لوح محفوظ: تفاوت میان نسخه‌ها

== حقیقت و چیستی ==

لوح محفوظ از جنس امور ماورای طبیعی است و نمی‌توان آن را با حس و تجربه بشری، درک کرد.<ref>کلانتری، «لوح محفوظ»، ص۱۲۱.</ref> به گفته [[محمدهادی معرفت]] و [[ناصر مکارم شیرازی]] از مفسران شیعه، لوح محفوظ کنایه از علم خداوند است و به همین دلیل نمی‌توان آن را شیئ مادی یا معنوی (مانند ظرف، صفحه، یا مکان خاص) دانست.<ref>معرفت، التمهید، ۱۴۲۸ق، ج۳، ص۳۴؛ مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۴ش، ج۲۶، ص۳۵۴.</ref> اما [[محمدتقی مصباح یزدی]]، مؤلف [[قرآن‌شناسی (کتاب)|کتاب قرآن‌شناسی]] این نظریه را ناصحیح دانسته، معتقد است با توجه به تعبیرهایی که قرآن درباره این لوح بیان کرده (مانند «وَعِندَهُ أمُّ الْكتَابِ» به معنای «كتاب اصلی چیزی نزد اوست») این نکته به دست می‌آید که این لوح، عین ذات خدا نیست، بلکه مخلوق خدا است.<ref>مصباح یزدی، خداشناسی، ۱۳۸۹ش، ص۴۸۵.</ref> برخی محققان درباره چیستی لوح محفوظ، شش نظریه مطرح کرده‌اند.<ref>کلانتری، «لوح محفوظ»، ص۱۲۲.</ref> گفته شده تعبیر لوح و قلم برای تقریب ذهن و از باب تشبیه یا تنزیل است و نباید آن را با قلم و کاغذ و کتاب‌های معمولی مقایسه کرد.<ref>جعفری، «بحثی درباره لوح محفوظ و لوح محو و اثبات»، ص۸۵.</ref>

=== ویژگی‌ها ===

مهمترین ویژگی لوح محفوظ را جامعیت آن دانسته‌اند.<ref>قلی‌زاده، و توکلی، «بررسی تطبیقی چیستی لوح محفوظ و ویژگی‌ها آن در المیزان و مجمع البیان»، ص۱۸۹.</ref> مطابق روایات، تمام اخبار و حوادث عالم، با [[قلم]] در لوح محفوظ نوشته شده است.<ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ۱۳۸۵ش، ج۱، ص۱۹.</ref> همچنین در روایات، برخی ویژگی‌های ظاهری (مانند زُمُرُّد بودن آن<ref>شیخ مفید، الإختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۴۹.</ref>) برای لوح محفوظ بیان شده است که به گفته علامه طباطبایی این ویژگی‌ها نوعی تمثیل است که تصویری از لوح محفوظ را متناسب با ذهن‌های مادی بشر بیان می‌کند.<ref>طباطبایی، المیزان، ۱۴۱۷ق، ج۸، ص۱۷۰.</ref>

== پانویس ==