confirmed، templateeditor
۱۱٬۳۶۱
ویرایش
جز (Rezapour صفحهٔ حرم امام علی (ع) را به حرم امام علی(ع) که تغییرمسیر بود منتقل کرد) |
جز (تمیز کاری) |
||
خط ۳۷: | خط ۳۷: | ||
'''حرم امام علی(ع)'''، محل دفن [[امیرالمؤمنین(ع)]] در [[نجف اشرف]] ([[عراق]]) است. به دلیل مخفی بودن قبر ایشان، [[امام صادق(ع)]] در [[سال ۱۳۵ هجری قمری|سال ۱۳۵ق]] برای نخستین بار محل دفن حضرت را نمایان کرد. پس از آشکار شدن قبر، بناهای مختلفی بر روی این قبر در زمانهای مختلف ساخته شد. [[عضدالدوله دیلمی]] و [[شاه صفی]] از جمله افرادی بودند که بناهای باشکوهی برای آرامگاه علی (ع) بنا کردند. | '''حرم امام علی(ع)'''، محل دفن [[امیرالمؤمنین(ع)]] در [[نجف اشرف]] ([[عراق]]) است. به دلیل مخفی بودن قبر ایشان، [[امام صادق(ع)]] در [[سال ۱۳۵ هجری قمری|سال ۱۳۵ق]] برای نخستین بار محل دفن حضرت را نمایان کرد. پس از آشکار شدن قبر، بناهای مختلفی بر روی این قبر در زمانهای مختلف ساخته شد. [[عضدالدوله دیلمی]] و [[شاه صفی]] از جمله افرادی بودند که بناهای باشکوهی برای آرامگاه علی (ع) بنا کردند. | ||
تا سال ۱۴۰۴ق افراد سرشناس بسیاری در [[حرم]] [[امیرالمومنین(ع)]] دفن شدهاند. در سال ۱۴۰۴ق حکومت بعث دفن افراد را در حرم ممنوع اعلام کرد. در کتابهای مختلفی به اسامی [[مدفونان در حرم امام علی(ع)]] اشاره شده است. | تا سال ۱۴۰۴ق افراد سرشناس بسیاری در [[حرم]] [[امیرالمومنین(ع)]] دفن شدهاند. در سال ۱۴۰۴ق حکومت بعث [[دفن]] | ||
افراد را در حرم ممنوع اعلام کرد. در کتابهای مختلفی به اسامی [[مدفونان در حرم امام علی(ع)]] اشاره شده است. | |||
حرم امام علی(ع) در عصر کنونی بنای بزرگ و باشکوهی است که شامل چهار در، ۵ ایوان، یک صحن بزرگ و یک روضه و ضریح است. بنای حرم بعد از سقوط [[صدام]] در عراق و حضور ایرانیان در حال پیشرفت و بزرگ شدن است. در سالهای اخیر، صحنی بزرگ به نام [[صحن حضرت فاطمه(س)]] در قسمت غربی حرم، در دست ساخت است که فضای کلی حرم را تا ۱۴۰ هزار متر مربع گسترش میدهد. بسیاری از فقها و علمای شیعی در این بنا دفن شدهاند. | حرم امام علی(ع) در عصر کنونی بنای بزرگ و باشکوهی است که شامل چهار در، ۵ ایوان، یک صحن بزرگ و یک روضه و ضریح است. بنای حرم بعد از سقوط [[صدام]] در عراق و حضور ایرانیان در حال پیشرفت و بزرگ شدن است. در سالهای اخیر، صحنی بزرگ به نام [[صحن حضرت فاطمه(س)]] در قسمت غربی حرم، در دست ساخت است که فضای کلی حرم را تا ۱۴۰ هزار متر مربع گسترش میدهد. بسیاری از فقها و علمای شیعی در این بنا دفن شدهاند. | ||
== مخفی بودن قبر == | == مخفی بودن قبر == | ||
[[ | [[امام علی(ع)]] در [[سال ۴۰ قمری]] به [[شهادت]] رسید و بنا به وصیتش مخفیانه دفن شد.<ref>ثقی کوفی، الغارات، تعلیقه علامه حلی، ۱۳۵۳، ج۲، ص۸۳۵-۸۳۷.</ref> [[امام حسن(ع)]]، [[امام حسین(ع)]] و [[محمد بن حنفیه]] فرزندان آن حضرت و [[عبدالله بن جعفر]](همسر[[حضرت زینب(س)]]) او را در '''غریین''' ([[نجف]] کنونی) به صورت پنهانی دفن کردند.<ref>شیخ مفید، الارشاد، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص ۲۷.</ref> دلیل دفن مخفیانه امام علی(ع) جلوگیری از اهانت [[بنیامیه]]، [[خوارج]] و دشمنان آنحضرت به قبر و بدن وی گزارش شده است،<ref>بلاذری، أنساب الأشراف، ۱۴۱۷ق، ج۲، ص ۴۹۷؛ ثقی کوفی، الغارات، ۱۳۵۳ق، ج ۲، ص۸۳۷.</ref> چراکه ممکن بود باعث ایجاد درگیری میان آنان و [[بنیهاشم|بنی هاشم]]، کشتار و فتنه در میان مسلمانان شود.<ref>ابن طاووس، فرحة الغری فی تعیین قبر أمیر المؤمنین، ۱۴۱۳ق، ص ۱۳-۱۴؛ التمیمی، مدینة النجف، ۱۳۷۲ق، ص۱۱۷.</ref> | ||
