۱۷٬۱۳۹
ویرایش
حزب الدعوة الاسلامیة: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش جزیی
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (ویرایش جزیی) |
||
| خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
در انتخابات مجلس عراق نیز حزب‌الدعوة در چهارچوب ائتلاف یکپارچۀ عراق مشارکت کرد و [[نوری المالکی]] از اعضای آن توسط این مجلس به نخست‌وزیری برگزیده شد. | در انتخابات مجلس عراق نیز حزب‌الدعوة در چهارچوب ائتلاف یکپارچۀ عراق مشارکت کرد و [[نوری المالکی]] از اعضای آن توسط این مجلس به نخست‌وزیری برگزیده شد. | ||
== انگیزه و روند تأسیس == | == انگیزه و روند تأسیس == | ||
| خط ۸۳: | خط ۸۲: | ||
==تحولات و اقدامات برجسته== | ==تحولات و اقدامات برجسته== | ||
===کناره‌گیری سید محمدباقر صدر=== | ===کناره‌گیری سید محمدباقر صدر=== | ||
در ۱۳۳۹ش/۱۹۶۰م، دولت عراق از فعالیت‌های حزب الدعوة به رهبری سید محمدباقر صدر آگاه شد. | در ۱۳۳۹ش/۱۹۶۰م، دولت عراق از فعالیت‌های حزب الدعوة به رهبری سید محمدباقر صدر آگاه شد. آیت الله حکیم از سید محمدباقر صدر و فرزندانش سید مهدی و سید محمدباقر خواست که از فعالیت در حزب و انتساب به یک جریان خاص سیاسی بپرهیزند. از این رو آنان از حزب‌الدعوة کناره‌گیری کردند.<ref>عاملی، ج۱، ص۴۲۰ – ۴۲۵؛ حسینی، ص۹۹ - ۱۰۰</ref> پس از کناره‌گیری آنها، [[سید مرتضی عسکری]] رهبر حزب‌الدعوة شد، اما در ۱۳۴۲ش/۱۹۶۳م [[سید محسن حکیم]] مأموریتی تبلیغی به وی محول کرد ازاین‌رو وی از عضویت در حزب استعفا داد و [[محمدهادی سبیتی|محمدهادی سُبَیتی]] به رهبری آن برگزیده شد.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۸۵ - ۸۶؛ خرسان، ص۱۲۱، ۱۳۵ - ۱۳۸؛ حزب الدعوة الاسلامیة، ۱۴۰۵ – ۱۴۰۹، ج۳، ص۲۳۰</ref> | ||
=== حمایت از قیام ۱۵ خرداد ایران === | === حمایت از قیام ۱۵ خرداد ایران === | ||
حزب‌الدعوه با صدور بیانیه‌ای از [[قیام پانزده خرداد]] ۱۳۴۲ش در ایران حمایت کرد و هنگامی که [[امام خمینی]] به عراق تبعید شد و در [[۱۳ مهر]] ۱۳۴۴ش/۱۵ اکتبر ۱۹۶۵ از [[ترکیه]] وارد [[کاظمین]] شد مورد استقبال برخی از اعضای حزب قرار گرفت.<ref> علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۷۶؛ شبّر، ج۳، ص۳۲۵ - ۳۲۸</ref> | |||
=== دستگیری اعضاء حزب === | === دستگیری اعضاء حزب === | ||
