پرش به محتوا

حکومت (اصول فقه): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۸: خط ۲۸:


====تفاوت حکومت با تخصیص====
====تفاوت حکومت با تخصیص====
فقیهان معمولا اصطلاحِ حکومت را با تخصیص معنا کرده‌اند.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۲، ص۱۹۴.</ref> نتیجه حکومت اگر محدودکننده باشد، همانند تخصیص‌ است؛ با این تفاوت که حکومت و ورود در مواردی کاربرد دارد که دو دلیل متعارض از نوع دلایل شرعی (تَعَبّدی) باشند اما تخصیص شامل موارد [[تعبد|تعبدی]] و غیر آن نیز می‌شود.<ref>آشتیانی، بحر الفوائد فی شرح الفرائد، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۱۸۳؛ مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۲، ص۱۹۵و۱۹۶.</ref> تخصیص یعنی خارج کردن حکمی از حکم عام.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۲، ص۱۹۴-۱۹۸.</ref> به عنوان مثال اگر کسی بگوید: «همهٔ دانش‌آموزانِ مدرسهٔ الف باید اکرام شوند»‌ و بار دیگر بگوید «دانش‌آموزانِ کلاس سوم نباید اکرام شوند»،‌ خروج دانش‌آموزان کلاس سوم از حکم کلی اکرام، تخصیص است.   
فقیهان معمولا اصطلاحِ حکومت را با تخصیص معنا کرده‌اند.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۲، ص۱۹۴.</ref> نتیجه حکومت اگر محدودکننده باشد، همانند تخصیص‌ است؛ با این تفاوت که حکومت در مواردی کاربرد دارد که دو دلیل متعارض از نوع دلایل شرعی (تَعَبّدی) باشند اما تخصیص شامل موارد [[تعبد|تعبدی]] و غیر آن نیز می‌شود.<ref>آشتیانی، بحر الفوائد فی شرح الفرائد، ۱۴۰۳ق، ج۳، ص۱۸۳؛ مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۲، ص۱۹۵و۱۹۶.</ref> تخصیص یعنی خارج کردن حکمی از حکم عام.<ref>مظفر، اصول الفقه، ۱۳۷۰ش، ج۲، ص۱۹۴-۱۹۸.</ref> به عنوان مثال اگر کسی بگوید: «همهٔ دانش‌آموزانِ مدرسهٔ الف باید اکرام شوند»‌ و بار دیگر بگوید «دانش‌آموزانِ کلاس سوم نباید اکرام شوند»،‌ خروج دانش‌آموزان کلاس سوم از حکم کلی اکرام، تخصیص است.   


[[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] (درگذشت: ۱۳۶۸ش) حکومت را به معنای دیگری، و نه در عرض ورود به‌کار برده است؛ او معتقد است ورود، تخصیص و تقیید از نتایج و آثار حکومت است.<ref>خمینی، الرسائل، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۴۰.</ref>  
[[سید روح‌الله موسوی خمینی|امام خمینی]] (درگذشت: ۱۳۶۸ش) حکومت را به معنای دیگری، و نه در عرض ورود به‌کار برده است؛ او معتقد است ورود، تخصیص و تقیید از نتایج و آثار حکومت است.<ref>خمینی، الرسائل، ۱۴۱۰ق، ج۱، ص۲۴۰.</ref>