فرار از خمس: تفاوت میان نسخه‌ها

فرار از خمس (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۶ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۴:۰۸

۱۵۰ بایت حذف‌شده ، ۶ ژوئن

بدون خلاصۀ ویرایش

دیداریویکی‌متن

Roohish

Automoderated users، confirmed، مدیران، templateeditor

۵٬۷۴۸

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 '''فرار از خمس''' [[هبه|بخشش]] یا [[فروش]] مالی است که به قصد نپرداختن [[خمس|خمس]] واگذار شود.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت.</ref> به باور برخی فقیهان اگر این عمل جنبه صوری داشته باشد و فرد بعد از [[سال خمسی]] مال را پس بگیرد باید خمس مال را بپردازد؛ چراکه به‌طور جدی واگذار نشده و گویا مال از ابتدا از ملکیت بخشنده یا فروشنده آن خارج نشده است.<ref>بهبهانی، «درس خارج فقه محمدعلی بهبهانی»، سایت مدرسه فقاهت؛ سیستانی، «استفاده از مال یا بخشش آن به جهت فرار از خمس»، سایت رسمی دفتر آیت الله سیستانی.</ref> آرای فقیهان درباره فردی که با قصد فرار از خمس، اما با نیت واقعی مالش را واگذار کند، متفاوت است:
-#خمس باید پرداخت شود: فقیهانی چون [[صاحب جواهر]] و [[شیخ انصاری]] به مجرد داشتن نیت فرار حکم به لزوم پرداخت خمس می‌دهند.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۲۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۵ق، ص۲۰۴‌.</ref> به گفته صاحب جواهر اگر قبل از سال خمسی به قصد ندادن خمس سود خود را به شخص دیگری ببخشد باید خمس خود را بپردازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق، حاشیه بر صراط النجاة، ص۲۰۴‌.
+*خمس باید پرداخت شود: فقیهانی چون [[صاحب جواهر]] و [[شیخ انصاری]] به مجرد داشتن نیت فرار حکم به لزوم پرداخت خمس می‌دهند.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۲۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، حاشیه بر صراط النجاة، ۱۴۱۵ق، ص۲۰۴‌.</ref> به گفته صاحب جواهر اگر قبل از سال خمسی به قصد ندادن خمس سود خود را به شخص دیگری ببخشد باید خمس خود را بپردازد.<ref>نجفی، مجمع الرسائل، ۱۴۱۵ق، ص۵۲۸‌؛ شیخ انصاری، ۱۴۱۵ق، حاشیه بر صراط النجاة، ص۲۰۴‌.
-</ref> [[امام خمینی]] در جواب استفتائی در مورد هبه به همسر و فرزند، گفته است این هبه اگر بخاطر فرار از خمس باشد باید خمسش پرداخته شود.<ref>خمینی، استفتاءات، ۱۴۲۲ق، ج‌۱، ص۴۰۵‌.
+</ref> [[امام خمینی]] در جواب استفتائی در مورد هبه به همسر و فرزند، گفته است این هبه اگر بخاطر فرار از خمس باشد باید خمسش پرداخته شود.<ref>خمینی، استفتاءات، ۱۴۲۲ق، ج‌۱، ص۴۰۵‌.</ref>
-</ref>
-#پرداخت خمس لازم نیست: برخی چون [[لطف‌الله صافی]] و [[محمدتقی بهجت]] معتقدند گرچه فرد قصد فرار از پرداخت خمس را داشته است، اما اگر هدیه مناسب شأن گیرنده آن باشد، پرداخت خمس لازم نیست.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> در استفتائی از محمدتقی بهجت در مورد فرار از خمس، او معتقد است حتی تغییر سال خمسی و یا خرید لوازم منزل برای فرار از خمس جایز است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> گفته شده منظور از شأنیت، زندگی فرد و موقعیت خانوادگی او است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۶۱‌.
+*پرداخت خمس لازم نیست: برخی چون [[لطف‌الله صافی]] و [[محمدتقی بهجت]] معتقدند گرچه فرد قصد فرار از پرداخت خمس را داشته است، اما اگر هدیه مناسب شأن گیرنده آن باشد، پرداخت خمس لازم نیست.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> در استفتائی از محمدتقی بهجت در مورد فرار از خمس، او معتقد است حتی تغییر سال خمسی و یا خرید لوازم منزل برای فرار از خمس جایز است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۱۲۴‌.</ref> گفته شده منظور از شأنیت، زندگی فرد و موقعیت خانوادگی او است.<ref>بهجت، استفتائات، ۱۴۲۸ق، ج‌۳، ص۶۱‌.
