پرش به محتوا

ثقلین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی شیعه
جز تمیزکاری
جز ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ثقلین'''، به معنای دو شیء گران‌بها است. مشهور بودن این کلمه به سبب [[حدیث ثقلین]] است که از پیامبر نقل شده، «دو شیء گران‌بها در میان شما باقی می‌گذارم که اگر آنها را دستاویز قرار دهید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل بیتم هستند...».
'''ثقلین'''، به معنای دو شیء گران‌بها است. مشهور بودن این کلمه به سبب [[حدیث ثقلین]] است که از پیامبر نقل شده، «دو شیء گران‌بها در میان شما باقی می‌گذارم که اگر آنها را دستاویز قرار دهید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل بیتم هستند...».


==مفهوم‌شناسی==
ثِقَل در لغت به معنای سنگینی و ثَقَل به معنای شی گران‌بها و با ارزش است.<ref>قرشی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۰۷-۳۱۰.</ref> از این‌رو ثَقَلین به معنای دو شی گران‌بها و باارزش است.
ثَقَلْ در لغت به معنای بار گران<ref>ابن درید، جمهرة اللغة، ۱۹۸۸م، ج۱، ص۴۳۰.</ref> و هر شیء گران‌بهایی است که باید در نگهداری آن کوشش کرد.<ref> ابن منظور، لسان العرب، ج۲، ص۱۱۴.</ref> برخی از اهل لغت، ثِقْل و ثَقَل را به یک معنا دانسته‌اند، اما برخی دیگر میان آن دو تفاوت قائل شده‌اند.<ref>ابراهیم انیس و دیگران، المعجم الوسیط، ۱۳۶۷م، ج۱، ص۹۸.</ref> جمع هر دو واژه اثقال است<ref>ابن درید، جمهرة اللغة، ۱۹۸۸م، ج۱، ص۴۳۰.</ref> که در چند [[آیه]] از قرآن هم به کار رفته است.<ref> سوره نحل، آیه۷؛ سوره زلزال، آیه۲؛ سوره عنکبوت، آیه۱۳.</ref>


در یک آیه از قرآن کلمه ثَقَلان به کار رفته است.<ref>سوره الرحمن، آیه۳۱.</ref> که بیشتر [[تفسیر|مفسران]] مراد از آن را دو گروه [[جن]] و [[انس]]<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۴۷؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روض الجنان، ۱۳۸۷ش، ج۱۰، ص۳۹۶.</ref> و تعدادی از آنان هم مراد از ثقلان را قرآن و [[عترت]] (اهل بیت پیامبر) دانسته‌اند.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۴۵؛ بحرانی، البرهان، ۱۳۳۴ق، ج۴، ص۲۶۷.</ref>
در حدیثی، پیامبراکرم (ص) امت خود را به تمسک کردن به دو شیء گران‌بها (قرآن و اهل‌‌بیتش) سفارش کرده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۴۵؛ کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، ج۱، ص۲۹۴.</ref> پیامبر، قرآن را [[ثقل اکبر]]، و اهل بیتش را [[ثقل اصغر]] معرفی کرده است.<ref>عیاشی، تفسیرالعیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۵.</ref> حدیث مذکور به سبب دربرداشتن واژه ثقلین، به حدیث ثَقَلَین یا حدیث ثِقْلَین مشهور است.
 
==حدیث ثقلین==
{{اصلی|حدیث ثقلین}}
در حدیثی، پیامبراکرم (ص) امت خود را به تمسک کردن به دو شیء گران‌بها( قرآن و اهل‌‌بیتش سفارش کرده است.<ref>نسائی، السنن الکبری، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۴۵؛ کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، ج۱، ص۲۹۴.</ref> پیامبر اکرم، قرآن را [[ثقل اکبر]]، و اهل بیتش را [[ثقل اصغر]] معرفی کرده است.<ref>عیاشی، تفسیرالعیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۵.</ref> حدیث مذکور به سبب دربرداشتن واژه ثقلین، به "حدیث ثَقَلَین" یا "حدیث ثِقْلَین" مشهور است.


