۱۷٬۱۵۸
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Shamsoddin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{سوره||نام = '''کوثر'''|کتابت = ۱۰۸|جزء = ۳۰|آیه = ۳|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۱۵|بعدی = کافرون|قبلی = ماعون|کلمه = ۱۰|حرف = ۴۳|تصویر=سوره کوثر.jpg}} | {{سوره||نام = '''کوثر'''|کتابت = ۱۰۸|جزء = ۳۰|آیه = ۳|مکی/مدنی = مکی|شماره نزول = ۱۵|بعدی = کافرون|قبلی = ماعون|کلمه = ۱۰|حرف = ۴۳|تصویر=سوره کوثر.jpg}} | ||
'''سوره کوثر''' صد و هشتمین [[سوره]] و از [[سورههای مکی قرآن]] است که در [[جزء]] سیام قرآن جای دارد. این سوره کوچکترین سوره [[قرآن]] است و به دلیل سخن گفتن از نعمتی به نام [[کوثر]] برای [[پیامبر(ص)]] در نخستین | '''سوره کوثر''' صد و هشتمین [[سوره]] و از [[سورههای مکی و مدنی|سورههای مکی قرآن]] است که در [[جزء (قرآن)|جزء]] سیام قرآن جای دارد. این سوره کوچکترین سوره [[قرآن]] است و به دلیل سخن گفتن از نعمتی به نام [[کوثر]] برای [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] در نخستین آیه، کوثر نامیده شده و از پیامبر خواسته است تا در برابر این نعمت بزرگ، [[نماز]] بخواند و [[قربانی]] کند. | ||
[[حوض کوثر]]، رودی در [[بهشت]]، خیر فراوان، [[اسلام]]، [[نبوت]]، [[قرآن]]، شمار فراوان [[اصحاب]] و [[شفاعت]] و فراوانی ذریه از مصادیق کوثر معرفی شدهاند. به اعتقاد بسیاری از علمای شیعه [[حضرت فاطمه سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] و فرزندانش یکی از مصادیق کوثر هستند؛ زیرا نزول سوره در پاسخ به کسانی است که پیامبر(ص) را بدون نسل و ذریه میدانستند. | [[حوض کوثر]]، رودی در [[بهشت]]، خیر فراوان، [[اسلام]]، [[نبوت]]، [[قرآن]]، شمار فراوان [[صحابه|اصحاب]] و [[شفاعت]] و فراوانی ذریه از مصادیق کوثر معرفی شدهاند. به اعتقاد بسیاری از علمای شیعه [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] و فرزندانش یکی از مصادیق کوثر هستند؛ زیرا نزول سوره در پاسخ به کسانی است که پیامبر(ص) را بدون نسل و ذریه میدانستند. | ||
در فضیلت [[تلاوت]] سوره کوثر آمده است کسی که این سوره را در [[نمازهای روزانه]] بخواند، روز [[قیامت]] از | در فضیلت [[تلاوت قرآن|تلاوت]] سوره کوثر آمده است کسی که این سوره را در [[نمازهای یومیه|نمازهای روزانه]] بخواند، روز [[قیامت]] از حوض کوثر خواهد نوشید و همنشین رسول خدا در زیر [[طوبی|درخت طوبیٰ]] خواهد بود. | ||
==معرفی== | ==معرفی== | ||
'''نامگذاری''' | '''نامگذاری''' | ||
این سوره را از آن رو کوثر نامیدهاند که در نخستین [[آیه]] آن، از نعمتی به نام [[کوثر]] سخن گفته است که خدا به [[پیامبر(ص)]] اعطا کرده است.<ref>خرمشاهی، «سوره کوثر»، ص۱۲۶۹.</ref> | این سوره را از آن رو کوثر نامیدهاند که در نخستین [[آیه]] آن، از نعمتی به نام [[کوثر]] سخن گفته است که خدا به [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] اعطا کرده است.<ref>خرمشاهی، «سوره کوثر»، ص۱۲۶۹.</ref> | ||
'''ترتیب و محل نزول''' | '''ترتیب و محل نزول''' | ||
