پرش به محتوا

اعلام الوری باعلام الهدی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات کتاب
| عنوان          = اعلام الوری باعلام الهدی
| عنوان          = اعلام الوری باعلام الهدی
| عنوان اصلی      =  
| عنوان اصلی      =
| برگرداننده      =  
| برگرداننده      =
| تصویر          = کتاب اعلام الوری.gif
| تصویر          = کتاب اعلام الوری.gif
| زیرنویس تصویر  = [[پرونده:کتاب اعلام الوری.gif|بندانگشتی]]
| زیرنویس تصویر  = [[پرونده:کتاب اعلام الوری.gif|بندانگشتی]]
| نویسنده        = [[فضل بن حسن طبرسی]]
| نویسنده        = [[فضل بن حسن طبرسی]]
| تصویرگر        =  
| تصویرگر        =
| طراح جلد        =  
| طراح جلد        =
| زبان            = عربی
| زبان            = عربی
| مجموعه          = 1 جلد
| مجموعه          = 1 جلد
خط ۱۳: خط ۱۳:
| سبک            = تاریخی
| سبک            = تاریخی
| ناشر            = [[دار الکتب الاسلامیه]]
| ناشر            = [[دار الکتب الاسلامیه]]
| ناشر فارسی      =  
| ناشر فارسی      =
| محل انتشارات    = [[تهران]]
| محل انتشارات    = [[تهران]]
| تاریخ نشر      =  
| تاریخ نشر      =
| تاریخ نشر فارسی =  
| تاریخ نشر فارسی =
| محل ناشر فارسی  =  
| محل ناشر فارسی  =
| نوع رسانه      =  
| نوع رسانه      =
| صفحه            =  
| صفحه            =
| قطع            =
| قطع            =
| شابک            =  
| شابک            =
| پس از          =  
| پس از          =
| پیش از          =  
| پیش از          =
}}
}}


'''إعلامُ الوَریٰ  بأعلامِ الهدیٰ '''، کتابی به زبان عربى، نوشته أمین الاسلام، [[فضل بن حسن طبرسی| فضل بن حسن طبرَسى]]، متوفاى 548 ق، می باشد. طبرسی در این کتاب بر آن بوده است تا موجزی از دیدگاه تاریخی [[شیعه]] ،  درباره سیره [[رسول خدا]](ص), و تاریخچه زندگی  [[معصومین|امامان معصوم]](ع), به همراه بحث [[امامت]] آنها عرضه کند. در ارزش کتاب همین بس که اکثر بزرگانى که پیرامون زندگانى معصومین (ع) قلم زده اند، در بسیارى از ابواب کتاب خود، نام إعلام الورى و طبرسى را به عنوان منبع نقل خود، ذکر کرده‏ اند.
'''إعلامُ الوَریٰ  بأعلامِ الهدیٰ '''، کتابی به زبان عربى، نوشته أمین الاسلام، [[فضل بن حسن طبرسی| فضل بن حسن طبرَسى]]، متوفاى ۵۴۸ ق، می‌باشد. طبرسی در این کتاب بر آن بوده است تا موجزی از دیدگاه تاریخی [[شیعه]] ،  درباره سیره [[رسول خدا]](ص), و تاریخچه زندگی  [[معصومین|امامان معصوم]](ع), به همراه بحث [[امامت]] آنان را عرضه کند. در ارزش کتاب همین بس که اکثر بزرگانى که پیرامون زندگانى معصومین (ع) قلم زده‌اند، در بسیارى از ابواب کتاب خود، نام إعلام الورى و طبرسى را به عنوان منبع نقل خود، ذکر کرده‌اند.


==مؤلف این کتاب ==
==مؤلف این کتاب ==
امین الاسلام ابوعلی [[فضل بن حسن طبرسی]] (م: 548هـ.) از دانشمندان برجسته قرن ششم هجری است که به دلیل کتاب تفسیر مهمش با عنوان ([[مجمع البیان]]) (تألیف به سال 530هـ.) و ([[جوامع الجامع]]) (تألیف به سال 542 در هفتاد سالگی) شهرت دارد.
امین الاسلام ابوعلی [[فضل بن حسن طبرسی]] (م: ۵۴۸هـ.) از دانشمندان برجسته قرن ششم هجری است که به دلیل کتاب تفسیر مهمش با عنوان ([[مجمع البیان]]) (تألیف به سال ۵۳۰هـ.) و ([[جوامع الجامع]]) (تألیف به سال ۵۴۲ ق. در هفتاد سالگی) شهرت دارد.


