آیه اولی‌الامر: تفاوت میان نسخه‌ها

شیعیان براساس روایات، مراد از اولی‌الامر را [[امامان شیعه|امامان شیعه(ع)]] می‌دانند؛ اما اهل‌سنت در این‌باره اختلاف‌نظر دارند. [[خلفای راشدین]]، هر حاکم عادل، عالمان دینی و مجموع [[امت|امت اسلامی]] از جمله مصادیقی‌اند که علمای اهل‌سنت برای اولوالامر بیان کرده‌اند.

==دلالت بر عصمت و وجوب اطاعتِ اولی‌الامر ==

از نظر مفسران شیعه، آیه اولی‌الامر بر عصمت [[اولوالامر]] دلالت دارد.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن،‌ داراحیاء التراث العربی، ج۳، ص۲۳۶؛ طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۳، ص۱۰۰؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۳۹۱.</ref> به گفته [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]]، عطف اولی‌الامر بر پیامبر(ص) بدون تکرار فعل «أَطیعُوا»، نشانه این است که همان‌گونه که اطاعت از رسول خدا(ص) مطلقاً واجب است، اطاعت از اولی‌الامر نیز بی‌قیدوشرط واجب است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۴، ص۳۹۱.</ref> اگر خداوند به اطاعت بی‌قید و شرط از کسی فرمان دهد، آن فرد، معصوم خواهد بود؛ چون اگر [[عصمت|معصوم]] نباشد و دستور به انجام‌دادن گناه بدهد، اجتماع نقیضین لازم می‌آید؛ یعنی هم باید از او اطاعت کرد (بنابر فرمانی که خداوند داده) و هم اطاعت نکرد (بنابر اینکه انسان نباید [[گناه]] کند).<ref>مظفر، دلائل الصدق، مکتبة الذجاج، ج۲، ص۱۷.</ref> فخر رازی از مفسران [[اهل سنت و جماعت|اهل‌سنت]] نیز معتقد است که این آیه بر عصمت اولی‌الامر دلالت می‌کند.<ref>فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۰، ص۱۱۳.</ref>{{یادداشت|هر چند فخررازی عصمت اولی الامر را با این آیه اثبات کرده است ولی مصادیقش  را امامان معصوم شیعه نمی داند  و دیدگاه شیعیان (  و به تعبیر خودش دیدگاه روافض) را به شدت نقد و رد می کند و مصادیق اولی الامر را اهل حلّ و عقد می داند که با اجماع امت انتخاب می شوند و اجماع امت را نیز حجت و معتبر می شمرد.تفسیر کبیر فخرراازی ج۱۰ ص۱۱۳و۱۱۴}}

[[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] پیشوای سلفیه و [[ناصر القفاری|ناصر القِفاری]] از وهابیان، برآنند که جمله «فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِی شَیْ‏ءٍ فَرُدُّوهُ إِلَی اللهِ وَ الرَّسُولِ» بر این نکته دلالت دارد که غیر از رسول خدا(ص) معصوم دیگری نداریم؛ زیرا در این آیه، به مؤمنان دستور داده شده که هنگام تنازع به سوی خدا و پیامبر(ص) بازگردند. از دیدگاه آنان اگر غیر از پیامبر(ص)، معصوم دیگری وجود داشت، خداوند به بازگشت به سوی او نیز فرمان می‌داد.<ref>ابن‌تیمیه، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ج۳، ص۳۸۱؛ قفاری، ‌اصول مذهب الشیعة الامامیه، ۱۴۳۱ق، ج۲،‌ ص۷۹۲.</ref> در پاسخ به این افراد، گفته شده منظور از اختلاف و تنازع در آیه، اختلاف در احکام و قوانین کلی اسلام است که تشریع آنها با خدا و رسول خدا(ص) است و ائمه(ع) همواره در مسیر اجرای احکام خدا و پیامبر(ص) هستند.<ref>نگاه کنید به: مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج‏۳، ص۴۴۱؛ طباطبایی، المیزان فی تفسیر القرآن، ۱۳۹۰ق، ج‏۴، ص۳۸۸ و ۳۸۹.</ref>و بر اساس آیه ۸۳ سوره نساء، رجوع به ائمه(ع) به منزله رجوع به خدا و پیامبر(ص) است؛ زیرا ائمه(ع) در صیانت و حفظ شرع همچون پیامبر(ص) هستند.<ref>طوسی، التبیان فی تفسیر القرآن، دار احیاء التراث العربی، ج۳، ص۲۳۶؛ طبرسی، مجمع البيان في تفسير القرآن، ۱۳۷۲ش، ج‏۳، ص۱۰۰.</ref>