۱۷٬۱۳۹
ویرایش
P.motahari (بحث | مشارکتها) جز (اصلاحی مختصر در سرشناسه) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مَسْخ''' نوعی عذاب است که در آن انسان بهصورت حیوان درمیآید. در مسخ هویت انسان از دست نمیرود، بلکه تنها شکل ظاهریاش مانند حیوان میشود. در منابع اسلامی موارد متعددی برای مسخ ذکر شده است که معروفترین آنها داستان [[اصحاب سبت]] است. | '''مَسْخ''' نوعی عذاب است که در آن انسان بهصورت حیوان درمیآید. در مسخ هویت انسان از دست نمیرود، بلکه تنها شکل ظاهریاش مانند حیوان میشود. در منابع اسلامی موارد متعددی برای مسخ ذکر شده است که معروفترین آنها داستان [[اصحاب سبت]] است. | ||
برپایه آیات [[قرآن]]، اصحاب سبت گروهی از [[بنیاسرائیل]] بودند که بهسبب نافرمانی خدا و صید ماهی در روز | برپایه آیات [[قرآن]]، اصحاب سبت گروهی از [[بنیاسرائیل]] بودند که بهسبب نافرمانی خدا و صید ماهی در [[شنبه|روز شنبه]]، به میمون تبدیل شدند. طبق [[روایات]] اسلامی در [[قیامت|روز قیامت]] هم مسخ صورت میگیرد و برخی از [[گناه|گناهکاران]] بهصورت حیواناتی چون میمون و خوک درمیآیند. | ||
برخی از مفسران معتقدند مسخی که در قرآن از آن سخن آمده است، تعبیری تمثیلی است به این معنا که برخی بهسبب گناه خوی حیوانی پیدا میکنند؛ اما بیشتر مفسران چنین تفسیری را نمیپذیرند و میگویند آن انسانها صورت ظاهریشان هم تغییر کرده است. | برخی از مفسران معتقدند مسخی که در قرآن از آن سخن آمده است، تعبیری تمثیلی است به این معنا که برخی بهسبب [[گناه]] خوی حیوانی پیدا میکنند؛ اما بیشتر مفسران چنین تفسیری را نمیپذیرند و میگویند آن انسانها صورت ظاهریشان هم تغییر کرده است. | ||
==تعریف مسخ و تفاوت آن با تناسخ== | ==تعریف مسخ و تفاوت آن با تناسخ== | ||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
بهگفته عالمان مسلمان تغییر در ظاهر انسانی شخص، به این معنا نیست که حقیقت انسانی او نیز تغییر میکند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۶۸ش، ج۴، ص۷۰۳؛ جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۴۸.</ref> بنابراین مسخ به معنای نابودی فردی از انسان و ایجاد فردی از بوزینه یا واردکردن روح انسانی در بدن بوزینه نیست.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۴۸.</ref> بلکه مسخ این است که صورتی روی صورت واقع شده است؛ یعنی در عین حال که صورت نوعی انسان به حال خود باقی است، صورت نوعی بوزینه را نیز پذیرفته است. از این رو باید بر او عنوانِ انسان بوزینه اطلاق شود.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۳۲.</ref> | بهگفته عالمان مسلمان تغییر در ظاهر انسانی شخص، به این معنا نیست که حقیقت انسانی او نیز تغییر میکند.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۶۸ش، ج۴، ص۷۰۳؛ جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۴۸.</ref> بنابراین مسخ به معنای نابودی فردی از انسان و ایجاد فردی از بوزینه یا واردکردن روح انسانی در بدن بوزینه نیست.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۴۸.</ref> بلکه مسخ این است که صورتی روی صورت واقع شده است؛ یعنی در عین حال که صورت نوعی انسان به حال خود باقی است، صورت نوعی بوزینه را نیز پذیرفته است. از این رو باید بر او عنوانِ انسان بوزینه اطلاق شود.<ref>جوادی آملی، تسنیم، ۱۳۸۸ش، ج۵، ص۱۳۲.</ref> | ||