وی در [[خراسان]] می زیسته و از عالمان معتدل [[شیعه|شیعی]] در این دوره به شمار می آید. از دیگر آثار وی می توان به (الاداب الدینیة للخزانة المعینیه) و (جواهر النحو) اشاره کرد. شرح حال مفصل وی, بررسی تفصیلی آثار او و نیز اوضاع زمان وی را مرحوم استاد [[کریمان]] در کتاب (طبرسی و مجمع البیان) آورده است.
وی در [[خراسان]] می‌زیسته و از عالمان معتدل [[شیعه|شیعی]] در این دوره به شمار می‌آید. از دیگر آثار وی می‌توان به (الاداب الدینیة للخزانة المعینیه) و (جواهر النحو) اشاره کرد. شرح حال مفصل وی, بررسی تفصیلی آثار او و نیز اوضاع زمان وی را مرحوم استاد [[کریمان]] در کتاب (طبرسی و مجمع البیان) آورده است.


==فصل های کتاب==
==فصل های کتاب==
این کتاب در چهار فصل ترتیب یافته: فصل نخست در سیره [[پیامبر اکرم|پیامبر خدا]] (ص) و [[فاطمه زهرا]] (س); فصل دوم در زندگی و امامت [[علی بن ابی طالب]] (ع); فصل سوم در شرح امامت و زندگی [[معصومین|امامان معصوم]] (ع) تا  [[امام حسن عسکری]] (ع); و فصل چهارم درباره امامت [[ائمه اثناعشر]]  و [[امام زمان]] (ع).
این کتاب در چهار فصل ترتیب یافته: فصل نخست در سیره [[پیامبر اکرم|پیامبر خدا]] (ص) و [[فاطمه زهرا]] (س); فصل دوم در زندگی و امامت [[علی بن ابی طالب]] (ع); فصل سوم در شرح امامت و زندگی [[معصومین|امامان معصوم]] (ع) تا  [[امام حسن عسکری]] (ع); و فصل چهارم درباره امامت [[ائمه اثناعشر]]  و [[امام زمان]] (ع).


طبرسی در این کتاب بر آن بوده است تا مختصری از دیدگاه تاریخی [[شیعه]] را درباره سیره رسول خدا(ص), و تاریخچه زندگی امامان معصوم(ع), به همراه بحث امامت آنها عرضه کند. قاعدتاً چنین متنی می توانسته برای توده های شیعی نگاشته شده باشد که در آن زمان در [[ایران]] بسیار گسترده بودند. او معمولا در پایان هر بحثی, بدین نکته اشاره می کند.
طبرسی در این کتاب بر آن بوده است تا مختصری از دیدگاه تاریخی [[شیعه]] را درباره سیره رسول خدا(ص), و تاریخچه زندگی امامان معصوم(ع), به همراه بحث امامت آنها عرضه کند. قاعدتاً چنین متنی می‌توانسته برای توده‌های شیعی نگاشته شده باشد که در آن زمان در [[ایران]] بسیار گسترده بودند. او معمولاً در پایان هر بحثی, بدین نکته اشاره می‌کند.


