پرش به محتوا

کتب ضاله: تفاوت میان نسخه‌ها

۱ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ فوریهٔ ۲۰۲۱
جز
جز (←‏جایگاه: تغییر عنوان، افزودن عنوانی جدید و انتقال برخی مطالب ذیل آن)
خط ۱۲: خط ۱۲:
کتب ضاله یا کتب ضلال، به کتاب‌هایی گفته می‌شود که به‌قصد گمراهی و فریب خوانندگان نوشته می‌شود و موجب گمراهی و فریب می‌شود؛<ref>خویی، مصباح الفقاهه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱؛ گرجی، «کتب ضلال: دیدگاه‌های فقهی و حقوقی»، ص۴۵-۴۶.</ref> چه این گمراهی، در زمینه اعتقادات باشد یا احکام شرعی.<ref>خویی، مصباح الفقاهة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱.</ref> «ضلال» متضاد «هدایت» و به‌معنای گمراهی است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «ضلال»</ref>
کتب ضاله یا کتب ضلال، به کتاب‌هایی گفته می‌شود که به‌قصد گمراهی و فریب خوانندگان نوشته می‌شود و موجب گمراهی و فریب می‌شود؛<ref>خویی، مصباح الفقاهه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱؛ گرجی، «کتب ضلال: دیدگاه‌های فقهی و حقوقی»، ص۴۵-۴۶.</ref> چه این گمراهی، در زمینه اعتقادات باشد یا احکام شرعی.<ref>خویی، مصباح الفقاهة، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۴۰۱.</ref> «ضلال» متضاد «هدایت» و به‌معنای گمراهی است.<ref>ابن منظور، لسان العرب، ذیل واژه «ضلال»</ref>


==تاریخچخ مسئله==
==تاریخچه مسئله==
بنا به گفته برخی محققان، تعبیر «کتب ضلال» نخستین بار توسط [[شیخ مفید]] در کتاب [[المقنعة]]<ref>شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۵۸۸-۵۸۹.</ref> با دو عنوان «کتب کفر» و «کتب ضلال» مطرح شد.<ref>صانعی، «حریة الاعلام الفکر و الثقافی: مطالعة فقهیة فی الموقف من کتب الضلال»، ص۵۹.</ref> پس از وی، دیگر فقیهان، ازجمله [[شیخ طوسی]] در کتاب [[النهایة]]،<ref>شیخ طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۳۶۷.</ref> [[ابن براج]] در [[المهذب]]،<ref>ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۱۴ و ۳۴۵.</ref> [[ابن ادریس]] در [[السرائر]]<ref>ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۲۵.</ref> و [[علامه حلی]] در کتاب‌های [[تذکرة الفقهاء (کتاب)|تذکرة الفقهاء]]<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۱۲۷ و جلد۱۲، ص۱۴۳.</ref> و [[منتهی]]،<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۳۱۶ق، ج۲، ص۱۰۲۰.</ref> این دو عنوان را به کار بردند.
بنا به گفته برخی محققان، تعبیر «کتب ضلال» نخستین بار توسط [[شیخ مفید]] در کتاب [[المقنعة]]<ref>شیخ مفید، المقنعة، ۱۴۱۰ق، ص۵۸۸-۵۸۹.</ref> با دو عنوان «کتب کفر» و «کتب ضلال» مطرح شد.<ref>صانعی، «حریة الاعلام الفکر و الثقافی: مطالعة فقهیة فی الموقف من کتب الضلال»، ص۵۹.</ref> پس از وی، دیگر فقیهان، ازجمله [[شیخ طوسی]] در کتاب [[النهایة]]،<ref>شیخ طوسی، النهایه، ۱۴۰۰ق، ص۳۶۷.</ref> [[ابن براج]] در [[المهذب]]،<ref>ابن براج، المهذب، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۳۱۴ و ۳۴۵.</ref> [[ابن ادریس]] در [[السرائر]]<ref>ابن ادریس، السرائر، ۱۴۱۰ق، ج۲، ص۲۲۵.</ref> و [[علامه حلی]] در کتاب‌های [[تذکرة الفقهاء (کتاب)|تذکرة الفقهاء]]<ref>علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۹، ص۱۲۷ و جلد۱۲، ص۱۴۳.</ref> و [[منتهی]]،<ref>علامه حلی، منتهی المطلب، ۱۳۱۶ق، ج۲، ص۱۰۲۰.</ref> این دو عنوان را به کار بردند.


«کتب ضلال» و «کتب ضاله» دو عنوانی هستند که به جهت کاربرد بیشتر آنها،<ref>صانعی، «حریة الاعلام الفکر و الثقافی: مطالعة فقهیة فی الموقف من کتب الضلال»، ص۵۹.</ref> به تدریج در آثار فقهی و بویژه آثار فقهی معاصر، جا افتاده است.<ref>خویی، استفتائات، مؤسسة الخوئي الإسلامية، ج۱، ص۲۶۰؛ سیستانی، منهاج الصالحین،  ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۴؛ فیاض، منهاج الصالحین، مکتب سماحة آیت الله حاج شیخ محمداسحاق فیاض، ج۲، ص۱۱۳؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۹۲؛ طباطبایی قمی، مبانی منهاج الصالحین، ۱۴۲۶ق، ج۷، ص۲۸۸.</ref>
«کتب ضلال» و «کتب ضاله» دو عنوانی هستند که به جهت کاربرد بیشتر آنها،<ref>صانعی، «حریة الاعلام الفکر و الثقافی: مطالعة فقهیة فی الموقف من کتب الضلال»، ص۵۹.</ref> به تدریج در آثار فقهی و بویژه آثار فقهی معاصر، جا افتاده است.<ref>خویی، استفتائات، مؤسسة الخوئي الإسلامية، ج۱، ص۲۶۰؛ سیستانی، منهاج الصالحین،  ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۱۴؛ فیاض، منهاج الصالحین، مکتب سماحة آیت الله حاج شیخ محمداسحاق فیاض، ج۲، ص۱۱۳؛ فاضل لنکرانی، جامع المسائل، ۱۳۸۳ش، ج۱، ص۵۹۲؛ طباطبایی قمی، مبانی منهاج الصالحین، ۱۴۲۶ق، ج۷، ص۲۸۸.</ref>


==جایگاه مسئله در فقه==
==جایگاه مسئله در فقه==
Automoderated users، confirmed، protected، templateeditor
۳٬۲۷۶

ویرایش