پرش به محتوا

مهر المثل: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۸ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۱
جز
ویکی سازی
جز (ویکی سازی)
خط ۵: خط ۵:
   
   
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
مهر المثل یکی از انواع مهریه و به معنای ارزیابی زن برای شناخت مقدار مهریه او است.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۳۶.</ref> چنین مهریه‌ای هنگامی مطرح می‌شود که در [[ازدواج|عقد دائم]] [[مهر المسمی]] مشخص نشده و [[آمیزش|نزدیکی]] هم صورت گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۳۹.</ref> برای تعیین آن به زنان هم‌شأن آن زن مراجعه می‌شود،<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۴۲.</ref> یعنی در تعیین مقدار مهر المثل معیارهایی چون جایگاه خانوادگی، زیبایی، سن، [[بکارت]]، دارایی و هر ویژگی دیگری که به واسطه آن جایگاه زن متفاوت می‌شود لحاظ می‌گردد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، بیروت، ج۳۱، ص۵۲.</ref>
مهر المثل یکی از انواع [[مهریه]] و به معنای ارزیابی زن برای شناخت مقدار مهریه او است.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۳۶.</ref> چنین مهریه‌ای هنگامی مطرح می‌شود که در [[ازدواج|عقد دائم]] [[مهر المسمی]] مشخص نشده و [[آمیزش|نزدیکی]] هم صورت گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۳۹.</ref> برای تعیین آن به زنان هم‌شأن آن زن مراجعه می‌شود،<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۴۲.</ref> یعنی در تعیین مقدار مهر المثل معیارهایی چون جایگاه خانوادگی، زیبایی، سن، [[بکارت]]، دارایی و هر ویژگی دیگری که به واسطه آن جایگاه زن متفاوت می‌شود لحاظ می‌گردد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، بیروت، ج۳۱، ص۵۲.</ref>


==موارد تعلق==
==موارد تعلق==
خط ۱۳: خط ۱۳:
*در صورتی که [[مهریه]] مبهم و نامشخص باشد. به عنوان مثال، مهریه تعلیم یکی از [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|سوره‌های قرآن]] باشد بدون اینکه آن سوره تعیین شود، این مهریه باطل می‌شود و اگر [[آمیزش]] رخ داده باشد مهر المثل به عهده مرد است.<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۹.</ref>
*در صورتی که [[مهریه]] مبهم و نامشخص باشد. به عنوان مثال، مهریه تعلیم یکی از [[فهرست ترتیبی سوره‌های قرآن|سوره‌های قرآن]] باشد بدون اینکه آن سوره تعیین شود، این مهریه باطل می‌شود و اگر [[آمیزش]] رخ داده باشد مهر المثل به عهده مرد است.<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۹.</ref>
*اگر مردی [[ارتداد|مرتد]] شود و نداند که حق [[آمیزش|نزدیکی]] با همسرش را ندارد و با او نزدیکی کند، [[مجتهد|فقهایی]] مانند [[شیخ طوسی]] گفته‌اند که این مرد علاوه بر مهر‌المسمی (مهریه‌ای که در هنگام عقد تعیین می‌نمایند)، مهر المثل را نیز باید پرداخت نماید.<ref>شبیری زنجانی، کتاب النکاح، موسسه رای پرداز، ج۱۷، ص۵۶۰۰.</ref>
*اگر مردی [[ارتداد|مرتد]] شود و نداند که حق [[آمیزش|نزدیکی]] با همسرش را ندارد و با او نزدیکی کند، [[مجتهد|فقهایی]] مانند [[شیخ طوسی]] گفته‌اند که این مرد علاوه بر مهر‌المسمی (مهریه‌ای که در هنگام عقد تعیین می‌نمایند)، مهر المثل را نیز باید پرداخت نماید.<ref>شبیری زنجانی، کتاب النکاح، موسسه رای پرداز، ج۱۷، ص۵۶۰۰.</ref>
*اگر زوجین [[اسلام|مسلمان]] شوند یا مرد به تنهایی مسلمان شود، برخی فقها معتقدند که همسری آن‌ها فسخ می‌شود و اگر نزدیکی صورت گرفته باشد، مهر المثل به زن تعلق می‌گیرد.<ref>شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۲۵ق، ج۸، ص۱۶۲.</ref>
*اگر زوجین [[اسلام|مسلمان]] شوند یا مرد به تنهایی مسلمان شود، برخی [[فقه]]ا معتقدند که همسری آن‌ها فسخ می‌شود و اگر نزدیکی صورت گرفته باشد، مهر المثل به زن تعلق می‌گیرد.<ref>شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۲۵ق، ج۸، ص۱۶۲.</ref>
*[[مکارم شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] معتقد است [[مهریه|مهریه‌های]] غیر متعارف مثل هزار سکه بهار آزادی، باطل و به مهر المثل تبدیل می‌شوند.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۰.</ref>
*[[مکارم شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] معتقد است [[مهریه|مهریه‌های]] غیر متعارف مثل هزار سکه بهار آزادی، باطل و به مهر المثل تبدیل می‌شوند.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۰.</ref>