==انگیزه تالیف==
==انگیزهٔ تالیف==
[[طبرسی]] کتاب خود را به یکی از شاهان شیعه  [[مازندران]]  با نام [[علی بن شهریار بن قارن]]  (سلطنت از 511 ـ 534هـ.) از [[آل باوند]]  اهدا کرده و در مقدمه با ستایش فراوان از وی سخن گفته است. این سلسله, از سلاطین شیعه مذهبِ خطه مازندران بوده و در دورانی طولانی به بسط مذهب [[شیعه]] در آن ناحیه کمک کردند. <ref>رسول جعفریان, تاریخ تشیع در ایران, ج2, ص515 ـ 516.</ref>
[[طبرسی]] کتاب خود را به یکی از شاهان شیعه  [[مازندران]]  با نام [[علی بن شهریار بن قارن]]  (سلطنت از 511 ـ 534هـ.) از [[آل باوند]]  اهدا کرده و در مقدمه با ستایش فراوان از وی سخن گفته است. این سلسله, از سلاطین شیعه مذهبِ خطه مازندران بوده و در دورانی طولانی به بسط مذهب [[شیعه]] در آن ناحیه کمک کردند. <ref>رسول جعفریان, تاریخ تشیع در ایران, ج۲, ص۵۱۵ ـ ۵۱۶.</ref>


طبرسی پس از آن با اشاره به این که هر فاضلی که در آستانه وی(امیر مازندران) حاضر نشود, کامل نیست, اشعاری در ستایش او آورده و او را به داشتن دیدگاه و عقیده علوی می ستاید.
طبرسی پس از آن با اشاره به این که هر فاضلی که در آستانه وی(امیر مازندران) حاضر نشود, کامل نیست, اشعاری در ستایش او آورده و او را به داشتن دیدگاه و عقیده علوی می‌ستاید.


سپس می گوید: اکنون که روزگار مرا از خدمت در آستان او عاق کرده, مصمم شدم تا خدمتی به او کنم تا این دوری را جبران کرده باشم. این خدمت چیزی جز تألیف کتاب اعلام الوری به نام او نیست: وی آثار دیگر خود را نیز به نام بزرگان از سادات و شیعه نگاشته است.
سپس می گوید: «اکنون که روزگار مرا از خدمت در آستان او عاق کرده, مصمم شدم تا خدمتی به او کنم تا این دوری را جبران کرده باشم. این خدمت چیزی جز تألیف کتاب اعلام الوری به نام او نیستوی آثار دیگر خود را نیز به نام بزرگان از سادات و شیعه نگاشته است.


==اهمیت کتاب==
==اهمیت کتاب==
کتاب اعلام الوری در کنار [[الارشاد شیخ مفید|الارشاد]]  [[مفید]] و [[کشف الغمة]]  و [[روضة الواعظین]]  [[فتال نیشابوری]], از آثار با ارزشی است که از قرن پنجم تا هفتم درباره زندگی چهارده [[معصوم]]  نگاشته شده و حکم منابع اصلی را در این زمینه دارد. ارزش این کتابها از آن روست که کوشیده اند تا از مصادر و منابع پیشین, شرح حالی برای معصومان (ع) تدارک دیده و در اختیار مسلمانان به ویژه شیعیان قرار دهند. طبیعی است که در کتابها, بیش از هر چیز مراعات حال خوانندگان کتابها می شده است.
کتاب اعلام الوری در کنار [[الارشاد شیخ مفید|الارشاد]]  [[مفید]] و [[کشف الغمة]]  و [[روضة الواعظین]]  [[فتال نیشابوری]], از آثار با ارزشی است که از قرن پنجم تا هفتم درباره زندگی چهارده [[معصوم]]  نگاشته شده و حکم منابع اصلی را در این زمینه دارد. ارزش این کتاب‌ها از آن روست که کوشیده اند تا از مصادر و منابع پیشین, شرح حالی برای معصومان (ع) تدارک دیده و در اختیار مسلمانان به ویژه شیعیان قرار دهند. طبیعی است که در کتابها, بیش از هر چیز مراعات حال خوانندگان کتاب‌ها می‌شده است.