پس از ریاست‌جمهوری عبدالرحمان عارف در ۱۳۴۵ش / | پس از ریاست‌جمهوری عبدالرحمان عارف در ۱۳۴۵ش/۱۹۶۶م، نفوذ حزب در سراسر عراق، به ویژه در دانشگاه‌ها، افزایش یافت؛ اما با قدرت یافتن جناح افراطی [[حزب بعث]] و ریاست‌جمهوری [[احمد حسن البکر]] در ۱۳۴۷ش/۱۹۶۸م، فعالیت احزاب و گروه‌های شیعه، از جمله حزب الدعوة، محدود شد و بسیاری از فعالان سیاسی دستگیر و زندانی شدند.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۷۸، ۸۶ - ۸۷؛ عجلی، ص۱۱۶ - ۱۱۷</ref> در مرداد – شهریور ۱۳۵۰ش/ سپتامبر ۱۹۷۱م، رژیم بعث، عبدالصاحب دخیل، نفر دوم حزب را دستگیر کرد، دخیل پس از شکنجه، کشته شد. سال بعد، محمد صالح ادیب، مسئول شاخۀ کربلا و چند تن دیگر نیز دستگیر شدند و محمدهادی سبیتی و محمدمهدی آصفی، مسئول شاخۀ نجف، از عراق گریختند.<ref>عادل رؤوف، ص۲۵؛ خرسان، ص۱۷۷ – ۱۷۹؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۳۹-۱۴۲</ref> | ||
اعضای برجستۀ حزب در [[عراق]] و [[لبنان]] برای فعالیت مجدد، اعضای جدید رهبری را به ریاست شیخ عارف بصری انتخاب کردند، اما در [[۲۶ تیر]] | اعضای برجستۀ حزب در [[عراق]] و [[لبنان]] برای فعالیت مجدد، اعضای جدید رهبری را به ریاست شیخ عارف بصری انتخاب کردند، اما در [[۲۶ تیر]] ۱۳۵۳ش/ ۱۷ ژوئیه ۱۹۷۴م شیخ عارف بصری و شماری از اعضای رهبری دستگیر و اعدام و برخی دیگر به حبس ابد محکوم شدند.<ref>ادیب و موسوی، ص۴۶؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۴۳ – ۱۵۰؛ شامی، ص۱۵۰</ref> | ||
===رهبری جدید=== | ===رهبری جدید=== | ||
در ۱۳۵۴ش / | در ۱۳۵۴ش / ۱۹۵۷م، رهبری جدید حزب شامل عدنان سلمان کعبی، مهدی عبدمهدی و ابراهیم مالک دوباره در عراق شکل گرفت، که به کمیتۀ عراق (لجنة العراق) معروف شد. این کمیته با رهبر سابق حزب [[محمدهادی سبیتی]] که در [[اردن]] مستقر بود، تماس گرفت. سبیتی شیخ علی کورانی، مسئول شاخۀ حزب در [[لبنان]]، را به عضویت در رهبری کل حزب تعیین کرد. این دو تن در کنار [[سید مرتضی عسکری]]، [[سید کاظم حائری]] و [[محمدمهدی آصفی]] رهبری کل (القیادة العامة) حزب را تشکیل دادند.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۶۱ – ۱۶۲، ۲۰۳؛ خرسان، ص۲۱۱ - ۲۱۷</ref> | ||
=== حمایت از انقلاب اسلامی ایران === | === حمایت از انقلاب اسلامی ایران === | ||
در مهر – آبان | در مهر – آبان ۱۳۵۷ش/ اکتبر ۱۹۷۸م حزب الدعوة طی بیانیه‌ای از [[انقلاب اسلامی ایران]] حمایت کرد. محمدمهدی آصفی در پاریس با [[امام خمینی]] دیدار کرد و پشتیبانی حزب را از او به اطلاع وی رساند.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۸۴؛ خرسان، ص۲۵۷</ref> | ||
===انتفاضۀ [[۱۷ رجب]]=== | ===انتفاضۀ [[۱۷ رجب]]=== | ||
در پی دستگیری [[سید | در پی دستگیری [[سید محمدباقر صدر]] در [[۲۲ خرداد]] ۱۳۵۸ش/ ۱۲ ژوئن ۱۹۷۹م، حزب الدعوة تظاهرات گسترده‌ای عراق برپا کرد که در نتیجۀ آن صدها تن دستگیر شدند. این قیام به [[انتفاضه ۱۷ رجب|انتفاضۀ ۱۷ رجب]] معروف شد. [[رژیم بعث]] ۱۲۰۰ تن از بازداشت‌شدگان را محاکمه کرد که ۸۶ تن از آنها به اعدام محکوم شدند.<ref>حزب الدعوة الاسلامیة، ۱۴۰۵ – ۱۴۰۹، ج۴، ص۳۴۰ – ۳۴۱؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۲۳ - ۲۲۴ </ref> سرکوب قیام سبب شد حزب الدعوة خط مشی مسلحانه را در پیش گرفت و شاخۀ نظامی خود را تأسیس کرد.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۱۹ – ۲۲۰؛ خرسان، ص۳۳۹ - ۳۴۰</ref> | ||
