پرش به محتوا

نماز: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۳۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۹ ژوئن ۲۰۲۳
جز
اصلاح نویسه‌های عربی
جزبدون خلاصۀ ویرایش
جز (اصلاح نویسه‌های عربی)
خط ۳۸: خط ۳۸:
'''رکعت اول'''
'''رکعت اول'''
[[پرونده:رکوع.jpg|بندانگشتی|100px|حالت قرارگرفتن بدن در رکوع]]
[[پرونده:رکوع.jpg|بندانگشتی|100px|حالت قرارگرفتن بدن در رکوع]]
ابتدا [[وضو]] می‌گیریم سپس رو به [[قبله]] ایستاده و [[نیت]] می‌کنیم. سپس [[تکبیرة الاحرام]] می‌گوییم یعنی دست‌ها را تا مقابل گوش بالا برده و می‌گوییم: اَللهُ اَکبَر. پس از آن [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و سپس سوره دیگری می‌خوانیم. سپس به [[رکوع]] رفته و ذکر رکوع را می‌گوییم و سر از رکوع برمی‌داریم و می‌ایستیم و سپس به [[سجده]] می‌رویم. در سجده ذکر سجده را می‌گوییم. سپس روی دو زانو می‌نشینیم و دوباره به سجده رفته و ذکر سجده را می‌خوانیم.<ref>نگاه کنید به سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، هدیه‌های آسمان، ۱۴۰۱ش، ص۵۳-۵۴.</ref> ذکر رکوع «سبحان ربی العظیم وبحمده» و ذکر سجده «سبحان ربی الاعلی وبحمده» یا گفتن سه بار «سبحان الله» در هر کدام از رکوع و سجده است.<ref>خمینی، رساله توضیح المسائل، ۱۳۹۱ش، ص۱۶۱-۱۶۳.</ref>
ابتدا [[وضو]] می‌گیریم سپس رو به [[قبله]] ایستاده و [[نیت]] می‌کنیم. سپس [[تکبیرة الاحرام]] می‌گوییم یعنی دست‌ها را تا مقابل گوش بالا برده و می‌گوییم: اَللهُ اَکبَر. پس از آن [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و سپس سوره دیگری می‌خوانیم. سپس به [[رکوع]] رفته و ذکر رکوع را می‌گوییم و سر از رکوع برمی‌داریم و می‌ایستیم و سپس به [[سجده]] می‌رویم. در سجده ذکر سجده را می‌گوییم. سپس روی دو زانو می‌نشینیم و دوباره به سجده رفته و ذکر سجده را می‌خوانیم.<ref>نگاه کنید به سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، هدیه‌های آسمان، ۱۴۰۱ش، ص۵۳-۵۴.</ref> ذکر رکوع «سبحان ربی العظیم وبحمده» و ذکر سجده «سبحان ربی الاعلی وبحمده» یا گفتن سه بار «سبحان الله» در هر کدام از رکوع و سجده است.<ref>خمینی، توضیح المسائل، ۱۳۸۷ش، ص۱۶۱-۱۶۳.</ref>


'''رکعت دوم'''
'''رکعت دوم'''
خط ۶۱: خط ۶۱:
[[پرونده:آموزش نماز در کتب درسی ایران.PNG|بندانگشتی|120px|آموزش نماز در کتاب هدیه‌های آسمان پایه دوم دبستان در ایران]]
[[پرونده:آموزش نماز در کتب درسی ایران.PNG|بندانگشتی|120px|آموزش نماز در کتاب هدیه‌های آسمان پایه دوم دبستان در ایران]]
{{اصلی|واجبات نماز}}
{{اصلی|واجبات نماز}}
واجبات نماز اجزای اصلی نماز هستند که بنا بر نظر مشهور فقیهان، عبارتند از: [[نیت]]، [[قیام (نماز)|قیام]] (ایستادن)، [[تکبیرة الاحرام]]، [[رکوع]]، [[سجده]]، قرائت [[سوره فاتحه|حمد]] و [[سوره اخلاص|سوره]]، [[ذکر]] (مثل ذکر رکوع یا سجده)، [[تشهد]]، [[سلام (نماز)|سلام]]،  [[ترتیب]] و [[موالات]] (یعنی پی‌درپی بودن اجزای نماز).<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۴۳۳؛‌ خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۳۰.</ref> واجبات نماز به واجبات رُکنی و غیررکنی تقسیم می‌شود. پنج مورد اول، [[ارکان نماز]] هستند که اگر از روی عمد یا به اشتباه کم یا زیاد شوند، نماز باطل می‌شود. شش مورد دیگر، واجبات غیررکنی نماز هستند که فقط کم یا زیادکردن عمدی آنها باعث باطل شدن نماز می‌گردد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۴۳۳؛‌ خمینی، توضیح المسائل (محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۵۳۱.</ref>
