۱۶٬۶۶۳
ویرایش
ولادت امام مهدی(عج): تفاوت میان نسخه‌ها
←عقیده اهل‌سنت در تولد مهدی موعود
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
===استدلال‌های منکران ولادت=== | ===استدلال‌های منکران ولادت=== | ||
[[پرونده:کتیبه محمد المهدی مسجد النبی.jpg|بندانگشتی|کتیبه‌ای به [[خط ثلث]] با عنوان «محمد المهدی» در [[مسجدالنبی]]. این کتیبه به صورتی نوشته شده بود که با ترکیب دو کلمه محمد و المهدی کلمه «حیّ» به معنی زنده ایجاد می‌شد. (تصویر سمت راست) در تغییری که در این کتیبه صورت گرفت، دیگر کلمه «حیَ» دیده نمی‌شود. (تصویر سمت چپ)<ref>[https://hajj.ir/fa/69966 «درخشش نام اهل بیت بر دیوار مسجدالنبی محمد المهدی (عج) زنده است»]، سایت حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.</ref>]] | [[پرونده:کتیبه محمد المهدی مسجد النبی.jpg|بندانگشتی|کتیبه‌ای به [[خط ثلث]] با عنوان «محمد المهدی» در [[مسجدالنبی]]. این کتیبه به صورتی نوشته شده بود که با ترکیب دو کلمه محمد و المهدی کلمه «حیّ» به معنی زنده ایجاد می‌شد. (تصویر سمت راست) در تغییری که در این کتیبه صورت گرفت، دیگر کلمه «حیَ» دیده نمی‌شود. (تصویر سمت چپ)<ref>[https://hajj.ir/fa/69966 «درخشش نام اهل بیت بر دیوار مسجدالنبی محمد المهدی (عج) زنده است»]، سایت حوزه نمایندگی ولی فقیه در امور حج و زیارت.</ref>]] | ||
یکی از دلایلی که برای انکار اعتقاد شیعه در بحث مهدویت توسط [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] و افراد دیگر مطرح شده است، فرزند نداشتن امام عسکری(ع) به گواه تاریخ و متخصصان [[علم انساب]] است.<ref>ابن‌تیمیه حرَانی، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ص۸۷؛ ظهیر، الشیعة و التشیع فرق و تاریخ، ۱۴۱۵ق، ص۲۸۰.</ref> | یکی از دلایلی که برای انکار اعتقاد شیعه در بحث مهدویت توسط [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن‌تیمیه]] و افراد دیگر مطرح شده است، فرزند نداشتن امام عسکری(ع) به گواه تاریخ و متخصصان [[علم انساب]] است.<ref>ابن‌تیمیه حرَانی، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ص۸۷؛ ظهیر، الشیعة و التشیع فرق و تاریخ، ۱۴۱۵ق، ص۲۸۰.</ref> به گفته [[بشیرحسین نجفی|بشیر نجفی]] عدم اطلاع از فرزند امام عسکری(ع) دلیل بر نبودن آن نیست.<ref>نجفی، ولادة الإمام المهدی، ۱۴۲۷ق، ص۳۴–۳۷.</ref> همچنین در کتاب [[ولادة الامام المهدی فی کتب الفریقین (کتاب)|ولادة الامام المهدی فی کتب الفریقین]] به ۱۱ مورد<ref>محمود، ولادة الامام المهدی فی کتب الفریقین، ۱۳۹۰ش، ص۳۱۹–۳۲۴.</ref>و در کتاب تولد امام مهدی به ۱۲ نمونه<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۶۵–۶۶.</ref> از علمای نسب‌شناس که به ولادت فرزند امام عسکری(ع) اذعان کرده‌اند اشاره شده است. | ||
