پرش به محتوا

نماز جمعه در دوران غیبت: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جزبدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲: خط ۲:
'''نماز جمعه در دوران غیبت''' از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فقهای شیعه است. و پرسش اصلی آن این است که در [[غیبت کبرا|دوران غیبت امامان]] اقامه نماز جمعه چه حکمی دارد؟ عده‌ای از فقیهان به [[حرام|حرمت]]، عده‌ای به [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] و عده‌ای نیز به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] آن نظر داده‌اند. نظریه وجوب تخییری از قرن سیزدهم قمری به بعد مقبولیت بیشتری یافته و نظریه رایج محسوب می‌شود.
'''نماز جمعه در دوران غیبت''' از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فقهای شیعه است. و پرسش اصلی آن این است که در [[غیبت کبرا|دوران غیبت امامان]] اقامه نماز جمعه چه حکمی دارد؟ عده‌ای از فقیهان به [[حرام|حرمت]]، عده‌ای به [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] و عده‌ای نیز به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] آن نظر داده‌اند. نظریه وجوب تخییری از قرن سیزدهم قمری به بعد مقبولیت بیشتری یافته و نظریه رایج محسوب می‌شود.
==اهمیت نماز جمعه در دوران غیبت==
==اهمیت نماز جمعه در دوران غیبت==
اقامه نماز جمعه در [[غیبت امام مهدی(عج)|دوره غیبت امام معصوم]] از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فقهای شیعه است که عده‌ای به [[حرام|حرمت]] آن، عده‌ای به [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] آن و عده‌ای دیگر به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] آن نظر داده‌اند.<ref>برای اقوال دیگر رک: رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۸.</ref> [[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] فقیه قرن چهاردهم قمری در کتاب خود چهار قول مختلف در این باره نقل کرده است:
اقامه نماز جمعه در [[غیبت امام مهدی(عج)|دوره غیبت امام معصوم]] از موضوعات بحث‌برانگیز در میان فقهای شیعه است که عده‌ای به [[حرام|حرمت]] آن، عده‌ای به [[واجب تعیینی|وجوب تعیینی]] آن و عده‌ای دیگر به [[واجب تخییری|وجوب تخییری]] آن نظر داده‌اند.<ref>برای اقوال دیگر رک: رضانژاد، صلاة الجمعه، ۱۴۱۵ق، ص۲۸.</ref>


# برای همه مسلمین اقامه نماز جمعه جایز و بلکه واجب کفایی است.
=== آراء فقیهان شیعه درباره نماز جمعه در دوران غیبت ===
# وجود امام یا شخصی منصوب از سوی او شرط اقامه نماز جمعه است و بنابر این نماز جمعه در عصر غیبت حرام است.
[[سید حسین طباطبایی بروجردی|آیت‌الله بروجردی]] فقیه قرن چهاردهم قمری در کتاب خود چهار قول مختلف در این باره نقل کرده است:
# اجازه امام معصوم شرط است و این اجازه به فقیهان داده شده است.
 
# اجازه امام معصوم شرط است و این اجازه به همه مؤمنین داده شده است.<ref>بروجردی، البدر الزاهر، ۱۳۶۲ش، ص۳۲.</ref>
#برای همه مسلمین اقامه نماز جمعه جایز و بلکه واجب کفایی است.
#وجود امام یا شخصی منصوب از سوی او شرط اقامه نماز جمعه است و بنابر این نماز جمعه در عصر غیبت حرام است.
#اجازه امام معصوم شرط است و این اجازه به فقیهان داده شده است.
#اجازه امام معصوم شرط است و این اجازه به همه مؤمنین داده شده است.<ref>بروجردی، البدر الزاهر، ۱۳۶۲ش، ص۳۲.</ref>


[[مرتضی حائری یزدی|مرتضی حائری]](۱۳۶۴ش) هفت نظریه از فقیهان شیعه را گردآوری کرده است.<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref> این هفت نظریه عبارتند از:
[[مرتضی حائری یزدی|مرتضی حائری]](۱۳۶۴ش) هفت نظریه از فقیهان شیعه را گردآوری کرده است.<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۱-۱۲۲.</ref> این هفت نظریه عبارتند از:


#عدم مشروعیت نماز جمعه و بطلان آن<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۱.</ref>
#نماز جمعه در غیبت امام مشروع نیست و نماز هم باطل است.<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۱.</ref>
#نماز جمعه واجب تخییری است ولی اگر نماز برپا شد شرکت در آن واجب است<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#نماز جمعه واجب تخییری است ولی اگر نماز برپا شد شرکت در آن واجب است<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#برپاکردن نماز جمعه واجب تخییری است ولی شرکت در آن واجب نیست و مکلف می‌تواند نماز ظهر بخواند<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#برپاکردن نماز جمعه واجب تخییری است ولی شرکت در آن واجب نیست و مکلف می‌تواند نماز ظهر بخواند<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
خط ۱۷: خط ۲۰:
#اقامه نماز جمعه بر فقیه واجب و بر دیگران حرام است<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#اقامه نماز جمعه بر فقیه واجب و بر دیگران حرام است<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#اگر امام جمعه عادلی باشد نماز جمعه بر همه واجب تعیینی است<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#اگر امام جمعه عادلی باشد نماز جمعه بر همه واجب تعیینی است<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#حرمت تکلیفی برپایی نماز جمعه و بطلان آن<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>
#برپایی نماز جمعه در عصر غیبت حرام است و نماز هم باطل است.<ref>حائری، صلاة الجمعه، ۱۳۷۷ش، ص۱۲۲.</ref>


[[محقق کرکی]] در سال ۹۲۱ق کتابی برای اثبات جواز اقامه نماز جمعه در عصر غیبت امام معصوم نگاشت که در واقع رساله‌ای در موضوع [[ولایت فقیه]] به شمار می‌رود. برخی از معاصران و شاگردان کرکی در نقد نظریه او و برای اثبات حرمت یا رد وجوب عینی نماز جمعه در عصر غیبت رساله‌هایی نگاشتند.<ref>جعفریان، نماز جمعه: زمینه‌های تاریخی، ۱۳۷۲ش، ص۳۷-۳۸؛ جعفریان، صفویه در عرصه دین، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۲۵۱.</ref>
[[محقق کرکی]] در سال ۹۲۱ق کتابی برای اثبات جواز اقامه نماز جمعه در عصر غیبت امام معصوم نگاشت که در واقع رساله‌ای در موضوع [[ولایت فقیه]] به شمار می‌رود. برخی از معاصران و شاگردان کرکی در نقد نظریه او و برای اثبات حرمت یا رد وجوب عینی نماز جمعه در عصر غیبت رساله‌هایی نگاشتند.<ref>جعفریان، نماز جمعه: زمینه‌های تاریخی، ۱۳۷۲ش، ص۳۷-۳۸؛ جعفریان، صفویه در عرصه دین، ۱۳۷۹ش، ج۳، ص۲۵۱.</ref>
Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor
۴٬۴۶۶

ویرایش