پرش به محتوا

ناصرالدین شاه قاجار: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۴: خط ۳۴:


==دوران سلطنت==
==دوران سلطنت==
ناصر الدین شاه حدود پنجاه سال پادشاهی کرد.<ref>نظرپور، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۰ش، ص۱۶.</ref> در دوران او، وجود قحطی‌ها، جنگ‌ها، شورش‌ها، درگیری‌های مختلف در دربار، صدراعظم‌های مختلف،‌ قدرت نهادهای مذهبی و بازاری، امتیازهای مختلف به غرب؛ جدایی افغانستان و ... فراز و نشیب‌های بسیاری را سبب شد.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ص۱۷۶- ۱۸۰ و فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۶ .</ref>
ناصر الدین شاه حدود پنجاه سال پادشاهی کرد.<ref>نظرپور، تاریخ سیاسی معاصر ایران، ۱۳۹۰ش، ص۱۶.</ref> در دوران او، قحطی‌ها، جنگ‌ها، شورش‌ها، درگیری‌های مختلف در دربار، صدراعظم‌های مختلف،‌ قدرت نهادهای مذهبی و بازاری، امتیازهای مختلف به غرب؛ جدایی افغانستان و ... فراز و نشیب‌های بسیاری را سبب شد.<ref>برای اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ص۱۷۶- ۱۸۰ و فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۶ .</ref>


مورخان دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین شاه را به مانند دیگر پادشاهان قاجار، دوران رقابت شدید [[روسیه]] و [[انگلستان]] در تأمین منافع خویش دانسته‌اند. هر اقدامی در ایران با منافع یکی از این دو کشور در تقابل بود، به مشکل می‌خورد. شاه برای بسیاری از امور باید رضایت آنان را به دست می‌آورد.<ref>مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ۲۱۶-۲۱۷.</ref> در [[روزنامه وقایع اتفاقیه]] در این مورد نوشته شده بود: «شاه به قدری از کیفیت حالی خود متنفر شده‌است که حکومت یک ده در حالتی که غیرمحکوم [خارجی] باشد به مراتب ترجیح به این سلطنت می‌دهد».<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۳۷۸–۳۷۹.</ref>
مورخان دوره پنجاه ساله سلطنت ناصرالدین شاه را به مانند دیگر پادشاهان قاجار، دوران رقابت شدید [[روسیه]] و [[انگلستان]] در تأمین منافع خویش دانسته‌اند. هر اقدامی در ایران با منافع یکی از این دو کشور در تقابل بود، به مشکل می‌خورد. شاه برای بسیاری از امور باید رضایت آنان را به دست می‌آورد.<ref>مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ۱۳۹۴ش، ج۱۲، ۲۱۶-۲۱۷.</ref> در [[روزنامه وقایع اتفاقیه]] در این مورد نوشته شده بود: «شاه به قدری از کیفیت حالی خود متنفر شده‌است که حکومت یک ده در حالتی که غیرمحکوم [خارجی] باشد به مراتب ترجیح به این سلطنت می‌دهد».<ref>امانت، قبله عالم: ناصرالدین شاه قاجار و پادشاهی ایران، ۱۳۸۳ش، ص۳۷۸–۳۷۹.</ref>


مورخان کتاب‌ها و مقالات بسیاری در مورد این دوره طولانی سلطنت نوشته‌اند. برخی معتقدند در تحلیلی تاریخی شاید انتقاد به عملکرد ناصرالدین شاه بسیار آسان باشد، اما بررسی و واکاوی ژرف‌تر شرائط آن دوران، نتیجه‌گیری را بسیار دشوار می‌کند.<ref>مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ج۱۲، ۲۱۸.</ref>
مورخان کتاب‌ها و مقالات بسیاری در مورد این دوره طولانی سلطنت نوشته‌اند. برخی معتقدند در تحلیلی تاریخی شاید انتقاد به عملکرد ناصرالدین شاه بسیار آسان باشد، اما بررسی و واکاوی ژرف‌ترِ شرائط آن دوران، نتیجه‌گیری را بسیار دشوار می‌کند.<ref>مصحفی، ایران در دوره ناصرالدین شاه، تاریخ جامع ایران، ج۱۲، ۲۱۸.</ref>


===فرقه بابیت===
===فرقه بابیت===
خط ۴۹: خط ۴۹:
===امتیازدهی به غرب===
===امتیازدهی به غرب===
در دوره ناصری، به جهات مختلف امتیازات بسیاری به کشورهای خارجی داده شد.<ref>فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۶.</ref>  
در دوره ناصری، به جهات مختلف امتیازات بسیاری به کشورهای خارجی داده شد.<ref>فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۶.</ref>  
برخی از آن‌ها موجی از اعتراضات داخلی را به همراه داشت که مهم‌ترین آن‌ها قرارداد رژی بود که موجب [[نهضت تنباکو]] گردید.<ref>فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۲۸.</ref>
برخی از آن‌ها موجی از اعتراضات داخلی را به همراه داشت که مهم‌ترین آن‌ها قرارداد رژی بود. براساس آن انحصار تنباکو و توتون در دست یک شرکت انگلیسی قرار می‌گرفت. این قرارداد با موجی از اعتراضات مردمی همراه شد. این اعتراضات با حکم تحریم توتون و تنباکو توسط [[میرزای شیرازی]] به اوج رسید و در نهایت شاه مجبور به لغو این قرارداد شد.<ref>فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۲۸.</ref> این واقعه به [[نهضت تنباکو]] معروف شده است.<ref>براس اطلاعات بیشتر رجوع کنید به: [[نهضت تنباکو]].</ref>
همچنین [[قرارداد پاریس]] نیز در دوره ناصرالدین شاه امضا شد. ایران پس از سال‌ها کشمکش توانست [[هرات]] را تحت سلطه خود در بیاورد. اما [[انگلستان|دولت انگلستان]] از جنوب ایران حمله کرده، [[بوشهر]] و [[خرمشهر]] را تصرف کرد. دولت ایران مجبور شد از هرات دست کشیده و استقلال [[افغانستان]] را به رسمیت بشناسد. این قرارداد در [[پاریس]] امضا شد و به قرارداد پاریس نیز مشهور گشت.<ref>فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>
 
همچنین [[قرارداد پاریس]] نیز در دوره ناصرالدین شاه امضا شد. براساس این قرارداد، دولت ایران مجبور شد از هرات دست کشیده و استقلال [[افغانستان]] را به رسمیت بشناسد.<ref>فرهمند، گذری بر امتیازات پی در پی انگلیس در عهد ناصری، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۹-۱۲۰.</ref>


===سفر به اروپا===
===سفر به اروپا===
Automoderated users، confirmed، movedable، protected، مدیران، templateeditor
۶٬۷۸۵

ویرایش