نظام احسن: تفاوت میان نسخه‌ها
←معرفی و جایگاه
(ایجاد مدخل) |
|||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
==معرفی و جایگاه== | ==معرفی و جایگاه== | ||
نظام احسن را به نیکوترین نظم از میان نظم‌های ممکن برای جهان خلقت تعریف کرده‌اند.<ref>پورروستایی، رهیافتی قرآنی به نظریه نظام احسن، ۱۳۹۲ش، ص۶.</ref> [[فیلسوف|فیلسوفان]] و [[متکلم|متکلمان]] در مباحث مرتبط با حکمت و عدل الهی با ذکر این اصطلاح به این مسئله اشاره می‌کنند که در میان حالت‌های ممکن برای | نظام احسن را به نیکوترین نظم از میان نظم‌های ممکن برای جهان خلقت تعریف کرده‌اند.<ref>پورروستایی، رهیافتی قرآنی به نظریه نظام احسن، ۱۳۹۲ش، ص۶.</ref> [[فیلسوف|فیلسوفان]] و [[متکلم|متکلمان]] در مباحث مرتبط با حکمت و عدل الهی با ذکر این اصطلاح به این مسئله اشاره می‌کنند که در میان حالت‌های ممکن برای خلقت، خداوند بهترینِ آن‌ها را آفریده است و آفرینشی بهتر از آنچه خلق شده ممکن نیست.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (جهانبينى توحيدى)، ۱۳۸۴ش، ج۲، ص۱۴۳.</ref> به گزارش [[ملامهدی نراقی]] (درگذشت: [[سال ۱۲۰۹ هجری قمری|۱۲۰۹ق]]) فیلسوف شیعه، همه اندیشمندان اسلامی اعم از فلاسفه، متکلمین و [[محدث|محدثین]] به احسن بودن نظام آفرینش اذعان دارند. به گفته او در این مسئله تنها [[محمد بن ادریس شافعی|شافعی]] (درگذشت: [[سال ۲۰۴ هجری قمری|۲۰۴ق]]) مخالفت کرده و بر این باور است که می‌توان آفرینشی کامل‌تر از آنچه واقع شده وجود داشته باشد. نراقی حرف شافعی در این رابطه را مورد اعتنا نمی‌داند چرا که او در علم الهیات بیگانه و غیر متخصص بوده است.<ref>نراقی، جامع الافكار وناقد الانظار، ۱۴۲۳ق، ج۲، ص۷.</ref> | ||
به گفته [[مرتضی مطهری]] (درگذشت: [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]) متفکر شیعه، [[قرآن|قرآن کریم]] خلقت را بدون ایراد و در کامل‌ترین حالت ممکن معرفی می‌کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (انسان شناسى قرآن)، ۱۳۸۴ش، ج۲۹، ص۱۵۸-۱۶۱.</ref> [[آیه ۷ سوره سجده|آیات ۷ سجده]]، [[آیه ۵۰ سوره طه|۵۰ طه]] و [[آیه ۸۸ سوره نمل|۸۸ نمل]] به احسن بودن و بی عیب بودن نظام آفرینش اشاره کرده‌اند.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (انسان شناسى قرآن)، ۱۳۸۴ش، ج۲۹، ص۱۶۰-۱۶۱؛ مصباح یزدی، معارف قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۵۱.</ref> بر اساس آیات قرآن استدلال‌هایی برای احسن بودن آفرینش ارائه شده است.<ref>مردانی ولندانی، عرضه نظر بوعلی سینا درباره نظام احسن بر آیات و روایات، ۱۳۹۰ش، ص۷۵-۸۶.</ref> | به گفته [[مرتضی مطهری]] (درگذشت: [[سال ۱۳۵۸ هجری شمسی|۱۳۵۸ش]]) متفکر شیعه، [[قرآن|قرآن کریم]] خلقت را بدون ایراد و در کامل‌ترین حالت ممکن معرفی می‌کند.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (انسان شناسى قرآن)، ۱۳۸۴ش، ج۲۹، ص۱۵۸-۱۶۱.</ref> [[آیه ۷ سوره سجده|آیات ۷ سجده]]، [[آیه ۵۰ سوره طه|۵۰ طه]] و [[آیه ۸۸ سوره نمل|۸۸ نمل]] به احسن بودن و بی عیب بودن نظام آفرینش اشاره کرده‌اند.<ref>مطهری، مجموعه آثار استاد شهيد مطهرى (انسان شناسى قرآن)، ۱۳۸۴ش، ج۲۹، ص۱۶۰-۱۶۱؛ مصباح یزدی، معارف قرآن، ۱۳۹۱ش، ص۱۵۱.</ref> بر اساس آیات قرآن استدلال‌هایی برای احسن بودن آفرینش ارائه شده است.<ref>مردانی ولندانی، عرضه نظر بوعلی سینا درباره نظام احسن بر آیات و روایات، ۱۳۹۰ش، ص۷۵-۸۶.</ref> | ||