-</ref> سید ابوالقاسم خویی می‌گوید ملاک در شأن بودن این است که عرف شخص را به‌خاطر آن بخشش ملامت نکند.{{مدرک}}
+</ref> سید ابوالقاسم خویی می‌گوید ملاک در شأن بودن این است که عرف شخص را به‌خاطر آن بخشش ملامت نکند.{{مدرک}} فقیهان درباره قصد فرار از [[زکات]] نظرهای متفاوتی دارند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> به گفته [[صاحب جواهر|محمدحسن نجفی]] بیشتر فقیهانِ بعد از عصر [[شیخ طوسی]] درباره کسی که به قصد فرار از زکات سکه‌های خود را به شمش تبدیل می‌کند، معتقد به عدم پرداخت هستند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> [[سید مرتضی]]، تمام فقیهان قبل از دوره شیخ طوسی را قائل به لزوم پرداخت زکات در این فرض دانسته است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵؛ سید مرتضی، الانتصار، ۱۴۱۵ق، ص۲۱۹‌.</ref>
-فقیهان درباره قصد فرار از [[زکات]] نظرهای متفاوتی دارند.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> به گفته [[صاحب جواهر|محمدحسن نجفی]] بیشتر فقیهانِ بعد از عصر [[شیخ طوسی]] درباره کسی که به قصد فرار از زکات سکه‌های خود را به شمش تبدیل می‌کند، معتقد به عدم پرداخت هستند.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵.</ref> [[سید مرتضی]]، تمام فقیهان قبل از دوره شیخ طوسی را قائل به لزوم پرداخت زکات در این فرض دانسته است.<ref>نجفی، جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام، ۱۴۰۴ق، ج‌۱۵، ص۱۸۴‌-۱۸۵؛ سید مرتضی، الانتصار في انفرادات الإمامية، ۱۴۱۵ق، ص۲۱۹‌.</ref>
 ==پانویس==
@@ خط ۱۴: / خط ۱۳: @@
 {{منابع}}
 * بهبهانی، محمدعلی، [https://sath3.eshia.ir/feqh/archive/text/behbahani/feqh/1402/14020828/#_ftn12 «درس خارج فقه»]، سایت مدرسه فقاهت، تاریخ درج:۲۸آبان۱۴۰۲، تاریخ بازدید:۱۶خرداد۱۴۰۳.
-* بهجت، محمدتقی، استفتاءات، قم،  دفتر حضرت آية الله بهجت‌، چاپ اول، ۱۴۲۸ق.
+* بهجت، محمدتقی، استفتاءات، قم، دفتر حضرت آیة الله بهجت‌، چاپ اول، ۱۴۲۸ق.
-* تبریزی، جواد، حاشیه بر صراط النجاة، قم، دار الصديقة الشهيدة‌، چاپ اول، ۱۴۲۷ق.
+* تبریزی، جواد، حاشیه بر صراط النجاة، قم،‌دار الصدیقة الشهیدة‌، چاپ اول، ۱۴۲۷ق.
-* خمینی، سید روح‌الله، استفتاءات، قم، دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسين حوزه علميه قم‌، چاپ پنجم، ۱۴۲۲ق.
+* خمینی، سید روح‌الله، استفتاءات، قم، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم‌، چاپ پنجم، ۱۴۲۲ق.
-* شیخ انصاری، مرتضی، حاشیه بر صراط النجاة، قم، كنگره جهانى بزرگداشت شيخ اعظم انصارى‌، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
+* شیخ انصاری، مرتضی، حاشیه بر صراط النجاة، قم، کنگره جهانی بزرگداشت شیخ اعظم انصاری‌، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
 * علم‌الهدی، علی بن حسین (سید مرتضی)، الانتصار فی الانفرادات الامامیة، قم، جامعه مدرسین، چاپ اول، ۱۴۱۵ق.
 * نجفی، محمدحسن، جواهر الکلام فی شرح شرایع الاسلام، دارالاحیاء لتراث العربی، بیروت، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.
-* نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل، مشهد، مؤسسه صاحب الزمان عليه السلام‌، ۱۴۱۵ق.
+* نجفی، محمدحسن، مجمع الرسائل، مشهد، مؤسسه صاحب الزمان علیه‌السلام‌، ۱۴۱۵ق.
 *سیستانی، سید علی، [https://www.sistani.org/persian/book/26576/6168/ «استفاده از مال یا بخشش آن به جهت فرار از خمس»]، سایت رسمی دفتر آیت الله سیستانی، تاریخ بازدید:۱۶خرداد۱۴۰۳.
 {{پایان}}