


==اصول مشترک==
==اصول مشترک==
خط ۲۱: خط ۲۱:
*نبوت: باور به اینکه خدا، افرادی را برای هدایت مردم به [[نبوت|پیامبری]] مبعوث است. نخستین پیامبر، [[حضرت آدم(ع)]] و آخرین آنها [[حضرت محمد(ص)]] است.{{مدرک}}
*نبوت: باور به اینکه خدا، افرادی را برای هدایت مردم به [[نبوت|پیامبری]] مبعوث است. نخستین پیامبر، [[حضرت آدم(ع)]] و آخرین آنها [[حضرت محمد(ص)]] است.{{مدرک}}
*معاد: باور به اینکه انسان پس از مرگ، زنده می‌شود و به اعمال نیک و بد او رسیدگی خواهد شد.{{مدرک}}
*معاد: باور به اینکه انسان پس از مرگ، زنده می‌شود و به اعمال نیک و بد او رسیدگی خواهد شد.{{مدرک}}
 
== جستارهای وابسته==
*[[ضروری مذهب]]
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس۲}}
{{پانویس۲}}