پرش به محتوا

صلوات: تفاوت میان نسخه‌ها

۲٬۳۶۳ بایت اضافه‌شده ،  سه‌شنبهٔ ‏۱۲:۵۶
برچسب: واگردانی دستی
خط ۶: خط ۶:
صلوات را احترام به پیامبر(ص) و دارای [[ثواب]] اخروی و اثرات مثبت دنیوی دانسته‌اند. صلوات در فرهنگ عامِ مسلمانانِ بسیاری از کشورها جایگاه ویژ‌ه‌ای دارد و مسلمانان به مناسبت‌های مختلف مانند اظهار شادی در جشن‌ها یا آغاز کارها از باب [[تبرک]] صلوات می‌فرستند.
صلوات را احترام به پیامبر(ص) و دارای [[ثواب]] اخروی و اثرات مثبت دنیوی دانسته‌اند. صلوات در فرهنگ عامِ مسلمانانِ بسیاری از کشورها جایگاه ویژ‌ه‌ای دارد و مسلمانان به مناسبت‌های مختلف مانند اظهار شادی در جشن‌ها یا آغاز کارها از باب [[تبرک]] صلوات می‌فرستند.


==معنای لغوی و اصطلاحی==
== اهمیت و جایگاه ==
صلوات جمع صلاة از ریشه «ص ل و» به معنای دعا، درود، تحیت و رحمت است. «صلوات» جمع «صلاة» به معنای نماز نیز می‌آید و گفته‌اند از آن رو که نماز شامل دعا‌هایی نیز هست، به آن صلاة می‌گویند و بدین سان، «صلوات» در عربی به معنای جمع به کار می‌رود و مراد از آن نمازها، دعاها یا درودها است.<ref>مجمع البحرین ج۱ ۲۶۶.</ref> در فارسی، مراد از کلمه «صلوات» جمع صلاة نیست بلکه از این کلمه معنای اصطلاحی یعنی درود خاص بر پیامبر اکرم(ص) را اراده می‌کنند.
صلوات از ذکرهای قرآنی<ref>رحیمی، «جایگاه صلوات بر پیامبر(ص) و اهل‌بیت(ع) در قرآن، حدیث و ادعیه مأثوره»، ص۶۲.</ref> و از شعایر دینی است<ref>علوی، آثار الصلوات فی رحاب الروایات، ۱۴۳۷ق، ص۱۷.</ref> که نزد شیعیان رایج است.<ref>موسوی، «صلوات، احکام و آثار آن»، ص۳.</ref> گفتن ذکر صلوات یکی از دستورهای قرآنی است<ref>زمانی، «کیفیت صلوات از نگاه فریقین»، ص۳۱.</ref> و خدا در آیه صلوات مؤمنان را به فرستان صلوات امر کرده است.{{مدرک}} این ذکر در اکثر مراسم‌ها و اجتماعات مسلمانان، اعم از جشن و سوگواری، گفته می‌شود.<ref>فیاض، «فقه فریقین و جایگاه اهل‌بیت(ع) در صلوات» ص۱۶۵.</ref> صلوات را دارای معنای جامعی دانسته‌اند که اگر به خدا نسبت داده شود، به معنای رحمت، اگر به ملائکه نسبت داده شود، به معنای استغفار و اگر به انسان‌ها نسبت داده شود، به معنای دعا است؛<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۶، ص۳۲۹.</ref> یعنی مؤمنان با گفتن صلوات از خدا درخواست می‌کنند پیامبر و خاندانش را اکرام کند.<ref>موسوی، «صلوات، احکام و آثار آن»، ص۶.</ref>