واجبات نماز اجزای اصلی نماز هستند که بنا بر نظر مشهور فقیهان، عبارتند از: [[نیت]]، [[قیام (نماز)|قیام]] (ایستادن)، [[تکبیرة الاحرام]]، [[رکوع]]، [[سجده]]، قرائت [[سوره فاتحه|حمد]] و [[سوره اخلاص|سوره]]، [[ذکر]] (مثل ذکر رکوع یا سجده)، [[تشهد]]، [[سلام (نماز)|سلام]]،  [[ترتیب]] و [[موالات]] (یعنی پی‌درپی بودن اجزای نماز).<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۴۳۳.</ref> واجبات نماز به واجبات رُکنی و غیررکنی تقسیم می‌شود. پنج مورد اول، [[ارکان نماز]] هستند که اگر از روی عمد یا به اشتباه کم یا زیاد شوند، نماز باطل می‌شود. شش مورد دیگر، واجبات غیررکنی نماز هستند که فقط کم یا زیادکردن عمدی آنها باعث باطل شدن نماز می‌گردد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۴۳۳.</ref>


=== مبطلات نماز===
=== مبطلات نماز===
خط ۷۱: خط ۷۱:
* خنده باصدا و عمدی
* خنده باصدا و عمدی
* [[تکتف|تَکَتُّف]]: گذاشتن دست‌ها بر روی هم
* [[تکتف|تَکَتُّف]]: گذاشتن دست‌ها بر روی هم
* گریه عمدی و با صدای بلند برای کارهای دنیایی<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵-۲۹؛ خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۱۴-۶۲۷.</ref>
* گریه عمدی و با صدای بلند برای کارهای دنیایی<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی(محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۵-۲۹؛ بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۱۴-۶۲۷.</ref>
* [[آمین]] گفتن پس از پایان [[سوره فاتحه|سوره حمد]]
* [[آمین]] گفتن پس از پایان [[سوره فاتحه|سوره حمد]]
* کاری که صورت نماز را برهم می‌زند مانند بالا و پایین پریدن و دست زدن
* کاری که صورت نماز را برهم می‌زند مانند بالا و پایین پریدن و دست زدن
* خوردن و آشامیدن
* خوردن و آشامیدن
* شک کردن در تعداد رکعت خوانده شده در نمازهای دورکعتی و سه رکعتی یا دو رکعتِ اول نمازهای چهار رکعتی
* شک کردن در تعداد رکعت خوانده شده در نمازهای دورکعتی و سه رکعتی یا دو رکعتِ اول نمازهای چهار رکعتی
* کم یا زیاد کردن عمدی یا سهوی واجبات رکنی یا کم و زیاد کردن عمدی واجبات غیررکنی.<ref>خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۲۸-۶۳۰.</ref>
* کم یا زیاد کردن عمدی یا سهوی واجبات رکنی یا کم و زیاد کردن عمدی واجبات غیررکنی.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۶۲۸-۶۳۰.</ref>
{{پایان}}
{{پایان}}
===سایر احکام===
===سایر احکام===
[[پرونده:نماز جماعت به امامت آیت‌الله مرعشی نجفی در حرم حضرت معصومه.jpg|بندانگشتی|[[نماز جماعت]] به امامت [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله مرعشی نجفی]] در [[حرم حضرت معصومه(س)]]]]
[[پرونده:نماز جماعت به امامت آیت‌الله مرعشی نجفی در حرم حضرت معصومه.jpg|بندانگشتی|[[نماز جماعت]] به امامت [[سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی|آیت‌الله مرعشی نجفی]] در [[حرم حضرت معصومه(س)]]]]
* طهارت: واجب است برای نمازهای واجب، [[وضو]] گرفته شود.<ref>خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref> در مواردی به جای وضو، [[تیمم]] باید کرد مانند پیدا نکردن آب، ضرر داشتن آب و تنگی وقت.<ref>خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۶۵.</ref>
