الاحتجاج علی اهل اللجاج (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

'''الإحْتِجاجُ عَلی أهْلِ اللّجاج''' مشهور به '''الاحتجاج''' کتابی [[علم کلام|کلامی]] و به زبان عربی نوشته ابومنصور، [[احمد بن علی طبرسی|احمد بن علی بن ابی طالب طبرسی]] از [[:رده:علمای شیعه قرن6(قمری)‎‏|علمای قرن۶ قمری]] است. این کتاب در بیان احتجاحات (بحث و استدلال) [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[ائمه اطهار(ع)]] و برخی از پیروان آنها با مخالفان خود از فرقه‌های مختلف است. برخی از عالمان [[شیعی]] در انتساب کتاب اشتباه کرده و آن را به [[فضل بن حسن طبرسی]] صاحب تفسیر [[مجمع البیان]] نسبت داده‌اند.

در طول تاریخ اسلام، بسیاری از بزرگان، با انگیزه اثبات حق و رد باطل، کتاب‌هایی با عنوان و موضوع احتجاج نوشته‌اند یا فصولی از کتاب خود را به نقل احتجاجات در موضوعات گوناگون اختصاص داده‌اند. نزدیک به ۲۰ عنوان کتاب با نام «الاحتجاج» در میان کتب شیعه به چشم می‌خورد.<ref>طهرانی، الذریعه، ۱۴۰۷ق، ج۱، صص۲۸۱-۲۸۴.</ref>  اولین کتابی هم که در این باره و با نام «الاحتجاج» نوشته شد، کتاب «[[ابن ابی عمیر|محمد بن ابى عمير]]» از اصحاب [[امام هفتم(ع)]] بود.<ref>[http://www.noorlib.ir/View/fa/Book/BookView/Image/13413 الاحتجاج علی اهل اللجاج]، کتابخانه دیجیتال نور.</ref>

بنا بر آن چه در خطبه ابتدایی کتاب آمده، نام کتاب «الاحتجاج» بوده و اشاره‌ای به نام «الإحتجاجُ‏ عَلی أهلِ اللّجاج» نشده است، هر چند دیگران این کتاب را به نام دوم معرفی کرده‌اند. این کتاب به «'''احتجاج طبرسی'''» نیز شهرت دارد. این کتاب شامل بحث‌ها، مناظرات و استدلال‌های [[امامان معصوم(ع)|معصومین]] (ع) و بزرگان دین با مخالفان در موضوعات مختلف است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۱، ص۵(مقدمه کتاب).</ref>{{یاد|هرچند در مقدمه کتاب اشاره‌ای به عنوان «الإحتجاجُ‏ عَلی أهلِ اللّجاج» نشده است ولی طبرسی در مقدمه کتاب تصریح دارد که پیامبر و امامان کسانی را از مجادله  وجدال علمی با دشمنان و مخالفان نهی کرده‌اند که توانایی انجام این کار راندارند و گرنه کسانی که می‌توانند در میدان مجادله و احتجاج، بر مخالفان( اهل اللّجاج) غلبه بیابند مجاز به این کار هستند ...«وأنهم عليهم السلام إنما نهوا عن ذلك الضعفاء والمساكين من أهل القصور عن بيان الدين دون المبرزين في '''الاحتجاج الغالبين لأهل اللجاج'''...». الطبرسی، الاحتجاج، ۱۳۸۶ق، ج۱ ص۴.}}

::::برخی از متأخّرین أصحاب ما در نسبت دادن کتاب احتجاج به [[فضل بن حسن طبرسی|أبو علی طبرسی]] مؤلّف تفسیر مجمع البیان اشتباه نموده و از جمله ایشان محدّث [[امین استرابادی|امین استرآبادی]] و پیش از او صاحب رساله [[مشایخ الشیعة|مشایخ الشّیعه]]،منسوب به [[حسین بن عبدالصمد حارثی|پدر شیخ بهائی]] و پیش از او [[ابن ابی جمهور احسائی|محمّد بن أبی جمهور أحسائی]] در کتاب [[عوالی اللئالی]] است. همچنین از جمله اشخاصی که در این باره اشتباه و غفلت نموده [[قاضی نورالله شوشتری|قاضی نورالله شوشتری]] در [[مجالس المؤمنین|مجالس المؤمنین]] است.<ref>طبرسی، الاحتجاج، ترجمه جعفری، ۱۳۸۱ش، ص ۸.</ref>