پس از دستگیری یا متواری شدن برخی از رهبران حزب به خارج از عراق، عبدالامیر منصوری در خرداد – تیر ۱۳۵۸ / ژوئن ۱۹۷۹ با ساماندهی دوبارۀ حزب، رهبری آن را بر عهده گرفت.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۳۹ – ۱۴۲؛ خرسان، ص۲۹۷</ref> | پس از دستگیری یا متواری شدن برخی از رهبران حزب به خارج از عراق، عبدالامیر منصوری در خرداد – تیر ۱۳۵۸ / ژوئن ۱۹۷۹ با ساماندهی دوبارۀ حزب، رهبری آن را بر عهده گرفت.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۱۳۹ – ۱۴۲؛ خرسان، ص۲۹۷</ref> | ||
===انتقال مرکز فعالیت به ایران=== | ===انتقال مرکز فعالیت به ایران=== | ||
با به قدرت رسیدن [[ | با به قدرت رسیدن [[صدام‌حسین]] در عراق در [[۲۵ تیر]] ۱۳۵۸ / ۱۶ ژوئیه ۱۹۷۹، سرکوب حزب شدت گرفت. واکنش حزب در پیش گرفتن مبارزۀ مسلحانه بود. رژیم صدام اعضای حزب را دستگیر و صدها تن از آنان را اعدام کرد.<ref>خرسان، ص۳۰۹ – ۳۱۱؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۲۸ – ۲۲۹، ۲۳۷ – ۲۳۹؛ عجلی، ص۱۳۶</ref> و حزب الدعوة مرکز فعالیت خود را به ایران منتقل کرد. محمدمهدی آصفی در تابستان ۱۳۵۸ش / ۱۹۷۹ به ایران آمد. او و سایر رهبران حزب تصمیم گرفتند ساختار تشکیلاتی حزب را بازسازی کنند و رهبری حزب را از فردمحوری که در محمدهادی سبیتی متجلی می‌شد، خارج کنند. بنابراین، شورای مرکزی حزب با عضویت محمدهادی سبیتی، علی کورانی، محمدمهدی آصفی، سید مرتضی عسکری و سید کاظم حائری (فقیه الدعوة) شکل گرفت. سبیتی و همفکرانش این توافق را بر ضد خود دانسته، با آن مخالفت کردند که بی‌نتیجه بود.<ref>خرسان، ص۳۶۷ – ۳۶۹؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۲۹۳ - ۲۹۴</ref> | ||
پس از مذاکراتی میان رهبران حزب الدعوة و مسئولان ایرانی، اردوگاهی نظامی در نزدیکی [[اهواز]] | پس از مذاکراتی میان رهبران حزب الدعوة و مسئولان ایرانی، اردوگاهی نظامی در نزدیکی [[اهواز]] ([[اردوگاه شهید صدر]]) به این حزب اختصاص یافت. این اردوگاه مهم‌ترین مرکز آموزشی حزب الدعوة در ایران بود که در آن حدود ۷۰۰۰ نیروی نظامی آموزش می‌دیدند. این نیروها در جنگ عراق علیه ایران بر ضد نیروهای عراقی جنگیدید. در ۱۳۵۹ش/۱۹۸۰م محمدمهدی آصفی سخنگوی رسمی حزب شد.<ref>عجلی، ص۱۴۶؛ شامی، ص۱۷۶ – ۱۷۷؛ خرسان، ص۳۱۶ – ۳۱۷، ۳۴۲ - ۳۴۵</ref> | ||
=== شهادت سید | === شهادت سید محمدباقر و بنت‌الهدی صدر=== | ||
