پرش به محتوا

اماکن تخییر: تفاوت میان نسخه‌ها

۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۷ فوریهٔ ۲۰۱۸
جز
تمیزکاری
جز (افزایش مطلب)
جز (تمیزکاری)
خط ۶: خط ۶:
اماکن تخییر به مکان‌هایی گفته می‌شود که [[مسافر]] در آنجا می‌تواند نماز را شکسته یا تمام بخواند. به خاطر اینکه مسافر در این مکان‌ها تخییر دارد از آن به اماکن تخییر یاد می‌شود.
اماکن تخییر به مکان‌هایی گفته می‌شود که [[مسافر]] در آنجا می‌تواند نماز را شکسته یا تمام بخواند. به خاطر اینکه مسافر در این مکان‌ها تخییر دارد از آن به اماکن تخییر یاد می‌شود.
== مصادیق==
== مصادیق==
شهرهای مکه و مدینه، و نیز مسجد کوفه و حرم امام حسین(ع) را از اماکن تخییر شمرده‌اند.<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴؛ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۶۶.</ref> شیخ طوسی گفته است که بنابر برخی روایات{{یادداشت|أن يتمّم الصّلاة في حرم اللّٰه، و في حرم رسوله، و في حرم أمير المؤمنين، و في حرم الحسين، عليهم أجمعين السّلام.}} حکم تخییر تمام شهر کوفه<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴.</ref> و نجف<ref>طوسی، المبسوط، ج۱، ص۱۴۱.</ref>را نیز در برمی‌گیرد. برخی از فقها نیز شهر کوفه را از اماکن تخییر دانسته‌اند.{{مدرک}} و برخی دیگر آن را در مکه و مدینه به مسجد الحرام و مسجد النبی منحصر کرده‌اند.<ref>ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۰۳-۳۰۲؛ علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۳۸.</ref>
شهرهای مکه و مدینه، و نیز مسجد کوفه و حرم امام حسین(ع) را از اماکن تخییر شمرده‌اند.<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴؛ علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۴۱۲ق، ج۶، ص۳۶۶.</ref> شیخ طوسی گفته است که بنابر برخی روایات{{یادداشت|أن يتمّم الصّلاة في حرم اللّٰه، و في حرم رسوله، و في حرم أمير المؤمنين، و في حرم الحسين، عليهم أجمعين السّلام.}} حکم تخییر، شهر [[کوفه]]<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴.</ref> و [[نجف]]<ref>طوسی، المبسوط، ج۱، ص۱۴۱.</ref>را نیز در برمی‌گیرد. برخی از فقها نیز شهر کوفه را از اماکن تخییر دانسته‌اند.{{مدرک}} و برخی دیگر آن را در مکه و مدینه به مسجد الحرام و مسجد النبی منحصر کرده‌اند.<ref>ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۳۰۳-۳۰۲؛ علامه حلی، مختلف الشیعه، ۱۴۱۳ق، ج۳، ص۱۳۸.</ref>


البته برخی درباره این حکم میان محدوده قدیم و جدید این اماکن تفاوت قائل شده‌ و حکم تخییر را فقط در محدوده قدیم این اماکن جاری دانسته‌اند.  
البته برخی درباره این حکم میان محدوده قدیم و جدید این اماکن تفاوت قائل شده‌ و حکم تخییر را فقط در محدوده قدیم این اماکن جاری دانسته‌اند.  


