confirmed، movedable، protected، templateeditor
۵٬۴۴۷
ویرایش
(←علت نگاشتن نامه و ماجرای منتشر شدن آن: اصلاح ارقام) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات روایت | |||
| عنوان = فرمان مالک اشتر | |||
| تصویر = | |||
| اندازه تصویر = | |||
| عرض تصویر = | |||
| نامهای دیگر = نامه امام علی(ع) به مالک اشتر | |||
| موضوع = حکومتداری و سیاست اداره اجتماع | |||
| صادره از = [[امام علی علیهالسلام|امام علی(ع)]] | |||
| راوی اصلی = [[اصبغ بن نباته|اَصْبًغ بن نَباته]] | |||
| راویان = | |||
| اعتبار سند = معتبر | |||
| منابع شیعه = [[نهج البلاغه]] • [[دعائم الاسلام (کتاب)|دَعائِمُ الاِسْلام]] • [[تحف العقول (کتاب)|تُحَفُ العُقول]] | |||
| منابع سنی = المُجَالَسَةُ وَ جَواهِرُ العِلم• التَذْکِرَةُ الحَمْدونیّه • نَهایَةُ الاَرَب | |||
| مؤید قرآنی = | |||
}} | |||
'''فرمانِ مالکِ اَشتَر'''، یا '''نامۀ امام علی(ع) به مالک اشتر'''، بزرگترین و پرمحتواترین نامۀ [[نهج البلاغه]] در موضوع حکومتداری و سیاست اداره اجتماع است. در این نامه مبانی، اصول، روشها، سیاستها و اخلاقِ مدیریت و حکومتداری بیان میشود. اهتمام فوقالعاده به طبقات محروم، لزوم تعیین وقت برای ملاقات عمومی، انتخاب مشاوران قوی و خردمند و جلوگیری از هرگونه رانتخواری از توصیههای ذکر شده در این نامه است. توصیههای ذکر شده در این عهدنامه را از کبریت احمر، نایابتر دانستهاند. | '''فرمانِ مالکِ اَشتَر'''، یا '''نامۀ امام علی(ع) به مالک اشتر'''، بزرگترین و پرمحتواترین نامۀ [[نهج البلاغه]] در موضوع حکومتداری و سیاست اداره اجتماع است. در این نامه مبانی، اصول، روشها، سیاستها و اخلاقِ مدیریت و حکومتداری بیان میشود. اهتمام فوقالعاده به طبقات محروم، لزوم تعیین وقت برای ملاقات عمومی، انتخاب مشاوران قوی و خردمند و جلوگیری از هرگونه رانتخواری از توصیههای ذکر شده در این نامه است. توصیههای ذکر شده در این عهدنامه را از کبریت احمر، نایابتر دانستهاند. | ||
خط ۶۱: | خط ۷۶: | ||
به باور [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]]، بنیانگذار [[جمهوری اسلامی ایران]]، فرمان مالک اشتر چنان محتوای عمیقی دارد، که تنها از [[چهارده معصوم|معصومان]] صادر میشود و از همان محتوا میتوان به درستی آن پی برد.<ref>موسوی خمینی، کتاب البیع، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۰۴.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی]]، از مراجع تقلید شیعه نیز با استناد به شهرت بسیار این نامه و نقل آن در منابع متعدد حدیثی، آن را معتبر و از بررسی سندش بینیازی دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۳۵۳.</ref> با این حال برخی محققان با بررسی سند این عهدنامه، آن را صحیح ارزیابی کردهاند.<ref>نگاه کنید به: دلشاد تهرانی، دلالت دولت، ۱۳۸۸ش، ص۵۱.</ref> | به باور [[سید روحالله موسوی خمینی|امام خمینی]]، بنیانگذار [[جمهوری اسلامی ایران]]، فرمان مالک اشتر چنان محتوای عمیقی دارد، که تنها از [[چهارده معصوم|معصومان]] صادر میشود و از همان محتوا میتوان به درستی آن پی برد.<ref>موسوی خمینی، کتاب البیع، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۶۰۴.</ref> [[ناصر مکارم شیرازی]]، از مراجع تقلید شیعه نیز با استناد به شهرت بسیار این نامه و نقل آن در منابع متعدد حدیثی، آن را معتبر و از بررسی سندش بینیازی دانسته است.<ref>مکارم شیرازی، پیام امام امیرالمؤمنین(ع)، ۱۳۸۶ش، ج۱۰، ص۳۵۳.</ref> با این حال برخی محققان با بررسی سند این عهدنامه، آن را صحیح ارزیابی کردهاند.<ref>نگاه کنید به: دلشاد تهرانی، دلالت دولت، ۱۳۸۸ش، ص۵۱.</ref> | ||