* طهارت: واجب است برای نمازهای واجب، [[وضو]] گرفته شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۸۵.</ref> در مواردی به جای وضو، [[تیمم]] باید کرد مانند پیدا نکردن آب، ضرر داشتن آب و تنگی وقت.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۳۶۵.</ref>
* [[مکان نمازگزار]]: برای مکان نمازگزار چند شرط بیان شده است از جمله اینکه [[مباح]] باشد ([[غصب|غصبی]] نباشد)، بی حرکت باشد، [[نجس]] نباشد، جای پیشانی از جای زانوها بیش از چهار انگشت بالاتر یا پایین‌تر نباشد.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۶۲-۳۸۵؛ خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۸۲-۲۹۷.</ref>
* [[مکان نمازگزار]]: برای مکان نمازگزار چند شرط بیان شده است از جمله اینکه [[مباح]] باشد ([[غصب|غصبی]] نباشد)، بی حرکت باشد، [[نجس]] نباشد، جای پیشانی از جای زانوها بیش از چهار انگشت بالاتر یا پایین‌تر نباشد.<ref>نگاه کنید به: طباطبایی یزدی، العروة الوثقی (محشی)، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۳۶۲-۳۸۵.</ref>
* لباس نمازگزار: مرد باید عورتین خود را بپوشاند و زن باید تمام بدن را بپوشاند، ولی پوشاندن گردی صورت و دست‌ها و پاها تا مچ لازم نیست.<ref>خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۴۱و۴۴۲.</ref>
* لباس نمازگزار: مرد باید عورتین خود را بپوشاند و زن باید تمام بدن را بپوشاند، ولی پوشاندن گردی صورت و دست‌ها و پاها تا مچ لازم نیست.<ref>خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۴۱و۴۴۲.</ref>
* نماز باید رو به [[قبله]] (کعبه) خوانده شود.<ref>خمینی، توضیح المسائل(محشی)، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۳۱.</ref>
* نماز باید رو به [[قبله]] (کعبه) خوانده شود.<ref>بنی‌هاشمی خمینی، رساله توضیح المسائل مراجع، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۴۳۱.</ref>
* [[نماز شکسته]]: مسافر باید نمازهای چهاررکعتی را دورکعتی بخواند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> برای تحقق [[سفر شرعی]] شرایطی لازم است از جمله اینکه مجموع سفر حداقل هشت [[فرسخ شرعی]] (بین ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر) باشد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref>
* [[نماز شکسته]]: مسافر باید نمازهای چهاررکعتی را دورکعتی بخواند.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref> برای تحقق [[سفر شرعی]] شرایطی لازم است از جمله اینکه مجموع سفر حداقل هشت [[فرسخ شرعی]] (بین ۴۰ تا ۴۵ کیلومتر) باشد.<ref>طباطبایی یزدی، العروة الوثقی، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۴۱۴.</ref>


خط ۱۹۹: خط ۱۹۹:
* ابن‌شعبه، حسن بن علی، تحف العقول، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۳۶۳ش.
* ابن‌شعبه، حسن بن علی، تحف العقول، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۳۶۳ش.
* ابن‌طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل‏، قم، بوستان کتاب، ۱۴۰۶ق.
* ابن‌طاووس، علی بن موسی، فلاح السائل و نجاح المسائل‏، قم، بوستان کتاب، ۱۴۰۶ق.
* امام خمینی، توضیح المسائل‏، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، تهران‏، چاپ هفتم، ۱۳۸۷ش.
* باقریان، لعیا، [http://ensani.ir/file/download/article/1546860538-10128-v-9.pdf «بررسی چگونگی نماز در ادیان الهی»]، دو فصلنامه معارف فقه علوی،«ویژه نامه همایش ملی نماز، تعالی فردی و اجتماعی»، سال چهارم اردیبهشت ۱۳۹۷ش.