رژیم بعث در [[۱۹ فروردین]] ۱۳۵۹ / ۸ آوریل ۱۹۸۰ [[سید | رژیم بعث در [[۱۹ فروردین]] ۱۳۵۹ / ۸ آوریل ۱۹۸۰ [[سید محمدباقر صدر]] و خواهرش [[آمنه صدر|بنت الهدی]] را به شهادت رساند.<ref>عجلی، ص۱۳۹ – ۱۴۰؛ ویلی، ص۸۸؛ طحّان، ص۳۶۹</ref> در خرداد – تیر ۱۳۵۹ / ژوئن ۱۹۸۰ پس از دستگیری علی ناصر محمود، رئیس حزب در عراق، تشکیلات رهبری در عراق از هم پاشید. پس از آن با نظارت رهبری حزب در ایران، اعضای رهبری جدید شاخۀ عراق انتخاب شدند.<ref>خرسان، ص۳۷۳</ref> در بهمن – اسفند ۱۳۵۹ / فوریۀ ۱۹۸۱ انتخابات طبق آیین‌نامۀ جدید برای انتخاب ۱۲ عضو شورای عالی رهبری برگزار شد. سبیتی، کورانی و همفکرانش که مخالف اجرای آن بودند، انتخابات را تحریم کردند. [[سید کاظم حائری]]، محمدمهدی آصفی، محمد صالح ادیب، [[ابراهیم جعفری]] و حسن شُبّر از کسانی بودند که انتخاب شدند.<ref>شامی، ص۱۷۸ – ۱۷۹؛ خرسان، ص۳۸۵ - ۳۹۷</ref> در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۶۰ / ۹ مه ۱۹۸۱ محمدهادی سبیتی، رهبر سابق حزب در اردن دستگیر و پس از تحویل به حکومت عراق اعدام شد.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۳۰۴؛ عادل رؤوف، ص۳۶</ref> | ||
===اختلاف در حزب الدعوة=== | ===اختلاف در حزب الدعوة=== | ||
حزب در ۱۳۶۰ش / ۱۹۸۱ کنگرۀ عمومی را در تهران برگزار کرد. در این کنگره، کمیته‌ای ۱۲ نفره برای تدوین اساسنامۀ حزب تشکیل شد. این کمیته | حزب در ۱۳۶۰ش / ۱۹۸۱ کنگرۀ عمومی را در تهران برگزار کرد. در این کنگره، کمیته‌ای ۱۲ نفره برای تدوین اساسنامۀ حزب تشکیل شد. این کمیته پیش‌نویس اساسنامه را تدوین کرد، که به تصویب رهبری حزب رسید. اعضای شاخۀ [[بصره]] که از هواداران محمدهادی سبیتی - رهبر سابق حزب – بودند و با اعضای رهبری حزب در ایران اختلاف داشتند، در این کنگره شرکت نکردند. در نتیجه، اختلافات میان این دو طیف افزایش یافت.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۳۶۵؛ خرسان، ص۳۹۹</ref>در تیر – مرداد ۱۳۶۱ / ژوئیه ۱۹۸۲ شاخۀ نظامی حزب پس از سوء قصد ناموفق به صدام‌حسین در شهر دُجَیل، کشف شد و ۱۱۷ تن از اعضای آن اعدام یا زندانی شدند.<ref>زهیر کاظم عبود، ص۱۵ – ۱۶؛ طحّان، ص۳۶۲، ۳۶۹؛ علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۴۵۱ - ۴۵۳</ref> | ||
===پیوستن به مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق=== | ===پیوستن به مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق=== | ||
{{اصلی|مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق}} | {{اصلی|مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق}} | ||