گفته شده در مجامع حدیثی روایات بسیاری وجود دارد که نظام خلقت را به بهترین حالت معرفی می‌کنند.<ref>مردانی ولندانی، عرضه نظر بوعلی سینا درباره نظام احسن بر آیات و روایات، ۱۳۹۰ش، ص۸۶.</ref> برای نمونه [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] بر اساس گزارشی که در [[توحید مفضل (کتاب)|کتاب توحید مفضل]] نقل شده است، نام این جهان را در زبان یونانی قوسموس معرفی می‌کنند. این نام به معنای زینت است و به گفته ایشان به این جهت جهان را اینگونه نام‌گذاری کرده‌اند که نشان دهند آنچه در این جهان وجود دارد به بهترین و زیباترین صورت آفریده شده است.<ref>مفضل بن عمر، توحید مفضل، نشر داوری، ص۱۷۶.</ref>{{جعبه نقل قول|تاریخ بایگانی||عنوان=[[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]|نقل‌قول=اشياء را از موادّى ازلى يا | گفته شده در مجامع حدیثی روایات بسیاری وجود دارد که نظام خلقت را به بهترین حالت معرفی می‌کنند.<ref>مردانی ولندانی، عرضه نظر بوعلی سینا درباره نظام احسن بر آیات و روایات، ۱۳۹۰ش، ص۸۶.</ref> برای نمونه [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] بر اساس گزارشی که در [[توحید مفضل (کتاب)|کتاب توحید مفضل]] نقل شده است، نام این جهان را در زبان یونانی قوسموس معرفی می‌کنند. این نام به معنای زینت است و به گفته ایشان به این جهت جهان را اینگونه نام‌گذاری کرده‌اند که نشان دهند آنچه در این جهان وجود دارد به بهترین و زیباترین صورت آفریده شده است.<ref>مفضل بن عمر، توحید مفضل، نشر داوری، ص۱۷۶.</ref>{{جعبه نقل قول|تاریخ بایگانی||عنوان=[[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]]|نقل‌قول=اشياء را از موادّى ازلى يا نمونه‌هايى ابدى نيافريد، بلكه آفريد آنچه آفريد و اندازه‌اش را تعيين كرد و صورتى داد به آنچه داد و آن صورت را به نيكوترين شكل نگاشت .<ref>شریف رضی، نهج البلاغه، ۱۴۱۴ق، ص۲۳۳.</ref>|منبع=<small></small>|تراز=چپ|عرض=۲۴۰px|حاشیه=۵px|اندازه خط=۱۲px|رنگ پس‌زمینه=#b6faa1|گیومه نقل‌قول=|تراز منبع=راست}} | ||
به گفته مرتضی مطهری علاوه بر متون فلسفی و کلامی و قرآن و حدیث، در شعر و ادبیات نیز مسئله نظام احسن مورد توجه بوده است.<ref>مطهری، يادداشتهاى استاد مطهرى، ۱۳۸۴ش، ج۱۵، ص۲۰۹.</ref> برای نمونه اوحد الدین کرمانی (درگذشت: [[سال ۶۳۵ هجری قمری|۶۳۵ق]]) شاعر و عارف چنین سروده است:{{شعر|جز حكم حقى كه حكم را شايد نيست\\حكمى كه ز حكم حق فزون آيد نيست | به گفته مرتضی مطهری علاوه بر متون فلسفی و کلامی و قرآن و حدیث، در شعر و ادبیات نیز مسئله نظام احسن مورد توجه بوده است.<ref>مطهری، يادداشتهاى استاد مطهرى، ۱۳۸۴ش، ج۱۵، ص۲۰۹.</ref> برای نمونه اوحد الدین کرمانی (درگذشت: [[سال ۶۳۵ هجری قمری|۶۳۵ق]]) شاعر و عارف چنین سروده است:{{شعر|جز حكم حقى كه حكم را شايد نيست\\حكمى كه ز حكم حق فزون آيد نيست | ||