حبیب نجار: تفاوت میان نسخه‌ها

نسب حبیب را، حبیب‌بن اَبریا، حبیب‌بن مری و حبیب‌بن اسرائیل ضبط کرده‌اند.<ref>رک: ابن سلیمان٬ مقاتل‌بن سلیمان، ۱۹۷۹م٬ ج ۳، ص۵۷۷؛ طبری، جامع البیان، ۱۴۲۲ق٬ ج۱۹، ص۴۱۹؛ ثعلبی، قصص‌الأنبیاء، المکتبة الثقافیة، ص۳۶۵</ref>{{سخ}} گویا پسر عموی فرعون زمان خود بوده است.<ref>سبزوارى نجفى٬ ارشاد الاذهان الى تفسير القرآن‏٬ ۱۴۱۹ق٬ ص۳۹۳.</ref>

در بیشتر منابع او را نجّار گفته‌اند و چون پیش از [[ایمان]] آوردن بت‌تراش بوده است٬<ref>رک: مقدسی،البدء و التاریخ، مكتبة الثقافة الدينية، ج ۳، ص۱۳۰؛ زمخشری٬ الكشاف عن حقائق غوامض التنزيل٬ ۱۴۰۷ق٬ ج۴، ص۱۰</ref> با این لقب خوانده‌ شده‌است. برخی نیز گفته‌اند کار او ریسمان‌بافی یا کفاشی بوده است.<ref>رک: طبری، جامع البیان، ۱۴۲۲ق٬ ج۱۹، ص۴۱۹؛ ماوردى، النکت و العیون٬ ۱۴۱۲ق٬ ج۵، ص۱۳؛ سیوطی، الدر المنثور٬ ج ۵، ص۲۶۱</ref>  

فرستادگان پس از ورود به انطاکیه، به دستور پادشاه زندانی می‌شوند. حضرت عیسی '''شمعون'''٬ بزرگ حواریون را به یاریشان می‌فرستد و آنان در حضور پادشاه معجزاتی از خود نشان می‌دهند، اما پادشاه و اطرافیان او بنابه قولی تصمیم به قتل رسولان می‌گیرند.<ref>رک: مقاتل‌بن سلیمان، ج ۳، ص۵۷۵ ۵۷۷؛ ثعلبی، الکشف و البیان، ج ۸، ص۱۲۴-۱۲۵</ref>

اما مردم به او حمله می‌کنند و او را به طرز فجیعی به قتل می‌رسانند.<ref>رک: ابن سلیمان٬ تفسیر مقاتل‌بن سلیمان، ج ۳، ص۵۷۵ ۵۷۷؛ ثعلبی، الکشف و البیان، ج ۸، ص۱۲۴-۱۲۵</ref>

به نوشته برخی منابع، وی پیش از ایمان به رسولان، [[شرک|مشرک]] بوده است و حتی گفته‌اند هفتاد سال بت می‌پرستیده است،<ref>رک: ابن سلیمان٬ تفسیر مقاتل‌بن سلیمان، ج ۳، ص۵۷۶؛ قرطبى، الجامع لاحکام القرآن٬ دارالفکر، ج ۱۵، ص۱۸</ref> ولی عده‌ای وی را در زمره کسانی چون [[ورقه بن نوفل|ورقةبن نوفل]]، [[بحیرا]] و [[قیس‌ بن ساعده]] شمرده‌اند که پیش از [[بعثت]] [[پیامبر اکرم|پیامبر اکرم(ص)]] به او ایمان داشته‌اند،<ref>رک: بغوی، ج ۱، ص۷۹؛ فخر رازی، ج ۳، ص۱۰۴</ref> چنان‌که تصریح شده حبیب نجار ششصد سال پیش از ظهور [[اسلام]]، به حضرت محمد(ص) [[مؤمن|ایمان آورده]] بوده است.<ref>قرطبى، الجامع لاحکام القرآن٬ دارالفکر، همانجا</ref>  

 