به [[سید مرتضی]] و ابن جنید نسبت داده‌اند که حکم تخییر و استحباب تمام خواندن نماز را نزد قبر همه امامان معصوم جاری می‌دانسته‌اند، صاحب جواهر گفته است نصی بر ادعای سید مرتضی و ابن جنید وجود ندارد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۴، ص۳۳۹.</ref>
به [[سید مرتضی]] و [[ابن جنید]] نسبت داده‌اند که حکم تخییر و استحباب تمام خواندن نماز را نزد قبر همه [[امامان معصوم]] جاری می‌دانسته‌اند، [[صاحب جواهر]] گفته است [[نص|نصی]] بر ادعای سید مرتضی و ابن جنید وجود ندارد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۴، ص۳۳۹.</ref>
== حکم ==
== حکم ==
از اماکن تخییر در احکام نماز بحث می‌شود.<ref>برای نمونه رجوع کنید به: شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۱۵۳.</ref> بنابر نظر مشهور فقهای شیعه، [[مسافر]]، در اماکن تخییر، بین تمام خواندن یا شکسته خواندن نمازهای چهار رکعتی مخیر است. اما تمام خواندن نماز را در این اماکن [[مستحب]] دانسته‌اند.<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴.</ref>
از اماکن تخییر در احکام نماز بحث می‌شود.<ref>برای نمونه رجوع کنید به: شهید اول، البیان، ۱۴۱۲ق، ص۱۵۳.</ref> بنابر نظر مشهور فقهای شیعه، [[مسافر]]، در اماکن تخییر، بین تمام خواندن یا شکسته خواندن نمازهای چهار رکعتی مخیر است. اما تمام خواندن نماز را در این اماکن [[مستحب]] دانسته‌اند.<ref>طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۱۲۴.</ref>
خط ۱۶: خط ۱۶:
برخی دیگر از احکام اماکن تخییر عبارتند از:
برخی دیگر از احکام اماکن تخییر عبارتند از:
*حکم تخییر اختصاص به نماز دارد و [[روزه]] را دربر نمی‌گیرد.
*حکم تخییر اختصاص به نماز دارد و [[روزه]] را دربر نمی‌گیرد.
*فقهای شیعه درباره اینکه آیا نافله نمازهای نماز ظهر و عصر در اماکن تخییر از مسافر برداشته شده یا خیر؟ اختلاف‌نظر دارند.<ref>همدانی، مصباح الفقیه، ۱۴۱۶ق، ج۹، ص۶۳.</ref> شهید اول خواندن آن را مستحب می‌داند.<ref>شهید اول، ذکری الشیعه، ج۴، ص۳۳۵.</ref> برخی دیگر برداشتن شدن نافله را موافق با [[احتیاط]] می‌دانند.<ref>همدانی، مصباح الفقیه، ۱۴۱۶ق، ج۹، ص۶۴.</ref>
*فقهای شیعه درباره اینکه آیا [[نافله]] نمازهای [[نماز ظهر|ظهر]] و [[نماز عصر|عصر]] در اماکن تخییر از مسافر برداشته شده یا خیر؟ اختلاف‌نظر دارند.<ref>همدانی، مصباح الفقیه، ۱۴۱۶ق، ج۹، ص۶۳.</ref> [[شهید اول]] خواندن نافله را [[مستحب]] می‌داند.<ref>شهید اول، ذکری الشیعه، ج۴، ص۳۳۵.</ref> برخی دیگر برداشتن شدن نافله را موافق با [[احتیاط]] می‌دانند.<ref>همدانی، مصباح الفقیه، ۱۴۱۶ق، ج۹، ص۶۴.</ref>
*بیشتر فقها شکسته خواندن نمازی که از مسافر در اماکن تخییر [[قضا]] می‌شود را موافق با احتیاط دانسته‌اند اگر چه برخی تخییر را نیز احتمال داده‌اند.<ref>یزدی طباطبایی، العروة الوثقی (المحشّٰی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۲-۶۳؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۸۴.</ref>
*بیشتر فقها شکسته خواندن نمازی که از مسافر در اماکن تخییر [[قضا]] می‌شود را موافق با احتیاط دانسته‌اند اگر چه برخی تخییر را نیز احتمال داده‌اند.<ref>یزدی طباطبایی، العروة الوثقی (المحشّٰی)، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۶۲-۶۳؛ نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۴، ص۳۸۴.</ref>
== پانویس==
== پانویس==