به گفته [[احمد الکاتب]] و [[ناصر القفاری]]، پس از شهادت امام عسکری(ع) در دوره‌ای که به عنوان [[عصر حیرت]] نامیده می‌شود، شیعیان متفرق شده و در امر امامت بعد از ایشان دچار اختلاف شدند. همین امر نشان‌دهنده ساختگی بودن مسئله تولد مهدی(عج) است.<ref>الکاتب، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه، ۱۹۹۸م، ص۱۲۷–۱۲۸؛ قفاری، أصول مذهب الشیعة الإمامیة الإثنی عشریة، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۳۲–۳۳۴.</ref> [[سید سامی البدری]] | به گفته [[احمد الکاتب]] و [[ناصر القفاری]]، پس از شهادت امام عسکری(ع) در دوره‌ای که به عنوان [[عصر حیرت]] نامیده می‌شود، شیعیان متفرق شده و در امر امامت بعد از ایشان دچار اختلاف شدند. همین امر نشان‌دهنده ساختگی بودن مسئله تولد مهدی(عج) است.<ref>الکاتب، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه، ۱۹۹۸م، ص۱۲۷–۱۲۸؛ قفاری، أصول مذهب الشیعة الإمامیة الإثنی عشریة، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۳۳۲–۳۳۴.</ref> [[سید سامی البدری]] مهدویت‌پژوه، با ذکر شواهدی از کتب تاریخی، بر این باور است که بعد از شهادت امام عسکری(ع) غالب شیعیان به امامت فرزند امام عسکری(ع) اعتقاد داشتند. و افرادی که در این امر دچار تردید بودند به مرور ابهاماتشان برطرف گردید.<ref>البدری، شبهات وردود، ۱۴۲۸ق، ص۴۰۳–۴۰۹؛ همچنین نگاه کنید به: رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۴۹ و آیتی، دلیل روشن، ۱۳۹۳ش، ص۵۵–۶۵.</ref> به گزارش شیخ مفید از میان فرقه‌هایی که بعد از امام حسن عسکری(ع) در میان شیعیان شکل گرفت تنها [[امامیه|شیعه اثناعشری]] باقی ماند.<ref>شیخ مفید، الفصول المختارة، ۱۴۱۳ق، ص۳۲۱.</ref> | ||
ابن‌تیمیه و احمد الکاتب بر این باورند که وجود مدعیان مهدویت و طرفداران آن‌ها در تاریخ نشان می‌دهد که شخصیت مهدی به صورت واضح مشخص نشده بود. پس نمی‌توان برای اثبات تولد مهدی مورد ادعای شیعیان به روایات تمسک کرد.<ref>ابن‌تیمیه حرَانی، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ص۹۸–۱۰۱؛ الکاتب، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه، ۱۹۹۸م، ص۱۷۸–۱۸۱.</ref> البدری | ابن‌تیمیه و احمد الکاتب بر این باورند که وجود [[مدعیان مهدویت]] و طرفداران آن‌ها در تاریخ نشان می‌دهد که شخصیت مهدی به صورت واضح مشخص نشده بود. پس نمی‌توان برای اثبات تولد مهدی مورد ادعای شیعیان به روایات تمسک کرد.<ref>ابن‌تیمیه حرَانی، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ص۹۸–۱۰۱؛ الکاتب، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه، ۱۹۹۸م، ص۱۷۸–۱۸۱.</ref> البدری با ذکر شواهدی از روایات ثابت می‌کند مصداق مهدی از ابتدا توسط بزرگان دین بیان شده بود.<ref>البدری، شبهات وردود، ۱۴۲۸ق، ص۴۲۱–۴۲۶.</ref> علی‌اصغر رضوانی نیز بر این باور است که پیامبر(ص) و ائمه رفتارشان در رابطه با مهدی(عج) همراه با احتیاط بوده است. از سویی با بیان شخصیت حقیقی مهدی زمینه اعتقاد صحیح را در این رابطه فراهم کرده‌اند و از سوی دیگر به دلیل جایگاه خطیر وی طوری عمل می‌کردند که ایشان را از خطرات حفظ کنند.<ref>ضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۴۳–۴۴.</ref> | ||
