مستضعف فکری: تفاوت میان نسخه‌ها

{{مسئله‌شناسی عدل الهی}}

درباره عاقبت اخروی مستضعف فکری سه دیدگاه وجود دارد: وارد شدن به [[جهنم]]، [[ثواب و عقاب|مجازات نشدن]] و مستحق ثواب بودن. به گفته [[مرتضی مطهری|مرتضی مطهری]] درباره مستضعف فکری در ادبیات دینی دو نگاه افراطی و تفریطی وجود دارد: براساس دیدگاه تفریطی، تنها اعمال [[شیعه|شیعیان]] مقبول دانسته می‌شود و اعمال مستضعف فکری باطل است. طبق دیدگاه افراطی نیز اگر رفتار مستضعف فکری، نیکو باشد، [[ثواب و عقاب|ثواب]] بر او مترتب خواهد شد.  

مستضعف فکری به کسی می‌گویند که به علت کاستی فکری، بدنی یا به دلیل عدم دسترسی به دین [[اسلام]]، قادر به شناسایی حق از باطل و شناخت معارف دین نیست؛<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۸۷</ref> البته دشمنی با حق هم ندارد، به‌طوری که اگر حقیقت به او عرضه شود از پذیرش آن سر باز نمی‌زند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۳۶۳ش، ج۵، ص۵۱.</ref> برخی از محققان معتقدند مستضعف فکری در این چند ملاک خلاصه می‌شود: «[[اتمام حجت|تمام‌نشدن حجت]]»، «عدم اطلاع از اختلاف»، «ضعف عقلی»، و «منحصر دانستن حق در اعتقادات خود».<ref>یوسفی زاده، «وضعیت مستضعفان فکری در قیامت»، ص۵۸. </ref>

براساس روایتی از [[امام موسی کاظم علیه‌السلام|امام کاظم(ع)]] مستضعف، یعنی کسی که بَیّنه و دلیلی برای او اقامه نشده و از اختلاف درباره دین و مذهب آگاهی نیافته است؛ اما هنگامی‌که از وجود اختلاف با خبر شود، دیگر مستضعف نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۲، ص۴۰۶.</ref> همچنین در روایت [[امام صادق علیه‌السلام|امام صادق(ع)]] کسی که از اختلافات بین مردم مطلع شود، مستضعف نیست.<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷، ج۲، ص۴۰۶.</ref>