عاشورخانه پادشاهی: تفاوت میان نسخه‌ها

| کاربری = عزاداری امام حسین(ع) و مراسم‌های دیگر مذهبی

| مکان = شهر حیدرآباد هند

| معمار = میر محمد مؤمن استرآبادی

'''عاشورخانه پادشاهی''' یا '''بادشاہی عاشورخانہ''' یک بنای تاریخی شیعیان در [[حیدرآباد (هند)|شهر حیدرآباد هند]] است که برای اقامه [[سوگواری محرم|عزای امام حسین(ع)]] احداث شده است. این بنا در سال ۱۰۰۵ هجری قمری به دستور حاکم شیعی [[محمدقلی قطب‌شاه]] و طراحی [[میر محمد مؤمن استرآبادی]] تأسیس شد. در مراسم‌های این عاشورخانه شخص حاکم به همراه وزرا و امرا حضور فعال داشتند. این عاشورخانه تاریخی به علت انقراض [[قطب‌شاهیان]] و استیلای [[گورکانیان|امپراتوری گورکانی]]، بعد از یک وقفه چند ساله در زمان سلسله [[آصف‌جاهیان]] احیا شد و به فعالیت خود ادامه داد و بر ساختمان عمارت هم بخش‌هایی نیز افزوده شد. این [[عاشورخانه]] مانند [[حسینیه|حسینیه‌ها]] و [[امام‌باره|امام‌باره‌های]] دیگر شبه‌قاره‌هند تا حال حاضر پایگاه عزاداری شیعیان و مسلمانان و حتی غیرمسلمانان است.

در این عاشورخانه کاشی‌کاری‌های دوره تأسیس با کتیبه‌هایی مزین به اشعار فارسی و اسمای مبارک [[امامان شیعه|ائمه معصومین]] و [[علم|عَلَم‌های]] عزاداری موجود است. و تحت نظارت اداره میراث تاریخی ایالتی و اداره اوقاف شیعه فعالیت می‌کند.  

عاشورخانه پادشاهی در سال ۱۰۰۵ هجری قمری<ref>بلگرامی، مآثر دکن، ۱۹۲۴م، ص۱۰</ref> به دستور [[محمدقلی قطب‌شاه]] از سلسله شیعی [[قطب‌شاهیان|قطب‌شاهیان]] در شهر جدید التأسیس [[حیدرآباد (هند)|حیدرآباد]] احداث شد.<ref>بلگرامی، مآثر دکن، ۱۹۲۴م، ص۱۰؛ عباسی، «عاشورخانه»، ص۷۹۴؛ کرمی، نگاهی به تاریخ حیدرآباد دکن، ۱۳۷۳ش، ص۸۵</ref> نقشه شهر جدید حیدرآباد شامل عمارت‌هایی مانند چهار منار، چهار بازار مسقف، چهارده هزار مغازه، دولتخانه و از جمله عاشورخانه پادشاهی بود.<ref>صادقی علوی، «دوران طلایی حکومت قطب‌شاهیان»، ص۱۵۵</ref> این نقشه‌ها با نظارت [[میر محمد مؤمن استرآبادی]]، وزیر اعظم ایرانی قطب‌شاهیان، در سال ۹۹۹ هجری آماده شد.<ref>صادقی علوی، «دوران طلایی حکومت قطب‌شاهیان»، ص۱۵۵</ref> قبل از این عاشورخانه، برای برگزاری [[سوگواری محرم|آیین‌های محرم]] عاشورخانه‌های بسیاری در حکومت‌های شیعی [[عادل‌شاهیان]] در بیجاپور و قطب‌شاهیان در حیدرآباد، ساخته شده بود.<ref>عباسی، «عاشورخانه»، ص۷۹۴؛ صادقی علوی، «گذری بر منابع تاریخی عصر قطب‌شاهیان»، ص۱۴۹</ref> [[عاشورخانه‌|عاشورخانه‌ها]] از جمله مهم‌ترین بناهایی بود که قطب‌شاهیان به ساختن آن اهتمام داشتند.<ref>عباسی، «عاشورخانه»، ص۷۹۴؛ صادقی علوی، «گذری بر منابع تاریخی عصر قطب‌شاهیان»، ص۱۴۹</ref>

عاشورخانه پادشاهی از زمان تأسیس تا زمان فعلی پایگاهی برای انجام مراسمات مذهبی به ویژه عزاداری امام حسین(ع) بوده است.<ref>[https://shiawaves.com/urdu/2024/07/13/%D8%AD%DB%8C%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%DA%A9%D9%86-%DB%81%D9%86%D8%AF%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%85%DB%8C%DA%BA-%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%A7-%D8%A7 «حیدرآباد دکن ہندوستان میں عزاداری کا ایک قدیمی مرکز»]، سایت شیعه خبریں</ref> قبل از بنای این عاشورخانه، در دوران حکومت قطب شاهیان در گُلکُندَه و حیدرآباد هند، مسلمانان و غیرمسلمانان با کنار نهادن اختلافات فرهنگی و دینی خود در [[عاشورخانه]]‌های دیگر حضور می‌یافتند.<ref>ضابط، «نقش ایرانیان در ترویج عزاداری در شبه قاره هندوستان»، ص۱۰۲؛ معصومی، «هندوان و ایین‌های محرم در دکن»، ص۱۷۵</ref> طبق گزارش [[حديقة السلاطین قطب‌شاهی|کتاب حديقة السلاطین قطب‌شاهی]] که شرح مفصلی از برگزاری مراسم عزاداری و اعیاد مذهبی بیان کرده است،<ref>صاعدی شیرازی، حدیقه السلاطین قطب‌شاهی، ۱۹۶۱م، ص۴۹-۵۷</ref> مراسم سوگواری ایام محرم در زمان محمدقلی قطب‌شاه با تأسیس عاشورخانه پادشاهی به شکلی باشکوه‌تر ادامه یافت.<ref>صاعدی شیرازی، حدیقه السلاطین قطب‌شاهی، ۱۹۶۱م، ص۴۹-۵۷</ref> با شروع ماه [[دهه محرم|محرم]]، پادشاه فرمان می‌داد که تمام شهر در عزای شهادت امام حسین (ع) به سوگ بنشیند.<ref>صاعدی شیرازی، حدیقه السلاطین قطب‌شاهی، ۱۹۶۱م، ص۴۹</ref> از جمله آداب این ایام می‌توان به تعطیلی موسیقی، فروش تنباکو و مشروبات و همچنین پرهیز از مصرف گوشت اشاره کرد.<ref>صاعدی شیرازی، حدیقه السلاطین قطب‌شاهی، ۱۹۶۱م، ص۴۹</ref>