لوح محفوظ: تفاوت میان نسخه‌ها

لوح محفوظ را از امور ماورای طبیعی دانسته‌اند که قابل حس و تجربه بشری نیست. مهمترین ویژگی لوح محفوظ، جامعیت آن است. گروهی از مفسران لوح محفوظ را کنایه از علم خدا دانسته‌اند، ولی گروهی دیگر، این دیدگاه را مخالف آیات دیگری از قرآن معرفی کرده‌اند. همچنین اگر چه برخی فیلسوفان، آن را بر [[عقل فعال]] یا [[جبرئیل]] تطبیق کرده‌اند، اما این دیدگاه، مخالف ظاهر شریعت و فاقد دلیل قرآنی و روایی ارزیابی شده است.

برخی اسلام‌شناسان  با استناد به آیاتی از قرآن بر این باورند که [[چهارده معصوم]] به لوح محفوظ آگاهی دارند. در مقابل برخی مفسران، آگاهی از لوح محفوظ را مخصوص خدا دانسته، آن را خارج از دسترس دیگر مخلوقات معرفی کرده‌اند. به گفته محققان اسلامی، نوشته شدن تمامی حوادث عالم در لوح محفوظ، به معنای [[جبرگرایی|مجبور بودن انسان]] نیست؛ زیرا افعال انسان، به همان صورتی که واقع می‌شوند (انجام شدن آن به صورت [[جبر و اختیار#اختیار انسان|اختیاری]]) در آن لوح ثبت شده است و علم خدا، واقعیت را تغییر نمی‌دهد.

لوح محفوظ اصطلاحی قرآنی است که بر جایگاه حقیقی قرآن، پیش از [[نزول تدریجی]] آن بر پیامبر(ص) دلالت دارد.<ref>کلانتری، «لوح محفوظ»، ص۱۱۹.</ref> [[سید محمدحسین طباطبائی|علامه طباطبایی]] مؤلف [[المیزان فی تفسیر القرآن (کتاب)|تفسیر المیزان]]، معتقد است قرآنی که در لوح محفوظ بود، برای انسان‌ها قابل فهم نبود؛ ازاین‌رو خداوند برای قابل فهم شدن، آن را به مرتبه پایین‌تری نازل کرد.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۰، ص۱۳۸.</ref> به گفته طباطبایی همه کتاب‌های آسمانیِ نازل شده بر پیامبران از لوح محفوظ نسخه‌برداری شده و به همین دلیل قرآن لوح محفوظ را [[ام‌الکتاب|اُمّ‌الکِتاب]] (کتاب اصلی) نامیده است.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۱۸، ص۸۴.</ref> همچنین شناخت لوح محفوظ، برای فهم آیات مربوط به نزول قرآن، [[تحریف‌ناپذیری قرآن|مصون بودن آن از تحریف]] و [[اصالت قرآن|وحیانی بودن قرآن]] مهم ارزیابی شده است.<ref>دهقانی، و دیگران، «معناشناسی لوح محفوظ در قرآن»، ص۶.</ref>