=== آشکار شدن آرامگاه علی (ع) === | === آشکار شدن آرامگاه علی (ع) === | ||
مخفی بودن قبر [[ | مخفی بودن قبر [[امام علی(ع)]] تا حدود یک [[قرن|قرن(صد سال)]] ادامه داشت. در واقع بعد از افول قدرت [[بنیامیه|امویان]]، سبب اختفای قبر حضرت علی(ع) از بین رفت و زمینه برای آشکاری قبر او فراهم شد؛<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۲۹. </ref> اما زمان دقیق آشکار شدن قبر او مشخص نیست.<ref>نک؛ حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۲۹.</ref> برخی معتقدند بر اساس [[حدیث|روایات]] متعدد و همچنین وقایع تاریخی بهویژه دیدار [[امام صادق(ع)]] با [[سفاح]] اولین خلیفه [[بنیعباس|عباسی]] (خلافت از ۱۳۱ق تا ۱۳۶ق) در [[کوفه]]، امام صادق(ع) به احتمال قوی در همین دوران قبر حضرت علی (ع) را در [[نجف]] زیارت کرده است و در ضمن همین [[زیارت]] بوده که شیعیان نیز از محل قبر او اطلاع پیدا کردهاند.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۵۹-۱۷۹؛ حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۲۹.</ref> | ||
برخی معتقدند زمان آشکار شدن قبر امام علی(ع) در زمان منصور (خلافت از ۱۳۶-۱۵۸) دومین خلفه عباسی بوده است.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۳۰.</ref> اما همگان آشکار شدن قبر امام علی (ع) را توسط امام صادق (ع) میدانند.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۳۱؛ فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۵۹-۱۷۹.</ref> | برخی معتقدند زمان آشکار شدن قبر امام علی(ع) در زمان منصور (خلافت از ۱۳۶-۱۵۸) دومین خلفه عباسی بوده است.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۳۰.</ref> اما همگان آشکار شدن قبر امام علی (ع) را توسط امام صادق (ع) میدانند.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ش، ج۲، ص۳۱؛ فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۵۹-۱۷۹.</ref> | ||
=== یک اشتباه تاریخی === | === یک اشتباه تاریخی === | ||
روایتی تاریخی در مورد آشکار شدن قبر [[ | روایتی تاریخی در مورد آشکار شدن قبر [[امام علی(ع)]] توسط داوود بن علی (متوفای ۱۳۳ق) عباسی عموی [[سفاح]] و [[منصور عباسی]]، از والیان عباسیان در [[مدینه]] در کتابهای متعددی نقل شده است. فرطوسی مدعی است در این روایت اشتباهی رخ داده است.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۳۹.</ref> او در [[کتاب تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)]] اصل واقعه را صحیح دانسته اما گفته است آن کسی که صندوق را برای اولین بار بر روی قبر [[امام علی(ع)]] قرار داده، شخصی به نام داوود عباسی از شخصیتهای عباسی بوده که در حدود سال ۲۷۳ هجری در [[کوفه]] زندگی میکرده است.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۰-۲۴۸.</ref> او معتقد است در هیچیک از منابع قدیمی چنین مطلبی اشاره نشده است و فقط کتابهای جدید دچار این اشتباه شدهاند.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۴۸.</ref> | ||
البته برخی مانند حکیم در کتاب المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، روایت اینکه فردی با نام داوود بن علی عباسی صندوقی چوبی بر قبر حضرت علی(ع) قرار داد، را مخدوش میداند؛ چراکه داوود بن علی عباسی در سال ۱۳۳ قمری فوت کرده است.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۲۹.</ref> | البته برخی مانند حکیم در کتاب المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، روایت اینکه فردی با نام داوود بن علی عباسی صندوقی چوبی بر قبر حضرت علی(ع) قرار داد، را مخدوش میداند؛ چراکه داوود بن علی عباسی در سال ۱۳۳ قمری فوت کرده است.<ref>حکیم، المفصل فی تاریخ النجف الأشرف، ۱۴۲۷ق، ج۲، ص۲۹.</ref> | ||
