عراق عجم: تفاوت میان نسخه‌ها
imported>S.J.Mosavi جز درج لینک زبان‌ها |
imported>M.r.seifi اصلاح پاورقی و منابع |
||
| خط ۵: | خط ۵: | ||
==گستره و تاریخچه== | ==گستره و تاریخچه== | ||
یاقوت حموی در کتاب خود حدود عراق عجم را همان مناطق مرکزی [[ایران]] دانسته و معتقد است این واژه بعد از [[سلجوقیان]] بر زبان‌ها افتاده است و این مناطق در پنج سده آغازین [[هجرت]] به نام ''الجبال'' مشهور بوده است.<ref> معجم البلدان، ج. | یاقوت حموی در کتاب خود حدود عراق عجم را همان مناطق مرکزی [[ایران]] دانسته و معتقد است این واژه بعد از [[سلجوقیان]] بر زبان‌ها افتاده است و این مناطق در پنج سده آغازین [[هجرت]] به نام ''الجبال'' مشهور بوده است.<ref>یاقوت حموی، معجم البلدان، ج.۲، ص۹۹.</ref> | ||
در نیمه دوم قرن پنجم، سلجوقیان بر تمام مغرب ایران تسلط یافته و [[همدان]] را پایتخت خود قرار دادند و استیلای آنها تا بین النهرین گسترش یافت. از این زمان به مناطق مرکزی ایران تا شمال بین النهرین ''عراق عجم'' گفتند تا با عراق عرب که قسمت پایین بین النهرین بود اشتباه نشود. در این زمان از طرف [[خلفای عباسی]] لقب ''سلطان العراقین'' به آنها اعطا شد که از آن برمی‌آید که مقصود از عراق دومی ایالت جبال است که مقر حکومت سلجوقی بوده است. پس از حمله مغول، اسم جبال بر این ناحیه دیگر استعمال نشد.<ref> لغتنامه دهخدا، عراق عجم </ref> | در نیمه دوم قرن پنجم، سلجوقیان بر تمام مغرب ایران تسلط یافته و [[همدان]] را پایتخت خود قرار دادند و استیلای آنها تا بین النهرین گسترش یافت. از این زمان به مناطق مرکزی ایران تا شمال بین النهرین ''عراق عجم'' گفتند تا با عراق عرب که قسمت پایین بین النهرین بود اشتباه نشود. در این زمان از طرف [[خلفای عباسی]] لقب ''سلطان العراقین'' به آنها اعطا شد که از آن برمی‌آید که مقصود از عراق دومی ایالت جبال است که مقر حکومت سلجوقی بوده است. پس از حمله مغول، اسم جبال بر این ناحیه دیگر استعمال نشد.<ref> لغتنامه دهخدا، عراق عجم </ref> | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{ | {{پانویس۲}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
نسخهٔ ۲۰ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۲:۲۲
عِراق عَجَم در مقابل عراق عرب، عنوانی تاریخی برای نواحی مرکزی ایران بوده است.
در مباحث فقهی نیز زمین‌های مفتوح العنوة را عراق عجم می‌گفتند که گسترۀ آن شهرهای کرمانشاه، همدان، ری و اصفهان را در برمی‌گرفت.
گستره و تاریخچه
یاقوت حموی در کتاب خود حدود عراق عجم را همان مناطق مرکزی ایران دانسته و معتقد است این واژه بعد از سلجوقیان بر زبان‌ها افتاده است و این مناطق در پنج سده آغازین هجرت به نام الجبال مشهور بوده است.[۱]
در نیمه دوم قرن پنجم، سلجوقیان بر تمام مغرب ایران تسلط یافته و همدان را پایتخت خود قرار دادند و استیلای آنها تا بین النهرین گسترش یافت. از این زمان به مناطق مرکزی ایران تا شمال بین النهرین عراق عجم گفتند تا با عراق عرب که قسمت پایین بین النهرین بود اشتباه نشود. در این زمان از طرف خلفای عباسی لقب سلطان العراقین به آنها اعطا شد که از آن برمی‌آید که مقصود از عراق دومی ایالت جبال است که مقر حکومت سلجوقی بوده است. پس از حمله مغول، اسم جبال بر این ناحیه دیگر استعمال نشد.[۲]
در مباحث فقهی، عراق عجم، در شمار زمین‌های مفتوح العنوة، که مسلمانان در جهاد با کفار بر آن دست یافتهاند، ذکر شده است.[۳]
عراق، نام قدیم اراک
یکی از نام‌های قدیمی شهر اراک در استان مرکزی، «سلطان‌آباد عراق» بود که به مرور زمان این نام به «عراق» تبدیل گردید و با مصوبه رسمی دولت در شهریور ۱۳۱۴، اراک جایگزین آن شد.[۴] این نام هنوز در فامیل برخی افراد که متولد اراک هستند وجود دارد از جمله آیت الله محمدی عراقی.[۵]
پانویس
منابع
- یاقوت حموی، معجم البلدان
- فرهنگ فقه فارسی، زیر نظر آیت الله سید محمود شاهرودی، انتشارات موسسه دائرة المعارف فقه اسلامی
- لغتنامه دهخدا