[[شهید مطهری]] این مطلب را چنین توضیح میدهد: «[[قیامت]] به هر شکلی که باشم، با همین بدن باشم یا با بدن دیگر، ۱۰۰درصد همان من هستم؛ منتها ممکن است شکل من عوض شده باشد. حتی اگر من را در قیامت به تناسب ملکات روحی من، مسخ کنند و به صورت حیوانی محشور کنند، باز من هستم که در آنجا دارای اندام حیوانی هستم.»<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۶۸ش، ج۴، ص۷۰۳.</ref> | [[شهید مطهری]] این مطلب را چنین توضیح میدهد: «[[قیامت]] به هر شکلی که باشم، با همین بدن باشم یا با بدن دیگر، ۱۰۰درصد همان من هستم؛ منتها ممکن است شکل من عوض شده باشد. حتی اگر من را در قیامت به تناسب ملکات روحی من، مسخ کنند و به صورت حیوانی محشور کنند، باز من هستم که در آنجا دارای اندام حیوانی هستم.»<ref> مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۶۸ش، ج۴، ص۷۰۳.</ref> | ||
==وقوع مسخ بر اساس قرآن== | ==وقوع مسخ بر اساس قرآن== | ||
{{همچنین|اصحاب سبت}} | {{همچنین|اصحاب سبت}} | ||
در آیاتی از قرآن از مسخ برخی انسانها سخن آمده است. برای مثال در آیه ۶۰ سوره مائده از تدیل برخی انسانها به میمون و خوک سخن آمده است.<ref>مکارم، شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۴۴۳.</ref> همچنین طبق آیه ۶۵ سوره | در آیاتی از قرآن از مسخ برخی انسانها سخن آمده است. برای مثال در آیه ۶۰ [[سوره مائده]] از تدیل برخی انسانها به میمون و خوک سخن آمده است.<ref>مکارم، شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۴۴۳.</ref> همچنین طبق آیه ۶۵ [[سوره بقره]]، خدا گروهی از [[بنیاسرائیل]] را به نام اصحاب سبت، به جهت نافرمانی [[خدا]] و صید ماهی در [[روز شنبه]] مسخ و به میمون تبدیل کرده است.<ref>مکارم، شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۱، ص۲۹۷.</ref> | ||
===مسخ برخی از حواریون=== | ===مسخ برخی از حواریون=== | ||
بنابر آیات قرآن، [[حواریون حضرت عیسی(ع)]] از [[خداوند]] مائدهای آسمانی طلب کردند<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۲.</ref> و خداوند پس از خبر از استجابت درخواست آن گفت: اگر بعد از نزول مائده آسمانی کسی کافر شود، او به عذابی گرفتار میکند که هیچکس را چنین مجازات نکرده است.<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۵.</ref> برخی از مفسران ذیل این آیه گفتهاند تعدادی از حواریون با وجود نزول مائده آسمانی، خیانت کردند و خداوند آنها را مسخ کرد؛<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۴۲؛ عیاشی، کتاب التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۵۱.</ref> اما برخی دیگر همچون [[علامه طباطبائی]] مسخشدن این گروه را نپذیرفته و آن را با آیات | بنابر آیات قرآن، [[حواریون حضرت عیسی(ع)]] از [[خداوند]] مائدهای آسمانی طلب کردند<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۲.</ref> و خداوند پس از خبر از استجابت درخواست آن گفت: اگر بعد از نزول مائده آسمانی کسی کافر شود، او به عذابی گرفتار میکند که هیچکس را چنین مجازات نکرده است.<ref>سوره مائده، آیه ۱۱۵.</ref> برخی از مفسران ذیل این آیه گفتهاند تعدادی از حواریون با وجود نزول مائده آسمانی، خیانت کردند و خداوند آنها را مسخ کرد؛<ref>آلوسی، روح المعانی، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۳۴۲؛ عیاشی، کتاب التفسیر، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۳۵۱.</ref> اما برخی دیگر همچون [[علامه طباطبائی]] مسخشدن این گروه را نپذیرفته و آن را با آیات [[قرآن]] در تضاد دانستهاند.<ref>طباطبائی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۶، ص۲۳۹.</ref> | ||
==نحوه تحقق مسخی که در قرآن از آن سخن آمده است== | ==نحوه تحقق مسخی که در قرآن از آن سخن آمده است== | ||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