خط ۵۶: | خط ۵۷: | ||
==فضیلت زیارت امام علی == | ==فضیلت زیارت امام علی == | ||
{{اصلی|زیارت امیرالمؤمنین(ع)}} | {{اصلی|زیارت امیرالمؤمنین(ع)}} | ||
[[صفوان جمال]] نقل کردهاست که با [[ | [[صفوان جمال]] نقل کردهاست که با [[امام صادق(ع)]] به [[کوفه|کوفه]] رسیدیم؛ امام فرمود: اینجا حرم جدم [[امیرالمؤمنین(ع)]] است. سپس به سوی آن حرکت کرد و به من فرمود: قدمهایت را کوتاه بردار و سرت را پایین بیانداز؛ زیرا برای هر قدمی، برای تو صد هزار حسنه نوشته میشود و صد هزار کار بد از تو پاک میگردد و صد هزار درجه بالا برده میشود و صد هزار خواستهات برآورده میشود و پاداش صدیق و شهید برای تو ثبت میگردد.<ref>ثقی کوفی، الغارات، تعلیقه علامه حلی، ۱۳۵۳ش، ج ۲، ص۸۳۷-۸۵۶.</ref> | ||
علاوه بر این روایت، روایات متعدد دیگری نیز نقل شده است که چند نمونه از آنها به شرح ذیل است: | علاوه بر این روایت، روایات متعدد دیگری نیز نقل شده است که چند نمونه از آنها به شرح ذیل است: | ||
خط ۶۲: | خط ۶۳: | ||
* [[پیامبر(ص)]]: کسی که من یا علی(ع) را زنده یا مرده، [[زیارت]] کند، خداوند نیز او را [[روز قیامت]] ملاقات میکند و گناهانش را میآمرزد.<ref>ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ق، ص۳۹.</ref> | * [[پیامبر(ص)]]: کسی که من یا علی(ع) را زنده یا مرده، [[زیارت]] کند، خداوند نیز او را [[روز قیامت]] ملاقات میکند و گناهانش را میآمرزد.<ref>ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ق، ص۳۹.</ref> | ||
* پیامبر(ص): کسی که من و علی(ع) و فرزندانش را در حیات یا بعد از از دنیا رفتن زیارت کند، ضمانت میکنم که روز قیامت او را سختیها و مشکلات رها کنم و او را همراه خود و در مقام خود قرار خواهم داد.<ref>ابن بابویه، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۸.</ref> | * پیامبر(ص): کسی که من و علی(ع) و فرزندانش را در حیات یا بعد از از دنیا رفتن زیارت کند، ضمانت میکنم که روز قیامت او را سختیها و مشکلات رها کنم و او را همراه خود و در مقام خود قرار خواهم داد.<ref>ابن بابویه، من لا یحضره الفقیه، ۱۴۱۳ق، ج۲، ص۵۷۸.</ref> | ||
* [[امام صادق | * [[امام صادق(ع)]]: هنگام دعای زائر امیرالمؤمنین(ع)، درهای آسمان باز میشود.<ref>ثقی کوفی، الغارات، تعلیقه علامه حلی، ۱۳۵۳ش، ج ۲، ص۸۵۴.</ref> | ||
=== کدام امام، قبر امام علی(ع) را زیارت نکرده است؟ === | === کدام امام، قبر امام علی(ع) را زیارت نکرده است؟ === | ||
[[علامه حلی]] معتقد است تمام ائمه معصومین به جز [[ | [[علامه حلی]] معتقد است تمام ائمه معصومین به جز [[امام رضا(ع)]] که در [[مشهد]] و مدینه زندگی کرده است، قبر [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] را زیارت کردهاند.<ref>ثقی کوفی، الغارات، تعلیقه علامه حلی، ۱۳۵۳ش، ج ۲، ص۸۳۷-۸۶۴.</ref> | ||
== تاریخچه بناهای قبر امام علی(ع) == | == تاریخچه بناهای قبر امام علی(ع) == | ||
[[پرونده:ضریح امام علی.jpg|بندانگشتی|نمایی از [[ضریح]] [[امام علی(ع)]]]] | [[پرونده:ضریح امام علی.jpg|بندانگشتی|نمایی از [[ضریح]] [[امام علی(ع)]]]] | ||