[[سید | [[سید محمدباقر حکیم]] در [[۲۶ آبان]] ۱۳۶۱ / ۱۷ نوامبر ۱۹۸۲ با حمایت ایران، [[مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق]] را متشکل از گروه‌ها و احزاب شیعی در تهران تأسیس کرد. حزب الدعوة نیز به این تشکل پیوست و کمیتۀ اجرایی آن به [[ابراهیم جعفری]] از حزب الدعوة سپرده شد.<ref>جعفری، ۱۳۹۰ش ب، ص۲۵۷؛ آندرسون و استنزفیلد، ص۲۳۱</ref> | ||
===انشعاب=== | ===انشعاب=== | ||
در اسفند | در اسفند ۱۳۶۲ش/ اواخر فوریه ۱۹۸۴م کنگرۀ عمومی حزب برگزار شد. در این کنگره منصب فقیه الدعوة از اساسنامۀ حزب حذف و به جای آن شورای فقهی به ریاست [[سید کاظم حائری]] و عضویت [[محمدمهدی آصفی]] و [[محمدعلی تسخیری]] تشکیل شد. اما پس از مدتی بین شورای فقهی و اعضای رهبری حزب اختلاف افتاد. سید کاظم حائری معتقد بود که شورای فقهی باید رهبری حزب را در دست داشته باشد، اما اعضای رهبری، شورا را صرفاً مرجعی برای حل مسائل دینی می‌دانستند.<ref>علی مؤمن، ۲۰۰۴، ص۳۶۱ – ۳۶۲؛ خرسان، ص۴۰۹ – ۴۱۳؛ عادل رؤوف، ص۴۳</ref> | ||
در [[۱۱ دی]] ۱۳۶۶ / اول ژانویۀ ۱۹۸۸ برای حل اختلافات کنگره‌ای در تهران برپا شد. در این کنگره، اکثریت به لغو شورای فقهی رأی دادند. بنا بر این، اعضای موافق بقای شورای فقهی به رهبری سید کاظم حائری از حزب منشعب شدند و حزب الدعوة الاسلامیة – المجلس الفقهی را تأسیس کردند که بعدها به حزب الدعوة الاسلامیة ولایة الفقیه | در [[۱۱ دی]] ۱۳۶۶ / اول ژانویۀ ۱۹۸۸ برای حل اختلافات کنگره‌ای در تهران برپا شد. در این کنگره، اکثریت به لغو شورای فقهی رأی دادند. بنا بر این، اعضای موافق بقای شورای فقهی به رهبری سید کاظم حائری از حزب منشعب شدند و حزب الدعوة الاسلامیة – المجلس الفقهی را تأسیس کردند که بعدها به حزب الدعوة الاسلامیة ولایة الفقیه تغییرنام داد.<ref>خرسان، ص۴۰۹ – ۴۱۹؛ عادل رؤوف، ص۴۲، ۴۴</ref> در نتیجۀ این اختلافات، محمدمهدی آصفی در کنگرۀ عمومی حزب در ۱۳۶۸ش / ۱۹۸۹ از سخنگویی حزب کناره‌گیری کرد و اعضای حزب ضمن حذف منصب سخنگو، به جای آن دفتر سیاسی را تشکیل دادند که شامل سه سخنگو می‌شد: علی ادیب در ایران، ابراهیم جعفری در لندن و [[نوری مالکی]] در [[سوریه]].<ref>خرسان، ص۴۱۹</ref> | ||
===پیوستن به کنگرۀ ملی عراق === | ===پیوستن به کنگرۀ ملی عراق === | ||
حزب الدعوة به همراه دیگر احزاب مخالف رژیم بعث در عراق، در نشست [[دمشق]] در [[۶ دی]] ۱۳۶۹ / ۲۷ دسامبر ۱۹۹۰، اجلاس [[بیروت]] در ۲۰ اسفند ۱۳۶۹ / ۱۱ مارس ۱۹۹۱ و اجلاس صلاح الدین در عراق ۵- ۹ آبان ۱۳۷۱ / ۲۷ – ۳۱ اکتبر ۱۹۹۲ شرکت کرد. اجلاس صلاح الدین به تأسیس [[کنگره ملی عراق|کنگرۀ ملی عراق]] (المؤتمر الوطنی العراقی) انجامید که به عنوان بزرگ‌ترین تجمع احزاب مخالف حکومت عراق، برای سرنگونی رژیم بعث تلاش می‌کرد. <ref>صمانجی، ص۶۷ – ۶۹، ۸۰ – ۸۷، ۱۳۹ - ۱۴۸</ref> حزب الدعوة در سال ۱۳۷۶ش / ۱۹۹۷ از شرکت در اجلاس کنگرۀ ملی عراق در لندن خودداری و اعلام کرد که حمایت غرب را از این کنگره نمی‌پذیرد.