[[عثمان الخمیس]]، [[محمود عداب الحمش|محمود الحمش]]، ناصر القفاری و احمد الکاتب معتقدند غالب روایاتی که در مجامع روایی شیعی علی‌الخصوص [[الکافی (کتاب)|کتاب الکافی]] برای اثبات ولادت مطرح شده است [[حدیث ضعیف|ضعف سندی]] داشته و در [[حدیث صحیح|روایات صحیح]] نیز دلالت قطعی به مسئله ولادت وجود ندارد.<ref>الخمیس، متی یشرق نورک ایها المنتظر؟، ۱۴۲۵ق، ص۹۰؛ الحمش، المهدی المنتظر فی روایات اهل السنة و الشیعة الامامیة، ۱۴۲۲ق، ص۴۷۱–۴۹۶؛ قفاری، أصول مذهب الشیعة الإمامیة الإثنی عشریة، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۸۴۴؛ الکاتب، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه، ۱۹۹۸م، ص۱۹۷–۲۰۸.</ref> بر اساس پاسخ علی‌اصغر رضوانی به این اشکال، اولا وجود روایات صحیح‌السند در این رابطه ضعف روایات دیگر را جبران می‌کند. دوم این که اصل مهدویت و امامت امام دوازدهم با دلایل قطعی ثابت‌شده و نیازی به بررسی یکایک اسناد نیست. نکته سوم این که مجموع احادیث دلالت‌کننده بر ولادت به حد [[تواتر]] می‌رسد که در آن صورت ضعف سندی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. چهارم دلیل مجهول بودن برخی روات در این احادیث شرایط خاص دوران بعد از امام حسن عسکری(ع) بوده است.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۲۲–۲۳.</ref> | [[عثمان الخمیس]]، [[محمود عداب الحمش|محمود الحمش]]، ناصر القفاری و احمد الکاتب معتقدند غالب روایاتی که در مجامع روایی شیعی علی‌الخصوص [[الکافی (کتاب)|کتاب الکافی]] برای اثبات ولادت مطرح شده است [[حدیث ضعیف|ضعف سندی]] داشته و در [[حدیث صحیح|روایات صحیح]] نیز دلالت قطعی به مسئله ولادت وجود ندارد.<ref>الخمیس، متی یشرق نورک ایها المنتظر؟، ۱۴۲۵ق، ص۹۰؛ الحمش، المهدی المنتظر فی روایات اهل السنة و الشیعة الامامیة، ۱۴۲۲ق، ص۴۷۱–۴۹۶؛ قفاری، أصول مذهب الشیعة الإمامیة الإثنی عشریة، ۱۴۱۴ق، ج۲، ص۸۴۴؛ الکاتب، تطور الفکر السیاسی الشیعی من الشوری الی ولایة الفقیه، ۱۹۹۸م، ص۱۹۷–۲۰۸.</ref> بر اساس پاسخ علی‌اصغر رضوانی به این اشکال، اولا وجود روایات صحیح‌السند در این رابطه ضعف روایات دیگر را جبران می‌کند. دوم این که اصل مهدویت و امامت امام دوازدهم با دلایل قطعی ثابت‌شده و نیازی به بررسی یکایک اسناد نیست. نکته سوم این که مجموع احادیث دلالت‌کننده بر ولادت به حد [[تواتر]] می‌رسد که در آن صورت ضعف سندی مورد توجه قرار نمی‌گیرد. چهارم دلیل مجهول بودن برخی روات در این احادیث شرایط خاص دوران بعد از امام حسن عسکری(ع) بوده است.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۲۲–۲۳.</ref> | ||
| خط ۷۴: | خط ۷۴: | ||
بر اساس بررسی که محمود الحمش در روایات مربوط به امامت امام عسکری(ع) انجام داده، مدعی است هیچ روایت صحیحی برای اثبات امامت ایشان وجود ندارد. در نتیجه اگر امامت امام عسکری(ع) ثابت نشود نمی‌توان پذیرفت که با نصوصی که از جانب ایشان است، تولد، غیبت و امامت فرزندش ثابت شود.<ref>الحمش، المهدی المنتظر فی روایات اهل السنة و الشیعة الامامیة، ۱۴۲۲ق، ص۴۴۳–۴۵۱.</ref> در پاسخ به این اشکال گفته شده است که اولا امامت علاوه بر [[نص بر امام|نص]] با [[معجزه]] نیز ثابت می‌شود و معجزات ثابت‌کننده امامت برای امام عسکری(ع) نقل شده است. ثانیاً روایات مربوط به امامت امام عسکری(ع) منحصر در کافی نیست و در دیگر کتب روایی نیز وجود دارد. ثالثاً امامت ایشان با روایات کلی مربوط به [[امامت امامان شیعه|امامت امامان دوازده‌گانه]] نیز ثابت می‌شود. رابعاً بسیاری از علما این روایات را ضعیف ندانسته‌اند و صرف ضعف سندی روایت دلیل بر کنار گذشته شدن آن نیست.