[[رشید رضا]] و [[محمد عبده]]<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۲۱.</ref> از مفسران معاصر اهلسنت نیز چنین دیدگاهی داشتهاند.<ref>نگاه کنید به رشید رضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۲۸۵.</ref> | [[رشید رضا]] و [[محمد عبده]]<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۲۱.</ref> از مفسران معاصر اهلسنت نیز چنین دیدگاهی داشتهاند.<ref>نگاه کنید به رشید رضا، المنار، ۱۹۹۰م، ج۱، ص۲۸۵.</ref> | ||
البته میگویند بیشتر [[مفسر|مفسران]] بر این باورند که مسخ در قرآن به معنای حقیقی آن به کار رفته است. یعنی مسخ در جسم نیز تحقق مییابد و ظاهر انسان هم تغییر میکند.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۲۱.</ref> | البته میگویند بیشتر [[مفسر|مفسران]] بر این باورند که مسخ در قرآن به معنای حقیقی آن به کار رفته است. یعنی مسخ در جسم نیز تحقق مییابد و ظاهر انسان هم تغییر میکند.<ref>مغنیه، تفسیر الکاشف، ۱۴۲۴ق، ج۱، ص۱۲۱.</ref> بهگفته [[محمدباقر مجلسی|علامه مجلسی]] روایات متواتری بر این معنای مسخ دلالت میکنند.<ref> مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ش، ج۵۸، ص۱۱۱.</ref> | ||
طرفداران این دیدگاه درخصوص بعید بودن این نوع از مسخ استدلال کردهاند که با پذیرش وقوع [[معجزه]] توسط پیامبران، خارقالعاده بودن یک عمل نمیتواند دلیلی بر محالبودن آن تلقی شود؛ بلکه یکی از شرایط معجزه همین خارقالعاده بودن است.<ref>شاکر و میری، «ماهیت عذاب مسخ در آموزههای دینی»، ص۳۰.</ref> | طرفداران این دیدگاه درخصوص بعید بودن این نوع از مسخ استدلال کردهاند که با پذیرش وقوع [[معجزه]] توسط پیامبران، خارقالعاده بودن یک عمل نمیتواند دلیلی بر محالبودن آن تلقی شود؛ بلکه یکی از شرایط معجزه همین خارقالعاده بودن است.<ref>شاکر و میری، «ماهیت عذاب مسخ در آموزههای دینی»، ص۳۰.</ref> | ||
خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
در اندیشه برخی از محققان [[اسلام|مسلمان]] ممکن است انسان از نظر روحی و معنوی مسخ و به حیوان تبدیل شود. برخی از [[مفسر|مفسران]] تعبیر قرآنی «أُولئِک کالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَل» (آنها مانند چهارپایاناند؛ حتی گمراهتر هستند».<ref>سوره اعراف، آیه ۱۷۹.</ref> را اشاره به همین مطلب دانستهاند.<ref>میرجهانی، تفسیر ام الکتاب، ص۲۷۰.</ref> | در اندیشه برخی از محققان [[اسلام|مسلمان]] ممکن است انسان از نظر روحی و معنوی مسخ و به حیوان تبدیل شود. برخی از [[مفسر|مفسران]] تعبیر قرآنی «أُولئِک کالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَل» (آنها مانند چهارپایاناند؛ حتی گمراهتر هستند».<ref>سوره اعراف، آیه ۱۷۹.</ref> را اشاره به همین مطلب دانستهاند.<ref>میرجهانی، تفسیر ام الکتاب، ص۲۷۰.</ref> | ||
بهگفته [[مرتضی مطهری]]، انسانیت یک انسان به خصوصیات اخلاقی او وابسته است و اگر انسانی خلق و خوی یک حیوان درنده را پیدا کند، درواقع مسخ شده است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۶۸ش، ج۲۳، ص۱۰۵.</ref> | |||
==نمونههای دیگر از مسخ== | ==نمونههای دیگر از مسخ== | ||
خط ۷۲: | خط ۷۲: | ||
{{پایان}} | {{پایان}} | ||
{{قیامت}} | {{قیامت}} | ||
<onlyinclude>{{درجهبندی | <onlyinclude>{{درجهبندی | ||
| پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | | پیوند = <!--ندارد، ناقص، کامل-->کامل | ||
خط ۹۱: | خط ۸۹: | ||
| توضیحات = | | توضیحات = | ||
}}</onlyinclude> | }}</onlyinclude> | ||
[[fr:Métamorphose]] | [[fr:Métamorphose]] | ||
ویرایش