آیه و ان یکاد: تفاوت میان نسخه‌ها

| نام آیه        =[[چشم زخم]]

=== برای دفع چشم زخم ===

چنان‌که در‌شان نزول این آیه نیز گفته‌اند که درباره چشم خوردن [[پیامبر(ص)]] از ناحیه عده‌ای از مخالفان بود<ref>موسوی آملی،  «سردرنوشته‌های قرآن»، ص۴۸، نقل از: الکافی، ج۴، ص۵۶۷.</ref> و در برخی کتاب‌های روایی و دعایی خواندن و نوشتن آن را برای دفع چشم زخم حسودان و بد خواهان مفید دانسته‌اند. به عنوان نمونه،از [[حسن بصری]] روایت شده است که: دوای درد چشم زخم، خواندن آیه: «و ان یکاد الذین کفروا…» است.<ref group="یادداشت">عَنِ اَلْفَرَّاءِ وَ اَلزَّجَّاجِ قَالَ اَلْحَسَنُ دَوَاءُ إِصَابَةِ اَلْعَینِ أَنْ یقْرَأَ اَلْإِنْسَانُ هَذِهِ اَلْآیةَ وَ إِنْ یکٰادُ اَلَّذِینَ کفَرُوا لَیزْلِقُونَک بِأَبْصٰارِهِمْ لَمّٰا سَمِعُوا اَلذِّکرَ وَ یقُولُونَ إِنَّهُ لَمَجْنُونٌ وَ مٰا هُوَ إِلاّٰ ذِکرٌ لِلْعٰالَمِینَ. جامع الاخبار/ ۱۵۷؛ موسوی آملی، «سردرنوشته‌های قرآن»، ص۴۸.</ref>

بسیاری از مردم این آیه را به صورت قاب یا مانند آن در منزل یا محل کار یا جاهای دیگر برای رفع چشم‌زخم نصب می‌کنند. [[شهید مطهری]] معتقد است که مدرکی نداریم تا دلالت کند آیه «ان یکاد» خاصیت جلوگیری از چشم زخم دارد:

::آیا آیه «وَ انْ یکادُ الَّذینَ کفَروا لَیزْلِقونَک بِابْصارِهِمْ» خاصیت جلوگیری از چشم زخم دارد؟ ما تا حالا به مدرکی (حدیثی، جمله ای) برخورد نکرده‌ایم که دلالت کند و بگوید از این آیه برای چشم زخم استفاده کنید. اینکه چشم زخم حقیقت است یا نه، یک مسأله است (فرضاً حقیقت است ولو در بعضی از افراد) و اینکه این آیه برای دفع چشم زخم باشد مسأله دیگری است. چیزی که از طرف پیغمبر یا ائمه به ما نرسیده باشد، از پیش خود نباید بتراشیم. نظر به اینکه روح مردم برای چنین چیزی آمادگی دارد [آن را از پیش خود ساخته‌اند.]<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲۷، ص۶۴۳.</ref>

همچنین این آیه، یکی از آیاتی است که به شکل کامل نوشته می‌شود و به منظور دور کردن چشم زخم بر سر در خانه‌ها، نصب می‌گردد. استفاده از آیه وان یکاد به عنوان کتیبه تزینی برای سر در ورودی منزل رواج بسیاری دارد، به نحوی که در میان کتبیه‌های سردرهای منازل امروزی، آیه «وان یکاد» بیشترین آمار را به خود اختصاص داده است.<ref>محمدی، رجبی، «بررسی کتبیه‌ها»، ص۱۹-۲۸.</ref>

:: هیچ آیه‌ای به‌اندازه آیه «وَ انْ یکادُ الَّذینَ کفَروا» در میان مردم برای شعار رایج نشده است. در هر خانه‌ای که بروی می‌بینی یک «ان یکاد» آنجا زده‌اند، یعنی چشم تو کور که خانه و زندگی من را می‌بینی، این تابلو را اینجا نصب کرده‌ام، برای اینکه چشم تو کور باشد. این امر یک حالت خودخواهی در مردم از یک طرف و یک حالت بدبینی به دیگران از طرف دیگر را نشان می‌دهد.  ....  در هر خانه‌ای که بروید آیه «وَ انْ یکادُ الَّذینَ کفَروا» را می‌بینید، یعنی منم که خداوند چنین نعمت‌هایی به من داده و تویی که چشم شور داری و می‌خواهی چشم زخم به ما بزنی؛ برای اینکه جلوی چشم شور تو را گرفته باشم این تابلو را در اینجا نصب کرده ام؛ و شاید کمتر خانه‌ای است که چنین چیزی در آن نباشد.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۹۰ش، ج۲۷، ص۶۴۳-۶۴۴.</ref>