پرش به محتوا

آل بویه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۴۵ بایت حذف‌شده ،  ‏۲ اکتبر ۲۰۲۲
جز
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (مستندسازی)
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۵: خط ۳۵:
== مذهب==
== مذهب==
{{حکومت‌های ایران پس از اسلام}}
{{حکومت‌های ایران پس از اسلام}}
صادق سجادی نویسنده مقاله آل بویه در [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] گفته است که درباره مذهب آل بویه نمی‌توان به روشنی اظهارنظر کرد.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۴۰.</ref> با این حال فاطمه جعفرنیا در مقاله «سیاست‌های حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهل‌سنت» با استناد به منابع تاریخی آنان را شیعه می‌داند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> او شواهدی همچون احیای شعائر شیعه، داشتن وزیران شیعی، نام‌های شیعی حاکمان و روابط آنان با علمای شیعه را در تأیید شیعه بودن آل بویه ذکر می‌کند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> همچنین [[عبدالجلیل قزوینی رازی|عبدالجلیل رازی]]، ابن‌جوزی، ابن‌کثیر<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۰۷.</ref> و ابن‌تغری، حاکمان این سلسله را [[امامیه|شیعه اثناعشری]] دانسته‌اند.{{مدرک}}
صادق سجادی نویسنده مقاله آل بویه در [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی (کتاب)|دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] گفته است که درباره مذهب آل بویه نمی‌توان به روشنی اظهارنظر کرد.<ref>سجادی، «آل بویه»، ج۱، ص۶۴۰.</ref> با این حال فاطمه جعفرنیا در مقاله «سیاست‌های حکومت آل بویه در جهت تحکیم وحدت میان شیعه و اهل‌سنت» با استناد به منابع تاریخی آنان را شیعه می‌داند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> او شواهدی همچون احیای شعائر شیعه، داشتن وزیران شیعی، نام‌های شیعی حاکمان و روابط آنان با علمای شیعه را در تأیید شیعه بودن آل بویه ذکر می‌کند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> همچنین ابن‌کثیر دمشقی تاریخ‌نگار اهل‌سنت  آنها را شیعه دانسته است.<ref>ابن‌کثیر، البدایه و النهایه، ۱۴۰۷ق، ج۱۱، ص۳۰۷.</ref>


برخی از نویسندگان با توجه به سابقه [[زیدیه|مذهب زیدیه]] در [[طبرستان]] فرضیه زیدی‌بودن آل بویه را نیز مطرح کرده‌اند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> اینان معتقدند آل بویه ابتدا زیدی‌مذهب بودند و بعدها [[امامیه|امامی‌مذهب]] شدند.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> به گفته فاطمه جعفرنیا مردم دیلم به وسیله [[علویان (طبرستان)|علویانی]] چون [[ناصر کبیر|ناصر اطروش]] و [[حسن بن قاسم بن حسن|حسن بن قاسم]] با اسلام و تشیع آشنا شدند که حسن بن قاسم زیدی‌مذهب بوده و درباره مذهب ناصر اطروش نیز اختلاف‌نظر است.<ref>جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref>  
برخی از نویسندگان با توجه به سابقه [[زیدیه|مذهب زیدیه]] در [[طبرستان]] فرضیه زیدی‌بودن آل بویه را نیز مطرح کرده‌اند.<ref> جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref> اینان معتقدند آل بویه ابتدا زیدی‌مذهب بودند و بعدها [[امامیه|امامی‌مذهب]] شدند.<ref>شیبی، الصلة بین التصوف و التشیع، ۱۹۸۲م، ج۲، ص۳۹.</ref> به گفته فاطمه جعفرنیا مردم دیلم به وسیله [[علویان (طبرستان)|علویانی]] چون [[ناصر کبیر|ناصر اطروش]] و [[حسن بن قاسم بن حسن|حسن بن قاسم]] با اسلام و تشیع آشنا شدند که حسن بن قاسم زیدی‌مذهب بوده و درباره مذهب ناصر اطروش نیز اختلاف‌نظر است.<ref>جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۴.</ref>  


ایلیا پائولوویچ پطروشفسکی (زاده ۱۸۹۸م) استاد دانشگاه روسیه معتقد است که مؤسسان حکومت آل بویه شیعه بودند اما افراد بعدی این خاندان هر چند که در باطن به شیعه تمایل داشتند اما در ظاهر و به صورت رسمی سنی‌مذهب بودند.{{مدرک}} نویسنده مقاله «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق» این برداشت را اشتباه دانسته و احتمال داده است که پذیرش خلافت عباسی از سوی امیران آل بویه موجب این برداشت شده باشد.<ref>پوراحمدی، «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق»، ص۱۱۲.</ref> همچنین برتولد اشپولر (۱۹۱۱-۱۹۹۰م) شرق‌شناس آلمانی در کتاب تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، بر این باور است که آل بویه از ابتدا، شیعه دوازده امامی بوده و تا آخر هم بر همین عقیده ماندند.<ref>اشپولر، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی ج۱، ص۳۶۳ به نقل از جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۵.</ref>  
ایلیا پائولوویچ پطروشفسکی (زاده ۱۸۹۸م) استاد دانشگاه روسیه معتقد است که مؤسسان حکومت آل بویه شیعه بودند اما افراد بعدی این خاندان هر چند که در باطن به شیعه تمایل داشتند در ظاهر و به صورت رسمی سنی‌مذهب بودند.{{مدرک}} نویسنده مقاله «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق» این برداشت را اشتباه دانسته و احتمال داده است که پذیرش خلافت عباسی از سوی امیران آل بویه موجب این برداشت شده باشد.<ref>پوراحمدی، «آل بویه و نقش آنان در برپایی مراسم و مواسم شیعه امامیه در عراق»، ص۱۱۲.</ref> همچنین برتولد اشپولر (۱۹۱۱-۱۹۹۰م) شرق‌شناس آلمانی در کتاب تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی، بر این باور است که آل بویه از ابتدا، شیعه دوازده امامی بوده و تا آخر هم بر همین عقیده ماندند.<ref>اشپولر، تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی ج۱، ص۳۶۳ به نقل از جعفرنیا، «بررسی نقش دولت آل بویه در گسترش تشیع و عمران عتبات عراق»، ص۲۵.</ref>  


==بزرگداشت شعائر شیعی==
==بزرگداشت شعائر شیعی==