آنچه در اینجا بهعنوان تاریخچه اشاره میشود تغییراتی است که در بنا یا ساختمان محل قبر [[امام علی(ع)]] در تاریخ نقل شده است. این در حالی است که ممکن است این بنا در زمانهای دیگری مخصوصاً زمان [[مأمون|مامون]] یا [[معتصم|معتصم عباسی]] که فضای آرامی برای شیعیان مهیا شده بود تغییراتی در بنای روی قبر امام علی (ع) انجام شده باشد<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۵۰-۲۵۸.</ref> که در تاریخهای پیش رو نیامده است: | آنچه در اینجا بهعنوان تاریخچه اشاره میشود تغییراتی است که در بنا یا ساختمان محل قبر [[امام علی(ع)]] در تاریخ نقل شده است. این در حالی است که ممکن است این بنا در زمانهای دیگری مخصوصاً زمان [[مأمون|مامون]] یا [[معتصم|معتصم عباسی]] که فضای آرامی برای شیعیان مهیا شده بود تغییراتی در بنای روی قبر امام علی (ع) انجام شده باشد<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۵۰-۲۵۸.</ref> که در تاریخهای پیش رو نیامده است: | ||
* [[سال ۱۴۳ هجری قمری|۱۴۳ق]]. [[سید عبدالکریم بن احمد حلی|ابن طاووس]] در کتاب «[[فرحة الغری]]» روایتی از زیارت [[امام صادق(ع)]] از قبر [[امام علی(ع)]] نقل کرده است که در آن عنوان شده امام صادق(ع) مبلغی را به یکی از اصحاب خود به نام [[صفوان جمال]] برای بازسازی قبر امیرالمؤمنین دادند.<ref>ابن طاووس، فرحة الغری فی تعیین قبر أمیر المؤمنین، ۱۴۱۳ق، ص ۹۶.</ref> فرطوسی معتقد است که این روایت در جریان دیدار امام صادق (ع) با منصور دوانقی وارد شده است که احتمالا در سال ۱۴۳ق بوده است.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۹۳.</ref> او همچنین اذعان میکند که مقدار این بازسازی مشخص نیست.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۹۹.</ref> | * [[سال ۱۴۳ هجری قمری|۱۴۳ق]]. [[سید عبدالکریم بن احمد حلی|ابن طاووس]] در کتاب «[[فرحة الغری]]» روایتی از [[زیارت]] [[امام صادق(ع)]] از قبر [[امام علی(ع)]] نقل کرده است که در آن عنوان شده امام صادق(ع) مبلغی را به یکی از اصحاب خود به نام [[صفوان جمال]] برای بازسازی قبر امیرالمؤمنین دادند.<ref>ابن طاووس، فرحة الغری فی تعیین قبر أمیر المؤمنین، ۱۴۱۳ق، ص ۹۶.</ref> فرطوسی معتقد است که این روایت در جریان دیدار امام صادق (ع) با منصور دوانقی وارد شده است که احتمالا در سال ۱۴۳ق بوده است.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۹۳.</ref> او همچنین اذعان میکند که مقدار این بازسازی مشخص نیست.<ref>فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۱۹۹.</ref> | ||
* [[سال ۱۷۰ هجری قمری|۱۷۰ق]]. بر اساس برخی از روایتهای تاریخی نخستین بار [[هارون الرشید]]، دستور داد تا بنایی بر قبر[[امام علی(ع)]] ساخته شود؛ اما در مورد چگونگی این بنا اختلاف وجود دارد.<ref>آل محبوبه، ماضی النجف وحاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۱؛ ابن طاووس، فرحة الغری فی تعیین قبر أمیر المؤمنین، ۱۴۱۳ق، ص ۱۲۲.</ref> | * [[سال ۱۷۰ هجری قمری|۱۷۰ق]]. بر اساس برخی از روایتهای تاریخی نخستین بار [[هارون الرشید]]، دستور داد تا بنایی بر قبر[[امام علی(ع)]] ساخته شود؛ اما در مورد چگونگی این بنا اختلاف وجود دارد.<ref>آل محبوبه، ماضی النجف وحاضرها، ۱۴۰۶ق، ج۱، ص۴۱؛ ابن طاووس، فرحة الغری فی تعیین قبر أمیر المؤمنین، ۱۴۱۳ق، ص ۱۲۲.</ref> | ||
* [[سال ۲۳۶ هجری قمری|۲۳۶ق]]. برخی معتقدند متوکل عباسی (درگذشته [[سال ۲۴۷ هجری قمری|۲۴۷ق]]) همچنانکه به تخریب [[حرم امام حسین(ع)]] پرداخت عمارت نجف را نیز نابود کرد.<ref>آل محبوبه، ماضی النجف وحاضرها، ۱۴۰۶، ج۱، ص۴۳؛ فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۵۶-۲۵۷.</ref> | * [[سال ۲۳۶ هجری قمری|۲۳۶ق]]. برخی معتقدند متوکل عباسی (درگذشته [[سال ۲۴۷ هجری قمری|۲۴۷ق]]) همچنانکه به تخریب [[حرم امام حسین(ع)]] پرداخت عمارت نجف را نیز نابود کرد.<ref>آل محبوبه، ماضی النجف وحاضرها، ۱۴۰۶، ج۱، ص۴۳؛ فرطوسی، تاریخچه آستان مطهر امام علی(ع)، ۱۳۹۳ش، ص۲۵۶-۲۵۷.</ref> |