پرش به محتوا

نهم ربیع‌الاول: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
تمیزکاری
جز (تمیزکاری)
جز (تمیزکاری)
خط ۱۰: خط ۱۰:


==مراسم عیدالزهراء==
==مراسم عیدالزهراء==
در [[ایران]] و [[عراق]]، گاه در نهم ربیع الاول به تصور سالروز مرگ خلیفۀ دوم، محفل‌هایی برگزار می‌شده که به عیدالزهراء و فرحة الزهراء معروف بوده است.  
در [[ایران]] و [[عراق]]، گاه در نهم ربیع الاول به تصور سالروز مرگ خلیفۀ دوم، محفل‌هایی برگزار می‌شده که به عیدالزهراء و فرحة الزهراء معروف بوده است. به نوشته [[رسول جعفریان|جعفریان]]، بر اساس تحقیقات انجام شده، پیشینه چنین مراسمی به دوره آل‌بویه و نزاع‌های مذهبی میان شیعه و اهل‌سنت در آن برمی‌گردد پس از قرن ششم این مراسم تا ظهور صفویه دست‌کم در کاشان برگزار می‎‌شد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۱۰۳۷-۱۰۳۹؛ صادقی کاشانی، «نهم ربیع، روز امامت و مهدویت»، ص۴۳.</ref> [[سید بن طاووس]] (درگذشت ۶۶۴ق) با اشاره به اعتقاد برخی به مرگ یکی از دشمنان [[اهل البیت علیهم‌السلام|اهل بیت]] در روز نهم ربیع گفته است برخی از ایرانیان این روز را بزرگ می‌شمارند.<ref>ابن‌طاووس، الاقبال بالاعمال، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۱۳.</ref> با این حال، گویی خودش آن نظر را قبول ندارد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ۱۳۹۰ش، ص۸۳۵. </ref> با ظهور صفویه و گسترش تشیع در ایران، نهم ربیع الاول به عنوان روز مرگ عمر شناخته شد و مراسمی در این روز برگزار می‌گردید.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۱، ص۱۱۹ و ۱۲۰.</ref> [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]] در کتاب خود که پاسخی به اعتراض یکی از علمای اهل‌سنتِ دوره [[صفویه]]  می‌نویسد: «این کار مورد تأیید علما نبود و در زمان ما متروک است».<ref>شوشتری، مصائب النواصب، تصحیح: قیس العطار، ۱۳۸۴ش، ج۲، ۲۴۲.</ref>
 
به نوشته [[رسول جعفریان|جعفریان]]، بر اساس تحقیقات انجام شده، پیشینه چنین مراسمی به دوره آل‌بویه و نزاع‌های مذهبی میان شیعه و اهل‌سنت در آن برمی‌گردد اما پس از قرن ششم این مراسم تا ظهور صفویه دست‌کم در کاشان برگزار می‎‌شد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۱۰۳۷-۱۰۳۹؛صادقی کاشانی، «نهم ربیع، روز امامت و مهدویت»، تابستان ۱۳۹۱ش، ص۴۳.</ref> [[سید بن طاووس]] (درگذشت ۶۶۴ق) با اشاره به اعتقاد برخی به مرگ یکی از دشمنان [[اهل البیت علیهم السلام|اهل بیت]] در این روز گفته است برخی از ایرانیان این روز را بزرگ می‌شمارند.<ref>ابن‌طاووس، الاقبال بالاعمال، ۱۴۱۵ق، ج۳، ص۱۱۳.</ref>با این حال، گویی خودش آن نظر را قبول ندارد.<ref>جعفریان، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، ۱۳۹۰ش، ص۸۳۵. </ref> با ظهور صفویه و گسترش تشیع در ایران، نهم ربیع الاول به عنوان روز قطعی مرگ عمر شناخته شد و مراسمی در این روز برگزار می‌گردید.<ref>مجلسی، بحارالانوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۱، ص۱۱۹ و ۱۲۰.</ref> [[سید نورالله حسینی شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]] در کتاب خود که پاسخی به اعتراض یکی از علمای اهل‌سنتِ دوره [[صفویه]]  می‌نویسد: «این کار مورد تأیید علما نبود و در زمان ما متروک است».<ref>شوشتری، مصائب النواصب، تصحیح: قیس العطار، ۱۳۸۴ش، ج۲، ۲۴۲.</ref>
*'''دوره کنونی''':
*'''دوره کنونی''':
در [[ایران]] پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و در دوره رهبری [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] برگزاری مراسم به مناسبت کشته شدن خلیفه دوم، ممنوع شد و محتشمی‌پور وزیر وقت کشور با برگزارکنندگان مراسم برخورد کرد. یکی از دلایل ممنوعیت این مراسم، دامن زدن به اختلافات شیعه و سنی و برافروختن آتش فتنه طائفی اعلام شده است. استفاده از ادبیات نامتعارف، گاه مستهجن و اجرای نمایش‌هایی که تخطی از عرف‌ و هنجارهای عمومی جامعه است از جمله دلایل ممنوعیت آن است. به دنبال ممنوعیت این مراسم، آرامگاه منسوب به [[ابولؤلؤ]] در [[کاشان]] در سال ۱۳۸۶ش از سوی نیروی انتظامی بسته شد.<ref>[http://www.socio-shia.com/index.php/sociology-of-shia-fields/shia-rituals/187-9rabi-note#_ftn3 لطفی،نهم ربیع‌الاول و جشن ممنوع عمرکشان، پایگاه اینترنتی جامعه‌شناسی تشیع، تاریخ بازدید: ۲۱-۰۹-۱۳۹۵.]</ref>   
در [[ایران]] پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]] و در دوره رهبری [[سید روح الله موسوی خمینی|امام خمینی]] برگزاری مراسم به مناسبت کشته شدن خلیفه دوم، ممنوع شد. یکی از دلایل ممنوعیت این مراسم، دامن زدن به اختلافات شیعه و سنی و برافروختن آتش فتنه طائفی اعلام شده است. همچنین استفاده از ادبیات نامتعارف، گاه مستهجن و اجرای نمایش‌هایی که تخطی از عرف‌ و هنجارهای عمومی جامعه است از جمله دلایل ممنوعیت آن است. به دنبال ممنوعیت این مراسم، آرامگاه منسوب به [[ابولؤلؤ]] در [[کاشان]] در سال ۱۳۸۶ش از سوی نیروی انتظامی بسته شد.<ref>[http://www.socio-shia.com/index.php/sociology-of-shia-fields/shia-rituals/187-9rabi-note#_ftn3 لطفی، نهم ربیع‌الاول و جشن ممنوع عمرکشان، پایگاه اینترنتی جامعه‌شناسی تشیع، تاریخ بازدید: ۲۱-۰۹-۱۳۹۵.]</ref>   


