پرش به محتوا

فرار از خمس: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایشگر دیداری
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''فرار از خمس''' [[هبه|بخشش]] یا [[فروش]] مالی است که به قصد نپرداختن [[خمس|خمس]] واگذار شود.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت.</ref> به باور برخی فقیهان اگر این عمل جنبه صوری داشته باشد و فرد بعد از [[سال خمسی]] مال را پس بگیرد باید خمس مال را بپردازد؛ چرا که بطور جدی واگذار نشده و گویا مال از ابتدا از ملکیت بخشنده یا فروشنده آن خارج نشده است.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت؛ سیستانی، «استفاده از مال یا بخشش آن به جهت فرار از خمس»، سایت رسمی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> آراء فقیهان در مورد فردی که با قصد فرار از خمس اما با نیت واقعی مالش را واگذار کند متفاوت است:
'''فرار از خمس''' [[هبه|بخشش]] یا [[فروش]] مالی است که به قصد نپرداختن [[خمس|خمس]] واگذار شود.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت.</ref> به باور برخی فقیهان اگر این عمل جنبه صوری داشته باشد و فرد بعد از [[سال خمسی]] مال را پس بگیرد باید خمس مال را بپردازد؛ چراکه به‌طور جدی واگذار نشده و گویا مال از ابتدا از ملکیت بخشنده یا فروشنده آن خارج نشده است.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت؛ سیستانی، «استفاده از مال یا بخشش آن به جهت فرار از خمس»، سایت رسمی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> آرای فقیهان درباره فردی که با قصد فرار از خمس، اما با نیت واقعی مالش را واگذار کند، متفاوت است:


#خمس باید پرداخت شود: فقیهانی چون [[صاحب جواهر]] و [[شیخ انصاری]] به مجرد داشتن نیت فرار حکم به لزوم پرداخت خمس می‌دهند.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۲۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۵ق، ص۲۰۴‌.</ref> به گفته صاحب جواهر اگر قبل از سال خمسی به قصد ندادن خمس سود خود را به شخص دیگری ببخشد باید خمس خود را بپردازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق، حاشیه بر صراط النجاة، ص۲۰۴‌.
#خمس باید پرداخت شود: فقیهانی چون [[صاحب جواهر]] و [[شیخ انصاری]] به مجرد داشتن نیت فرار حکم به لزوم پرداخت خمس می‌دهند.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۲۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۵ق، ص۲۰۴‌.</ref> به گفته صاحب جواهر اگر قبل از سال خمسی به قصد ندادن خمس سود خود را به شخص دیگری ببخشد باید خمس خود را بپردازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق، حاشیه بر صراط النجاة، ص۲۰۴‌.
خط ۵: خط ۵:
</ref>
</ref>
#پرداخت خمس لازم نیست: برخی چون [[لطف‌الله صافی]] و [[محمدتقی بهجت]] معتقدند گرچه فرد قصد فرار از پرداخت خمس را داشته است، اما اگر هدیه مناسب شأن گیرنده آن باشد، پرداخت خمس لازم نیست.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> در استفتائی از محمدتقی بهجت در مورد فرار از خمس، او معتقد است حتی تغییر سال خمسی و یا خرید لوازم منزل برای فرار از خمس جایز است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> گفته شده منظور از شأنیت، زندگی فرد و موقعیت خانوادگی او است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۶۱‌.
#پرداخت خمس لازم نیست: برخی چون [[لطف‌الله صافی]] و [[محمدتقی بهجت]] معتقدند گرچه فرد قصد فرار از پرداخت خمس را داشته است، اما اگر هدیه مناسب شأن گیرنده آن باشد، پرداخت خمس لازم نیست.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> در استفتائی از محمدتقی بهجت در مورد فرار از خمس، او معتقد است حتی تغییر سال خمسی و یا خرید لوازم منزل برای فرار از خمس جایز است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> گفته شده منظور از شأنیت، زندگی فرد و موقعیت خانوادگی او است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۶۱‌.
</ref> سید ابوالقاسم خویی میگوید ملاک در شان بودن این است که عرف شخص را بخاطر آن بخشش ملامت نکند.{{مدرک}}
</ref> سید ابوالقاسم خویی می‌گوید ملاک در شأن بودن این است که عرف شخص را به‌خاطر آن بخشش ملامت نکند.{{مدرک}}
همچنین فقیهان در مورد قصد فرار از [[زکات]] آراء متفاوتی دارند.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> به گفته [[صاحب جواهر|محمدحسن نجفی]] بیشتر فقیهانِ بعد از عصر [[شیخ طوسی]] در مورد کسی که به قصد فرار از زکات سکه‌های خود را تبدیل به شمش می‌کند معتقد به عدم پرداخت هستند.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> [[سید مرتضی]] تمام فقیهان قبل از دوره شیخ طوسی را قائل به لزوم پرداخت زکات در این فرض دانسته است.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵؛ سید مرتضی، الانتصار في انفرادات الإمامية، ۱۴۱۵ق، ص۲۱۹‌.</ref>
فقیهان درباره قصد فرار از [[زکات]] نظرهای متفاوتی دارند.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> به گفته [[صاحب جواهر|محمدحسن نجفی]] بیشتر فقیهانِ بعد از عصر [[شیخ طوسی]] درباره کسی که به قصد فرار از زکات سکه‌های خود را به شمش تبدیل می‌کند، معتقد به عدم پرداخت هستند.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> [[سید مرتضی]]، تمام فقیهان قبل از دوره شیخ طوسی را قائل به لزوم پرداخت زکات در این فرض دانسته است.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵؛ سید مرتضی، الانتصار في انفرادات الإمامية، ۱۴۱۵ق، ص۲۱۹‌.</ref>


==پانویس==
==پانویس==
۴۵۲

ویرایش