سوره کوثر جزو [[سورههای مکی]] {{یاد|درباره محل نزول سوره کوثر، اختلاف نظر وجود دارد. برخی معتقدند در [[مکه]] نازل شده است و برخی نیز محل نزول آن را [[مدینه]] دانستهاند. دیدگاه مشهور آن است که سوره کوثر از [[سورههای مکی]] است. (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۶۸.)}} و در [[فهرست ترتیبی سورههای قرآن|ترتیب نزول]]، پانزدهمین سورهای است که بر [[پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، صد و هشتمین سوره است و در [[جزء]] سیام [[قرآن]] جای دارد.<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> | سوره کوثر جزو [[سورههای مکی و مدنی|سورههای مکی]]{{یاد|درباره محل نزول سوره کوثر، اختلاف نظر وجود دارد. برخی معتقدند در [[مکه]] نازل شده است و برخی نیز محل نزول آن را [[مدینه]] دانستهاند. دیدگاه مشهور آن است که سوره کوثر از [[سورههای مکی]] است. (مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۷، ص۳۶۸.)}} و در [[فهرست ترتیبی سورههای قرآن|ترتیب نزول]]، پانزدهمین سورهای است که بر [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر(ص)]] نازل شده است. این سوره در چینش کنونی [[مصحف|مُصحَف]]، صد و هشتمین سوره است و در [[جزء (قرآن)|جزء]] سیام [[قرآن]] جای دارد.<ref>معرفت، آموزش علوم قرآن، ۱۳۷۱ش، ج۲، ص۱۶۶.</ref> | ||
'''تعداد آیات و کلمات''' | '''تعداد آیات و کلمات''' | ||
سوره کوثر ۳ | سوره کوثر ۳ آیه، ۱۰ کلمه و ۴۳ حرف دارد. این سوره کوچکترین سوره [[قرآن]] است.<ref>خرمشاهی، «سوره کوثر»، ص۱۲۶۹.</ref> | ||
==شأن نزول== | |||
سوره کوثر درباره سخنی که [[عاص بن وائل سهمی|عاص بن وائل]]، درباره پیامبر(ص) گفت، نازل شده است. او به علت آنکه [[عبدالله پسر رسول خدا|عبدالله فرزند رسول خدا]] از دنیا رفته بود و پیامبر پسری نداشت، در جمع بزرگان [[قبیله قریش|قریش]]، از پیامبر با واژه ابتر (بینسل) یاد کرد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۶؛ واحدی، اسباب نزول القرآن، ۱۴۱۱ق، ص۴۹۴.</ref> خداوند با این [[سوره]]، به پیامبر دلداری داد که به او خیر فراوان عطا شده است. همچنین به او بشارت داد که دشمنان او ابتر خواهند بود.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۶۹.</ref> | |||
==محتوا== | ==محتوا== | ||
سوره کوثر که مانند [[سوره ضحی|سورههای ضحی]] و [[سوره | سوره کوثر که مانند [[سوره ضحی|سورههای ضحی]] و [[سوره شرح|انشراح]]، در همه آیاتش پیامبر(ص) را خطاب قرار داده<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۰.</ref> اشاره به نعمتی به نام [[کوثر]] دارد که خداوند به پیامبرش عطا کرده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۰و۳۷۱.</ref> [[مفسران]] کوثر را به خیر فراوان تفسیر کردهاند<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۵.</ref> خیری که از پیامبر خواسته شده در برابر آن، [[نماز]] بخواند و [[قربانی]] کند.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۲.</ref> | ||
=== مصادیق کوثر=== | ===مصادیق کوثر=== | ||
{{اصلی|کوثر}} | {{اصلی|کوثر}} | ||
مفسران در اینکه مصداق کوثر چیست، نظرات مختلفی دارند. [[حوض کوثر]]، رودی در [[بهشت]]، خیر فراوان، [[اسلام]]، [[نبوت]]، [[قرآن]]، شمار فراوان [[صحابه|اصحاب]] و پیروان، تعداد زیاد نسل پیامبر و [[شفاعت]] از مصادیق کوثر معرفی شده است.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۶و۸۳۷؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۷۰.</ref> | |||