در اصطلاح دینی، صلوات، نام عمل عبادی درود خاص بر پیغمبر(ص) است که [[شیعیان]] با عبارت «اللهم صلّ علی محمّد و آل محمّد» این کار را انجام می‌دهند.
برخی محققان بر این باورند که از آیه صلوات جایگاه ویژۀ صلوات در نزد خدا مشخص می‌شود؛ زیرا خدا پیش از آنکه به مؤمنان دستور دهد، بر پیامبر صلوات بفرستند، به آنان یادآوری می‌کند که خودش و ملائکه نیز این کار را انجام می‌دهند، در حالی که در دستورهای دیگرش این کار را انجام نداده است.<ref>ابراهیمی، آثار و برکات الصلوات، ۱۴۳۲ق، ص۲۷–۲۸.</ref> گفته شده بعد از انجام واجبات شرعی و تلاوت قرآن، صلوات فرستادن بر پیامبر(ص) برترین عبادت است.<ref>موسوی، «صلوات، احکام و آثار آن»، ص۲۱.</ref> در دعاهایی که از معصومان نقل شده، به‌ویژه در دعاهای صحیفه سجادیه، در موارد فراوانی ذکر صلوات بیان شده است.<ref>مصباح یزدی، صهبای حضور، ۱۳۹۱ش، ص۴۵۹.</ref> بر اساس روایتی که از پیامبر نقل شده، بخیل واقعی فردی دانسته شده که هنگام شنیدن نام پیامبر، از گفتن صلوات خودداری کند.<ref>شیخ صدوق، معانی الأخبار، ۱۴۰۳ق، ص۲۴۶؛ شیخ مفید، الإرشاد، ۱۴۱۳ق، ص۱۶۹.</ref>


===معنای صلوات خدا و فرشتگان===
فقیهان شیعه بر واجب بودن ذکر صلوات در تشهد نماز، اتفاق نظر دارند، به گونه‌ای که اگر کسی آن را عمداً ترک کند، نمازش باطل می‌شود.<ref>رضایی، «کیفیت و چگونگی صلوات بر پیامبر اعظم (ص) نزد فریقین»، ص۶۳.</ref> برخی فقیهان اهل‌تسنن نیز این دیدگاه را پذیرفته‌اند.<ref>ماوردی، الحاوی الکبیر، ۱۴۱۹ق، ج۲، ص۱۳۷.</ref> علاوه بر تشهد، فرستادن صلوات بر پیامبر و آل او از واجبات خطبه‌های نماز جمعه<ref>نجفی، جواهر الکلام، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا، ج۱۱، ص۲۱۳–۲۱۴.</ref> و نماز میت دانسته شده است.<ref>حسینی عاملی، مفتاح الکرامه، دار احیاء التراث العربی، ج۱، ص۴۷۸.</ref> در فرهنگ شیعه، همواره با شنیدن نام پیامبر، صلوات فرستاده شده، بی‌جهت ترک نمی‌شود. برخی شیعیان نیز صلوات را ذکر دائمی خود قرار داده، یا گفتن تعداد مشخصی از آن را نذر می‌کنند.<ref>رضایی، «کیفیت و چگونگی صلوات بر پیامبر اعظم (ص) نزد فریقین»، ص۷۴.</ref>
به گفته لغت‌شناسان عرب، اگر از کلمه عربی «صلاة» درود و تهنیت قصد شود، بسته به کسی که آن را به کار می‌برد و کسی که برای او به کار می‌رود، به لحاظ معنوی تفاوت می‌یابد؛ برای نمونه:
* صلوات پیامبر بر مؤمنان به معنای دعا برای خیر و [[برکت]] و رستگاری آنان است،
* صلوات [[فرشته|فرشتگان]] برای کسی، به معنای [[استغفار]] و طلب رحمت برای او است،
* صلوات مؤمنان بر حضرت محمد(ص) نیز به معنای ثنا و یادکرد نیک از او است،<ref>کتاب العین ج۷، ص۱۵۳.</ref>
* صلوات خدا بر [[حضرت محمد(ص)]]، به معنای نزول رحمت بر اوست،
* صلوات فرشتگان بر پیامبر، تقاضای رحمت برای اوست.<ref>طریحی، مجمع البحرین، ۱۳۷۵ش، ج۱، ص۲۶۶.</ref>


==تعبیرها و مضامین در صلوات==
==تعبیرها و مضامین در صلوات==
confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۴۴۷

ویرایش