===مخالفت مراجع تقلید===
===مخالفت مراجع تقلید===
برگزاری مراسم شادی به مناسبت کشته شدن [[عمر بن خطاب]] همواره مخالفت بسیاری از علما و مراجع تقلید را به دنبال داشته است. [[محمدحسین کاشف‌الغطاء]] از علمای [[نجف]] برگزاری این مراسم را ممنوع کرد.<ref>[http://www.dte.ir/portal/home/?news/32230/120645/98457/نظر%20كاشف%20الغطاء%20در%20مورد%20روز%209%20ربيع%20الاول نظر كاشف الغطاء در مورد روز 9 ربيع الاول، کنگره بین‌المللی علامه محمد حسین کاشف الغطا، تاریخ بازدید: ۲۱-۰۹-۱۳۹۵.]</ref> [[آیت‌الله خامنه‌ای]] انجام برخی کارها به نام شاد کردن دل حضرت فاطمه(س) را باعث شادشدن دشمنان او دانسته و آن را خلاف اهداف انقلاب اسلامی ایران معرفی کرده است.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911101000500 خبرگزاری فارس.]</ref>
برگزاری مراسم به مناسبت کشته شدن [[عمر بن خطاب]] همواره مخالفت بسیاری از علما و مراجع تقلید را به دنبال داشته است. [[محمدحسین کاشف‌الغطاء]] از علمای [[نجف]] برگزاری این مراسم را ممنوع کرد.<ref>[http://www.dte.ir/portal/home/?news/32230/120645/98457/نظر%20كاشف%20الغطاء%20در%20مورد%20روز%209%20ربيع%20الاول نظر كاشف الغطاء در مورد روز 9 ربيع الاول، کنگره بین‌المللی علامه محمد حسین کاشف الغطا، تاریخ بازدید: ۲۱-۰۹-۱۳۹۵.]</ref> [[آیت‌الله خامنه‌ای]]، رهبر جمهوری اسلامی ایران انجام برخی کارها به نام شاد کردن دل فاطمه(س) را باعث شادشدن دشمنان او دانسته و آن را خلاف اهداف انقلاب اسلامی ایران معرفی کرده است.<ref>[http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13911101000500 خبرگزاری فارس.]</ref>


[[ سید علی حسینی سیستانی|آیت‌الله سیستانی]] توصیه کرده است که شیعیان باید بر مشترکات تمرکز کنند و تصریح کرده که پرداختن به مسائل اختلافی دلیلی ندارد. به نظر آیت‌الله سیستانی مشارکت کردن در ایجاد تفرقه حتی به‌اندازه یک کلمه یا نصف کلمه جایز نیست. واجب است که از ادبیات تشنج‌آفرین پرهیز شود.<ref>نهم ربیع، جهالت‌ها و خسارت‌ها، ۱۳۸۷ش، ص ۱۰۳ - ۱۱۹</ref>
همچنین [[ سید علی حسینی سیستانی|آیت‌الله سیستانی]] از مراجع تقلید ساکن نجف به شیعیان توصیه کرده که بر مشترکات تمرکز کنند و تصریح کرده که پرداختن به مسائل اختلافی دلیلی ندارد. به نظر آیت‌الله سیستانی مشارکت کردن در ایجاد تفرقه حتی به‌اندازه یک کلمه یا نصف کلمه جایز نیست. واجب است که از ادبیات تشنج‌آفرین پرهیز شود.<ref>نهم ربیع، جهالت‌ها و خسارت‌ها، ۱۳۸۷ش، ص ۱۰۳ - ۱۱۹</ref>