خط ۲۲: خط ۲۲:


==احکام حقوقی==
==احکام حقوقی==
مطابق با ماده ۱۰۸۷ [[قانون مدنی]] اگر در ازدواج دائم [[مهریه]] تعیین نشود یا عدم مهریه شرط شود، [[ازدواج|عقد]] صحیح است؛ اما باید تکلیف مهریه تعیین شود. اگر هنوز [[آمیزش]] رخ نداده باشد زن و مرد می‌توانند درباره مقدار آن توافق کنند؛ اما اگر قبل از توافق آمیزش صورت گرفته باشد، زن مستحق مهر المثل است.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> همچنین مطابق با ماده ۱۰۹۰ قانون مدنی اگر تعیین مهریه به زن واگذار شود، او نمی‌تواند بیش از مهر المثل معین نماید.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref>
مطابق با ماده ۱۰۸۷ [[قانون مدنی]] اگر در [[ازدواج]] دائم [[مهریه]] تعیین نشود یا عدم مهریه شرط شود، [[ازدواج|عقد]] صحیح است؛ اما باید تکلیف مهریه تعیین شود. اگر هنوز [[آمیزش]] رخ نداده باشد زن و مرد می‌توانند درباره مقدار آن توافق کنند؛ اما اگر قبل از توافق آمیزش صورت گرفته باشد، زن مستحق مهر المثل است.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> همچنین مطابق با ماده ۱۰۹۰ قانون مدنی اگر تعیین مهریه به زن واگذار شود، او نمی‌تواند بیش از مهر المثل معین نماید.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref>


==جستارهای وابسته==
==جستارهای وابسته==
خط ۳۳: خط ۳۳:
==منابع==
==منابع==
{{منابع}}
{{منابع}}
*شبیری زنجانی، سید موسی، کتاب النکاح، قم، موسسه رای پرداز، بی‌تا.
*[[شبیری زنجانی]]، سید موسی، کتاب النکاح، قم، موسسه رای پرداز، بی‌تا.
*شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، چاپ سوم، ۱۴۲۵ق.
*شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، چاپ سوم، ۱۴۲۵ق.
*طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
*طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق.
*محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
*[[محقق حلی]]، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
*محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده نکاح و انحلال آن، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۴ش.
*محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده نکاح و انحلال آن، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۴ش.
*مدرسی، سید محمدتقی، احکام خانواده و آداب ازدواج، قم، انتشارات محبان الحسین، چاپ پنجم، ۱۳۸۸ش.
*مدرسی، سید محمدتقی، احکام خانواده و آداب ازدواج، قم، انتشارات محبان الحسین، چاپ پنجم، ۱۳۸۸ش.
*مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسة الامام امیر المؤمنین، ۱۳۸۲ش.
*مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسة الامام امیر المؤمنین، ۱۳۸۲ش.
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق محمود قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بی‌تا.
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق محمود قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بی‌تا.
*هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، موسسة دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۹۰ش.
*[[هاشمی شاهرودی]]، سید محمود، [[فرهنگ فقه]] مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، موسسة دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۹۰ش.
{{پایان}}
{{پایان}}


confirmed، templateeditor
۱۰٬۹۰۲

ویرایش