در [[تفسیر نمونه]] به نقل از بسیاری از علمای شیعه یکی از مصادیق کوثر | در [[تفسیر نمونه (کتاب)|تفسیر نمونه]] به نقل از بسیاری از علمای شیعه یکی از مصادیق کوثر [[حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها|حضرت فاطمه(س)]] است؛ زیرا در این سوره سخن از کسانی است که پیامبر را بدون نسل و ذریه میدانستند، در حالی که نسل پیامبر از طریق دخترش فاطمه(س) ادامه پیدا کرده و همان نسل است که [[امامت]] بر عهده او نهاده شده است.<ref>مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۵؛ طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۷۰.</ref> [[عبدالله جوادی آملی]]، مفسر قرآن، کوثر را مربوط به حضرت فاطمه میداند که یازده [[امامت|امام]] از نسل او متولد و فخر جهان شدند و شرق و غرب عالم را نام آنها و فرزندانشان اداره میکند.<ref>جوادی آملی،عبدالله، دروس تفسیر، سوره کوثر</ref>[[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مفسر شیعی در [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|المیزان]] تصریح دارد که چون غرض سوره کوثر، آسوده ساختن خاطرِ پیامبر(ص) بوده تعبیر «إِنَّا أَعْطَيْنَاكَ» بهکار رفته است؛ این تعبیر دلالت بر مالکیت پیامبر نسبت به کوثر دارد و این از خبرهای غیبی [[قرآن]] است چرا که خداوند بعد از درگذشت آن حضرت برکتى در نسلش قرار داد، به طورى که در همه عالم هیچ نسلى معادل آن دیده نمىشود، آن هم با آن همه بلاها که بر سر خاندانش آوردند و گروهگروه از ایشان را درجنگهای خانمانسوز کشتند.<ref>طباطبایی، المیزان، منشورات اسماعیلیان، ج۲۰، ص۳۷۱.</ref> | ||
{{سوره کوثر}} | {{سوره کوثر}} | ||
==نظرات مختلف در تفسیر واژه نحر== | |||
مفسران درباره تفسیر واژه نَحر نظرات مختلفی دارند. مفسرانی همچون [[فضل بن حسن طبرسی]] (درگذشته ۵۴۸ق)<ref> طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۷.</ref> و [[علامه طباطبایی]] (درگذشته [[۱۳۶۰ش]])<ref> علامه طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۰ق، ج۲۰، ص۳۷۲.</ref> با استناد به روایاتی از شیعه و سنی آن را به بلند کردن دستها و آوردن آنها به هنگام [[تکبیر]] در مقابل صورت تفسیر کردهاند. اما [[ناصر مکارم شیرازی|آیتالله مکارم شیرازی]] معتقد است که تفسیر نحر به قربانی مناسبتر است چراکه منظور نفی اعمال بتپرستان است که عبادت و قربانی را برای غیرخدا انجام میدادند.<ref> مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۲۷، ص۳۷۴.</ref>برخی از مفسران، نحر را در تفسیری عرفانی به این معنا دانسته که [[حضرت محمد صلی الله علیه و آله|پیامبر]] انانیت و نفسانیتش را از میان برده و خودش را در حق فانی گرداند تا بتواند در پرتو بقای حق باقی بماند.<ref>ابن العربی، تفسیر ابن عربی، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۴۳۴. | |||
مفسران درباره تفسیر واژه نَحر | |||
</ref> | </ref> | ||
== | ==فضیلت و خواص تلاوت سوره کوثر== | ||
[[Image:سوره کوثر حرم امام حسین.jpg|thumb|250px| سوره کوثر بر سقف یکی از رواقهای [[حرم امام حسین(ع)]] ]] | [[Image:سوره کوثر حرم امام حسین.jpg|thumb|250px| سوره کوثر بر سقف یکی از رواقهای [[حرم امام حسین(ع)]] ]] | ||
{{اصلی|فضائل سور}} | {{اصلی|فضائل سور}} | ||
[[ابوبصیر]] از [[امام صادق(ع)]] نقل کرده است: کسی که سوره کوثر را در [[نمازهای روزانه]] میخواند، در روز [[قیامت]] از [[حوض کوثر]] خواهد نوشید و همنشین | [[ابوبصیر]] از [[امام صادق علیهالسلام|امام صادق(ع)]] نقل کرده است: کسی که سوره کوثر را در [[نمازهای یومیه|نمازهای روزانه]] میخواند، در روز [[قیامت]] از [[حوض کوثر]] خواهد نوشید و همنشین رسول خدا در زیر [[طوبی|درخت طوبیٰ]] خواهد بود.<ref>صدوق، ثواب الاعمال، ۱۴۰۶ق، ص۱۲۶و۱۲۷.</ref> در [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]] به نقل از پیامبر(ص) آمده است: کسی که سوره کوثر را قرائت میکند، خداوند او را از رودهای [[بهشت]] سیراب خواهد کرد و به تعداد قربانیهایی که بندگان خدا در روز [[عید قربان]] میکنند و همچنین قربانیهای [[اهل کتاب|اهلکتاب]] و [[شرک|مشرکان]] به او [[ثواب و عقاب|پاداش]] خواهد داد.<ref>طبرسی، مجمع البیان، ۱۳۷۲ش، ج۱۰، ص۸۳۵.</ref> | ||