[[آیت‌الله بهجت]] نیز درباره برگزاری مجالس به مناسبت [[حضرت زهرا(س)]] توصیه می‌کرد که به بیان فضایل [[اهل بیت]] به‌ویژه حضرت زهرا(س) و بیان [[حدیث ثقلین]] پرداخته شود. به گفته وی، شیوه [[آیت‌الله بروجردی]] نیز همین بوده است. آیت الله بهجت همچنین درباره برخی از رفتارها به نام عید الزهرا گفت " چه بسا... این کارها موجب اذیت و آزار و یا قتل شیعیانی که در بلاد و کشورهای دیگر در اقلیت هستند گردد در این صورت اگر یک قطره خون از آنها ریخته شود ما مسبب آن و یا شریک جرم خواهیم بود. "<ref>[http://fa.abna24.com/383894/print.html خبرگزاری ابنا.]</ref> [[ایت الله میرزا جواد تبریزی]] و [[آیت‌الله صافی گلپایگانی]] نیز اعلام کردند کارهایی که در سایر روزهای سال [[گناه]] است انجام دادن آن در نهم ربیع نیز حرام بوده و فرقی میان این روز و روزهای دیگر نیست.<ref>صافی، جامع الأحکام صافی، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت الله لطف الله صافی گلپایگانی، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص ۱۲۸؛آیت الله العظمی تبریزی، استفتائات جدید، قم، سرور، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۱۶.</ref>
[[آیت‌الله بهجت]] نیز درباره برگزاری مجالس به مناسبت [[حضرت زهرا(س)]] توصیه می‌کرد که به بیان فضایل [[اهل بیت]] به‌ویژه حضرت زهرا(س) و بیان [[حدیث ثقلین]] پرداخته شود. به گفته وی، شیوه [[آیت‌الله بروجردی]] نیز همین بوده است. آیت الله بهجت همچنین درباره برخی از رفتارها به نام عید الزهرا گفت " چه بسا... این کارها موجب اذیت و آزار و یا قتل شیعیانی که در بلاد و کشورهای دیگر در اقلیت هستند گردد در این صورت اگر یک قطره خون از آنها ریخته شود ما مسبب آن و یا شریک جرم خواهیم بود. "<ref>[http://fa.abna24.com/383894/print.html خبرگزاری ابنا.]</ref> [[ایت الله میرزا جواد تبریزی]] و [[آیت‌الله صافی گلپایگانی]] نیز اعلام کردند کارهایی که در سایر روزهای سال [[گناه]] است انجام دادن آن در نهم ربیع نیز حرام بوده و فرقی میان این روز و روزهای دیگر نیست.<ref>صافی، جامع الأحکام صافی، قم، دفتر تنظیم و نشر آثار آیت الله لطف الله صافی گلپایگانی، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص ۱۲۸؛آیت الله العظمی تبریزی، استفتائات جدید، قم، سرور، ۱۳۸۵ش، ج۲، ص۵۱۶.</ref>
خط ۴۲: خط ۴۰:
*جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان، ۱۳۸۳ش.
*جعفریان، تاریخ تشیع در ایران، قم، انصاریان، ۱۳۸۳ش.
*جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، نشرعلم، تهران، ۱۳۹۰ش.
*جعفریان، رسول، تاریخ تشیع در ایران از آغاز تا طلوع دولت صفوی، نشرعلم، تهران، ۱۳۹۰ش.
*جعفریان، رسول، [[حیات فکری و سیاسی امامان شیعه]]، قم، نشر انصاریان، چاپ ششم، ۱۳۸۱.
*جعفریان، رسول، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم، نشر انصاریان، چاپ ششم، ۱۳۸۱.
*حر عاملی]]، وسائل الشیعه، قم، انتشارات آل البیت(ع) لإحیاء التراث، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
*حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، انتشارات آل البیت(ع) لإحیاء التراث، چاپ دوم، ۱۴۱۴ق.
*حلی، حسن بن سلیمان، المحتضر، نجف، حیدریه، ۱۳۷۰ق.
*حلی، حسن بن سلیمان، المحتضر، نجف، حیدریه، ۱۳۷۰ق.
*رازی قزوینی، عبدالجلیل، بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض، تهران، انجمن آثار ملی، ۱۳۵۸ش.
*رازی قزوینی، عبدالجلیل، بعض مثالب النواصب فی نقض بعض فضائح الروافض، تهران، انجمن آثار ملی، ۱۳۵۸ش.