confirmed، templateeditor
۱۰٬۹۰۲
ویرایش
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (انتقال از رده:اصطلاحات فقهی به رده:اصطلاحات باب نکاح ردهانبوه) |
جز (ویکی سازی) |
||
خط ۵: | خط ۵: | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
مهر المثل یکی از انواع مهریه و به معنای ارزیابی زن برای شناخت مقدار مهریه او است.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۳۶.</ref> چنین مهریهای هنگامی مطرح میشود که در [[ازدواج|عقد دائم]] [[مهر المسمی]] مشخص نشده و [[آمیزش|نزدیکی]] هم صورت گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۳۹.</ref> برای تعیین آن به زنان همشأن آن زن مراجعه میشود،<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۴۲.</ref> یعنی در تعیین مقدار مهر المثل معیارهایی چون جایگاه خانوادگی، زیبایی، سن، [[بکارت]]، دارایی و هر ویژگی دیگری که به واسطه آن جایگاه زن متفاوت میشود لحاظ میگردد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، بیروت، ج۳۱، ص۵۲.</ref> | مهر المثل یکی از انواع [[مهریه]] و به معنای ارزیابی زن برای شناخت مقدار مهریه او است.<ref>مدرسی، احکام خانواده و آداب ازدواج، ۱۳۸۸ش، ص۱۳۶.</ref> چنین مهریهای هنگامی مطرح میشود که در [[ازدواج|عقد دائم]] [[مهر المسمی]] مشخص نشده و [[آمیزش|نزدیکی]] هم صورت گرفته است.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۳۹.</ref> برای تعیین آن به زنان همشأن آن زن مراجعه میشود،<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۶، ص۴۲.</ref> یعنی در تعیین مقدار مهر المثل معیارهایی چون جایگاه خانوادگی، زیبایی، سن، [[بکارت]]، دارایی و هر ویژگی دیگری که به واسطه آن جایگاه زن متفاوت میشود لحاظ میگردد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، بیروت، ج۳۱، ص۵۲.</ref> | ||
==موارد تعلق== | ==موارد تعلق== | ||
خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
*در صورتی که [[مهریه]] مبهم و نامشخص باشد. به عنوان مثال، مهریه تعلیم یکی از [[فهرست ترتیبی سورههای قرآن|سورههای قرآن]] باشد بدون اینکه آن سوره تعیین شود، این مهریه باطل میشود و اگر [[آمیزش]] رخ داده باشد مهر المثل به عهده مرد است.<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۹.</ref> | *در صورتی که [[مهریه]] مبهم و نامشخص باشد. به عنوان مثال، مهریه تعلیم یکی از [[فهرست ترتیبی سورههای قرآن|سورههای قرآن]] باشد بدون اینکه آن سوره تعیین شود، این مهریه باطل میشود و اگر [[آمیزش]] رخ داده باشد مهر المثل به عهده مرد است.<ref>محقق حلی، شرائع الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۲، ص۲۶۹.</ref> | ||
*اگر مردی [[ارتداد|مرتد]] شود و نداند که حق [[آمیزش|نزدیکی]] با همسرش را ندارد و با او نزدیکی کند، [[مجتهد|فقهایی]] مانند [[شیخ طوسی]] گفتهاند که این مرد علاوه بر مهرالمسمی (مهریهای که در هنگام عقد تعیین مینمایند)، مهر المثل را نیز باید پرداخت نماید.<ref>شبیری زنجانی، کتاب النکاح، موسسه رای پرداز، ج۱۷، ص۵۶۰۰.</ref> | *اگر مردی [[ارتداد|مرتد]] شود و نداند که حق [[آمیزش|نزدیکی]] با همسرش را ندارد و با او نزدیکی کند، [[مجتهد|فقهایی]] مانند [[شیخ طوسی]] گفتهاند که این مرد علاوه بر مهرالمسمی (مهریهای که در هنگام عقد تعیین مینمایند)، مهر المثل را نیز باید پرداخت نماید.<ref>شبیری زنجانی، کتاب النکاح، موسسه رای پرداز، ج۱۷، ص۵۶۰۰.</ref> | ||
*اگر زوجین [[اسلام|مسلمان]] شوند یا مرد به تنهایی مسلمان شود، برخی | *اگر زوجین [[اسلام|مسلمان]] شوند یا مرد به تنهایی مسلمان شود، برخی [[فقه]]ا معتقدند که همسری آنها فسخ میشود و اگر نزدیکی صورت گرفته باشد، مهر المثل به زن تعلق میگیرد.<ref>شهید ثانی، مسالک الأفهام، ۱۴۲۵ق، ج۸، ص۱۶۲.</ref> | ||