نیز از پیامبر اکرم(ص) نقل شده است که حبیب نجّار از صدیقان، مقربان الهی و اهل [[بهشت]] و یکی از مصادیق «ثُلَّةٌ من الاَوَّلین»{{یادداشت| منظور آیه شریفه ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ([[سوره واقعه]] آیه ۱۳) است که مقربان الهی معرفی شده اند}} معرفی شده است.<ref>رک: ابن سلیمان، تفسیر مقاتل٬ ج ۳، ص۵۷۸؛ کوفی، تفسیر فرات الکوفی٬ ص۳۵۴، ۴۶۵؛ صدوق، الامالی٬ ص۳۸۵.</ref>

در منبعی متقدم، محل دفن حبیب نجّار بازار [[انطاکیه]] ذکر شده است،<ref>رک: مقدسی، البدء و التاریخ، مكتبة الثقافة الدينية، ج ۳، ص۱۳۰-۱۳۱؛ نیز رک: هروی، ص۱۷؛ یاقوت حموی، ج ۱، ص۳۸۷</ref> اما به گزارش منابع جدید، مقبره وی در مشرق انطاکیه، در دامنه کوه سلبیوس، که جبل حبیب نجّار نامیده می‌شود، قرار دارد.<ref>رک: د. اسلام، چاپ دوم، ذیل مادّه؛ بوسه، ص۱۵۷</ref> در خیابان اصلی انطاکیه نیز مسجدی به نام حبیب نجّار هست که ابتدا کلیسای جامع انطاکیه بوده و در دوره اسلامی، [[مسجد]] شده است.<ref>بوسه، ص۱۵۶</ref> در منبعی قدیمی نیز از وجود این مسجد خبر داده شده است.<ref>رک: ابن‌عبدربّه، ج ۶، ص۲۶۸</ref> همچنین در یکی از تراجم نسبتآ متأخر، از قریه‌ای به نام سیدی حبیب نجّار سخن گفته شده است.<ref>رک: محبی، ج ۲، ص۱۴۰</ref> در انطاکیه امروزی قریه‌ای به این نام وجود ندارد، اما ناحیه هم‌جوار مسجد حبیب نجّار، داربوس نام دارد که شاید همان قریه باشد.<ref>بوسه، ص۱۵۷</ref>

برای یافتن پیشینه تاریخی ماجرای حبیب نجّار در منابع مسیحی، به‌ویژه در [[عهد جدید]]، تلاش‌هایی شده است. گاهی حبیب نجّارِ منابع اسلامی را با یکی از پیامبران عهد جدید به نام آغابوس<ref>درباره او رک: کتاب اعمال رسولان، ۱۰:۲۱۱۱</ref> یکی دانسته‌اند.<ref>برای نمونه رک: بلاغی، حجة التفاسیر و بلاغ الاکسیر٬ ۱۳۴۵ش ٬ ج ۶، ص۱۲؛ برای رد این نظر رک: د. اسلام، همانجا</ref> همچنین در برخی منابع، به قرابت معنایی نام تئوفیلس (به معنای دوستدار خدا)، که در عهد جدید آمده،<ref>رک: انجیل لوقا، ۳:۱</ref> با نام حبیب نجّار توجه شده است<ref>رک: کاشانی، ج ۷، ص۴۷۷، پانویس؛ بوسه، ص۱۵۹</ref> اما براساس توضیحات مفسران مسیحی عهد جدید، تطبیق این دو فرد صحیح به نظر نمی‌رسد.<ref>رک: بروس، ص۱۲۱۳؛ دانشنامه معیار کتاب مقدّس، ذیل "Theophilus"؛ بوسه، ص۱۵۸۱۵۹</ref> علاوه بر این، گفته شده که حبیب نام چند تن از شهدای مسیحی بوده است.<ref>بوسه، ص۱۷۰</ref>

* ابن‌عبدربّه، العقد الفرید، چاپ على شیرى، بیروت ۱۴۰۸ـ۱۴۱۱/ ۱۹۸۸ـ۱۹۹۰.

* ثعلبى، احمدبن محمد٬ قصص الأنبیاء المسمى عرائس المجالس، بیروت٬ المکتبة الثقافیة، بی‌تا.

* ثعلبى، احمدبن محمد٬ الکشف و البیان، المعروف تفسیر الثعلبى، بیروت٬ چاپ على عاشور، ۱۴۲۲/۲۰۰۲.