<ref>اکبرنژاد، بررسی تطبیقی مهدویت در روایات شیعه و اهل سنت، ۱۳۸۸ش، ص۳۲۳–۳۲۹.</ref> | بر اساس بررسی که محمود الحمش در روایات مربوط به امامت امام عسکری(ع) انجام داده، مدعی است هیچ روایت صحیحی برای اثبات امامت ایشان وجود ندارد. در نتیجه اگر امامت امام عسکری(ع) ثابت نشود نمی‌توان پذیرفت که با نصوصی که از جانب ایشان است، تولد، غیبت و امامت فرزندش ثابت شود.<ref>الحمش، المهدی المنتظر فی روایات اهل السنة و الشیعة الامامیة، ۱۴۲۲ق، ص۴۴۳–۴۵۱.</ref> در پاسخ به این اشکال گفته شده است که اولا امامت علاوه بر [[نص بر امام|نص]] با [[معجزه]] نیز ثابت می‌شود و معجزات ثابت‌کننده امامت برای امام عسکری(ع) نقل شده است. ثانیاً روایات مربوط به امامت امام عسکری(ع) منحصر در کافی نیست و در دیگر کتب روایی نیز وجود دارد. ثالثاً امامت ایشان با روایات کلی مربوط به [[امامت امامان شیعه|امامت امامان دوازده‌گانه]] نیز ثابت می‌شود. رابعاً بسیاری از علما این روایات را ضعیف ندانسته‌اند و صرف ضعف سندی روایت دلیل بر کنار گذشته شدن آن نیست.<ref>اکبرنژاد، بررسی تطبیقی مهدویت در روایات شیعه و اهل سنت، ۱۳۸۸ش، ص۳۲۳–۳۲۹.</ref> | ||
به | از دیگر اشکالاتی که به وجود مهدی موعود توسط ابن‌تیمیه مطرح شده است، غیرعادی بودن عمر امام زمان(عج) است. برپایه این اشکال اگر مهدی موعود همان [[امام مهدی عجل الله تعالی فرجه|امام منتَظَر شیعیان]] باشد در آن صورت عمری بیشتر از ۴۵۰ سال (تا زمان ابن‌تیمیه) خواهد داشت در حالی که در امت اسلام چنین عمری طولانی وجود نداشته است. عمر طولانی [[نوح (پیامبر)|نوح]]، [[آدم (پیامبر)|آدم]] و [[حضرت خضر|خضر]] نیز نمی‌تواند تأییدکننده شیعیان باشد زیرا آن‌ها برای امت پیامبر نیستند.<ref>ابن‌تیمیه حرَانی، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ص۹۱–۹۴.</ref> [[شیخ مفید]] برای دفع این ایراد، با ذکر نمونه افراد دارای طول عمر بسیار زیاد در امت‌های گذشته و امت پیامبر(ص) نشان می‌دهد که غیرعادی بودن عمر طولانی بوده معنای عدم امکان نیست و اگر خدا بخواهد می‌تواند به مصلحت‌هایی طول عمر به ولی خودش بدهد.<ref>شیخ مفید، المسائل العشر فی الغیبة، ۱۴۲۶ق، ص۸۳–۹۴.</ref> همچنین به نوشته نصرت‌الله آیتی مهدویت‌پژوه امامی، روایات نفی عمر طولانی در امت حضرت محمد(ص) در منابع اهل‌سنت است و نمی‌توان از آن‌ها برای نقد باور شیعیان استفاده کرد.<ref>آیتی، دلیل روشن، ۱۳۹۳ش، ص۲۹۱.</ref> | ||
در نقد دیگری [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن تیمیه]] با بررسی روایات مهدویت در منابع اهل‌سنت بر این عقیده است که ویژگی‌هایی که در این احادیث برای مهدی موعود ثابت شده است مطابق با مهدی مورد ادعای شیعیان نیست. این روایات مهدی را از نسل امام حسن(ع) با نام محمد بن عبدالله می‌دانند در صورتی که به ادعای شیعه مهدی محمد بن حسن(ع) از نسل امام حسین(ع) است.<ref>ابن‌تیمیه حرَانی، منهاج السنة النبویة، ۱۴۰۶ق، ص۹۴–۹۸.</ref> در رد سخن ابن‌تیمیه، عرفان محمود با بررسی که در روایات نقل شده در منابع اهل‌سنت در رابطه با خلفا و جانشینان پیامبر داشته است، بر این باور است که بر اساس این احادیث مراد از مهدی همان دوازدهمین خلیفه پیامبر و فرزند امام حسن عسکری(ع) است.<ref>محمود، ولادة الامام المهدی فی کتب الفریقین، ۱۳۹۰ش، ص۳۰–۱۳۶.</ref> | |||
