معتزله: تفاوت میان نسخه‌ها
←اشتراک و اختلاف شیعیان و معتزله در اصول عقاید
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
===اشتراک و اختلاف شیعیان و معتزله در اصول عقاید=== | ===اشتراک و اختلاف شیعیان و معتزله در اصول عقاید=== | ||
شیعیان و معتزلیان در برخی از اصول اعتقادی با یکدیگر اشتراک فکری دارند. پاره‌ای از عقاید معتزلیان با شیعیان درباب [[توحید]] و نفی صفات از خداوند به یکدیگر نزدیک است. شیعیان و معتزله همچنین در اصل [[عدل]] نیز عقاید شیعیان و معتزله بسیار به یکدیگر نزدیک است٬ اما در سایر اصول اعتقادی معتزله٬ شیعیان با آنان اختلاف‌های جدی دارند. برای نمونه شیعیان اصل | شیعیان و معتزلیان در برخی از اصول اعتقادی با یکدیگر اشتراک فکری دارند. پاره‌ای از عقاید معتزلیان با شیعیان درباب [[توحید]] و نفی صفات از خداوند به یکدیگر نزدیک است. شیعیان و معتزله همچنین در اصل [[عدل]] نیز عقاید شیعیان و معتزله بسیار به یکدیگر نزدیک است٬ اما در سایر اصول اعتقادی معتزله٬ شیعیان با آنان اختلاف‌های جدی دارند. برای نمونه شیعیان اصل [[منزلة بین المنزلتین]] را نمیپذیرند و آن را از اختصاصات اندیشه معتزله به شمار آورده‌اند. همچنین شیعیان بر خلافت معتزلیان [[امر به معروف و نهی از منکر]] را از اصول اعتقادات نمی‌دانند و آن را از فروعات به حساب می‌آورند. درباره اصل وعد و [[وعید]] نیز شیعیان با عقاید معتزله به طور کامل اشتراک ندارند. در نظر شیعیان وفای خداوند به وعده واجب است اما عقاب کردن گناه‌کاران بر او واجب نیست و او می‌تواند گناه‌کار را ببخشد.<ref>بارانی٬ بررسی تاریخی تعامل فکری و سیاسی امامیه٬ ص۱۰۵-۱۱۹</ref> | ||
اختلاف نظر شیعیان و معتزله در برخی موضوعات دیگر کلامی نیز وجود داشته است. از جمله‌اندیشه [[رجعت]] و نیز [[بداء]] مورد طعن معتزلیان قرار گرفته است.<ref>مکتب‌ها و فرقه‌های اسلامی در سده‌های میانه، مادلونگ، ص۱۵۲</ref> | اختلاف نظر شیعیان و معتزله در برخی موضوعات دیگر کلامی نیز وجود داشته است. از جمله‌اندیشه [[رجعت]] و نیز [[بداء]] مورد طعن معتزلیان قرار گرفته است.<ref>مکتب‌ها و فرقه‌های اسلامی در سده‌های میانه، مادلونگ، ص۱۵۲</ref> | ||
مهم‌ترین تفاوت شیعه با معتزله مسئله «[[امامت]]» است. به اعتقاد معتزله تعیین امام از سوی خداوند ضرورت ندارد. آنان به نص تاریخی [[پیامبر(ص)]] درباره شیعیان اعتقادی ندارند هر چند گروهی از معتزلیان [[علی بن ابی طالب]] را بعد از پیامبر(ص) از دیگران برتر می‌دانستند اما خلافت خلفای پیش از امام علی(ع) را به دلیل مصالح جامعه صحیح می‌دانند. | مهم‌ترین تفاوت شیعه با معتزله مسئله «[[امامت]]» است. به اعتقاد معتزله تعیین امام از سوی خداوند ضرورت ندارد. آنان به نص تاریخی [[پیامبر(ص)]] درباره شیعیان اعتقادی ندارند هر چند گروهی از معتزلیان [[علی بن ابی طالب]] را بعد از پیامبر(ص) از دیگران برتر می‌دانستند اما خلافت [[خلفای سه‌گانه|خلفای سه گانه|خلفای پیش از امام علی(ع)]] را به دلیل مصالح جامعه صحیح می‌دانند. | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||