* باقریان، لعیا، [http://ensani.ir/file/download/article/1546860538-10128-v-9.pdf «بررسی چگونگی نماز در ادیان الهی»]، دو فصلنامه معارف فقه علوی،«ویژه نامه همایش ملی نماز، تعالی فردی و اجتماعی»، سال چهارم اردیبهشت ۱۳۹۷ش.
* بحرانی، یوسف بن احمد، الحدایق الناضرة فی احکام العترة الطاهرة، تحقیق و تصحیح محمد تقی ایروانی و سیدعبدالرزاق مقرم، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ اول، ۱۴۰۵ق.
* بنی‌هاشمی خمینی، سید محمدحسین، رساله توضیح المسائل مراجع، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق.
* پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول(ص))، دارالعلم، ۱۳۸۷ش.
* پاینده، ابوالقاسم، نهج الفصاحه (مجموعه کلمات قصار حضرت رسول(ص))، دارالعلم، ۱۳۸۷ش.
* حر عاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، ۱۴۰۹ق.
* حرعاملی، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، قم، مؤسسة آل البیت(ع)، ۱۴۰۹ق.
* خمینی، سید روح الله، توضیح المسائل (محشی)، تحقیق و تصحیح سیدمحمدحسین بنی‌هاشمی خمینی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، چاپ هشتم، ۱۴۲۴ق.
* راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق و تصحیح صفوان عدنان داوودی، بیروت - دمشق، دار القلم - الدار الشامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق و تصحیح صفوان عدنان داوودی، بیروت - دمشق، دار القلم - الدار الشامیة، چاپ اول، ۱۴۱۲ق.
* سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، هدیه‌های آسمان (تعلیم و تربیت اسلامی) دوم دبستان، تهران، شرکت افست، چاپ یازدهم، ۱۴۰۱ش.
* [https://hawzah.net/fa/LifeStyle/View/52184 «سبک شمردن نماز»]، خبرگزاری حوزه، مشاهده ۱۹ خرداد ۱۴۰۲ش.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الامالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، الامالی، تهران، کتابچی، چاپ ششم، ۱۳۷۶ش.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، خصال صدوق، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
* شیخ صدوق، محمد بن علی، خصال صدوق، جامعه مدرسین، ۱۳۶۲ش.
خط ۲۱۶: خط ۲۱۸:
* قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، قم،اسوه، بی‌تا.
* قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان، قم،اسوه، بی‌تا.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الإسلامیة، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ق.
*«[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/62536 کتابشناسی نماز معرفی و نقد]»، گلستان قرآن،  شماره ۷۹، شهريور ۱۳۸۰س.
* متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنزالعمال، دائرة المعارف العثمانیة، بعاصمة حیدرآباد، ۱۳۶۴ق.
* متقی هندی، علی بن حسام الدین، کنزالعمال، دائرة المعارف العثمانیة، بعاصمة حیدرآباد، ۱۳۶۴ق.
* مجلسی محمدباقر، بحار الانوار، تهران، دارالکتب اسلامیة، ۱۳۶۲ش.
* مجلسی محمدباقر، بحار الانوار، تهران، دارالکتب اسلامیة، ۱۳۶۲ش.
خط ۲۳۲: خط ۲۳۵:
* نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
* نهج البلاغه، تصحیح صبحی صالح، قم، هجرت، چاپ اول، ۱۴۱۴ق.
* وزیری‌فرد، محمدجواد، «بررسی انکار ضروری دین و آثار آن در فقه»، در دو فصلنامه علامه، شماره ۳۹، بهار و تابستان ۱۳۹۱ش.
* وزیری‌فرد، محمدجواد، «بررسی انکار ضروری دین و آثار آن در فقه»، در دو فصلنامه علامه، شماره ۳۹، بهار و تابستان ۱۳۹۱ش.
*«[https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/62536 کتابشناسی نماز معرفی و نقد]»، گلستان قرآن،  شماره ۷۹، شهريور ۱۳۸۰س.
*سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش، هدیه‌های آسمان (تعلیم و تربیت اسلامی) دوم دبستان، تهران، شرکت افست، چاپ یازدهم، ۱۴۰۱ش.
{{پایان}}
{{پایان}}