<ref>عادل رؤوف، ص۳۵ - ۳۶</ref> حزب الدعوة در اجلاس کنگرۀ ملی عراق در نیویورک در ۸ آبان ۱۳۷۸ / ۳۰ اکتبر ۱۹۹۹ و در لندن در ۲۳ آبان ۱۳۸۱ / ۱۴ نوامبر ۲۰۰۲ شرکت نکرد، زیرا رهبران حزب این اجلاس‌ها را مقدمه‌ای برای اقدام نظامی بر ضد عراق می‌دانستند و حزب با حملۀ نظامی موافق نبود.<ref>صمانجی، ص۴۱۰ – ۴۱۷، ۵۲۷ – ۵۲۸ و پانویس؛ جعفری، ۱۳۹۰ش الف، ص۴۶ - ۴۷ </ref> | حزب الدعوة به همراه دیگر احزاب مخالف رژیم بعث در عراق، در نشست [[دمشق]] در [[۶ دی]] ۱۳۶۹ / ۲۷ دسامبر ۱۹۹۰، اجلاس [[بیروت]] در ۲۰ اسفند ۱۳۶۹ / ۱۱ مارس ۱۹۹۱ و اجلاس صلاح الدین در عراق ۵- ۹ آبان ۱۳۷۱ / ۲۷ – ۳۱ اکتبر ۱۹۹۲ شرکت کرد. اجلاس صلاح الدین به تأسیس [[کنگره ملی عراق|کنگرۀ ملی عراق]] (المؤتمر الوطنی العراقی) انجامید که به عنوان بزرگ‌ترین تجمع احزاب مخالف حکومت عراق، برای سرنگونی رژیم بعث تلاش می‌کرد.<ref>صمانجی، ص۶۷ – ۶۹، ۸۰ – ۸۷، ۱۳۹ - ۱۴۸</ref> حزب الدعوة در سال ۱۳۷۶ش / ۱۹۹۷ از شرکت در اجلاس کنگرۀ ملی عراق در لندن خودداری و اعلام کرد که حمایت غرب را از این کنگره نمی‌پذیرد.<ref>عادل رؤوف، ص۳۵ - ۳۶</ref> حزب الدعوة در اجلاس کنگرۀ ملی عراق در نیویورک در ۸ آبان ۱۳۷۸ / ۳۰ اکتبر ۱۹۹۹ و در لندن در ۲۳ آبان ۱۳۸۱ / ۱۴ نوامبر ۲۰۰۲ شرکت نکرد، زیرا رهبران حزب این اجلاس‌ها را مقدمه‌ای برای اقدام نظامی بر ضد عراق می‌دانستند و حزب با حملۀ نظامی موافق نبود.<ref>صمانجی، ص۴۱۰ – ۴۱۷، ۵۲۷ – ۵۲۸ و پانویس؛ جعفری، ۱۳۹۰ش الف، ص۴۶ - ۴۷ </ref> | ||
===دسته‌بندی جناحی و انشعاب دوباره=== | ===دسته‌بندی جناحی و انشعاب دوباره=== | ||
در ۱۳۷۶ش اختلافات حزبی دربارۀ میزان دخالت و مشارکت فقها در امور حزبی | در ۱۳۷۶ش اختلافات حزبی دربارۀ میزان دخالت و مشارکت فقها در امور حزبی سبب شد که چند جناح در درون حزب ایجاد شد: | ||
*جناح | *جناح محمدمهدی آصفی و همفکران او که اعتقاد داشتند هیئتی از فقها باید بر کار حزب الدعوة نظارت کند. | ||
*جناح خُضَیر موسی جعفر الخُزاعی و هواداران او که خط مشی افراطی داشتند و از حزب جدا شدند و حزب الدعوة الاسلامیة – تشکیلات عراق (حزب الدعوة الاسلامیة – تنظیم العراق) را تأسیس کردند؛ | *جناح خُضَیر موسی جعفر الخُزاعی و هواداران او که خط مشی افراطی داشتند و از حزب جدا شدند و حزب الدعوة الاسلامیة – تشکیلات عراق (حزب الدعوة الاسلامیة – تنظیم العراق) را تأسیس کردند؛ | ||
*جناح بارز حزب، که حسن شبّر، محسن ادیب، و مهدی العطار به رهبری عبدالحلیم جواد الزُهَیری آن را نمایندگی می‌کردند و با دخالت فقها در کار حزب مخالف بودند. | *جناح بارز حزب، که حسن شبّر، محسن ادیب، و مهدی العطار به رهبری عبدالحلیم جواد الزُهَیری آن را نمایندگی می‌کردند و با دخالت فقها در کار حزب مخالف بودند. | ||