در نقد دیگری [[ابن‌تیمیه حرانی|ابن تیمیه]] با بررسی روایات مهدویت در منابع | |||
از دیگر اشکالات این است که اگر امام عسکری فرزندی داشت، ارث او به برادرش جعفر نمی‌رسید<ref>ظهیر، الشیعة و التشیع فرق و تاریخ، ۱۴۱۵ق، ص۲۷۹.</ref> [[جعفر پسر امام هادی(ع)|جعفر فرزند امام هادی(ع)]] ادعا کرد [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام عسکری(ع)]] فرزندی ندارد. حکومت نیز با تفتیش منزل ایشان و نیافتن فرزند حکم داد که ارث به جعفر برسد.<ref>شیخ مفید، المسائل العشر فی الغیبة، ۱۴۲۶ق، ص۵۷.</ref> شیخ مفید در پاسخ به این اشکال با ذکر نمونه قرآنی [[بنی‌اسرائیل|فرزندان یعقوب نبی(ع)]] که منکر زنده بودن [[یوسف (پیامبر)|یوسف]] شدند و به مرگش شهادت دادند، بیان می‌کند که جعفر نیز با این که فرزند امام بود اما معصوم نبود و گواهی و انکار او نمی‌تواند دلیلی بر عدم وجود فرزند برای امام عسکری(ع) باشد.<ref>شیخ مفید، المسائل العشر فی الغیبة، ۱۴۲۶ق، ص۵۷–۵۸.</ref> همچنین گفته شده شواهدی وجود دارد که جعفر به دلیل گمراهی و انحراف این کار را کرد.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۶۶–۶۷.</ref> ضمن این که پیدا نشدن فرزند امام عسکری(ع) توسط عاملان حکومت به معنای فرزند نداشتن ایشان نیست.<ref>نجفی، ولادة الإمام المهدی، ۱۴۲۷ق، ص۲۲–۲۴.</ref> | از دیگر اشکالات این است که اگر امام عسکری فرزندی داشت، ارث او به برادرش جعفر نمی‌رسید<ref>ظهیر، الشیعة و التشیع فرق و تاریخ، ۱۴۱۵ق، ص۲۷۹.</ref> [[جعفر پسر امام هادی(ع)|جعفر فرزند امام هادی(ع)]] ادعا کرد [[امام حسن عسکری علیه‌السلام|امام عسکری(ع)]] فرزندی ندارد. حکومت نیز با تفتیش منزل ایشان و نیافتن فرزند حکم داد که ارث به جعفر برسد.<ref>شیخ مفید، المسائل العشر فی الغیبة، ۱۴۲۶ق، ص۵۷.</ref> شیخ مفید در پاسخ به این اشکال با ذکر نمونه قرآنی [[بنی‌اسرائیل|فرزندان یعقوب نبی(ع)]] که منکر زنده بودن [[یوسف (پیامبر)|یوسف]] شدند و به مرگش شهادت دادند، بیان می‌کند که جعفر نیز با این که فرزند امام بود اما معصوم نبود و گواهی و انکار او نمی‌تواند دلیلی بر عدم وجود فرزند برای امام عسکری(ع) باشد.<ref>شیخ مفید، المسائل العشر فی الغیبة، ۱۴۲۶ق، ص۵۷–۵۸.</ref> همچنین گفته شده شواهدی وجود دارد که جعفر به دلیل گمراهی و انحراف این کار را کرد.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۶۶–۶۷.</ref> ضمن این که پیدا نشدن فرزند امام عسکری(ع) توسط عاملان حکومت به معنای فرزند نداشتن ایشان نیست.<ref>نجفی، ولادة الإمام المهدی، ۱۴۲۷ق، ص۲۲–۲۴.</ref> | ||
| خط ۱۱۶: | خط ۱۱۴: | ||
*کتاب حقیقت دوازدهم اثر [[مهدی خدامیان آرانی]] از پژوهش‌گران مهدویت در نقد [[متی یشرق نورک ایها المنتظر؟ (کتاب)|کتاب عجیب‌ترین دروغ تاریخ]] و پاسخ به یکی از اشکالات عثمان‌الخمیس در مورد تولد امام مهدی(ع).<ref>خدامیان آرانی، حقیقت دوازدهم، ۱۳۸۹ش، ص۷.</ref> | *کتاب حقیقت دوازدهم اثر [[مهدی خدامیان آرانی]] از پژوهش‌گران مهدویت در نقد [[متی یشرق نورک ایها المنتظر؟ (کتاب)|کتاب عجیب‌ترین دروغ تاریخ]] و پاسخ به یکی از اشکالات عثمان‌الخمیس در مورد تولد امام مهدی(ع).<ref>خدامیان آرانی، حقیقت دوازدهم، ۱۳۸۹ش، ص۷.</ref> | ||