=== خواندن سوره در نمازهای مستحبی === | |||
همچنین خواندن سوره کوثر، در برخی از [[نمازهای مستحب|نمازهای مستحبی]] توصیه شده است؛ از جمله: | |||
*نماز شب یازدهم [[رمضان|ماه رمضان]]: این نماز دو [[رکعت]] است؛ در هر رکعت یک مرتبه [[سوره فاتحه|سوره حمد]] و بیست مرتبه سوره کوثر خواندمیشود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، بخش نمازهای شبهای ماه رمضان.</ref> | |||
*نماز شب هجدهم ماه رمضان: این نماز چهار رکعت است که در هر رکعت یک مرتبه سوره حمد و بیست و پنج مرتبه سوره کوثر خوانده میشود.<ref>قمی، مفاتیح الجنان، بخش نمازهای شبهای ماه رمضان.</ref> | |||
==آثار هنری== | ==آثار هنری== | ||
سوره کوثر بر بنای برخی [[حرم|حرمها]]، [[مسجد|مساجد]]، [[امامزاده|امامزادهها]] و مدارس علمیه به صورت کتیبه یا کاشیکاری نقش بسته است؛ از جمله در داخل [[ضریح امام حسین(ع)]]،<ref>[http://mouood.org/component/k2/item/5759 «کدام آیات و روایات در ضریح جدید امام حسین(ع) درج شده است»] سایت موعود.</ref> کتیبهای در [[قبرستان | سوره کوثر بر بنای برخی [[حرم|حرمها]]، [[مسجد|مساجد]]، [[امامزاده|امامزادهها]] و مدارس علمیه به صورت کتیبه یا کاشیکاری نقش بسته است؛ از جمله در داخل [[ضریح امام حسین(ع)]]،<ref>[http://mouood.org/component/k2/item/5759 «کدام آیات و روایات در ضریح جدید امام حسین(ع) درج شده است»] سایت موعود.</ref> کتیبهای در [[قبرستان ابنبابویه|آرامگاه شیخ صدوق]] به خط [[ابراهیم تهرانی]]،<ref>مصطفوی، آثار تاریخی، ۱۳۶۱ش، ج۱، ص۲۴۳.</ref> کتیبهای در [[دانشگاه شهید مطهری|مدرسه سپهسالار]]<ref>مهجور و علیئی، «بررسی کتیبههای مسجد ـ مدرسهٔ شهید مطهری (سپهسالار)»، ص۵۷.</ref> و کتیبههای سردر [[مسجد سید (اصفهان)|مسجد سید اصفهان]].<ref>[http://www.irandeserts.com/content/درگاه_کویر/معماری_و_بناها/مساجد_ایران/مساجد_استان_اصفهان/مسجد_سید،_اصفهان.htm «مسجد سید اصفهان»]، سایت کویرها و بیابانهای ایران.</ref> | ||
== متن و ترجمه == | ==متن و ترجمه== | ||
{{سوره ۱۰۸ با ترجمه|شماره=۱۰۸}} | {{سوره ۱۰۸ با ترجمه|شماره=۱۰۸}} | ||
{{سورههای قرآن|108|[[سوره ماعون]]|[[سوره کافرون]]}} | {{سورههای قرآن|108|[[سوره ماعون]]|[[سوره کافرون]]}} | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانوشت}} | {{پانوشت}} | ||
== یادداشت == | ==یادداشت== | ||
{{یادداشتها}} | {{یادداشتها}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* ابن العربی* محی الدین، تفسیر ابن عربی، تحقیق، تصحیح و مقدمه:الشيخ عبد الوارث محمد علي، الطبعة: الأولى سنة الطبع: ۱۴۲۲ - ۲۰۰۱م المطبعة: لبنان/ بيروت - دار الكتب العلمية، الناشر: دار الكتب العلمية. | * ابن العربی* محی الدین، تفسیر ابن عربی، تحقیق، تصحیح و مقدمه:الشيخ عبد الوارث محمد علي، الطبعة: الأولى سنة الطبع: ۱۴۲۲ - ۲۰۰۱م المطبعة: لبنان/ بيروت - دار الكتب العلمية، الناشر: دار الكتب العلمية. | ||
خط ۷۷: | خط ۷۶: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
* [http://tanzil.net/?locale=fa_IR#108:1 قرائت سوره کوثر] | *[http://tanzil.net/?locale=fa_IR#108:1 قرائت سوره کوثر] | ||
{{سورههای مفصلات}} | {{سورههای مفصلات}} | ||
{{حضرت فاطمه(س)}} | {{حضرت فاطمه(س)}} |
ویرایش