* | *شاخۀ بصره به رهبری عزالدین سلیم (ابویاسین) رسماً از حزب جدا شد و نام حرکة الدعوة الاسلامیة را برگزید.<ref>همان، ص۴۲؛ خرسان، ص۴۲۲ - ۴۲۳</ref> | ||
===بدست آوردن | ===بدست آوردن نخست‌وزیری عراق=== | ||
پس از سقوط حکومت [[صدام]] در ۱۳۸۲ش/ ۲۰۰۳، اعضای حزب پس از بازگشت به عراق دفاتری را در [[کربلا]] و [[بغداد]] افتتاح کردند. در همان سال، شورای حکومتی (مجلس الحکم) به منظور تدوین قانون اساسی جدید عراق و تشکیل دولت، با حضور ۲۵ تن از احزاب مهم عراق، تأسیس شد. ابراهیم جعفری از حزب الدعوة به عضویت این شورا درآمد و به ریاست آن منصوب شد.<ref>جعفری، ۱۳۹۰ش الف، ص۴۸، ۷۲ - ۷۳</ref>در ۳۱ تیر ۱۳۸۳ / ۳۰ ژوئن ۲۰۰۴، حکومت موقت عراق جایگزین شورای حکومتی شد. در این حکومت که به ریاست جمهوری غازی مِشعَل عَجیل الیاور و نخست وزیری اَیاد عَلاوی تشکیل شد، ابراهیم جعفری معاون رئیس جمهور شد. در انتخابات مجلس موقت عراق در ۱۱ بهمن ۱۳۸۳ / ۳۰ ژانویۀ ۲۰۰۵، حزب الدعوة همراه دیگر احزاب شیعی با ارائۀ فهرستی مشترک به نام ائتلاف یکپارچۀ عراق (ائتلاف العراقی الموحَّد) شرکت کرد و با کسب ۱۳۳ کرسی از ۲۷۵ کرسی مجلس به پیروزی رسید. در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۴ / ۳ مه ۲۰۰۵، حکومت انتقالی از سوی مجلس برگزیده شد، که ابراهیم جعفری نخست وزیر و [[جلال طالبانی]] رئیس جمهور شدند.<ref>همان، ص۸۷ – ۸۹؛ «الحکومة العراقیة الانتقالیة»، ۲۰۱۲</ref> | پس از سقوط حکومت [[صدام]] در ۱۳۸۲ش/ ۲۰۰۳، اعضای حزب پس از بازگشت به عراق دفاتری را در [[کربلا]] و [[بغداد]] افتتاح کردند. در همان سال، شورای حکومتی (مجلس الحکم) به منظور تدوین قانون اساسی جدید عراق و تشکیل دولت، با حضور ۲۵ تن از احزاب مهم عراق، تأسیس شد. ابراهیم جعفری از حزب الدعوة به عضویت این شورا درآمد و به ریاست آن منصوب شد.<ref>جعفری، ۱۳۹۰ش الف، ص۴۸، ۷۲ - ۷۳</ref>در ۳۱ تیر ۱۳۸۳ / ۳۰ ژوئن ۲۰۰۴، حکومت موقت عراق جایگزین شورای حکومتی شد. در این حکومت که به ریاست جمهوری غازی مِشعَل عَجیل الیاور و نخست وزیری اَیاد عَلاوی تشکیل شد، ابراهیم جعفری معاون رئیس جمهور شد. در انتخابات مجلس موقت عراق در ۱۱ بهمن ۱۳۸۳ / ۳۰ ژانویۀ ۲۰۰۵، حزب الدعوة همراه دیگر احزاب شیعی با ارائۀ فهرستی مشترک به نام ائتلاف یکپارچۀ عراق (ائتلاف العراقی الموحَّد) شرکت کرد و با کسب ۱۳۳ کرسی از ۲۷۵ کرسی مجلس به پیروزی رسید. در ۱۳ اردیبهشت ۱۳۸۴ / ۳ مه ۲۰۰۵، حکومت انتقالی از سوی مجلس برگزیده شد، که ابراهیم جعفری نخست وزیر و [[جلال طالبانی]] رئیس جمهور شدند.<ref>همان، ص۸۷ – ۸۹؛ «الحکومة العراقیة الانتقالیة»، ۲۰۱۲</ref> | ||