==اعلام الوری و ربیع الشیعه==
==اعلام الوری و ربیع الشیعه==
کتاب اعلام الوری در میان شیعیان جایگاه والایی داشته است. به نظر می رسد که در طی قرون بعد, نسخه ای بدون آغاز از این کتاب به دست کسی افتاده و او بدون آگاهی, آن را به نام ربیع الشیعه به [[ابن طاووس]] نسبت داده است. [[علامه مجلسی]] که به شباهت میان این دو کتاب توجه داشته, ربیع الشیعه را به کناری نهاده و به درستی, به اعلام الوری اعتماد کرده است. در اصل, کمترین تردیدی درباره اعلام الوری و نسبت آن به طبرسی وجود ندارد.
کتاب اعلام الوری در میان شیعیان جایگاه والایی داشته است. به نظر می‌رسد که در طی قرون بعد, نسخه‌ای بدون آغاز از این کتاب به دست کسی افتاده و او بدون آگاهی, آن را به نام ربیع الشیعه به [[ابن طاووس]] نسبت داده است. [[علامه مجلسی]] که به شباهت میان این دو کتاب توجه داشته, ربیع الشیعه را به کناری نهاده و به درستی, به اعلام الوری اعتماد کرده است. در اصل, کمترین تردیدی درباره اعلام الوری و نسبت آن به طبرسی وجود ندارد.


==ویژگی کتاب==
==ویژگی کتاب==
===ادبیات اعتدالی در این کتاب===
===ادبیات اعتدالی در این کتاب===
باید توجه داشت که طبرسی در دوره ای زندگی می کند که شیعیان گرچه در ایران فراوانند, اما حکومت در بیشتر نقاط در دست [[اهل سنت]] است. این مسأله سبب می شد تا نوشته های آنها به صورتی معتدل نگاشته شود تا باعث تحریک دیگران بر ضد شیعه نشود.
باید توجه داشت که طبرسی در دوره‌ای زندگی می‌کند که شیعیان گرچه در ایران فراوانند، حکومت در بیشتر نقاط در دست [[اهل سنت]] است. این مسأله سبب می‌شد تا نوشته‌های آنها به صورتی معتدل نگاشته شود تا باعث تحریک دیگران بر ضد شیعه نشود.


افزون بر آن, طبرسی همانند عالمان شیعه هم دوره خود در ایران, مثل [[عبدالجلیل قزوینی]] , [[قوامی رازی]] شیعه ای معتدل است. <ref>جعفریان ج2, فصل: تشیع اعتدالی در ایران قرن ششم و هفتم.</ref> به همین دلیل در این کتاب و نیز در تفسیر او آثار این اعتدال را به روشنی درمی یابیم.
افزون بر آن، طبرسی همانند عالمان شیعه هم دوره خود در ایران, مثل [[عبدالجلیل قزوینی]] , [[قوامی رازی]] شیعه‌ای معتدل است. <ref>جعفریان ج۲, فصل: تشیع اعتدالی در ایران قرن ششم و هفتم.</ref> به همین دلیل در این کتاب و نیز در تفسیر او آثار این اعتدال را به روشنی درمی یابیم.




به عنوان نمونه در زندگی [[حضرت زهرا]](س) کمترین اشاره ای به برخورد وی با حاکمیت و روابط میان آن حضرت با خلیفه اول و دوم نشده است.<ref>اعلام الوری 1ج/300ص ـ301</ref>. وی در بحث دفن [[امام مجتبی]] (ع) با آن که اشاره به حضور [[عایشه]] و اعتراض وی کرده, اما این خبر را آورده که از اصل قرار نبود تا امام را در کنار جدش پیغمبر دفن کنند, بلکه وی را برای تجدید عهد به آن سمت آوردند و قرار بود تا در [[بقیع]] کنار جده اش [[فاطمه بنت اسد]] دفن شود <ref>(1ج/ص414 ـ 415.</ref>.
به عنوان نمونه در زندگی [[حضرت زهرا]](س) کمترین اشاره ای به برخورد وی با حاکمیت و روابط میان آن حضرت با خلیفه اول و دوم نشده است.<ref>اعلام الوری ج۱، ص۳۰۰ـ۳۰۱</ref>. وی در بحث دفن [[امام مجتبی]] (ع) با آن که اشاره به حضور [[عایشه]] و اعتراض وی کرده, اما این خبر را آورده که از اصل قرار نبود تا امام را در کنار جدش پیغمبر دفن کنند, بلکه وی را برای تجدید عهد به آن سمت آوردند و قرار بود تا در [[بقیع]] کنار جده اش [[فاطمه بنت اسد]] دفن شود <ref>(1ج/ص414 ـ 415.</ref>.


===ساختارمحتوایی===
===ساختارمحتوایی===
۱۳۶

ویرایش