پرش به محتوا

تمکین: تفاوت میان نسخه‌ها

اصلاح مطلب
(اصلاح منابع)
(اصلاح مطلب)
خط ۱: خط ۱:
{{احکام}}
{{احکام}}
'''تمکین،''' اصطلاحی [[فقه|فقهی]] در باب [[نکاح]] به معنای اختیار دادن زن به همسرش برای برآورده کردن خواسته‌های مشروع جنسی است. تمکین در صورت نبودن مانع، بر زن [[واجب]] است و در صورت تمکین نکردن، [[ناشزه|ناشِزه]] نامیده می‌شود. [[نشوز|نُشوز]] دارای آثاری مثل از بین رفتن استحقاق زن نسبت به [[نفقه]] است.
'''تمکین،''' به اختیار دادن زن به همسرش برای برآورده کردن خواسته‌های مشروع جنسی است. تمکین در صورت نبودن مانع، بر زن [[واجب]] است و در صورت تمکین نکردن، [[ناشزه|ناشِزه]] نامیده می‌شود. [[نشوز|نُشوز]] دارای آثاری مثل از بین رفتن استحقاق زن نسبت به [[نفقه]] است.


تمکین در ابواب فقهی دیگر نیز آمده و در تمام موارد به معنای اختیار دادن و مسلط کردن دیگران بر چیزی است.
تمکین در ابواب فقهی دیگر نیز آمده و در تمام موارد به معنای اختیار دادن و مسلط کردن دیگران بر چیزی است.


==تعریف تمکین==
==تعریف و جایگاه==
تمکین اصطلاحی [[فقه|فقهی]] در باب [[نکاح]] به معنای اختیار دادن زن به همسرش برای خواسته‌های مشروع جنسی است.<ref>جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۳۲، ص۲۳۵.</ref>
تمکین در [[فقه]] به اختیار دادن زن به همسرش برای خواسته‌های مشروع جنسی است.<ref>جمعی از پژوهشگران، موسوعة الفقه الاسلامی، ۱۴۲۳ق، ج۳۲، ص۲۳۵.</ref>


اما در کتاب‌های حقوقی تمکین دارای دو معنای اصطلاحی است. تمکین عام، به معنی قبول ریاست شوهر بر خانواده و محترم شمردن اراده او در امور خانواده و تمکین خاص ناظر به پاسخ دادن به خواسته‌های مشروع جنسی او است.<ref>سیدحسین صفایی و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده، ۱۴۰۲، ج۱، ص۱۷۳.</ref>
تمکین در کتاب‌های حقوقی علاوه بر معنای فقهی، به قبول ریاست شوهر بر خانواده و محترم شمردن اراده او در امور خانواده نیز گفته شده که به تمکین عام معروف است.<ref>سیدحسین صفایی و اسدالله امامی، مختصر حقوق خانواده، ۱۴۰۲، ج۱، ص۱۷۳.</ref>


==حکم و شرایط تمکین==
؟؟؟؟؟؟
زن جهت [[استمتاع]] (لذت‌جویی)، باید خود را در اختیار شوهر قرار دهد و جز با وجود مانع عقلى یا شرعی استمتاع را محدود نكند.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲، ج۳۱، ص۳۰۳.</ref>
 
==حکم و شرایط==
بنابر حکم شرعی تمکین، زن جهت [[استمتاع]] (لذت‌جویی)، باید خود را در اختیار شوهر قرار دهد مگر مانعی وجود داشته باشد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲، ج۳۱، ص۳۰۳.</ref>


برخی از موانع:
برخی از موانع:


*وجود موانعی از قبیل ایام [[حیض]]، [[احرام]]، [[اعتکاف|اعتکاف واجب]]، [[روزه|روزه واجب]]؛<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref>
*وجود موانعی از قبیل [[حیض]]، [[احرام]]، [[اعتکاف|اعتکاف واجب]]، [[روزه|روزه واجب]]؛<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref>
*سفری که با اذن شوهر یا سفر واجب؛<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref>
*سفری که با اذن شوهر یا سفر واجب؛<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۱۴.</ref>
*بیماری مقاربتی شوهر؛<ref>خویی، صراط النجاة (المحشى للخوئی)، ۱۳۸۳-۱۳۸۴، ج‌۱، ص۵۴۷.</ref>
*بیماری مقاربتی شوهر؛<ref>خویی، صراط النجاة (المحشى للخوئی)، ۱۳۸۳-۱۳۸۴، ج‌۱، ص۵۴۷.</ref>
*بیماری زوجه که مانع [[نزدیکی]] باشد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲، ج۳۱، ص۳۱۲.</ref>
*بیماری زوجه که مانع [[آمیزش|نزدیکی]] باشد.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲، ج۳۱، ص۳۱۲.</ref>


==آثار تمکین و عدم آن==
==آثار ==
برای تمکین یا عدم تمکین آثار مخصوصی وجود دارد.
 
'''برخی آثار تمکین:'''
*در [[ازدواج موقت|ازدواج موقّت]]، استحقاق تمام [[مهریه]]، متوقّف بر تمكین زن در تمام مدت زوجیت است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲، ج۳۰، ص۱۶۷.</ref>
*در [[ازدواج موقت|ازدواج موقّت]]، استحقاق تمام [[مهریه]]، متوقّف بر تمكین زن در تمام مدت زوجیت است.<ref>نجفی، جواهر الکلام، ۱۳۶۲، ج۳۰، ص۱۶۷.</ref>
*طبق نظر مشهور [[فقها]]، در صورت تمکین زن، شوهر باید [[نفقه]] وی را پرداخت نماید.<ref> بحرانی، الحدائق الناظره، ۱۴۰۵-۱۴۰۷ق، ج۲۵، ص۹۹.</ref> این نفقه به عنوان دَیْن (بدهی) بر عهده شوهر است؛ خواه زن آن را مطالبه کند یا نکند.<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۰۱.</ref>
*طبق نظر مشهور [[مجتهد|فقها]]، در صورت تمکین زن، شوهر باید [[نفقه]] وی را پرداخت نماید.<ref> بحرانی، الحدائق الناظره، ۱۴۰۵-۱۴۰۷ق، ج۲۵، ص۹۹.</ref> این نفقه به عنوان دَیْن (بدهی) بر عهده شوهر است؛ خواه زن آن را مطالبه کند یا نکند.<ref>امام خمینی، تحریر الوسیله، ۱۳۹۰ق، ج۲، ص۳۰۱.</ref>
'''برخی آثار عدم تمکین:'''
 
در حقوق مدنی ایران برای عدم تمکین، آثار ذیل ذکر شده است:
 
*عدم استحقاق زن نسبت به [[نفقه]]؛<ref>ماده ۱۱۰۸ مدنی.</ref>
*رفع مانع قانونی [[ازدواج مجدد]] مرد.<ref>ماده ؟؟؟ قانون حمایت از خانواده </ref>
 
===رابطهٔ تمکین و مهریه===
===رابطهٔ تمکین و مهریه===
در این رابطه چند نظر است:
در این رابطه چند نظر است:
confirmed، templateeditor
۴۰۳

ویرایش