این نامه علاوه بر نهج البلاغه، از منابع شیعی در کتابهای [[دعائم الاسلام (کتاب)|دَعائِمُ الاِسْلام]]<ref>ابنحیون، دَعائِمُ الاِسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۵۰-۳۶۸.</ref> و [[تحف العقول (کتاب)|تُحَفُ العُقول]]<ref>ابنشعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۱۲۶-۱۴۹.</ref> و از منابع اهلسنت در کتابهای المُجَالَسَةُ وَ جَواهِرُ العِلم،<ref>دینوری، المجالسة و جواهر العلم، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref> التَذْکِرَةُ الحَمْدونیّه<ref>ابنحمدون، التذکرة الحمدونیّه، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۳۱۶-۳۲۸.</ref> و نَهایَةُ الاَرَب<ref>نُوَیری، نهایة الأرب، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی، ج۶، ص۱۹-۳۲.</ref> آمده است.<ref>برای دیدن منابع بیشتر نگاه کنید به: دشتی، اسناد و مدارک نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۳۳۱-۳۳۲؛ دلشاد تهرانی، دلالت دولت، ۱۳۸۸ش، ص۴۶-۴۹.</ref> [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]]، دو تن از عالمان [[علم رجال|علم رجال شیعه]] در قرن پنجم، بدون ذکر متن این خطبه، سند آن را بیان | این نامه علاوه بر نهج البلاغه، از منابع شیعی در کتابهای [[دعائم الاسلام (کتاب)|دَعائِمُ الاِسْلام]]<ref>ابنحیون، دَعائِمُ الاِسلام، ۱۳۸۵ق، ج۱، ص۳۵۰-۳۶۸.</ref> و [[تحف العقول (کتاب)|تُحَفُ العُقول]]<ref>ابنشعبه حرانی، تحف العقول، ۱۴۰۴ق، ص۱۲۶-۱۴۹.</ref> و از منابع اهلسنت در کتابهای المُجَالَسَةُ وَ جَواهِرُ العِلم،<ref>دینوری، المجالسة و جواهر العلم، ۱۴۱۹ق، ج۳، ص۳۵۹-۳۶۰.</ref> التَذْکِرَةُ الحَمْدونیّه<ref>ابنحمدون، التذکرة الحمدونیّه، ۱۹۹۶م، ج۱، ص۳۱۶-۳۲۸.</ref> و نَهایَةُ الاَرَب<ref>نُوَیری، نهایة الأرب، وزارة الثقافة و الإرشاد القومی، ج۶، ص۱۹-۳۲.</ref> آمده است.<ref>برای دیدن منابع بیشتر نگاه کنید به: دشتی، اسناد و مدارک نهج البلاغه، ۱۳۷۸ش، ص۳۳۱-۳۳۲؛ دلشاد تهرانی، دلالت دولت، ۱۳۸۸ش، ص۴۶-۴۹.</ref> [[نجاشی]] و [[شیخ طوسی]]، دو تن از عالمان [[علم رجال|علم رجال شیعه]] در قرن پنجم، بدون ذکر متن این خطبه، سند آن را از بیان کرده و راوی اصلی آن را [[اصبغ بن نباته|اَصْبًغ بن نَباته]] دانستهاند.<ref>نگاه کنید به: نجاشی، رجال النجاشی، ۱۳۶۵ش، ص۸؛ شیخ طوسی، فهرست، ۱۴۲۰ق، ص۸۸.</ref> با این حال درباره سند و منبع این نامه اتفاق نظر وجود ندارد، حتی برخی آن را ساختگی دانستهاند؛ چنانکه گفته شده، نویسنده نامه و گیرندۀ آن افرادی غیر از امام علی و مالک اشتر بودهاند.<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۴، ص۴۹۰.</ref> البته گفته شده بعضی حاکمان به تقلید از این عهدنامه، به برخی والیان نامهای در باب چگونگی حکومتداری نوشتهاند، بیآنکه به منبع اصلی آن اشاره کنند.<ref>جعفری، پرتوی از نهج البلاغه، ۱۳۸۰ش، ج۴، ص۵۱۳.</ref> | ||
== ثبت نامه در یونسکو == | == ثبت نامه در یونسکو == |