*[[مکارم شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] معتقد است [[مهریه|مهریههای]] غیر متعارف مثل هزار سکه بهار آزادی، باطل و به مهر المثل تبدیل میشوند.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۰.</ref> | *[[مکارم شیرازی]] از [[مراجع تقلید شیعه]] معتقد است [[مهریه|مهریههای]] غیر متعارف مثل هزار سکه بهار آزادی، باطل و به مهر المثل تبدیل میشوند.<ref>مکارم شیرازی، کتاب النکاح، ۱۳۸۲ش، ج۱، ص۲۰.</ref> | ||
خط ۲۲: | خط ۲۲: | ||
==احکام حقوقی== | ==احکام حقوقی== | ||
مطابق با ماده ۱۰۸۷ [[قانون مدنی]] اگر در ازدواج دائم [[مهریه]] تعیین نشود یا عدم مهریه شرط شود، [[ازدواج|عقد]] صحیح است؛ اما باید تکلیف مهریه تعیین شود. اگر هنوز [[آمیزش]] رخ نداده باشد زن و مرد میتوانند درباره مقدار آن توافق کنند؛ اما اگر قبل از توافق آمیزش صورت گرفته باشد، زن مستحق مهر المثل است.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> همچنین مطابق با ماده ۱۰۹۰ قانون مدنی اگر تعیین مهریه به زن واگذار شود، او نمیتواند بیش از مهر المثل معین نماید.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> | مطابق با ماده ۱۰۸۷ [[قانون مدنی]] اگر در [[ازدواج]] دائم [[مهریه]] تعیین نشود یا عدم مهریه شرط شود، [[ازدواج|عقد]] صحیح است؛ اما باید تکلیف مهریه تعیین شود. اگر هنوز [[آمیزش]] رخ نداده باشد زن و مرد میتوانند درباره مقدار آن توافق کنند؛ اما اگر قبل از توافق آمیزش صورت گرفته باشد، زن مستحق مهر المثل است.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> همچنین مطابق با ماده ۱۰۹۰ قانون مدنی اگر تعیین مهریه به زن واگذار شود، او نمیتواند بیش از مهر المثل معین نماید.<ref>محقق داماد، بررسی فقهی حقوق خانواده، ۱۳۸۴ش، ص۲۵۱.</ref> | ||
==جستارهای وابسته== | ==جستارهای وابسته== | ||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
*شبیری | *[[شبیری زنجانی]]، سید موسی، کتاب النکاح، قم، موسسه رای پرداز، بیتا. | ||
*شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، چاپ سوم، ۱۴۲۵ق. | *شهید ثانی، زین الدین بن علی، مسالک الأفهام إلی تنقیح شرائع الاسلام، قم، مؤسسة المعارف الاسلامیة، چاپ سوم، ۱۴۲۵ق. | ||
*طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | *طباطبائی یزدی، سید محمدکاظم، العروة الوثقی، بیروت، مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، چاپ دوم، ۱۴۰۹ق. | ||
*محقق | *[[محقق حلی]]، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، قم، موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق. | ||
*محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده نکاح و انحلال آن، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۴ش. | *محقق داماد، سید مصطفی، بررسی فقهی حقوق خانواده نکاح و انحلال آن، تهران، مرکز نشر علوم اسلامی، چاپ یازدهم، ۱۳۸۴ش. | ||
*مدرسی، سید محمدتقی، احکام خانواده و آداب ازدواج، قم، انتشارات محبان الحسین، چاپ پنجم، ۱۳۸۸ش. | *مدرسی، سید محمدتقی، احکام خانواده و آداب ازدواج، قم، انتشارات محبان الحسین، چاپ پنجم، ۱۳۸۸ش. | ||
*مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسة الامام امیر المؤمنین، ۱۳۸۲ش. | *مکارم شیرازی، ناصر، کتاب النکاح، قم، مدرسة الامام امیر المؤمنین، ۱۳۸۲ش. | ||
*نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق محمود قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بیتا. | *نجفی، محمد حسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، تحقیق محمود قوچانی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، چاپ هفتم، بیتا. | ||
*هاشمی | *[[هاشمی شاهرودی]]، سید محمود، [[فرهنگ فقه]] مطابق مذهب اهل بیت علیهم السلام، قم، موسسة دائرة المعارف فقه اسلامی، چاپ سوم، ۱۳۹۰ش. | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||