*«ولادة الامام المهدی اضواء علی الادلة والشبهات» اثر سید ضیاء خبَاز قطیفی از دین‌پژوهان شیعه عربستانی در اثبات تولد امام مهدی(ع) و پاسخ به اشکالات آن.<ref>خباز قطیفی، ولادة الامام المهدی اضواء علی الادلة والشبهات، ۱۴۴۱ق، ص۵–۸.</ref> | *«ولادة الامام المهدی اضواء علی الادلة والشبهات» اثر سید ضیاء خبَاز قطیفی از دین‌پژوهان شیعه عربستانی در اثبات تولد امام مهدی(ع) و پاسخ به اشکالات آن.<ref>خباز قطیفی، ولادة الامام المهدی اضواء علی الادلة والشبهات، ۱۴۴۱ق، ص۵–۸.</ref> | ||
*«تولد حضرت مهدی(عج)» اثر علی‌اصغر رضوانی ضمن تشریح چگونگی ولادت مهدی موعود، روایات معتبر مربوط به ولادت ایشان به تفکیک از پیامبر(ص) و یازده امام قبلی نقل شده است.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۵–۸.</ref> وی در این کتاب به برخی اشکالات مطرح شده توسط [[احمد الکاتب]] در [[تطور الفکر السیاسی الشیعی (کتاب)|کتاب تطور الفکر السیاسی الشیعی]] پاسخ داده است.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۲۰ و ص۲۲.</ref> | *«تولد حضرت مهدی(عج)» اثر علی‌اصغر رضوانی ضمن تشریح چگونگی ولادت مهدی موعود، روایات معتبر مربوط به ولادت ایشان به تفکیک از پیامبر(ص) و یازده امام قبلی نقل شده است.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۵–۸.</ref> وی در این کتاب به برخی اشکالات مطرح شده توسط [[احمد الکاتب]] در [[تطور الفکر السیاسی الشیعی (کتاب)|کتاب تطور الفکر السیاسی الشیعی]] پاسخ داده است.<ref>رضوانی، تولد حضرت مهدی، ۱۳۸۶ش، ص۲۰ و ص۲۲.</ref> | ||
*«وجود امام مهدی(عج) در پرتو عقل» اثر علی‌اصغر رضوانی در ذکر براهین و استدلال‌های عقلی اثبات ضرورت وجود امام زمان(عج).<ref>رضوانی، وجود امام مهدی(عج) در پرتو عقل، ۱۳۸۶ش، ص۱۱.</ref> | *«وجود امام مهدی(عج) در پرتو عقل» اثر علی‌اصغر رضوانی در ذکر براهین و استدلال‌های عقلی اثبات ضرورت وجود امام زمان(عج).<ref>رضوانی، وجود امام مهدی(عج) در پرتو عقل، ۱۳۸۶ش، ص۱۱.</ref> | ||
*«وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث» اثر علی‌اصغر رضوانی. نویسنده در این کتاب با توجه به آیات قرآن و احادیث ضرورت وجود امام حیّ را در همه زمان‌ها ثابت می‌کند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۶–۸.</ref> | *«وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث» اثر علی‌اصغر رضوانی. نویسنده در این کتاب با توجه به آیات قرآن و احادیث ضرورت وجود امام حیّ را در همه زمان‌ها ثابت می‌کند.<ref>رضوانی، وجود امام زمان(عج) از منظر قرآن و حدیث، ۱۳۸۶ش، ص۶–۸.</ref> | ||
*«ولادة الامام المهدی بین الضرورة و التشکیک» توسط بخش تبلیغ اداره امور دینی [[حرم امام علی(ع)|آستان قدس علوی]] به چاپ رسیده است.<ref>اداره امور دینی آستان قدس علوی، ولادة الامام المهدی(عج) بین الضرورة والتشکیک، ۱۴۳۶ق، ص۳–۱۲.</ref> | *«ولادة الامام المهدی بین الضرورة و التشکیک» توسط بخش تبلیغ اداره امور دینی [[حرم امام علی(ع)|آستان قدس علوی]] به چاپ رسیده است.<ref>اداره امور دینی آستان قدس علوی، ولادة الامام المهدی(عج) بین الضرورة والتشکیک، ۱۴۳۶ق، ص۳–۱۲.</ref> | ||