امام صادق علیه‌السلام: تفاوت میان نسخه‌ها

امام صادق(ع) با وجود ضعف [[خلافت بنی‌امیه|حکومت اموی]] و درخواست [[امامیه|شیعیان]]، برضد حکومت قیام نکرد. او درخواست‌های [[ابومسلم خراسانی]] و ابوسلمه را برای برعهده‌گرفتن خلافت رد کرد. امام صادق(ع) در [[قیام زید بن علی|قیام]] عمویش [[زید بن علی]] شرکت نکرد و شیعیان را نیز از قیام پرهیز می‌داد؛ با این‌ همه روابط حسنه‌ای با حاکمان زمان خود نداشت. وی به جهت فشارهای سیاسی حکومت‌های اموی و عباسی از روش [[تقیه]] استفاده می‌کرد و به یارانش نیز چنین توصیه می‌کرد.{{سخ}}امام صادق(ع) به‌منظور ارتباط بیشتر با شیعیان، پاسخ به سؤالات شرعی آنها، دریافت [[وجوهات شرعی|وجوه شرعی]] و رسیدگی به مشکلات شیعیان، [[سازمان وکالت]] را تشکیل داد. فعالیت این سازمان در زمان امامان بعد گسترش پیدا کرد و در [[غیبت صغرا]] به اوج رسید. در زمان او فعالیت [[غالیان]] گسترش یافت. ایشان با اندیشه [[غلو|غُلُوّ]] برخورد و غالیان را [[کفر|کافر]] و [[شرک |مشرک]] معرفی کرد.{{سخ}}در برخی منابع آمده است امام صادق(ع) به علت احضار حکومت، به [[عراق]] سفر کرده و به [[کربلا]]، [[نجف]] و [[کوفه]] رفته است. وی قبر[[امام علی علیه‌السلام| امام علی(ع)]] را که تا پیش از آن پنهان بود، به یارانش نشان داد. برخی از علمای شیعه معتقدند که امام صادق(ع) به دستور [[منصور عباسی|منصور دوانیقی]] و بر اثر مسمومیت[[شهادت| شهید]] شده است. برطبق منابع روایی شیعه، وی [[امام موسی کاظم علیه‌السلام |امام کاظم(ع)]] را به عنوان امام بعد از خود به اصحابش شناسانده بود؛ اما به‌منظور حفظ جان وی، پنج نفر، از جمله منصور عباسی را وصی خود معرفی کرد. پس از شهادت امام صادق(ع) فرقه‌های مختلفی در شیعه شکل گرفت که [[اسماعیلیه]]، [[فطحیه|فَطَحیه]] و [[ناووسیه]] از آن جمله‌اند.{{سخ}}از هشتصد کتاب درباره امام صادق(ع) نام برده‌اند که کتاب‌های اخبار الصادق[ع] مع ابی‌حنیفة و اخبار الصادق[ع] مع المنصور از محمد بن وهبان دبیلی (قرن ۴ق) از قدیمی‌ترین آنها است. برخی دیگر از کتاب‌ها درباره امام صادق(ع) عبارت است از: [[زندگانی امام صادق جعفر بن محمد (کتاب)|زندگانی امام صادق جعفر بن محمد(ع)]] نوشته [[سید جعفر شهیدی]]، [[الامام الصادق و المذاهب الاربعة (کتاب)|الامام الصادق(ع) والمذاهب الاربعة]] نوشته [[اسد حیدر]]، [[پیشوای صادق (کتاب)|پیشوای صادق(ع)]] از [[سید علی حسینی خامنه‌ای| سیدعلی خامنه‌ای]] و موسوعة الامام الصادق(ع)، تألیف [[باقر شریف قرشی|باقر شریف قَرَشی]].

به‌رغم آنکه [[امامت]] امام صادق(ع) با ضعف و فروپاشی امویان همراه بود، وی از درگیری‌های نظامی و سیاسی دوری جست و حتی دعوت به [[خلافت]] را نپذیرفت. شهرستانی در [[الملل و النحل (شهرستانی)|الملل والنحل]] گزارش کرده است که [[ابومسلم خراسانی]] پس از مرگ [[ابراهیم امام]]، در نامه‌ای امام صادق(ع) را شایسته‌ترین فرد برای خلافت خواند و از او دعوت کرد تا خلافت را بپذیرد؛ اما امام صادق(ع) در پاسخ نوشت: «نه تو از یاران من هستی و نه زمانه، زمانه من است».<ref>شهرستانی، الملل والنحل، ۱۴۱۵ق، ج۱، ص۱۷۹.</ref> او پاسخ دعوت ابوسلمه برای خلافت را نیز با سوزاندن نامه‌اش داد.<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۳، ص۲۵۴.</ref> وی همچنین در قیام‌هایی که بر ضد حکومت روی داد، از جمله قیام عمویش [[زید بن علی]]، شرکت نکرد.<ref>پاکتچی، «امام جعفر صادق»، ص۱۸۳، ۱۸۴.</ref> بر طبق [[حدیث|حدیثی]]، امام صادق(ع) نبود یاران راستین را علت خودداری از قیام شمرده است.<ref>ابن‌شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، ۱۳۷۹ش، ج‏۴، ص۲۳۷.</ref>در برخی روایات حضرت تعداد ۱۷ نفر و گاه پنج نفر را برای قیام کافی دانسته است و در برابر اصرار برخی از یاران برای قیام به آنها می‌فرمود ما بهتر از شما و دیگران می‌دانیم که چه زمانی و چه وظیفه‌ای داریم.<ref>کلینی، کافی، ۱۴۰۷ق، ج۲، ص۲۴۳و ابن‌شهرآشوب، مناقب، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۳۶۳.</ref>