همچنین در آیه ۳۱ [[سوره الرحمن]] کلمه ثَقَلان به کار رفته که بیشتر [[تفسیر|مفسران]] مراد از آن را دو گروه [[جن]] و [[انس]]<ref>ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۴۷؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روض الجنان، ۱۳۸۷ش، ج۱۰، ص۳۹۶.</ref> و تعدادی از آنان هم مراد از ثقلان را قرآن و [[عترت]] (اهل بیت پیامبر) دانسته‌اند.<ref>قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۴۵؛ بحرانی، البرهان، ۱۳۳۴ق، ج۴، ص۲۶۷.</ref>
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس|۲}}
{{پانویس|۲}}
خط ۱۵: خط ۱۱:
{{ستون-شروع}}
{{ستون-شروع}}
*قرآن کریم
*قرآن کریم
*ابراهیم انیس و دیگران، المعجم الوسیط، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۷ش.
*ابن درید، جمهرة اللغة، تصحیح و تعلیق رمزی منیر البعلبکی، بیروت، بی نا، ۱۹۸۸م.
*ابن منظور،محمد بن مکرم، لسان العرب ، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۱۱ ق.
*ابن کثیر، تفسیرالقرآن العظیم، چاپ علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۱۵ق.
*ابن کثیر، تفسیرالقرآن العظیم، چاپ علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۱۵ق.
*ابوالفتوح رازی، تفسیر روض الجنان و روح الجنان، تصحیح و تعلیق ابوالحسن شعرانی و علی اکبر غفاری، تهران، بی نا، ۱۳۸۷ش.
*ابوالفتوح رازی، تفسیر روض الجنان و روح الجنان، تصحیح و تعلیق ابوالحسن شعرانی و علی اکبر غفاری، تهران، بی نا، ۱۳۸۷ش.
خط ۲۳: خط ۱۶:
*بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیرالقرآن، تصحیح محمود بن جعفر موسوی زرندی، تهران، چاپخانه آفتاب، ۱۳۳۴ش.
*بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیرالقرآن، تصحیح محمود بن جعفر موسوی زرندی، تهران، چاپخانه آفتاب، ۱۳۳۴ش.
* عیاشی،محمّد بن مسعود، تفسیرالعیاشی، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، چاپخانه علمیه، تهران، ۱۳۸۰ق.
* عیاشی،محمّد بن مسعود، تفسیرالعیاشی، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، چاپخانه علمیه، تهران، ۱۳۸۰ق.
 
* قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۱۲ق.
{{پایان}}
{{پایان}}


<onlyinclude>{{درجه‌بندی
<onlyinclude>{{درجه‌بندی

نسخهٔ ‏۱۱ ژوئن ۲۰۱۹، ساعت ۱۵:۴۴

ثقلین، به معنای دو شیء گران‌بها است. مشهور بودن این کلمه به سبب حدیث ثقلین است که از پیامبر نقل شده، «دو شیء گران‌بها در میان شما باقی می‌گذارم که اگر آنها را دستاویز قرار دهید، هرگز گمراه نخواهید شد: کتاب خدا و عترتم که اهل بیتم هستند...».

ثِقَل در لغت به معنای سنگینی و ثَقَل به معنای شی گران‌بها و با ارزش است.[۱] از این‌رو ثَقَلین به معنای دو شی گران‌بها و باارزش است.

در حدیثی، پیامبراکرم (ص) امت خود را به تمسک کردن به دو شیء گران‌بها (قرآن و اهل‌‌بیتش) سفارش کرده است.[۲] پیامبر، قرآن را ثقل اکبر، و اهل بیتش را ثقل اصغر معرفی کرده است.[۳] حدیث مذکور به سبب دربرداشتن واژه ثقلین، به حدیث ثَقَلَین یا حدیث ثِقْلَین مشهور است.

همچنین در آیه ۳۱ سوره الرحمن کلمه ثَقَلان به کار رفته که بیشتر مفسران مراد از آن را دو گروه جن و انس[۴] و تعدادی از آنان هم مراد از ثقلان را قرآن و عترت (اهل بیت پیامبر) دانسته‌اند.[۵]

پانویس

  1. قرشی، قاموس قرآن، ۱۴۱۲ق، ج۱، ص۳۰۷-۳۱۰.
  2. نسائی، السنن الکبری، ۱۴۱۱ق، ج۵، ص۴۵؛ کلینی، الکافی، دار الکتب الاسلامیه، ج۱، ص۲۹۴.
  3. عیاشی، تفسیرالعیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۵.
  4. ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۴۴۷؛ ابوالفتوح رازی، تفسیر روض الجنان، ۱۳۸۷ش، ج۱۰، ص۳۹۶.
  5. قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۵ق، ج۲، ص۳۴۵؛ بحرانی، البرهان، ۱۳۳۴ق، ج۴، ص۲۶۷.

منابع

  • قرآن کریم
  • ابن کثیر، تفسیرالقرآن العظیم، چاپ علی شیری، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۱۵ق.
  • ابوالفتوح رازی، تفسیر روض الجنان و روح الجنان، تصحیح و تعلیق ابوالحسن شعرانی و علی اکبر غفاری، تهران، بی نا، ۱۳۸۷ش.
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیرالقمی، تصحیح طیب موسوی جزائری، قم، دارالکتاب، ۱۴۰۴ق.
  • بحرانی، هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیرالقرآن، تصحیح محمود بن جعفر موسوی زرندی، تهران، چاپخانه آفتاب، ۱۳۳۴ش.
  • عیاشی،محمّد بن مسعود، تفسیرالعیاشی، تحقیق: سید هاشم رسولی محلاتی، چاپخانه علمیه، تهران، ۱۳۸۰ق.
  • قرشی، سید علی اکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۱۲ق.